Ustawa z dnia z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276, z późn. zm.) nakłada na osoby ubiegające się o uzyskanie uprawnień do wykonywania czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej obowiązek posiadania zaświadczenia o niewykazywaniu zaburzeń psychicznych, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375 z późn. zm.) oraz istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego. Wprowadzenie powyższego wymogu wynika z bardzo dużej odpowiedzialności, jaka spoczywa na pracownikach wykonujących wspomniane czynności w elektrowni jądrowej. W sytuacjach awaryjnych powinni się oni wykazywać odpornością na stres i zdolnością do podejmowania szybkich i racjonalnych decyzji. Z tego też względu przepisy precyzyjnie określiły stany chorobowe oraz zaburzenia funkcjonowania psychologicznego, które stanowią bezwzględne przeciwskazanie do wykonywania czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.
Dnia 14 października 2011 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 września 2011 r. w sprawie badań psychiatrycznych i psychologicznych osób wykonujących czynności mające istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność związaną z narażeniem, polegającą na rozruchu, eksploatacji lub likwidacji elektrowni jądrowej (Dz. U. Nr 220, poz. 1310) – dalej r.b.p.p.
Badanie psychiatryczne osób, które ubiegają się o nadanie uprawnień do wykonywania czynności niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego, zgodnie z § 2 r.b.p.p. obejmuje zebranie wywiadu w zakresie przebytych chorób, urazów, wypadków, uzależnień, analizę toku i treści myślenia, spostrzegania, pamięci, świadomości, krytycyzmu, orientacji czasowej i przestrzennej i jest przeprowadzane w celu potwierdzenia lub wykluczenia zaburzeń psychicznych. Badanie psychologiczne obejmuje natomiast określenie poziomu rozwoju umysłowego, dojrzałości społecznej i emocjonalnej oraz opis cech osobowości i przeprowadzane jest w celu potwierdzenia lub wykluczenia istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego. Wykaz istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego uniemożliwiających uzyskanie uprawnień do wykonywania czynności mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej określa załącznik do r.b.p.p. Do zaburzeń tych zalicza się:
1) organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi,
2) zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych,
3) zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną,
4) przewlekła reakcja na stres pourazowy, w tym zaburzenia adaptacyjne,
5) przewlekle zaburzenia behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi, z wyłączeniem dysfunkcji seksualnych niespowodowanych zaburzeniami organicznymi ani chorobą somatyczną,
6) zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych,
7) zaburzenia rozwoju psychicznego (psychologicznego),
8) zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i wieku młodzieńczym,
9) zaburzenia rozwojowe polegające na obniżeniu ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego z towarzyszącym deficytem zachowań adaptacyjnych, w szczególności niezależności i odpowiedzialności oraz umiejętności.
Zgodnie z § 5 i 6 r.b.p.p. badania psychiatryczne może wykonywać jedynie lekarz, który posiada tytuł specjalisty w dziedzinie psychiatrii lub II stopień specjalizacji w dziedzinie psychiatrii, natomiast w zakresie badań psychologicznych badania takie może wykonać tylko psycholog, posiadający kwalifikacje, o których mowa w § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 września 2000 r. w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na broń (Dz. U. Nr 79, poz. 898 z późn. zm.), tj.:
1) dyplom magistra psychologii lub dyplom magistra filozofii chrześcijańskiej ze specjalizacją filozoficzno-psychologiczną uzyskany na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim do dnia 1 października 1981 r. lub dyplom magistra filozofii chrześcijańskiej w zakresie psychologii uzyskany w Akademii Teologii Katolickiej do dnia 31 grudnia 1992 r.,
2) co najmniej pięcioletni staż pracy w zawodzie, przy czym co najmniej 3 lata w ostatnim pięcioleciu był zatrudniony na stanowisku psychologa,
3) dodatkowe kwalifikacje po ukończeniu, z wynikiem pozytywnym, szkolenia organizowanego przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne lub Stowarzyszenie Psychologów Sądowych w Polsce, według programów zatwierdzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych,
4) zaświadczenie o wpisie do rejestru prowadzonego przez komendanta wojewódzkiego Policji.
Po badaniu lekarz wydaje zaświadczenie o braku przeciwwskazań psychicznych i psychologicznych do pracy przy wykonywaniu czynności przy zapewnieniu bezpieczeństwa jądrowego. Zaświadczenie to wydaje się w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba badana, natomiast drugi pozostawia się w dokumentacji lekarskiej badanej osoby. Przepisy nie określają jednolitego wzoru takiego zaświadczenia.