Projekt badawczy na rzecz poprawy bezpieczeństwa w górnictwie - na finiszu

Projekty nowych regulacji prawnych, katalog dobrych praktyk oraz praktyczne rozwiązania służące poprawie bezpieczeństwa w górnictwie to niektóre efekty realizowanego od pięciu lat największego projektu badawczego w tej dziedzinie. W tym roku kończy się jego realizacja.

„Spodziewamy się, że w perspektywie kilku kolejnych lat projekt przyniesie wymierne efekty m.in. w postaci lepszego zapobiegania katastrofom, ochrony życia pracowników w sytuacjach najwyższego zagrożenia oraz skutecznego wsparcia ratowników górniczych” – powiedziała we wtorek PAP rzeczniczka Wyższego Urzędu Górniczego (WUG) w Katowicach Jolanta Talarczyk.
Rozpoczęty w 2011 r. projekt badawczy pod nazwą „Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach” był pierwszym tak kompleksowym przedsięwzięciem tego typu, prowadzonym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Pracę podzielono na 12 konkretnych zadań, na które przeznaczono łącznie ponad 27 mln zł - większość została już zakończona lub jest na końcowym etapie; trwa realizacja dwóch ostatnich.
Do wiosny powinny zakończyć się prace zmierzające do opracowania prototypów bielizny i odzieży ochronnej dla ratowników górniczych. Taka odzież ma zapewnić bezpieczeństwo oraz oddawanie ciepła, a także możliwość monitorowania stanu fizjologicznego ratownika w warunkach akcji w gorącym środowisku. Chodzi o zapobieganie przegrzaniu organizmu. Badania w tym zakresie prowadzi Centralny Instytut Ochrony Pracy.
Inne realizowane w tym roku zadanie, które powinno zakończyć się latem, zmierza do opracowania systemu zarządzania zmęczeniem u pracowników zatrudnionych pod ziemią w kopalniach węgla kamiennego. W ramach prac, prowadzonych pod kierunkiem naukowców z Politechniki Wrocławskiej, ma m.in. powstać laboratoryjny demonstrator biosensora, który w przyszłości mogliby mieć ze sobą górnicy zatrudnieni pod ziemią. Częścią systemu ma być system informatyczny, dający możliwość monitorowania zmęczenia górników.
Na ostatnim etapie prac jest również opracowanie systemu bezprzewodowej łączności ratowniczej, którą można byłoby stosować także w wyrobiskach zagrożonych wybuchem metanu lub pyłu węglowego. Nad tym zadaniem pracują specjaliści z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Tematy prac badawczych prowadzonych w ramach projektu w dużej części wynikały z zaleceń specjalnych komisji, badających przyczyny największych górniczych katastrof w minionych kilkunastu latach. Często na bieżącą realizację tych zaleceń brakowało środków; projekt badawczy miał przyczynić się do nadrobienia wielu zaległości w tym zakresie.
„Teraz ten duży projekt badawczy zbliża się do finałowego etapu. W WUG pracuje dziewięcioosobowy zespół specjalistów, których zadaniem jest wdrażanie wyników badań do praktyki górniczej, w tym przygotowanie nowelizacji przepisów i opracowanie instrukcji czy norm dla zakładów. W kilku kwestiach konieczna będzie też inicjatywa legislacyjna" - zapowiedziała rzeczniczka Urzędu.
Wyniki prac badawczych mają być wdrożone w postaci konkretnych przepisów górniczych i zasad, jakimi powinny kierować się służby kopalniane w codziennych czynnościach, np. przy projektowaniu robót górniczych, ich wykonawstwie, monitoringu i zwalczaniu zagrożeń.
W formie nowelizacji przepisów prawa górniczego mogą być wdrożone np. wyniki badań dotyczące: kategoryzacji zagrożeń, projektowania robót górniczych w warunkach zagrożenia metanowo-pożarowego, pomiarów powietrza kopalnianego dla oceny zagrożenia metanowego i pożarowego, odmetanowania górotworu w warunkach dużej koncentracji wydobycia czy zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego. (PAP)

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.