Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Pracownik, który wykorzystuje samochód służbowy do celów prywatnych, uzyskuje z tego tytułu przychód w wysokości:
1) 250 zł miesięcznie – w przypadku korzystania z samochodu o pojemności silnika do 1600 cm3;
2) 400 zł miesięcznie – w przypadku korzystania z samochodu o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.
Problem pojawia się w momencie wystawiania takich dokumentów jak: ZUS Z-3 lub RP-7.
Zdaniem ZUS takie świadczenie należy uwzględnić w ZUS RP- 7.
Czy świadczenie należy uwzględniać przy naliczaniu chorobowego/zasiłku?
Czy należy wykazywać je w takich dokumentach jak ZUS-3 i RP-7?
Odpowiedź:
Wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia polegającego na wykorzystywaniu samochodu służbowego do celów prywatnych stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a co za tym idzie należy ją uwzględnić w ZUS RP-7. Jeżeli tego rodzaju świadczenie nie jest zmniejszane za okres pobierania zasiłków (tj. pracownik ma prawo korzystać z samochodu służbowego do celów prywatnych także w czasie pobierania zasiłków) nie uwzględnia się go w ZUS Z-3.
Uzasadnienie:
Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. W praktyce zaświadczenie pracodawcy dokumentujące wysokość osiąganego przez pracownika wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są wystawiane na opracowanym przez ZUS formularzu ZUS Rp-7. Z pouczenia zawartego na tym formularzu wynika, że należy w nim wykazać wynagrodzenie (przychód) uzyskiwane w okresie trwania stosunku pracy, od którego istniał obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne (do 31 grudnia 1998 r.) lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od 1 stycznia 1999 r.). Powyższe podyktowane jest przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 887). Z uwagi na to, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963) wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia w postaci wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika, należy przyjąć, że powinna być ona wykazana w formularzu ZUS Rp-7.
Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2205 z późn. zm.) w przypadku pracownika dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty przez ZUS zasiłku chorobowego jest, złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS, zaświadczenie płatnika składek. Przedmiotowe zaświadczenie płatnika składek wystawiane jest na formularzu ZUS Z-3. Z pouczenia zawartego na tym formularzu wynika, że wykazuje się w nim wyłącznie składniki wynagrodzenia uwzględniane przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku. Powyższe podyktowane jest tym, że zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372 z późn. zm.) – dalej u.ś.p., podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Pod pojęciem „wynagrodzenia” – zgodnie z art. 3 pkt 3 u.ś.p. – uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe. Jednocześnie z art. 41 ust. 1 u.ś.p. wynika, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Biorąc pod uwagę powyższe, jeżeli omawiane świadczenie nie jest zmniejszane za okres pobierania zasiłków (tj. pracownik ma prawo korzystać z samochodu służbowego do celów prywatnych także w czasie pobierania zasiłków) nie uwzględnia się go w ZUS Z-3.
Piotr Kostrzewa,
autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 30.08.2016 r.
