Czy inwestor może pociągnąć do jakiejkolwiek odpowiedzialności projektanta, który wykonał projekt architektoniczno-budowlany i projekt zagospodarowania budynku mieszkalnego jednorodzinnego, w którym po kilku latach użytkowania stwierdzono szereg usterek, w tym w elementach konstrukcyjnych?
Inwestor nie powiadomił projektanta o uzyskaniu decyzji pozwolenia na budowę, ani dacie rozpoczęcia robót budowlanych, wprowadził szereg zmian, m.in.: zmiana układu i materiałów elementów nośnych, powierzchnię zabudowy, kształt elewacji. Wszystkie zmiany inwestor dokonał bez zgody, wiedzy lub jakichkolwiek konsultacji autora projektu.
Po wybudowaniu obiektu, inwestor może pociągnąć do odpowiedzialności projektanta, który dopuścił się błędu w projektowaniu, wyłącznie razem z wykonawcą obiektu budowlanego, chyba że błędy projektu były tego rodzaju, że nie mogły być stwierdzone przy wykonywaniu robót.
Projektant wykonuje projekt architektoniczno - budowlany, projekt zagospodarowania działki, a także ewentualne inne opracowania niezbędne dla uzyskania pozwolenia na budowę w oparciu o umowę o dzieło zawartą z inwestorem. Projektant odpowiada za wady projektu, w myśl art. 638 kodeksu cywilnego, według stosowanych odpowiednio przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Zgodnie z tymi przepisami, a w szczególności art. 568 § 1 k.c., uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku, a gdy chodzi o wady budynku - po upływie lat trzech, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Zasada ta jednak nie obowiązuje, jeżeli sprzedawca zapewnił kupującego, że wady nie istnieją; zob. art. 564 k.c.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), do podstawowych obowiązków projektanta należy nie tylko opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wymaganiami Prawa budowlanego, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, ale również dołączenie do projektu budowlanego oświadczenia o sporządzeniu projektu budowlanego, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, a więc złożenie zapewnienia o braku wad, o którym mówi przywołany wyżej art. 564 k.c.

Zgodnie z art. 566 § 1 k.c., jeżeli w związku ze stwierdzonymi wadami projektu inwestor żąda obniżenia ceny, może on żądać również naprawienia szkody poniesionej wskutek istnienia wady projektu, chyba że szkoda jest następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności. Do obowiązków wykonawcy robót budowlanych, zgodnie z art. 651 kodeksy cywilnego, należy niezwłocznie zawiadomienie inwestora o wadach dostarczonej przez niego dokumentacji projektowej, które powodują, że nie nadaje się ona do prawidłowego wykonania robót. Jeżeli wykonawca nie zawiadomi inwestora, a ten projektanta o wadach projektu stwierdzonych przy realizacji w oparciu o ten projekt robót, zwalnia projektanta od odpowiedzialności za te wady, chyba, że wady były tego rodzaju, że nie można było ich stwierdzić w tym czasie. Dokonane bez zgody projektanta zmiany projektu w zakresie konstrukcji, w której stwierdzono obecnie wady również zwalniają projektanta od tej odpowiedzialności.