Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, który w piątek, po południu, został wpisany do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów (UA5).

- Zasiłek pogrzebowy stanowi jednorazowe świadczenie, które przysługuje w razie śmierci osoby ubezpieczonej, osoby, która pobierała emeryturę lub rentę lub spełniała warunki do uzyskania tych świadczeń albo członka rodziny wymienionych osób – podkreśla Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które jest odpowiedzialne za przygotowanie projektu. I przypomina, że przysługuje on osobie (podmiotowi), która poniosła koszty związane z pogrzebem. - Uprawnionymi do zasiłku nie będą więc tylko członkowie rodziny zmarłego, ale również ponoszący koszty pochówku przyjaciele, pracodawca, gmina czy kościół. W przypadku, gdy koszty pogrzebu poniosło kilka osób/podmiotów, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowy między te osoby/podmioty, proporcjonalnie do poniesionych przez nie kosztów - wyjaśnia resort.

Czytaj również: Donacja ciała na cele naukowe i badawcze nie pozbawia rodziny prawa do zasiłku pogrzebowego>>

Czas na podwyżkę

Jak podkreślają projektodawcy, świadczenia z ubezpieczenia społecznego służą łagodzeniu skutków określonego ryzyka, nie mają jednak charakteru w pełni odszkodowawczego. - Zasiłek pogrzebowy służy pokryciu kosztów urządzenia zwyczajowo przyjętych w danej kulturze obrzędów związanych ze śmiercią i pożegnaniem osoby zmarłej. Celem tego świadczenia jest pokrycie większości normalnych, typowych i powszechnie przyjętych kosztów pogrzebu. Obecna kwota zasiłku pogrzebowego, która zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 4000 zł, obowiązuje od dnia 1 marca 2011 r. – czytamy.

Tymczasem, jak zaznacza resort, obecnie koszty zwykłego pogrzebu w Polsce wynoszą minimum 8-10 tys. zł. Koszty te są różne w zależności od regionu organizacji pogrzebu. W większych miastach ceny są zwykle wyższe niż na wsi czy w mniejszych miejscowościach.

MRPiPS proponuje więc podwyższenie kwoty zasiłku pogrzebowego z 4 tys. zł do 7 tys. zł, bo – jak twierdzi - kwota ta będzie w większym stopniu rekompensowała rzeczywiście poniesione koszty pogrzebu. Kwota ta będzie podlegała corocznej waloryzacji, a celem tej zmiany jest zmniejszenie obciążeń finansowych osób pokrywających koszty pogrzebu, przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości finansowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i budżetu państwa.

 


Wyższy zasiłek i zasady waloryzacji

Projektowana ustawa przewiduje wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie których:

  • kwota zasiłku pogrzebowego będzie wynosiła 7 tys. zł,
  • nastąpi wprowadzenie mechanizmu podwyższania kwoty zasiłku pogrzebowego przy zastosowaniu wskaźnika inflacji ogółem.

- Proponowana regulacja, oprócz podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego z 4 tys. zł do 7 tys. zł, zmierza również do zapewnienia corocznego wzrostu kwoty zasiłku pogrzebowego i utrzymania jego funkcji w przyszłości, bez potrzeby interwencji ustawodawcy. Proponuje się, by kwota zasiłku pogrzebowego, była podwyższana co roku, w marcu o wskaźnik inflacji ogółem, publikowany przez Prezesa GUS za rok poprzedni.

Wysokość zasiłku pogrzebowego ustalona w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ma zastosowanie także do wysokości wypłat zasiłków pogrzebowych przysługujących m.in. na podstawie następujących ustaw:

  • z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
  • z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
  • z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin,
  • z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Zmiana wysokości zasiłku pogrzebowego będzie wymagała podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego oraz wprowadzenia waloryzacji tej kwoty w przypadku zasiłku pogrzebowego należnego żołnierzom i funkcjonariuszom na podstawie ustaw dotyczących tych służb mundurowych.

- To dobrze, że w końcu zdecydowano się na podwyższenie wysokości zasiłku pogrzebowego. Od lat wskazywałem i apelowałem, że należy zwiększyć jego wysokość, która nie zmieniana była od 2011 roku. Cieszę się, że ustawa przewiduje mechanizm waloryzacji to kluczowe żeby tego rodzaju rozwiązanie było zawarte w przepisach. Proponowałem również inne rozwiązanie np. powiązanie wysokości zasiłku pogrzebowego z płacą minimalną - jako np. 175 proc. płacy minimalnej, ale obecne rozwiązanie, czyli kwotową podwyżkę do 7 tys. zł z mechanizmem waloryzacji, należy ocenić pozytywnie – mówi serwisowi Prawo.pl Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy w HRK Payroll Consulting, założyciel Debaty Emerytalnej.

Za przygotowanie projektu odpowiedzialny jest Sebastian Gajewski, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej. Rząd ma  przyjąć projekt w II kwartale 2024 r.