Pracownik nieposiadający ważnych badań lekarskich wynikających z art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p. przeprowadzonych na podstawie skierowania zawierającego opis narażeń występujących na jego stanowisku pracy, nie powinien zostać dopuszczony do pracy.
Jeżeli pracodawca w skierowaniu na badania profilaktyczne nie zaznaczył, że do obowiązków pracownika będzie należało prowadzenie pojazdu służbowego, nie powinien mu tego zlecać.

Uzasadnienie
W myśl art. 229 § 4 k.p. pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Na podstawie delegacji ustawowej, wynikającej z art. 229 § 8 k.p., Minister Zdrowia i Opieki Społecznej wydał dnia 30 maja 1996 r. rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.) – dalej r.b.l.p. Określa ono m.in. zakres wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich pracowników, tryb ich przeprowadzania oraz sposób dokumentowania i kontroli tych badań.
Zgodnie z § 4 ust. 1 r.b.l.p. badania profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, zawierającego:
1) określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,
2) w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy – określenie stanowiska pracy, na jakim osoba ta ma być zatrudniona;
3) w przypadku pracowników – określenie stanowiska pracy, na jakim pracownik jest zatrudniony,
4) informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.

Określenie zakresu i częstotliwości badania profilaktycznego należy do lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną, w oparciu o "Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników" (załącznik nr 1 do r.b.l.p.). Zawarte we "Wskazówkach..." wytyczne dotyczące zakresu badań lekarskich i pomocniczych są ułożone według rodzajów narażenia zawodowego, a nie zawodów czy stanowisk pracy, tak więc to lekarz ustalając niezbędny zakres badania wykorzystuje odpowiednie zalecenia dla poszczególnych rodzajów narażenia. Dlatego tak istotne jest szczegółowe określenie (opisanie) w skierowaniu na badania profilaktyczne narażeń, jakie mogą wystąpić na danym stanowisku pracy.
Pracodawcy powierzając pojazd służbowy pracownikom niebędącymi zawodowymi kierowcami, często zapominają o uprzednim wskazaniu tego faktu w skierowaniu na badania profilaktyczne, a trzeba przypomnieć, że kierowanie pojazdem jest czynnością wymagającą od wykonującej ją osoby pełnej sprawności psychoruchowej.

Zgodnie z zaleceniami Konsultanta Krajowego w dziedzinie medycyny pracy skierowanymi do Wojewódzkich Ośrodków Medycyny Pracy (KKMP 10/08 z dnia 7 marca 2008 r.) zakres badania osoby, do której obowiązków należy m.in. kierowanie pojazdami służbowymi, powinien być zgodny z wytycznymi określonymi w części V pkt 2 "Wskazówek..." ("Prace wymagające pełnej sprawności psychoruchowej"), a więc powinien obejmować wykonanie testów sprawności psychoruchowej w badaniu wstępnym, a w badaniach okresowych powinno być ono wykonane w zależności od wskazań lekarza przeprowadzającego badanie.
W związku z powyższym pracodawca, który powierza pojazd służbowy (jako narzędzie pracy) nieprzebadanemu pod tym kątem pracownikowi, narusza art. 229 § 4 k.p.
Maciej Ambroziewicz