Czy byłego pracownika można zatrudnić na umowę na zastępstwo? 

Odpowiedź: W przedstawionej sytuacji nie ma przeciwwskazań prawnych do zawarcia z byłym pracownikiem umowy na zastępstwo. Dopuszczalne jest również zawarcie umowy na zastępstwo po dwóch umowach na czas określony, bez ryzyka uznania jej za umowę na czas nieokreślony
Uzasadnienie: Zarówno przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – dalej k.p., jak i przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - dalej u.r.p.n.p., nie przewidują ograniczeń, zarówno czasowych, jak i dotyczących rodzaju umowy, w przypadku podjęcia decyzji o ponownym zatrudnieniu uprzednio zwolnionego pracownika z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, w tym ekonomicznych.
W obszarze omawianego zagadnienia jedynie art. 9 u.r.p.n.p. zawiera regulacje kształtujące prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Stosownie do ww. przepisu w razie ponownego zatrudniania pracowników w tej samej grupie zawodowej pracodawca powinien zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia, jeżeli zwolniony pracownik zgłosi zamiar podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Pracodawca powinien ponownie zatrudnić takiego pracownika w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia. Jednakże przepis art. 9 u.r.p.n.p. znajduje zastosowanie tylko przy zwolnieniach grupowych. Dodatkowo, żeby powstało po stronie pracownika roszczenie o ponowne zatrudnienie muszą być spełnione trzy przesłanki:
1) pracownik musi zgłosić chęć ponownego zatrudnienia,
2) pracodawca musi zatrudniać pracowników z poza zakładu na stanowisku zwolnionego pracownika bądź w tej samej grupie zawodowej,
3) nie upłynęły terminy liczone od rozwiązania stosunku pracy: 12 miesięcy na zgłoszenie pracownika i 15 miesięcy na ponowne jego zatrudnienie.
Stosownie do art. 251 § 1 k.p. zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, a przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca). Jednocześnie umowy zawartej na zastępstwo nie wliczamy do limitu dwóch dozwolonych umów na czas określony, jakie można podpisać z tym samym pracownikiem (art. 251 § 3 pkt 1 k.p.). Dopuszczalne jest zatem zawarcie umowy na zastępstwo po dwóch umowach na czas określony, bez ryzyka uznania jej za umowę na czas nieokreślony. Jeżeli takie działanie jest dozwolone, to należy przyjąć, że zawarcie umowy na zastępstwo po dwóch umowach na czas określony na okres dłuższy niż 1 miesiąc przerywa ciąg umów zawieranych na czas określony na następujące po sobie okresy.
Szukasz odpowiedzi na pytania z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych? Zajrzyj do Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych