Powyższe brzmienie przepisu nadane zostało ustawą z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, która weszła w życie z dniem 18 listopada 2015 r. W poprzednim stanie prawnym, analizowany przepis mówił o „naruszeniu zasad sporządzania studium lub planu miejscowego" jako przesłance stwierdzenia nieważności uchwały.
Akt planistyczny mógł być więc uznany za nieważny w razie stwierdzenia jakiegokolwiek naruszenia zasad jego sporządzania. W obecnym stanie prawnym, powyższa przesłanka została w pewien sposób zliberalizowania, w związku z czym stwierdzenie nieważności możliwe jest tylko w razie istotnych naruszeń zasad sporządzania studium lub planu miejscowego. W związku ze zmianą brzmienia analizowanego przepisu, nieaktualne stały się te tezy judykatury, w których akcentowano większy rygoryzm naruszeń zasad sporządzania planu, w stosunku do naruszeń trybu sporządzania planu. Z punktu widzenia przesłanek nieważności aktów planistycznych, kluczowym jest pytanie o kryteria odróżnienia naruszeń istotnych od nieistotnych.
Tryb postępowania
Mówiąc o treści art. 28 ust. 1 u.p.z.p. jako podstawie prawnej stwierdzenia nieważności aktu planistycznego rady gminy, nie sposób pominąć regulacji przewidzianej w art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym – dalej u.g.n. Przepis ten stanowi, że uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne, o czym orzeka organ nadzoru. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa, organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały lub zarządzenia, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę lub zarządzenie wydano z naruszeniem prawa. Jak podnosi się w orzecznictwie, norma z art. 28 ust. 1 u.p.z.p. stanowi uregulowanie szczególne (ma charakter lex specialis) względem przepisów u.s.g. (zob. przykładowo: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 21 czerwca 2011 r., II SA/Ol 294/11, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 maja 2009 r., II OSK 1778/08, a także rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia 26 stycznia 2016 r., nr KN-I.4131.1.20.2016.8 oraz rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia 12 stycznia 2012 r., nr KN-I.4131.1.4.2012).
| Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz | |
 |
Kamil Buliński, Arkadiusz Despot-Mładanowicz, Tomasz Filipowicz, Artur Kosicki, Alicja Plucińska-Filipowicz, Mariusz Rypina, Marek Wierzbowski, Mirosław Wincenciak
|
Zaskarżona uchwała w sprawie studium lub planu miejscowego zostanie wyeliminowana z obrotu prawnego wówczas, gdy na skutek naruszenia norm prawa materialnego albo procesowego naruszony zostanie interes prawny skarżącego. W takiej bowiem sytuacji, gdy naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia skarżącego związane jest z jednoczesnym naruszeniem obowiązujących norm prawnych, sąd jest zobligowany do uwzględnienia skargi. Natomiast w przypadku, gdy dojdzie do naruszenia interesu prawnego lub obowiązku skarżącego, ale naruszenie to pozostaje w zgodzie z obowiązującym porządkiem prawnym i mieści się w granicach przysługującego gminie tzw. władztwa planistycznego, w ramach którego rada gminy ustala w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczenie terenów, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określa sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy (zob. art. 4 ust. 1 u.p.z.p.), wówczas sąd nie ma obowiązku uwzględnienia skargi.
Problemy interpretacyjne
Z uwagi na ogólne sformułowanie przepisu ustawy, który mówi o "istotnym" naruszeniu trybu postępowania, powstają w praktyce problemy interpretacyjne. Problemu takiego nie było na gruncie obowiązującej poprzednio ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym - dalej u.p.z., zgodnie z którą nieważność uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powodowało każde naruszenie trybu postępowania określonego przepisami, a nie jedynie naruszenie o charakterze istotnym. Pomocne przy ocenie zakresu pojęcia "istotne naruszenie" jest orzecznictwo sądów administracyjnych, które podaje ogólne wskazówki interpretacyjne, jednakże szczegółowej oceny konkretnego naruszenia i tak musi w każdym przypadku dokonać sąd.
|
Serwis Budowlany Artykuł stanowi fragment komentarza praktycznego, opublikowanego w programie Serwis Budowlany Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami |  |