Zaostrzenie kontroli ustalania i przestrzegania cen detalicznych.

UCHWAŁA Nr 95
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 września 1980 r.
w sprawie zaostrzenia kontroli ustalania i przestrzegania cen detalicznych.

W celu zapewnienia ochrony realnych dochodów ludności, na podstawie art. 2 i art. 7 ust. 2 pkt 3 dekretu z dnia 3 czerwca 1953 r. o ustalaniu cen, opłat i stawek taryfowych (Dz. U. Nr 31, poz. 122), po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Ustala się listę towarów i usług, podlegających szczególnej kontroli w zakresie ustalania i stosowania cen detalicznych, stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały. Przewodniczący Państwowej Komisji Cen po porozumieniu ze związkami zawodowymi będzie przedstawiał Radzie Ministrów w terminie do dnia 30 września propozycje corocznej aktualizacji listy tych towarów i usług.
2.
Ceny towarów i usług objętych listą, w zakresie nie zastrzeżonym do właściwości Rady Ministrów i ministrów, ustala Przewodniczący Państwowej Komisji Cen.
3.
Przewodniczący Państwowej Komisji Cen określa górne granice cen ziemniaków oraz podstawowych warzyw i owoców; w ramach tych granic mogą być ustalane zróżnicowane terytorialnie ceny detaliczne, uwzględniające lokalne warunki podaży i popytu.
4.
Przewodniczący Państwowej Komisji Cen określa szczegółowe zasady ustalania cen wyrobów przemysłu lekkiego o rozbudowanej asortymentowo i wzorniczo produkcji. Podstawowy zestaw wyrobów tego przemysłu określonych w liście, o której mowa w ust. 1, ustali Przewodniczący Państwowej Komisji Cen.
5.
Przewodniczący Państwowej Komisji Cen może upoważnić okręgowe oddziały Państwowej Komisji Cen do ustalania cen towarów i usług objętych listą, wytwarzanych (świadczonych) na potrzeby rynku lokalnego, w szczególności przez uspołecznione jednostki drobnej wytwórczości i jednostki gospodarki nie uspołecznionej, a także przez producentów rolnych.
§  2.
Ceny nowości rynkowych i artykułów mody zarówno w zakresie towarów objętych, jak i nie objętych listą, o której mowa w § 1 ust. 1, ustala Przewodniczący Państwowej Komisji Cen; przepis § 1 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
§  3.
Przewodniczący Państwowej Komisji Cen wzmocni nadzór nad kształtowaniem cen towarów i usług zarówno objętych, jak i nie objętych listą, wytwarzanych (świadczonych) przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej, zwłaszcza mających istotny wpływ na koszty utrzymania. W tym celu Przewodniczący Państwowej Komisji Cen może ustalać górne granice cen lub określać zasady ich kalkulacji.
§  4.
Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Cen do wzmocnienia kontroli prawidłowości ustalania cen przez kierowników jednostek gospodarki uspołecznionej oraz zaostrzenia sankcji za naruszanie zasad obowiązujących przy ich ustalaniu. W szczególności zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Cen do:
1)
zaostrzenia kontroli poziomu kosztów stanowiących podstawę ustalania cen z punktu widzenia ich zasadności oraz rzetelności kalkulacji,
2)
konsekwentnego obniżania cen w razie stwierdzenia, iż zostały one ustalone na zbyt wysokim poziomie,
3)
występowania do właściwych organów z wnioskami o wyciąganie konsekwencji służbowych w stosunku do osób winnych naruszania zasad ustalania cen oraz przedstawiania nieprawdziwych kalkulacji organom cenowym,
4)
pozbawiania kierowników jednostek gospodarczych uprawnień do ustalania cen w razie stwierdzenia zawyżania cen,
5)
zapewnienia egzekwowania sankcji finansowych, przewidzianych w uchwale nr 79 Rady Ministrów z dnia 2 kwietnia 1976 r. w sprawie kontroli cen (Monitor Polski Nr 19, poz. 84), w razie uzyskiwania przez jednostki gospodarki uspołecznionej nieuzasadnionych zysków w rezultacie ustalenia zbyt wysokich cen,
6)
informowania społeczeństwa o wynikach kontroli cen.
§  5.
Zobowiązuje się ministrów nadzorujących przedsiębiorstwa produkujące artykuły na rynek i świadczące usługi na rzecz ludności do:
1)
wzmożenia nadzoru i kontroli nad ustalaniem cen przez podległe im jednostki gospodarcze,
2)
stosowania sankcji służbowych i dyscyplinarnych, aż do odwołania z zajmowanych stanowisk, wobec osób winnych naruszania zasad ustalania cen.
§  6.
1.
Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Cen oraz Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług do:
1)
wzmożenia kontroli stosowania cen w obrocie towarowym z punktu widzenia ich zgodności z obowiązującymi cennikami, jak również zgodności jakości towarów z obowiązującymi normami, recepturami lub wzorcami służącymi za podstawę ustalenia ceny,
2)
zaostrzenia kontroli stosowania cen w handlu ajencyjnym, prywatnym i w obrocie targowiskowym.
2.
Do osób pobierających ceny wyższe od obowiązujących powinny być stosowane sankcje przewidziane w odrębnych przepisach.
§  7.
Zobowiązuje się wojewodów i prezydentów miast stopnia wojewódzkiego do:
1)
wzmożenia nadzoru i kontroli nad kalkulacją kosztów i ustalaniem cen w podległych im jednostkach gospodarczych,
2)
zaostrzenia kontroli prawidłowości stosowania cen w obrocie towarowym uspołecznionym i prywatnym, a także na targowiskach,
3)
pozbawiania na podstawie obowiązujących przepisów uprawnień do prowadzenia działalności handlowej przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej, naruszające przepisy o cenach.
§  8.
Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Cen do stałej współpracy z komitetami kontroli społecznej oraz związkową kontrolą społeczną w dziedzinie kontroli cen.
§  9.
Zobowiązuje się organy administracji państwowej do kontroli cen oraz przeciwdziałania zawyżaniu cen.
§  10.
Zaleca się zarządom centralnych związków spółdzielni zaostrzenie kontroli ustalania i przestrzegania cen detalicznych.
§  11.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

LISTA TOWARÓW I USŁUG PODLEGAJĄCYCH SZCZEGÓLNEJ KONTROLI W ZAKRESIE USTALANIA I PRZESTRZEGANIA CEN DETALICZNYCH

I. Towary żywnościowe i używki

1. Pieczywo

2. Mąki (żytnia i pszenna)

3. Kasze i płatki zbożowe

4. Makarony

5. Ryż

6. Mięso surowe (wieprzowe, wołowe, cielęce i baranie)

7. Podroby ze zwierząt rzeźnych

8. Przetwory mięsne (wędliny, wyroby wędliniarskie, konserwy mięsne, szynki)

9. Smalec

10. Słonina

11. Drób bity, podroby i przetwory z drobiu

12. Ryby z połowów morskich i słodkowodne

13. Przetwory rybne (filety i tusze z ryb, ryby wędzone, konserwy z ryb i inne przetwory)

14. Tłuszcze roślinne jadalne (margaryny i oleje)

15. Mleko i mleko w proszku

16. Śmietana

17. Masło

18. Sery twarogowe i homogenizowane

19. Sery twarde

20. Sery topione

21. Cukier

22. Sól

23. Jaja

24. Mrożonki owocowe i warzywne

25. Cytryny

26. Pomarańcze

27. Marmolada

28. Powidła i dżemy

29. Kompoty

30. Koncentrat pomidorowy

31. Herbata

32. Kawa naturalna i zbożowa

33. Kakao naturalne i owsiane

34. Pieczywo cukiernicze trwałe

35. Cukierki

36. Czekolady

37. Miód

38. Budynie w proszku

39. Kisiele w proszku

40. Galaretki w proszku

41. Konserwy "Bobo-Vita" i odżywki spożywcze dla niemowląt

42. Wody mineralne i napoje bezalkoholowe

43. Papierosy produkowane z tytoniu krajowego.

II. Towary przemysłowe produkcji krajowej

44. Węgiel i koks opałowy

45. Gaz

46. Energia elektryczna

47. Tkaniny odzieżowe (z wyjątkiem tkanin zawierających 100% wełny lub 100% bawełny oraz tkanin z jedwabiu naturalnego)

48. Tkaniny bieliźniane

49. Tkaniny pościelowe

50. Firanki

51. Okrycia i ubiory dziecięce

52. Okrycia i ubiory damskie i męskie z tkanin bawełnianych i wełnianych (z wyjątkiem produkowanych z tkanin wełnianych 100% i jedwabiu naturalnego)

53. Okrycia i ubiory z dzianin dziecięce, damskie i męskie

54. Bielizna osobista z tkanin i dzianin

55. Bielizna pościelowa

56. Koce

57. Ręczniki

58. Wyroby pończosznicze

59. Obuwie

60. Leki

61. Środki opatrunkowe

62. Szkła okularowe

63. Pieluszki

64. Środki do pielęgnacji niemowląt (oliwy, zasypki, pudry)

65. Butelki dla niemowląt

66. Wózki dziecięce

67. Podręczniki szkolne, słowniki i atlasy szkolne

68. Zeszyty i przybory szkolne

69. Papier toaletowy

70. Zapałki

71. Środki do prania i szorowania

72. Farby i lakiery

73. Pasty do podłóg

74. Mydła półtoaletowe i toaletowe

75. Środki do mycia zębów

76. Mydła i kremy do golenia oraz inne wyroby kosmetyczne w podstawowym zestawie

77. Wyroby ze szkła, z wyjątkiem kryształów: szklanki, spodki pod szklanki, kompotiery i kompotierki, talerze i talerzyki

78. Naczynia porcelitowe stołowe

79. Naczynia kuchenne i gospodarcze metalowe (garnki, rondle, patelnie, wiadra, maszynki do mięsa i inne)

80. Noże, widelce, łopatki i tasaki - kuchenne

81. Nakrycia stołowe (nierdzewne i aluminiowe)

82. Żyletki do golenia

83. Kuchnie i kuchenki elektryczne

84. Żelazka elektryczne

85. Pralki

86. Chłodziarki domowe

87. Odkurzacze

88. Sprzęt instalacyjny elektryczny

89. Żarówki głównego szeregu

90. Baterie galwaniczne

91. Wanny i zlewozmywaki

92. Kuchnie gazowe i węglowe

93. Odbiorniki radiowe bez stereofonicznych

94. Odbiorniki telewizyjne bez kolorowych

95. Rowery

96. Meble tapicerskie (kryte tkaninami krajowymi)

97. Stoły, stoliki i krzesła

98. Szafy garderobiane

99. Meble segmentowe

100. Meble dziecięce

101. Meble kuchenne

III. Usługi

102. Czynsz najmu za lokale mieszkalne

103. Przewozy osób środkami komunikacji miejskiej

104. Przewozy krajowe osób koleją i transportem samochodowym

105. Przesyłanie listów, telegramów, paczek i przekazów pieniężnych

106. Rozmowy telefoniczne

107. Usługi fryzjerskie - podstawowe (golenie, strzyżenie, uczesanie, ondulacja)

108. Usługi krawieckie

109. Usługi pralnicze

110. Naprawa obuwia

111. Naprawy pralek i wirówek elektrycznych oraz chłodziarek i zamrażarek domowych

112. Naprawa odbiorników radiowych i telewizyjnych

113. Opłaty za przedszkola i żłobki

114. Usługi spółdzielni lekarskich i dentystycznych

115. Usługi w zakresie remontu mieszkań.

Uwaga: Lista niniejsza nie dotyczy towarów sprzedawanych przez przedsiębiorstwa państwowe "Moda Polska" (z wyjątkiem identycznych towarów sprzedawanych również w powszechnej sieci handlowej) i "Desa" Dzieła Sztuki i Antyki oraz przez spółdzielnie zrzeszone w "Cepelii" Związku Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego, a także usług świadczonych przez wymienione przedsiębiorstwa i spółdzielnie. Lista nie dotyczy również mebli stylowych i stylizowanych.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1980.25.135

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zaostrzenie kontroli ustalania i przestrzegania cen detalicznych.
Data aktu: 30/09/1980
Data ogłoszenia: 20/10/1980
Data wejścia w życie: 20/10/1980