Jakie są założenia reformy emerytalnej?
Minister Pracy Jolanta Fedak poinformowała, że dwa projekty ustaw dotyczące reformy emerytalnej zostały skierowane do ostatnich, bardzo krótkich konsultacji społecznych i wyraziła nadzieję, że w marcu br. trafią one do Sejmu.
Dodała, że wypłata emerytur z II filaru rozpoczyna się w 2009 r., więc odpowiednia ustawa musi być przygotowana jak najszybciej. Zaznaczyła, że poprzedni rząd zostawił projekt dotyczący wypłaty emerytur z II filaru jednak zawierał on liczne mankamenty, np. kobiety ze względu na to, że dłużej żyją otrzymywałyby niższe emerytury.
Fedak wyjaśniła, że obecny projekt przewiduje, że świadczenia wypłacane ze środków gromadzonych w OFE będą wypłacane w dwóch formach: emerytury okresowej wypłacanej z OFE (pobieranej nie wcześniej niż po osiągnięciu minimalnego wieku emerytalnego, nie dłużej zaś niż do osiągnięcia wieku 65 lat, wypłaty pomniejszają odpowiednio stan wciąż istniejącego konta w OFE) oraz emerytury dożywotniej, nabytej od Zakładu Emerytalnego w zamian za oszczędności przekazane z OFE.
Emerytura dożywotnia będzie miała 3-letnią gwarancję na wypadek przedwczesnej śmierci (na rzecz wskazanego beneficjenta). Gwarantowana suma kapitału do zwrotu na wypadek śmierci zmniejsza się co miesiąc o 1/36 jego początkowej wartości. W rezultacie po trzech latach od zawarcia kontraktu gwarancja będzie całkowicie wygasać.
Zakładem Emerytalnym będzie mógł być jedynie wyodrębniony podmiot, prowadzący wyłącznie tę właśnie działalność. Przewidziana jest możliwość powołania zakładu publicznego, działającego na równych, konkurencyjnych zasadach z zakładami prywatnymi. Emerytury kapitałowe, czyli świadczenia z II filara, będzie wypłacać Zakład Ubezpieczeń Społecznych, łącznie z emeryturą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Fedak poinformowała, że w systemie nie będzie emerytury małżeńskiej, co rozważał poprzedni rząd. Zapewniła, że lepszym rozwiązaniem jest dotychczas funkcjonujący system rent rodzinnych. Minister pracy wyjaśniła, że ponieważ koszt emerytury dla kobiet ze względu na dłuższe życie jest wyższy niż dla mężczyzn, zostanie wprowadzony system rozliczeń między zakładami emerytalnymi; nadwyżki od tych zakładów, które zawarły kontrakty z nieproporcjonalnie dużą liczą mężczyzn będą przekazywane do zakładów, które zawarły nieproporcjonalnie dużo umów z kobietami. Nad stabilnością systemu czuwać ma Komisja Nadzoru Finansowego oraz Aktuariusz Krajowy. Fedak przypomniała, że elementem reformy jest też ustawa o emeryturach pomostowych. Zapowiedziała, że resort rozważa dwa warianty: pierwszy przewiduje szerszy zakres beneficjentów, ale niższe świadczenia, w drugim uprawnionych byłoby mniej osób, ale dostawałyby wyższe świadczenia. Oba rozwiązania mają być przedstawione w marcu br. na posiedzeniu Komisji Trójstronnej. Fedak dodała, że kierunek, w którym pójdzie resort zależeć będzie od tego, który wariant uzyska poparcie partnerów społecznych.
W konsultacjach społecznych znajduje się już projekt ustawy zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którego celem jest ujednolicenie zasad obliczania rent i emerytur z nowego systemu emerytalnego. Projekt ten powinien zwiększyć możliwość zatrudnienia osób otrzymujących renty z tytułu niezdolności do pracy. Projekt przewiduje zniesienie limitów zarobków, które dzisiaj powodują ograniczenie wysokości otrzymywanej renty.
Propozycje ustaw tzw. rodzinnych
Minister pracy poinformowała też, że do konsultacji społecznych został skierowany projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz innych ustaw, zawierający szereg regulacji pozwalających na lepsze godzenie pracy i życia rodzinnego. Dodała, że część rozwiązań to kontynuacja projektu zostawionego przez poprzednie kierownictwo resortu pracy. Propozycje zmian w tym zakresie obejmują między innymi:
• wydłużenie urlopów macierzyńskich docelowo do 26 tygodni,
• umożliwienie odliczenia od podatku kosztów zatrudnienia opiekunek,
• zwiększenie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za okres przebywania na urlopie wychowawczym (finansowanych z budżetu państwa),
• poprawa profilaktyki ciąży (uzależnienie otrzymywania „becikowego” od regularnych kontroli lekarskich w trakcie ciąży),
• dostęp do zasiłków opiekuńczych bez względu na charakter ubezpieczenia chorobowego (dobrowolny lub obowiązkowy),
• wydłużenie okresu otrzymywania świadczeń chorobowych w przypadku kobiet ciężarnych,
• zwiększenie ochrony zatrudnienia dla rodziców w okresie zmniejszenia wymiaru czasu pracy ze względu na opiekę nad małym dzieckiem.
Ponadto resort pracy planuje umożliwienie finansowania funkcjonowania przedszkoli i żłobków przyzakładowych z zakładowych funduszy świadczeń socjalnych oraz zwolnienie rodziców powracających z urlopów macierzyńskich i wychowawczych z obowiązku płacenia składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Działania na rzecz wzrostu zatrudnienia osób powyżej 50 roku życia
W Ministerstwie Pracy finalizowane są działania nad programem „Solidarność pokoleń 50+”. Celem programu jest osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata na poziomie 40% w 2013 r. oraz 50% w 2020 r. Działania w ramach programu obejmują między innymi inicjatywy na rzecz poprawy warunków pracy i promocji zatrudnienia starszych pracowników, upowszechnienie kształcenia ustawicznego, zwolnienie pracodawców ze składek na Fundusz Pracy i FGŚP.
Propozycje zmian w prawie dla osób niepełnosprawnych
Ministerstwo Pracy rozpoczęło prace nad przygotowaniem założeń do ustawy o języku migowym. Zgodnie z założeniami ustawa określi między innymi definicję polskiego języka migowego, zasady uzyskiwania uprawnień tłumacza języka migowego, jak i warunki korzystania z usług tłumaczy języka migowego, określi również obowiązek zapewnienia przez telewizję publiczną minimum programowego objętego systemem dostępu dla osób głuchych oraz możliwość nauki języka migowego.
Ponadto trwają prace nad przekazaniem samorządom terytorialnym zadań w zakresie zawodowej i społecznej rehabilitacji osób niepełnosprawnych, realizowanych obecnie przez centralę PFRON. Podjęto również działania legislacyjne mające na celu nowelizację ustawy o pomocy społecznej.
Przygotowywane są także zmiany ustawowe ułatwiające zakładanie i działanie spółdzielni socjalnych, które mają w założeniu zapobiegać wykluczeniu społecznemu. W resorcie pracy trwają też prace nad ustawą o zawodzie pracownika socjalnego.
Minister Pracy Jolanta Fedak poinformowała, że dwa projekty ustaw dotyczące reformy emerytalnej zostały skierowane do ostatnich, bardzo krótkich konsultacji społecznych i wyraziła nadzieję, że w marcu br. trafią one do Sejmu.
Dodała, że wypłata emerytur z II filaru rozpoczyna się w 2009 r., więc odpowiednia ustawa musi być przygotowana jak najszybciej. Zaznaczyła, że poprzedni rząd zostawił projekt dotyczący wypłaty emerytur z II filaru jednak zawierał on liczne mankamenty, np. kobiety ze względu na to, że dłużej żyją otrzymywałyby niższe emerytury.
Fedak wyjaśniła, że obecny projekt przewiduje, że świadczenia wypłacane ze środków gromadzonych w OFE będą wypłacane w dwóch formach: emerytury okresowej wypłacanej z OFE (pobieranej nie wcześniej niż po osiągnięciu minimalnego wieku emerytalnego, nie dłużej zaś niż do osiągnięcia wieku 65 lat, wypłaty pomniejszają odpowiednio stan wciąż istniejącego konta w OFE) oraz emerytury dożywotniej, nabytej od Zakładu Emerytalnego w zamian za oszczędności przekazane z OFE.
Emerytura dożywotnia będzie miała 3-letnią gwarancję na wypadek przedwczesnej śmierci (na rzecz wskazanego beneficjenta). Gwarantowana suma kapitału do zwrotu na wypadek śmierci zmniejsza się co miesiąc o 1/36 jego początkowej wartości. W rezultacie po trzech latach od zawarcia kontraktu gwarancja będzie całkowicie wygasać.
Zakładem Emerytalnym będzie mógł być jedynie wyodrębniony podmiot, prowadzący wyłącznie tę właśnie działalność. Przewidziana jest możliwość powołania zakładu publicznego, działającego na równych, konkurencyjnych zasadach z zakładami prywatnymi. Emerytury kapitałowe, czyli świadczenia z II filara, będzie wypłacać Zakład Ubezpieczeń Społecznych, łącznie z emeryturą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Fedak poinformowała, że w systemie nie będzie emerytury małżeńskiej, co rozważał poprzedni rząd. Zapewniła, że lepszym rozwiązaniem jest dotychczas funkcjonujący system rent rodzinnych. Minister pracy wyjaśniła, że ponieważ koszt emerytury dla kobiet ze względu na dłuższe życie jest wyższy niż dla mężczyzn, zostanie wprowadzony system rozliczeń między zakładami emerytalnymi; nadwyżki od tych zakładów, które zawarły kontrakty z nieproporcjonalnie dużą liczą mężczyzn będą przekazywane do zakładów, które zawarły nieproporcjonalnie dużo umów z kobietami. Nad stabilnością systemu czuwać ma Komisja Nadzoru Finansowego oraz Aktuariusz Krajowy. Fedak przypomniała, że elementem reformy jest też ustawa o emeryturach pomostowych. Zapowiedziała, że resort rozważa dwa warianty: pierwszy przewiduje szerszy zakres beneficjentów, ale niższe świadczenia, w drugim uprawnionych byłoby mniej osób, ale dostawałyby wyższe świadczenia. Oba rozwiązania mają być przedstawione w marcu br. na posiedzeniu Komisji Trójstronnej. Fedak dodała, że kierunek, w którym pójdzie resort zależeć będzie od tego, który wariant uzyska poparcie partnerów społecznych.
W konsultacjach społecznych znajduje się już projekt ustawy zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którego celem jest ujednolicenie zasad obliczania rent i emerytur z nowego systemu emerytalnego. Projekt ten powinien zwiększyć możliwość zatrudnienia osób otrzymujących renty z tytułu niezdolności do pracy. Projekt przewiduje zniesienie limitów zarobków, które dzisiaj powodują ograniczenie wysokości otrzymywanej renty.
Propozycje ustaw tzw. rodzinnych
Minister pracy poinformowała też, że do konsultacji społecznych został skierowany projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz innych ustaw, zawierający szereg regulacji pozwalających na lepsze godzenie pracy i życia rodzinnego. Dodała, że część rozwiązań to kontynuacja projektu zostawionego przez poprzednie kierownictwo resortu pracy. Propozycje zmian w tym zakresie obejmują między innymi:
• wydłużenie urlopów macierzyńskich docelowo do 26 tygodni,
• umożliwienie odliczenia od podatku kosztów zatrudnienia opiekunek,
• zwiększenie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za okres przebywania na urlopie wychowawczym (finansowanych z budżetu państwa),
• poprawa profilaktyki ciąży (uzależnienie otrzymywania „becikowego” od regularnych kontroli lekarskich w trakcie ciąży),
• dostęp do zasiłków opiekuńczych bez względu na charakter ubezpieczenia chorobowego (dobrowolny lub obowiązkowy),
• wydłużenie okresu otrzymywania świadczeń chorobowych w przypadku kobiet ciężarnych,
• zwiększenie ochrony zatrudnienia dla rodziców w okresie zmniejszenia wymiaru czasu pracy ze względu na opiekę nad małym dzieckiem.
Ponadto resort pracy planuje umożliwienie finansowania funkcjonowania przedszkoli i żłobków przyzakładowych z zakładowych funduszy świadczeń socjalnych oraz zwolnienie rodziców powracających z urlopów macierzyńskich i wychowawczych z obowiązku płacenia składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Działania na rzecz wzrostu zatrudnienia osób powyżej 50 roku życia
W Ministerstwie Pracy finalizowane są działania nad programem „Solidarność pokoleń 50+”. Celem programu jest osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata na poziomie 40% w 2013 r. oraz 50% w 2020 r. Działania w ramach programu obejmują między innymi inicjatywy na rzecz poprawy warunków pracy i promocji zatrudnienia starszych pracowników, upowszechnienie kształcenia ustawicznego, zwolnienie pracodawców ze składek na Fundusz Pracy i FGŚP.
Propozycje zmian w prawie dla osób niepełnosprawnych
Ministerstwo Pracy rozpoczęło prace nad przygotowaniem założeń do ustawy o języku migowym. Zgodnie z założeniami ustawa określi między innymi definicję polskiego języka migowego, zasady uzyskiwania uprawnień tłumacza języka migowego, jak i warunki korzystania z usług tłumaczy języka migowego, określi również obowiązek zapewnienia przez telewizję publiczną minimum programowego objętego systemem dostępu dla osób głuchych oraz możliwość nauki języka migowego.
Ponadto trwają prace nad przekazaniem samorządom terytorialnym zadań w zakresie zawodowej i społecznej rehabilitacji osób niepełnosprawnych, realizowanych obecnie przez centralę PFRON. Podjęto również działania legislacyjne mające na celu nowelizację ustawy o pomocy społecznej.
Przygotowywane są także zmiany ustawowe ułatwiające zakładanie i działanie spółdzielni socjalnych, które mają w założeniu zapobiegać wykluczeniu społecznemu. W resorcie pracy trwają też prace nad ustawą o zawodzie pracownika socjalnego.