Czy operator wózka widłowego musi mieć przy sobie podczas pracy poświadczenie uprawnień na prowadzenie wózka oraz pisemne zezwolenie pracodawcy do prowadzenia wózka?
Czy wystarczy, żeby takie dokumenty były przechowywane w aktach pracownika?

Wózek porusza się po hali produkcyjnej oraz magazynie. Pytanie dotyczy również operatora ładowarki jednonaczyniowej.
Nieaktualne obecnie rozporządzenie Ministra Przemysłu Maszynowego z dnia 2 listopada 1978 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 27, poz. 119) informowało, iż operatorem wózka widłowego może zostać osoba pełnoletnia, która:
a) ukończyła kurs dla kierowców i otrzymania świadectwa stwierdzającego nabycie kwalifikacji w zawodzie kierowcy jednego lub kilku typów wózków oraz
b) otrzymania od zakładu pracy imienne zezwolenie na kierowanie wózkami
Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym. (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.) - dalej r.w.j., do obsługi wózka może być dopuszczony pracownik, który ukończył 18 lat i uzyskał:
1) uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami, lub
2) imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
2. Zezwolenie, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 r.w.j., może być wydane pracownikowi po ukończeniu, z wynikiem pozytywnym, szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez pracodawcę, według programu opracowanego lub zatwierdzonego przez jednostkę organizacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

W r.w.j. zmieniono słowo "oraz" na "lub" przez co zmieniła się interpretacja przepisu
Rozporządzenie nie rozstrzyga kwestii przechowywania wymienionych dokumentów
Sprawę należ rozpatrzyć w dwóch kategoriach:
1. Do obsługi wózka może być dopuszczony pracownik, który ukończył 18 lat i uzyskał uprawnienia operatora, zgodnie z odrębnymi przepisami - pracownik, który posiada stosowne uprawnienia nie musi posiadać imiennego zezwolenia pracodawcy do prowadzenia wózka tak jak to było w poprzednim rozporządzeniu.
W praktyce ksero dokumentu potwierdzającego stosowne uprawnienia znajduje się w teczce personalnej, a sam dokument pracownik powinien mieć przy sobie do celów kontrolnych lub do możliwości wykonywania zawodu operatora wózka w innych zakładach pracy. Często zdarza się przy większej ilości wózków i pracowników pracodawca wydaje imienne zezwolenie w formie plakietki przypiętej do ubrania pracownika w celów szybszej identyfikacji osób wykonujących zawód, ale nie jest to obowiązkiem.
2. Do obsługi wózka może być dopuszczony pracownik, który ukończył 18 lat i uzyskał imienne zezwolenie do obsługi wózka wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy - pracownik aby obsługiwać wózek musi mieć imienne zezwolenie wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.

Zezwolenie, o którym mowa może być wydane pracownikowi po ukończeniu, z wynikiem pozytywnym, szkolenia dla kierowców wózków zorganizowanego przez pracodawcę, według programu opracowanego lub zatwierdzonego przez jednostkę organizacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw gospodarki.
W tym przypadku nabyte uprawnienia są ważne tylko na terenie zakładu pracy tego pracodawcy i mogą być przechowywane w teczce personalnej gdyż nie stanowią podstawy do świadczenia pracy dla innych zakładów a do celów kontrolnych są zawsze do wglądu na miejscu. Można również stosować np. plakietki imienne przypięte do ubrania lub dokumenty przewozić w wózku przy sobie.

Sprawy organizacyjne dotyczące obiegu informacji, dokumentów oraz miejsca ich przechowywania powinien uregulować pracodawca w zarządzeniach wewnętrznych firmy.
Uprawnienia nabyte indywidualnie i na koszt pracownika do obsługi maszyn, urządzeń, instalacji czy np. ładowarki jednonaczyniowej powinien mieć przy sobie, a ksero w teczce personalnej do celów kontrolnych.

Roman Majer