Czy oświetlenie wraz z instalacją elektryczną zainstalowane na elewacji budynku może być zaliczone do usługi rozliczanej proporcjonalnie do powierzchni budynku również z preferencyjną stawką jeśli umowa zakładała kompleksowe ryczałtowe rozliczenie?

Firma wykonała według kontraktu usługi polegające na zaprojektowaniu i montażu instalacji (elektrycznej, teletechnicznej, automatyki, multimedialnej) wewnętrznej i zewnętrznej oraz dostaw i montażu opraw oświetleniowych w budynku mieszkalnym jednorodzinnym o powierzchni 316 m2. Część prac była wykonana na elewacji budynku jak i w ogrodzie.

W skład prac w budynku wchodziła instalacja wewnętrzna elektryczna wraz z rozdzielnią elektryczną, trwały montaż automatyki domowej sterująca oświetleniem, roletami a także urządzeniami w domu w tym systemem alarmowym. Na zewnątrz budynku zamontowano oświetlenie ogrodu i chodników, monitoring, czujniki ruchu. Obok budynku zamontowana maszt z anteną telewizyjną oraz telekomunikacyjną. Na elewacji budynku zamontowano lampy oświetleniowe.

Pytanie:
Jaką stawkę VAT zastosować w przypadku rozliczenia usługi?
Czy wykonawca powinien wyodrębnić na fakturze instalacje na zewnątrz budynku w tym usługę instalacji masztu z anteną TV, oświetlenia budynku na elewacji a także projekt i zastosować 23% VAT?
Czy do 300 m2 ma prawo do zastosowania 8% stawki VAT a powyżej 300 m2 powierzchni proporcjonalnie 23%?
Czy oświetlenie wraz z instalacją elektryczną zainstalowane na elewacji budynku może być zaliczone do usługi rozliczanej proporcjonalnie do powierzchni budynku również z preferencyjną stawką jeśli umowa zakładała kompleksowe ryczałtowe rozliczenie?

Odpowiedź:
Świadczenia te (poza pracami dotyczącymi ogrodu, chodników, etc.) zasadniczo mogą być kwalifikowane jako opodatkowane stawką obniżoną.
Jest w tym przypadku tylko jedno zastrzeżenie. Otóż powierzchnia użytkowa budynku przekracza 300 m2. To powoduje ograniczenie możliwości zastosowania stawki obniżonej.
Należałoby zatem podzielić umówioną kwotę netto (uwaga! netto, a nie brutto) dotyczącą prac związanych z budynkiem (z wyłączeniem ogrodu, chodników etc.) na część stanowiącą 300/316 (i ją opodatkować stawką 8% VAT) oraz na część stanowiącą 16/316 (i ją opodatkować stawką 23% VAT).

Uzasadnienie:
Zgodnie z przepisami art. 41 ust. 12-12c ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u. - obniżoną stawkę podatku stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się jednak:
1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
2) lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej powyższe limity obniżoną stawkę podatku stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.
Piszecie Państwo o wykonaniu usług polegających na zaprojektowaniu i montażu instalacji (elektrycznej, teletechnicznej, automatyki, multimedialnej) wewnętrznej i zewnętrznej oraz dostaw i montażu opraw oświetleniowych w budynku mieszkalnym jednorodzinnym.
Co najmniej część wykonywanych prac odbywa się na zewnątrz budynku i nie ma związku z bryłą budynku. Tego rodzaju usługi nie mogą być opodatkowane stawką obniżoną. Prace te bowiem nie dotyczą budynku, tylko jego otoczenia. Należałoby zatem wydzielić w ramach świadczonej usługi prace dotyczące ogrodu, chodników, etc. One zostaną objęte stawką podstawową.
Same usługi dotyczące elewacji budynku, chociaż wykonywane są na zewnątrz, to jednak dotyczą budynku jako takiego. W związku z tym mogą być ona potraktowane jako prace dotyczące budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Moim zdaniem mamy tutaj do czynienia ze świadczeniem kompleksowym, w ramach którego wykonuje się jakieś świadczenia cząstkowe. Suma tych świadczeń cząstkowych świadczy jednak gotowy efekt dla klienta, tj. oświetlony dom. W tym stanie rzeczy wszystkie te świadczenia cząstkowe, tj. wykonanie projektu, wykonanie instalacji, założenie opraw oświetleniowych (wraz z ich kosztem) jest elementem świadczenia kompleksowego polegającego na zapewnieniu oświetlenia w domu. Te zaś świadczenia można zaliczyć do budowy, bądź modernizacji tego budynku.
W związku z tym zatem – świadczenia te (poza pracami dotyczącymi ogrodu, chodników, etc.) zasadniczo mogą być kwalifikowane jako opodatkowane stawką obniżoną na podstawie art. 41 ust. 12-12c u.p.t.u.
Jest w tym przypadku tylko jedno zastrzeżenie. Otóż powierzchnia użytkowa budynku przekracza 300 m2. To powoduje ograniczenie możliwości zastosowania stawki obniżonej.
Należałoby zatem podzielić umówioną kwotę netto (uwaga! netto, a nie brutto) dotyczącą prac związanych z budynkiem (z wyłączeniem ogrodu, chodników etc.) na część stanowiącą 300/316 (i ją opodatkować stawką 8% VAT) oraz na część stanowiącą 16/316 (i ją opodatkować stawką 23% VAT).

[Uwaga! Odpowiedź na to pytanie jest już nieaktualna od 1 XI 2019 r.]