Odpowiedź: podatnik uzyskujący przychody z najmu opodatkowanego według skali podatkowej (a nie na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego) ma prawo zaliczyć odpisy amortyzacyjne do kosztów podatkowych, o ile najem jest odpłatny. Jeżeli najem jest nieodpłatny, wynajmujący nie ma prawa do zaliczenia odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych.
Uzasadnienie: w przypadku opodatkowania przychodów z najmu, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., według skali podatkowej podatnik ma prawo do obniżania osiągniętego przychodu o koszty jego uzyskania.
Zgodnie z zasadą ogólną, która ma również zastosowania w przypadku z najmu, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f.
Przepis art. 22 ust. 8 u.p.d.o.f. stanowi, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.
Stosownie zaś do art. 22a ust. 1 u.p.d.o.f., amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
a) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
b) maszyny, urządzenia i środki transportu,
c) inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie m.in. umowy najmu.
Jak wynika z zacytowanych przepisów zasadniczo do kosztów uzyskania przychodów podatnik może zaliczyć amortyzacje oddanych w najem składników majątku, pod warunkiem, że stanowią one własność lub współwłasność podatnika, zaś przewidywany przez podatnika okres ich użytkowania jest dłuższy niż rok.
W świetle wątpliwości zgłoszonych w pytaniu istotne znaczenie ma również przepis art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c u.p.d.o.f. Stanowi on bowiem, że nie są kosztem uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych oddanych do nieodpłatnego używania za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania.
Reasumując, podatnik uzyskujący przychody najmu jako odrębnego od pozarolniczej działalności gospodarczej źródła przychodów ma prawo do zaliczenia odpisów amortyzacyjnych w koszty podatkowe, o ile wynajem jest odpłatny. W przypadku gdy składnik majątku zostanie przekazany do nieodpłatnego użytkowania podatnik (na ten czas) tracie możliwość pomniejszenia przychodów o odpisy amortyzacyjne (nie stanowią one kosztu podatkowego).