Obowiązywanie od 1 stycznia 2016 r. zasady “złotówka za złotówkę” powoduje, że przysługujące im świadczenia są stopniowo obniżane wraz ze wzrostem dochodów. Dzięki zmianom, po przekroczeniu progów dochodowych (674 zł na osobę w rodzinie lub 764 zł dla rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem) świadczenia nie są już odbierane, ale za każde przekroczenie progu o 1 zł, łączna kwota świadczeń jest pomniejszana o 1 zł.
Zmiana przepisów zasadniczo wpływa na pracę ośrodków pomocy społecznej, które naliczają i wypłacają zasiłek rodzinny i dodatki do niego z tytułu: urodzenia dziecka, samotnego wychowywania dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania. Jak sformułować decyzję przyznającej zasiłek rodzinny z uwzględnieniem zasady złotówka za złotówkę – radzi ekspert Serwisu Lex Pomoc Społeczna Anna Sabuda.
Art. 107 k.p.a. wymienia obligatoryjne składniki decyzji administracyjnej. Stosownie do jego brzmienia - decyzja, obok oznaczenia organu administracji publicznej, daty, oznaczenia stron, powołania podstawy prawnej, rozstrzygnięcia oraz pouczenia o środkach odwoławczych i podpisu, powinna zawierać m.in. uzasadnienie faktyczne i prawne. Z kolei uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.
Ponieważ przedmiotem sprawy jest przyznanie pomocy w formie zasiłku rodzinnego z dodatkami do niego, zastosowanie znajdą przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych (dalej u.ś.r.). Zgodnie z jej art. 5, w przypadku gdy dochód rodziny przekracza jedną z ww. kwot dochodu (odpowiednio 674 zł i 764 zł), pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w kwocie ustalonej zgodnie z ust. 3a tego artykułu. Przepis ten stanowi, że zasiłek rodzinny i dodatki do niego przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny. Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym:
1) zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków;
2) dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 10, art. 11a, art. 12a i art. 13 u.ś.r., podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;
3) dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 9, art. 14 i art. 15 u.ś.r., podzielonych przez 12.
Jeśli wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, po obliczeniu zgodnie z zasadą złotówka za złotówkę, jest niższa niż 20 zł, świadczenia te nie przysługują.
Zestawiając zatem treść powyższego przepisu z brzmieniem cytowanego wyżej art. 107 § 3 k.p.a. wskazać należy, że uzasadnienie decyzji w sprawie przyznania zasiłku rodzinnego powinno jednoznacznie określać, w jaki sposób obliczono dochód rodziny na osobę oraz wysokość łącznej kwoty zasiłków. Wszelkie operacje matematyczne, jakie stały się podstawą obliczenia dochodu, jak i wysokości kwoty zasiłków powinny znaleźć odzwierciedlenie w treści uzasadnienia decyzji. W rozstrzygnięciu decyzji natomiast należy wskazać łączną kwotę wynikającą z wyliczenia złotówka za złotówkę i okres, na który te świadczenia są przyznane.
Opracowanie: Agnieszka Zatyka-Szlachcic, RPE WK
Źródło: Serwis Lex Pomoc Społeczna, stan z dnia 12 stycznia 2016 r.