Przejawy i przyczyny defektów w obiektach budowlanych

Bezpieczeństwo projektowania, wykonawstwa i użytkowania to podstawowe wymogi w normach prawa budowlanego i zagospodarowania przestrzennego, możliwe dzięki wprowadzeniu normalizacji budownictwa. Pomimo normalizacji w budownictwie, przepisów karnych, jak choćby tych, które wynikają z prawa budowlanego oraz z ustawy o wyrobach budowlanych, na etapie realizacji różnych przedsięwzięć budowlanych (budowy, przebudowy, remontów), a także w czasie eksploatacji obiektów wybudowanych dochodzi do licznych defektów (szkód), które powstają z różnych przyczyn.

 Przejawy i przyczyny defektów w obiektach budowlanych:

1. Uszkodzenia obiektów budowlanych powstające na skutek procesów zachodzących w podłożu (gruncie), w tym szkody spowodowane osuwiskami, osiadaniem gruntów nasypowych, wpływem sąsiednich budów lub prowadzonych robót ziemnych, jak też erozją gruntu, oraz uszkodzenia spowodowane eksploatacją górniczą.

2. Uszkodzenia naturalne lub spowodowane przez człowieka, w tym np. przez projektanta, który zaprojektował nieprawidłowe rozwiązania konstrukcyjne lub zaprojektował użycie materiałów o nieodpowiednich właściwościach, lub zaprojektował nieodpowiednie posadowienie budynku lub złą technologię wykonania obiektu budowlanego. W grupie tych przyczyn wymienia się również błędy spowodowane nieprawidłowym wykonawstwem niezgodnym z projektem technicznym.

3. Uszkodzenia wynikające ze zmiany czynników oddziałujących na obiekt budowlany i jego konstrukcję, w tym spowodowane zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego nieuwzględniającą oddziaływania pewnych czynników, a także oddziaływaniem nagłych, nieprzewidzianych czynników.

4. Uszkodzenia spowodowane innymi czynnikami niż ww., w tym przede wszystkim wynikającymi ze środowiska naturalnego.

Defekty budowlane dzieli się na defekty usuwalne oraz nieusuwalne.
Podobną klasyfikację odnajdziemy w kodeksie cywilnym, gdzie wady dzieł, w tym obiektów budowlanych, dzieli się na wady usuwalne i nieusuwalne (zob. art. 636–637 k.c., które mają odpowiednie zastosowanie do robót budowlanych).

Powstanie defektów budowlanych wiąże się często z odpowiedzialnością określonych sprawców szkód, w odniesieniu do których inwestor, właściciel nieruchomości mogą dochodzić naprawienia szkody według zasad określonych w przepisach kodeksu cywilnego, a także w innych przepisach prawa w przypadkach szczególnych, jak np. w wypadku tzw. szkód górniczych.

Szczegółowe informacje dotyczące kontroli stanu technicznego obiektów budowlanych znajdziesz w książce Eugenii Śleszyńskiej "Przegląd, konserwacja i roboty budowlane w zarządzanym budynku. Prawo, praktyka, orzecznictwo".