Od czerwca 2008 r. pracownik naszej spółki przebywa na zwolnieniu lekarskim. Z tego tytułu pobiera zasiłek chorobowy oraz dodatkowo na osobnej liście wypłacana jest co miesiąc premia w wysokości 200 zł, która nie jest brana do podstawy chorobowego.
Czy w związku z tym od tej premii powinny być naliczone składki ZUS?
Premia, do której pracownik - w myśl postanowień układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu - ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego, wolna jest od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w części wypłaconej za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych, za wyjątkiem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowe oraz przychodów wymienionych w § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - dalej r.sz.z. W taki sposób zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika zostały określone przez art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1-2, art. 20 ust. 1 oraz art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) - dalej u.s.u.s.

Do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników - stosownie do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.) -dalej u.ś.o.z., stosuje się odpowiednio przepisy regulujące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych ubezpieczonych (tj. przepisy u.s.u.s. oraz r.sz.z.), z zastrzeżeniem regulacji szczególnych zawartych w tej ustawie (np. na mocy art. 81 ust. 5 u.ś.o.z. wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracownika). W konsekwencji przychody wymienione w § 2 ust. 1 r.sz.z. wolne są również od składek na ubezpieczenie zdrowotne w takim samym zakresie, w jakim wyłączone są z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 24 r.sz.z. z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika wyłączone są składniki wynagrodzenia, do których pracownik - zgodnie z postanowieniami układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu - ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego, wolna jest od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Z przepisu tego wynika jednocześnie, że takie składniki wynagrodzenia nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko w części wypłaconej pracownikowi za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku. Do składników wynagrodzenia, o których stanowi § 2 ust. 1 pkt 24 r.sz.z., z reguły należą różnego rodzaju dodatki (np. dodatek stażowy, dodatek funkcyjny), które na mocy przepisów płacowych są wypłacane pracownikom także za okres niezdolności do pracy.

Stąd też, jeżeli zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy przepisami płacowymi (np. regulaminem wynagradzania) pracownik ma prawo do premii także za okres pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy bądź ww. zasiłku, premia ta w części w jakiej została wypłacona za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku, nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika.