Czy pracownik pełniący funkcję służby bhp w wymiarze 1/8 etatu oraz pracując na innym stanowisku w wymiarze 7/8 etatu może przeprowadzać szkolenia wstępne i okresowe dla pracodawcy zatrudniającego powyżej 100 osób?
Pracownik zatrudniony w wymiarze 1/8 etatu jako pracownik służby bhp oraz 7/8 etatu jako pracownik innej komórki organizacyjnej może przeprowadzać szkolenia wstępne i okresowe z zakresu bhp dla pracodawcy zatrudniającego powyżej 100 osób, pod warunkiem, że posiada kwalifikacje, o których mowa w § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) - dalej r.s.b.h.p., a pracodawca spełni pozostałe wymagania określone w tym paragrafie.
W myśl art. 2373 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, jakie zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę. Szczegółowe zasady organizowania i przeprowadzania powyższych szkoleń określone zostały w r.s.b.h.p.
Zgodnie z § 10 ust. 2 r.s.b.h.p. instruktaż ogólny (pierwszą część szkolenia wstępnego z zakresu bhp) prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę, posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
W przypadku szkoleń okresowych, jeżeli pracodawca przeprowadza je we własnym zakresie (tj. nie zleca ich jednostkom organizacyjnym prowadzącym działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy), zgodnie z § 5 r.s.b.h.p. powinien zapewnić:
1)programy poszczególnych rodzajów szkolenia opracowane dla określonych grup stanowisk,
2)programy szkolenia instruktorów w zakresie metod prowadzenia instruktażu – w przypadku prowadzenia takiego szkolenia,
3)wykładowców i instruktorów posiadających zasób wiedzy, doświadczenie zawodowe i przygotowanie dydaktyczne zapewniające właściwą realizację programów szkolenia,
4)odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia działalności szkoleniowej,
5)wyposażenie dydaktyczne niezbędne do właściwej realizacji programów szkolenia,
6)właściwy przebieg szkolenia oraz prowadzenie dokumentacji w postaci programów szkolenia, dzienników zajęć, protokołów przebiegu egzaminów i rejestru wydanych zaświadczeń.
Kluczowym elementem przy organizacji szkolenia okresowego będzie wykładowca, który powinien dysponować zarówno doświadczeniem zawodowym, jak i odpowiednią wiedzą, tak aby potrafił omówić zarówno regulacje prawne z zakresu bhp, metody identyfikacji, analizy i oceny zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, uciążliwymi i niebezpiecznymi występującymi w procesach pracy oraz oceny ryzyka związanego z tymi zagrożeniami, analizę okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz związaną z nimi profilaktykę, jak również zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru, a także zasady udzielania pierwszej pomocy.
Istotnym będzie również, czy pracownik posiada przygotowanie dydaktyczne, umożliwiające mu odpowiednie przekazanie wiedzy uczestnikom szkolenia. Pracodawca na czas przeprowadzania szkoleń z zakresu bhp, które zgodnie z programem mogą trwać nawet po 16 godzin, powinien umożliwić takiemu pracownikowi ich realizację, przeznaczając czas z większej części etatu, na której realizował inną funkcję, na część związaną z bezpieczeństwem i higieną pracy.
Maciej Ambroziewicz