Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Czy można zorganizować wyjazd pracowników na kręgle i koszty pokryć z funduszu socjalnego?

Pracodawca wykorzystał już na święta z funduszu socjalnego limit 380 zł w roku przy wypłacie świadczeń pieniężnych z okazji świat wielkanocnych.

Jak postąpić, aby ZUS nie zakwestionował wydatku ZUS?

Chodzi o różnicowanie wypłat z funduszu socjalnego ze względu na sytuację finansową (kryterium dochodowe) pracowników?

Odpowiedź:

Wyjazd na kręgle mieści się w pojęciu działalności socjalnej, wobec czego może być finansowany ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zabezpieczeniem przed ZUS jest różnicowanie świadczeń np. poprzez częściową odpłatność ponoszoną przez najbogatszych pracowników.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 111) – dalej u.z.f.ś.s. – przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Wyjazd na kręgle mieści się ewidentnie w pojęciu działalności socjalnej - kręgle to bowiem sport i rekreacja. W myśl art. 8 u.z.f.ś.s. przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. W interpretacji ZUS oznacza to, że świadczenia po równo należy obciążyć składkami. Stwierdzenie to nie znajduje jednak tak naprawdę uzasadnienia prawnego – zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 31 stycznia 2013 r., III AUa 677/12. Przepisy bowiem sprowadzają uprawnienia kontrolne organu rentowego jedynie do ustalenia, czy istnieje w regulaminie ZFŚS podstawa sfinansowania bonusów, czy świadczenia te mają w istocie charakter socjalny oraz sprawdzenia, czy środki rzeczywiście pochodzą z funduszu świadczeń socjalnych. Dla bezpieczeństwa jednak warto różnicować świadczenia z uwagi na sytuację socjalną osób uprawnionych np. poprzez częściową odpłatność ponoszoną przez najbogatszych pracowników.

Składek nie będzie się również płaciło od świadczeń nieoznaczonych, których nie da się przypisać do konkretnej osoby. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego (wyrok z dnia 8 lipca 2014 r., K 7/13) za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

1) zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie)

2) zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenie aktywów lub uniknięcie wydatku, który musiałby ponieść,

3) korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Paweł Ziółkowski,

autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 11.05.2015 r.