Jak poinformował prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz rekultywacja terenu poprzemysłowego dawnej gazowni, trwająca od 2011 roku, właśnie się zakończyła.

Na te prace samorząd pozyskał dotację w wysokości 80 proc. kosztów inwestycji z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

"Było to jedno z najważniejszych przedsięwzięć mających na celu oczyszczenie środowiska. Udało się przywrócić równowagę ekologiczną w pobliżu olsztyńskiej Łyny" - poinformował Grzymowicz.

Rzeka Łyna znajduje się w obszarze Chronionego Krajobrazu "Dolina Środkowej Łyny".

W trakcie prac usunięto m.in. zbiorniki ze smołą pogazową, czyli ubocznym produktem w procesie koksowania węgla przy pozyskiwaniu gazu, elementy podziemnej infrastruktury, zanieczyszczoną ziemię, a powstałe wykopy uzupełniono czystym gruntem mineralnym. Odpompowano zanieczyszczone wody gruntowe i posadzono drzewa. Oczyszczono 0,8 hektara terenu, z którego wydobyto 11 tys. ton ziemi zanieczyszczonej substancjami ropopochodnymi, metalami ciężkimi, cyjankami i fenolami. Usunięto pozostałości podziemnej infrastruktury - zasypane piwnice, fundamenty, stare sieci gazowe.

Miejska gazownia w Olsztynie działała w latach 1897-1974; produkowała gaz z węgla kamiennego metodą koksowniczą. Po doprowadzeniu w 1972 roku do Olsztyna gazu ziemnego gazownia została zamknięta; większość obiektów wówczas rozebrano, pozostawiono jedynie niewielki budynek administracyjny, który obecnie jest wpisany do rejestru zabytków, oraz zbiorniki z ropopochodnymi substancjami.

Na początku lat 90. XX wieku teren dawnej gazowni decyzją wojewody o komunalizacji mienia przejęty został przez gminę Olsztyn.

Po latach ropopochodne odpady po dawnej gazowni zaczęły zanieczyszczać rzekę. W 1994 r. badania wykazały, że zanieczyszczenie wód spowodowane było wyciekiem z rozszczelnionej naziemnej części zbiornika smół pogazowych. Wówczas częściowo usunięto źródło skażenia terenu, jednak dopiero w 2011 roku podjęto całkowitą rekultywację terenu.

Po oczyszczeniu obszaru w zakolu rzeki Łyny ma powstać park centralny i muzeum techniki w dawnym Tartaku Raphaelsohnów. Park centralny ma być wizytówką miasta. Mieszkańcy będą mogli wypoczywać na terenach rekreacyjnych z amfiteatrem i fontanną, altanami ogrodowymi i ścieżkami rowerowymi. Rzekę ma przecinać kilka kładek spacerowych, powstanie także pomost dla kajakarzy.