7 czerwca 2016 r. podczas obrad Rady Ochrony Pracy główny inspektor pracy przedstawił sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2015 r.

W roku sprawozdawczym inspektorzy pracy przeprowadzili 88,3 tys. kontroli u ponad 71 tys. pracodawców i innych podmiotów gospodarczych. Działania kontrolne ujawniły 86,8 tys. wykroczeń przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Większość dotyczyła przygotowania do pracy, wynagrodzenia i innych należności ze stosunku pracy oraz czasu pracy. W porównaniu do lat ubiegłych spadł odsetek pracodawców, którzy nie wypłacili wynagrodzenia za pracę. Wzrósł natomiast odsetek osób niewypłacających należności za pracę w godzinach nadliczbowych. Zwiększyła się liczba pracodawców płacących nieterminowo oraz zaniżających wysokość zapłaty.

W związku ze stwierdzonymi naruszeniami inspektorzy pracy wydali ponad 7 tys. decyzji nakazujących natychmiastową wypłatę wynagrodzenia lub innych świadczeń ze stosunku pracy. Roman Giedrojć podkreślił wysoką skuteczność tego środka prawnego w rękach inspektorów pracy i nawiązał do braku takiego narzędzia w przy kontroli umów o pracę.

Ogółem w wyniku wszystkich kontroli przeprowadzonych w 2015 r. naruszenia art. 22 § 1 Kodeksu pracy, polegające na bezprawnym zastępowaniu umów o pracę umowami cywilnoprawnymi, stwierdzono u ponad 2 tys. pracodawców i przedsiębiorców w odniesieniu do 12 tys. osób świadczących pracę, z czego inspektorzy pracy wyegzekwowali dla 8,3 tys. osób umowy o pracę.

Rok ubiegły był kolejnym, w którym wzrósł odsetek pracodawców nierekompensujących pracy w godzinach nadliczbowych wynikających z przekroczenia przeciętnie tygodniowej lub dobowej normy czasu pracy. Wysoki poziom uchybień odnotowano w zakresie prowadzenia ewidencji czasu pracy.

Inspektorzy pracy zweryfikowali legalność zatrudnienia ok. 150 tys. obywateli polskich. Nielegalne zatrudnienie, polegające na powierzeniu pracy bez potwierdzenia na piśmie umowy o pracę oraz niezgłoszeniu do ubezpieczenia społecznego stwierdzili w blisko ośmiu tysiącach podmiotów. Nieprawidłowości dotyczyły ponad 20 tys. pracobiorców.

Przeprowadzili także blisko 3 tys. kontroli legalności zatrudnienia i wykonywania pracy przez cudzoziemców. Kontrolom poddano ponad 2,7 tys. podmiotów, w których pracę wykonywało ok. 25 tys. cudzoziemców ze 129 państw. Naruszenia prawa stwierdzono podczas co trzeciej kontroli. Największą koncentrację pracy nielegalnej ujawniono w budownictwie.

Równolegle z kontrolami prowadzone były różnorodne przedsięwzięcia o charakterze informacyjno-prewencyjnym: kampanie społeczne, szkolenia, doradztwo skierowane do 157 tys. odbiorców, w szczególności do pracodawców, pracowników i innych osób świadczących pracę, związków zawodowych i organizacji pracodawców, rolników indywidualnych, uczniów i studentów. Polska inspekcja pracy brała ponadto aktywny udział w działaniach o charakterze ogólnoeuropejskim oraz współpracowała z organizacjami międzynarodowymi w zakresie ochrony pracy.

- Państwowa Inspekcja Pracy to jedyna tego rodzaju instytucja na świecie, która jest obciążona tak licznymi obowiązkami. Wiele z nich, dodawanych zwłaszcza w ostatnich latach, znacznie wykracza poza podstawowe zadania ustawowe. To sprowadza inspekcję pracy w obszary niszowe, powodując że inspektorzy mniej czasu mogą poświęcić egzekwowaniu prawnej ochrony pracy, likwidacji zagrożeń zawodowych i poprawie warunków zatrudnienia, co jest priorytetem – powiedział pod koniec swojego wystąpienia główny inspektor pracy.

Źródło: www.pip.gov.pl, stan z dnia 10 czerwca 2016 r.