Pracownik bez przygotowania nie poprowadzi instruktażu stanowiskowego

Pracownik, zatrudniony na szeregowym stanowisku kierowniczym, został wyznaczony przez kierownika do prowadzenia instruktażu stanowiskowego na jednym ze stanowisk produkcyjnych.Czy ww. osoba może prowadzić szkolenia bez przygotowania do prowadzenia instruktażu, jeżeli na karcie szkolenia odbycie jego potwierdza również kierownik?Pracownik zatrudniony po raz pierwszy na stanowisku kierującego pracownikami ma obowiązek przejść pierwsze szkolenie okresowe w ciągu 6 m-cy od zatrudnienia. Program ww. szkolenia zawiera również przygotowanie do prowadzenia instruktażu stanowiskowego, tzn. do momentu ukończenia szkolenia okresowego taka osoba kierująca pracownikami nie może prowadzić szkoleń stanowiskowych?

Pytanie pochodzi z Serwisu BHP.

Osoba kierująca pracownikami, nieposiadająca wiedzy na temat metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego, nie powinna prowadzić szkoleń wstępnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (instruktaży stanowiskowych). Potwierdzanie przeprowadzenia szkoleń z zakresu bhp przez osobę, która ich nie przeprowadzała, jest przestępstwem zagrożonym karą grzywny, ograniczenia wolności lub nawet pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Pracownik zatrudniony po raz pierwszy na stanowisku kierowniczym, który z racji stażu pracy nie przeszedł jeszcze szkolenia okresowego zawierającego metodykę prowadzenia instruktaży stanowiskowych, nie może być wyznaczony do prowadzenia szkoleń wstępnych w dziedzinie bhp (instruktaży stanowiskowych).
Instruktaż stanowiskowy jest jednym z najważniejszych elementów szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, gdyż jego celem jest zapewnienie uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi bezpośrednio na ich stanowiskach pracy, ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach. Instruktaż stanowiskowy powinien być przeprowadzony zarówno dla nowo zatrudnianego pracownika (lub praktykanta) przed dopuszczeniem go do wykonywania pracy na określonym stanowisku, jak również w przypadku wprowadzenia zmian warunków techniczno-organizacyjnych na stanowisku pracy, w szczególności zmian procesu technologicznego, zmian organizacji stanowisk pracy, wprowadzenia do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym oraz nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych urządzeń.
Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian.
W myśl § 11 ust. 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) – r.s.b.h.p., instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub sam pracodawca, jeżeli osoby te posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
W związku z powyższym, do prowadzenia instruktażu stanowiskowego niezbędne jest co najmniej ukończenie szkolenia okresowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracodawców i osób kierujących pracownikami, które w swym programie zawiera "organizację i metodykę szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (z uwzględnieniem metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego) oraz kształtowanie bezpiecznych zachowań pracowników w procesach pracy".
W opisanej sytuacji kto inny podpisuje się na dokumencie potwierdzającym szkolenie, a kto inny faktycznie je przeprowadza. Taka sytuacja stwarza pozorną zgodność z przepisami r.s.b.h.p, jednakże w przypadku udowodnienia, że nie jest zgodna ze stanem faktycznym, może stanowić podstawę do zastosowania art. 271 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) (poświadczenie nieprawdy) wobec osoby podpisującej się na karcie szkolenia wstępnego, gdyż nie uczestniczy ona w procesie szkolenia, a jedynie autoryzuje go swoim nazwiskiem.
W przypadku osób kierujących pracownikami, które po raz pierwszy objęły powyższą funkcję, obowiązek przeprowadzenia szkolenia okresowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z § 15 ust. 4 r.s.b.h.p. spoczywa na pracodawcy w okresie do 6 miesięcy od rozpoczęcia przez nie pracy na tych stanowiskach. Wyczekiwanie przez pracodawcę do końca tego okresu skutkuje tym, że osoby te nie posiadają formalnych uprawnień do przeprowadzania instruktaży stanowiskowych, w związku z czym nie powinny ich przeprowadzać. Rozwiązaniem takiej sytuacji będzie jedynie przyspieszenie przeprowadzenia szkolenia okresowego lub wyznaczenie innej osoby kierującej pracownikami, posiadającej stosowne uprawnienia i kwalifikacje.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.