Krok 1. Wyrejestrowanie działalności

1.Działalność prowadzona indywidualnie

Wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) podlega informacja o wykreśleniu wpisu do CEIDG.

Przypomnijmy, że wpis do CEIDG zasadniczo jest dokonywany na wniosek, przy czym wpisem do CEIDG jest również wykreślenie albo zmiana wpisu.

Przedsiębiorca ma obowiązek złożyć wniosek o wykreślenie wpisu, w terminie 7 dni od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej. Przepis ten stosuje się odpowiednio do wspólników spółki cywilnej w przypadku wpisania do rejestru przedsiębiorców spółki handlowej powstałej z przekształcenia spółki cywilnej, w zakresie działalności wpisanej do rejestru przedsiębiorców.

2.Spółki osobowe

Rozwiązanie spółki jawnej powoduje jednomyślna uchwała wspólników.

2.1.Czy zawsze dwuosobowa spółka jawna będzie podlegała likwidacji?

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na sytuację dwuosobowej spółki jawnej. Rozpad takiej spółki poprzez wystąpienie lub śmierć jednego ze wspólników zasadniczo spowoduje likwidację takiej spółki. Jednak istnieją regulacje, które umożliwiają jej dalsze istnienie w takiej sytuacji.

Jeśli w spółce składającej się z dwóch wspólników po stronie jednego z nich zaistnieje powód rozwiązania spółki, sąd może przyznać drugiemu wspólnikowi prawo do przejęcia majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia się z występującym wspólnikiem.

Kodeks spółek handlowych reguluje również sytuację śmierci jednego ze wspólników spółki dwuosobowej. W takiej sytuacji ważne są postanowienia umowy spółki. Jeśli bowiem umowa ta stanowi, że prawa, jakie miał zmarły wspólnik, służą wszystkim spadkobiercom wspólnie, a nie zawiera w tym względzie szczególnych postanowień, wówczas do wykonywania tych praw spadkobiercy powinni wskazać spółce jedną osobę. Czynności dokonane przez pozostałych wspólników przed takim wskazaniem wiążą spadkobierców wspólnika. W tym przypadku postanowienia przeciwstawne umowy spółki są nieważne.

2.2.Likwidacja spółki jawnej

W razie rozwiązania spółki jawnej należy przeprowadzić, co do zasady, jej likwidację. Likwidatorami są w tym przypadku wszyscy wspólnicy. Wspólnicy mogą jednak powołać na likwidatorów tylko niektórych spośród siebie, jak również osoby spoza swego grona. Uchwała taka wymaga jednomyślności, chyba że umowa spółki będzie zawierała odmienne postanowienia. Jednak jest też możliwa sytuacja, że zakończenie działalności spółki będzie przebiegało bez przeprowadzania jej likwidacji. Zależy to od uzgodnień zawartych między wspólnikami.

Uwaga!

Likwidator może być odwołany tylko jednomyślną uchwałą wspólników.

Do sądu rejestrowego należy zgłosić:

  1. otwarcie likwidacji,

  2. nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy,

  3. sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki.

 

Ważne!

Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia.

Powyższe zasady dotyczące zakończenia działalności spółki jawnej, stosuje się również do spółki komandytowej.

Natomiast w odniesieniu do spółki partnerskiej, przyczyną jej rozwiązania może być również jednomyślna uchwała wszystkich partnerów.

 

Uwaga!

W przypadku, gdy w spółce partnerskiej pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń.

2.3.Czy nie lepiej przekształcić spółkę osobową w spółkę kapitałową?

Podejmując decyzję o rozwiązaniu spółki osobowej prawa handlowego, w zależności od powodów takiego rozwiązania, warto się zastanowić nad opłacalnością takiego kroku. Moim zdaniem warto byłoby wybrać np. przekształcenie w spółkę kapitałową.

Należy pamiętać, że spółka handlowa, tj. spółki: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółka przekształcona). Przy czym spółka cywilna, która nie jest przecież spółką prawa handlowego, może być przekształcona w inną spółkę handlową niż spółka jawna.

Obecnie, na gruncie k.s.h., przekształcenie spółki cywilnej w jawną zależy od woli wspólników.

 

Uwaga!

Spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, nie może być przekształcana. Dotyczy to również spółki w upadłości.

 

Krok 2. Zgłoszenie wyrejestrowania do ZUS

We właściwym oddziale ZUS należy złożyć wniosek o wyrejestrowanie z obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Zgłoszenia dokonujemy na formularzach ZUS ZWPA i ZUS ZWUA.

 

Krok 3. Zgłoszenie do urzędu statystycznego

Wpis lub zmiana wpisu w rejestrze REGON przedsiębiorców będących osobami fizycznymi następuje na podstawie danych z wniosku o wpis do (CEIDG, który przedsiębiorca składa za pośrednictwem formularza elektronicznego dostępnego na stronie internetowej CEIDG, w BIP ministra gospodarki oraz za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej ePUAP. Wniosek o wpis do CEIDG może być również złożony przez przedsiębiorcę w wybranym urzędzie gminy osobiście lub wysłany listem poleconym. CEIDG przesyła do GUS odpowiednie dane zawarte we wniosku o wpis do CEIDG niezbędne dla uzyskania, zmiany albo skreślenia wpisu w REGON.

Krok 4. Zawiadomienie urzędu skarbowego

Obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych mają:

  • podatnicy VAT i podatku akcyzowego (obowiązek dokonania zgłoszenia aktualizacyjnego przez tych podatników występuje również w przypadku, gdy podatnikom tym, w wyniku utraty prawa do zwolnienia od VAT lub rezygnacji z tego prawa, zmieniła się właściwość naczelnika urzędu skarbowego; w tym przypadku zgłoszenia aktualizacyjnego dokonuje się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawach VAT, wraz ze zgłoszeniem rejestracyjnym),

  • podatnicy, z wyłączeniem osób fizycznych objęci rejestrem PESEL nieprowadzący działalności gospodarczej lub niebędący zarejestrowanymi podatnikami VAT, oraz płatnicy podatków podlegający obowiązkowi ewidencyjnemu,

  • płatnicy składek ubezpieczeniowych, niepodlegający obowiązkowi ewidencyjnemu jako podatnicy ani jako płatnicy podatków.

 

Uwaga!

Należy pamiętać, że w spółce cywilnej, w związku z wystąpieniem trzeciego wspólnika, spółka ta nie ulega rozwiązaniu i nie podlega wykreśleniu z rejestru. Nie staje się też nowym podmiotem wymagającym zgłoszenia rejestracyjnego. Wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej nie powoduje jej likwidacji. Istnieje ona dalej, z wyjątkiem przypadku, gdy na skutek wystąpienia wspólnika pozostaje tylko jeden wspólnik. Jednak, kwestia dalszego istnienia spółki powinna być uregulowana w umowie spółki.

 

1.Zasady ogólne

W razie likwidacji działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, w tym także prowadzonych w formie spółki niebędącej osobą prawną, lub wystąpienia wspólnika z takiej spółki sporządza się wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej lub na dzień wystąpienia wspólnika z takiej spółki. 

 

1.1.Likwidacja wspólnego przedsięwzięcia

Przychody:

  1. z udziału w spółce niebędącej osobą prawną,

  2. ze wspólnej własności,

  3. wspólnego przedsięwzięcia,

  4. wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych

 

– u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

 

1.2.Z orzecznictwa...

Podatnikiem podatku dochodowego nie jest sama spółka, lecz wspólnik, który uzyskuje z niej przychody i ponosi koszty ich uzyskania w takiej proporcji, w jakiej uczestniczy w jej zyskach na podstawie umowy spółki. Skoro przychody i koszty, a w konsekwencji i dochód spółki osobowej, rozliczane są bezpośrednio u każdego ze wspólników to przyrost majątku spółki następujący w wyniku przekazywania zysków spółki na powiększenie jej majątku (lub też w wyniku wzrostu cen rynkowych), nie podlega odrębnemu opodatkowaniu.

 

1.3.Wystąpienie wspólnika z dwuosobowej spółki niemającej osobowości prawnej

Zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej przez jednego ze wspólników np. dwuosobowej spółki cywilnej oznacza likwidację spółki i u wspólnika rezygnującego z dalszego prowadzenia działalności gospodarczej oznacza likwidację działalności ze wszystkimi skutkami opisanymi wyżej.

Wyjątkiem będzie sytuacja dotycząca spółki jawnej (lub innej osobowej spółki handlowej), gdy umowa przewiduje możliwość wstąpienia innej osoby w miejsce występującego wspólnika z dwuosobowej spółki.

 

1.4.Śmierć właściciela firmy

W takim przypadku spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. W związku z tym, spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność tylko za te zobowiązania podatkowe, które powstały za życia spadkodawcy.

 

1.5.Odliczenie straty ze zlikwidowanej działalności gospodarczej od dochodu z działalności rozpoczętej po likwidacji

O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

 

Podstawa prawna:

  • art. 25 ust. 1 pkt 19, art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej;

  • art. 10, art. 58 pkt 2, art. 60 § 1, art. 66, art. 70 § 1, art. 74, art. 77, art. 79, art. 98 § 1 pkt 2, art. 103, art. 148 § 1 pkt 2, art. 551 § 1 i 2, art. 553 § 1 i 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych;

  • art. 54 pkt 2, art. 56 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych;

  • art. 36 ust. 11 i 12 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;

  • art. 5 ust. 4a, art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników;

  • art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa;

  • art. 5b ust. 2, art. 8, art. 9 ust. 3, art. 14 ust. 2 pkt 16 i 17, art. 14 ust. 3 pkt 10, 11 i 12, art. 21 ust. 1 pkt 50b, art. 24 ust. 3a, 3b, 3c i 3d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;

  • § 27 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów;

  • art. 20 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;

  • art. 14 ust. 1, 9a, 9e, 9f, 9g i 9h, art. 29 ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.