1. Zakończenie przez kasę pracy w trybie fiskalnym
Zakończenie działalności gospodarczej wiąże się z zaprzestaniem używania kas rejestrujących. Oznacza to, że w stosunku do każdej z używanych kas konieczne jest zakończenie pracy w trybie fiskalnym.
Cztery obowiązki ciążące na podatnikach w związku z zakończeniem przez kasę rejestrującą pracy w trybie fiskalnym na podatnikach określają przepisy § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących – dalej r.k.r.
Pierwszym obowiązkiem jest wykonanie przez podatnika raportu fiskalnego dobowego oraz raportu fiskalnego okresowego (miesięcznego).
Drugim obowiązkiem jest złożenie w terminie 7 dni od dnia zakończenia pracy kasy w trybie fiskalnym wniosku do naczelnika urzędu skarbowego o dokonanie odczytu pamięci fiskalnej kasy. Wzór tego wniosku stanowi załącznik nr 3 do r.k.r.
Trzecim obowiązkiem jest złożenie wniosku o wyrejestrowanie kasy z ewidencji prowadzonej przez naczelnika urzędu skarbowego. W tym zakresie nie obowiązuje obowiązujący podatników wzór wniosku.
Czwartym obowiązkiem jest dokonanie przy pomocy serwisanta kasy odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy przez wykonanie raportu rozliczeniowego za cały okres pracy kasy. Ten obowiązek należy zrealizować w obecności pracownika urzędu skarbowego, a więc termin jego wykonania należy uzgodnić z urzędem skarbowym.
Odczyt (raport) powyższy powinien być zakończony protokołem (jego wzór określa załącznik nr 4 do r.k.r.) z czynności odczytania zawartości pamięci fiskalnej kasy sporządzonym przez pracownika urzędu skarbowego (z zastrzeżeniem przepisów § 27 r.k.r., którego przepisy określają procedurę w razie stwierdzenia braku możliwości odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy). Raport (odczyt), o którym mowa, stanowi załącznik do tego protokołu (zob. § 15 ust. 2 r.k.r.).
Obowiązki podatników w związku z kończeniem przez kasy rejestrujące pracy w trybie fiskalnym:
• wykonanie raportu dobowego i okresowego (miesięcznego),
• złożenie do naczelnika urzędu skarbowego wniosku o dokonanie odczytu pamięci fiskalnej kasy,
• złożenie wniosku wyrejestrowanie kasy z ewidencji prowadzonej przez naczelnika urzędu skarbowego,
• dokonanie (przy pomocy serwisanta kasy w obecności pracownika urzędu skarbowego) odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy przez wykonanie raportu rozliczeniowego za cały okres pracy kasy.
Przeczytaj również: Likwidacja działalności też wiąże się z obowiązkami
2. Kasy rejestrujące a opodatkowanie VAT spisu z natury
Przepisy VAT przewidują obowiązek sporządzenia i opodatkowania tzw. spisu z natury (nazywanego również często remanentem likwidacyjnym). Obowiązek ten istnieje w przypadku:
• rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej (zob. art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u.),
• zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego (zob. art. 14 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.).
W ramach tego spisu opodatkowaniu podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy (zob. art. 14 ust. 1 u.p.t.u.), w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 14 ust. 4 u.p.t.u.). Dotyczy to nie tylko posiadanych przez podatników towarów handlowych, ale również środków trwałych i wyposażenia.
Kwestią sporną jest czy w tej sytuacji kasy rejestrujące, przy których nabyciu podatnikom przysługiwało prawo do odliczenia, powinny być opodatkowywane w ramach spisu z natury. Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że nie, gdyż opodatkowaniu w ramach spisu z natury podlegają wyłącznie towary, które mogą być zbyte w charakterze, w jakim zostały nabyte. Stanowisko takie zajęły, przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 16 stycznia 2008 r. (I SA/Lu 27/08) czy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 29 stycznia 2009 r. (I SA/Kr 1070/08). Jak czytamy w drugim z tych wyroków „co do zasady - wbrew stanowisku skarżącego - środki trwałe oraz urządzenia stanowiące wyposażenie firmy mogą być opodatkowane podatkiem VAT zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, pod warunkiem jednak, że od ich nabycia przysługiwało odliczenie podatku naliczonego, nie zostały odsprzedane i wreszcie mogły być odsprzedane w takim charakterze, w jakim zostały nabyte. Kasa fiskalna jest szczególnym urządzeniem, którego podstawowym zadaniem jest kontrola fiskalna prowadzonej działalności gospodarczej. Z uwagi na brak możliwości dokonania w niej zmiany NIP, może być wykorzystana tylko do rejestrowania czynności przez ten sam podmiot. Po zlikwidowaniu działalności nie może więc być odsprzedana w celu użytkowania przez inny podmiot. Wynika z tego, że kasa fiskalna nie nosi cech towaru, który mógłby być odsprzedany w takim charakterze w jakim został nabyty".
Odmienne stanowisko reprezentuje przynajmniej część organów podatkowych, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 maja 2009 r. (IBPP1/443-195/09/AW). Z interpretacji tej wynika, że kasy rejestrujące, przy których nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia, powinny być opodatkowywane w ramach spisu z natury, lecz nie jako kasy rejestrujące, lecz jako zbiór (agregat) części i materiałów, z których się składają. Jak czytamy w tej interpretacji, „jeśli przy nabyciu kas rejestrujących Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, to wykazane w remanencie likwidacyjnym towary (w przedmiotowej sprawie kasy rejestrujące) należy opodatkować, przyjmując za podstawę aktualną, a nie historyczną ich wartość czyli cenę nabycia bądź całkowity koszt wytworzenia określone na dzień sporządzenia spisu. Tym samym postępowanie Wnioskodawcy polegające na wycenie kas rejestrujących wg własnego uznania tj. jako złom, i od tak ustalonej wartości obliczenie i wykazanie podatku VAT w remanencie likwidacyjnym, o ile oczywiście wartość ta zgodna jest z obowiązującymi w danym okresie na tego typu towar cenami rynkowymi, należało uznać za prawidłowe".
Przykład 1
Osoba fizyczna zarejestrowana dotychczas jako czynny podatnik VAT likwiduje prowadzoną działalność gospodarczą, w której używała, między innymi, kasę rejestrującą, przy której nabyciu przysługiwało tej osobie prawo do odliczenia. W tej sytuacji:
• zdaniem sądów administracyjnych osoba ta nie jest obowiązana uwzględniać kasy rejestrującej w sporządzanym spisie z natury, a w konsekwencji nie jest obowiązana do opodatkowania podatkiem VAT tej kasy,
• zdaniem organów podatkowych osoba ta jest obowiązana uwzględnić i opodatkować kasę rejestrującą w ramach sporządzanego spisu z natury, lecz jako podstawę opodatkowania może przyjąć wartość złomową kasy.
3. Zwrot ulgi na zakup kas
W związku z zakończeniem działalności gospodarczej podatnicy mogą być obowiązani do zwrotu ulgi na zakup kas. Jest tak dlatego, że jedną z przesłanką powstania obowiązku zwrotu ulgi na zakup kas jest zaprzestanie działalności w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania (zob. § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczenia i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących – dalej r.u.z.k.). A zatem podatnicy kończący działalność gospodarczą:
• są obowiązani do zwrotu ulgi na zakup kas – jeżeli na dzień zaprzestania działalności nie upłynął okres trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kas rejestrujących,
• nie są obowiązani do zwrotu ulgi na zakup kas – w przeciwnym razie.
Przykład 2
Z dniem 31 grudnia 2015 r. podatnik kończy działalność gospodarczą, w której używał kasy rejestrującej w stosunku do której skorzystał z ulgi na zakup kas. W tej sytuacji podatnik jest obowiązany do zwrotu ulgi na zakup kas, jeżeli ewidencjonowanie sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kas rejestrujących rozpoczął 31 grudnia 2012 r. lub później. W przypadku wcześniejszego rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kas rejestrujących podatnik nie jest obowiązany do zwrotu ulgi na zakup kas.
(...)
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Kasy fiskalne w 2015 i 2016 r. Pytania i odpowiedzi
|