Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP
Kto powinien kierować na badania lekarskie pracownika agencji pracy tymczasowej?
Kto powinien weryfikować, czy są przeciwwskazania do pracy na określonym stanowisku?
Odpowiedź
Przed zawarciem umowy o pracę między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym agencja i pracodawca użytkownik mogą uzgodnić na piśmie m.in. zakres przejęcia przez pracodawcę użytkownika obowiązków dotyczących bhp, w tym obowiązków w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia pracownika.
Uzasadnienie
Zasady zatrudniania pracowników tymczasowych reguluje ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. Nr 166, poz. 1608 z późn. zm.) - dalej u.z.p.t. Przepis art. 9 u.z.p.t. nakłada na pracodawcę użytkownika obowiązek dostarczenia pracownikowi tymczasowemu odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, zapewnienia napojów i posiłków profilaktycznych, przeprowadzenia szkolenia w zakresie bhp, ustalenia okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy, przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego oraz informowania o tym ryzyku. Jednocześnie jednak w art. 9 ust. 3 pkt 2 u.z.p.t. ustawodawca zastrzegł, że przed zawarciem umowy o pracę między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym agencja pracy tymczasowej i pracodawca użytkownik mogą uzgodnić na piśmie m.in. zakres przejęcia przez pracodawcę użytkownika obowiązków pracodawcy dotyczących bhp innych niż określone w art. 9 ust. 2a u.z.p.t. W konsekwencji, jeśli obowiązek taki został przewidziany w umowie, pracodawca użytkownik może zostać obciążony obowiązkiem skierowania pracownika tymczasowego na badania okresowe.
W systemie LEX znajdziesz zagadnienie powiązane z tym artykułem:
Służba medycyny pracy
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
To zagadnienie zawiera:
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
Biorąc pod uwagę wykładnię celowościową przepisów dotyczących profilaktycznych badań lekarskich oraz ich zakres, wskazanym byłoby, aby obowiązek skierowania na badania został nałożony na pracodawcę użytkownika. Również z punktu widzenia ochrony zdrowia i życia pracownika tymczasowego wydaje się, że celowe byłoby, aby to pracodawca użytkownik kierował na badania profilaktyczne. To on zna warunki pracy i zagrożenia występujące na stanowisku pracy. Ponadto w przypadku występowa np. czynników szkodliwych na stanowisku pracy, oprócz ich wskazania w skierowaniu na badania, pracodawca powinien dostarczyć aktualne wyniki ich badań i pomiarów.
Weryfikacji zdolności pracownika do wykonywania pracy dokonuje lekarz medycyny pracy sprawujący opiekę nad zakładem pracy pracodawcy użytkownika. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1184) na pracodawcy ciąży obowiązek zawarcia pisemnej umowy z jednostką medycyny pracy, która będzie przeprowadzać badania lekarskie osób wykonujących pracę w danym zakładzie pracy.
Rozwiązanie to, niewątpliwie bardzo wskazane z uwagi na bezpieczeństwo wykonywania pracy, może być obarczone ryzykiem w zakresie sposobu realizacji umowy między agencją a pracodawcą użytkownikiem. Przesunięcie obowiązku wykonywania badań na pracodawcę użytkownika może skutkować tym, że w razie stwierdzenia przez lekarza przeciwwskazań do wykonywania przez pracownika tymczasowego konkretnych czynności pracowniczych, pracodawca tymczasowy, zgodnie z art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., nie może dopuścić pracownika do pracy. To z kolei oznacza, że agencja nienależycie wykonała obowiązek wobec pracodawcy tymczasowego, jakim jest skierowanie do pracy pracownika zdolnego do jej wykonywania.
Z uwagi na fakt, że z treści art. 9 ust. 3 pkt 2 u.z.p.t. wynika, że wszystkie opisane w nim obowiązki dotyczą co do zasady agencji pracy tymczasowej, w braku uzgodnienia w zakresie realizacji obowiązków wynikających z art. 229 § 4 k.p., to właśnie agencja jako pracodawca będzie zobowiązana do wykonania tych obowiązków. Zastrzec jednak należy, że w takim przypadku, pracodawca użytkownik musi mieć informację o tym, czy zostały badania przeprowadzone oraz jaki był ich wynik (tzn. czy pracownik spełnia kryteria zdrowotne).
Nie oznacza to, że w przypadku braku uzgodnienia na pracodawcy użytkowniku nie ciążą jakiekolwiek obowiązki w sferze bhp. Z art. 27 u.z.p.t. wynika, że za zobowiązania własne pracodawcy tymczasowego uważa się obowiązek zapewnia pracownikowi tymczasowemu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy tymczasowej oraz wyposażenie stanowiska pracy pracownika tymczasowego w maszyny i inne urządzenia techniczne, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności.
Anna Sokołowska, autorka współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 14 września 2015 r.
