Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA PRACY, PŁAC I SPRAW SOCJALNYCH
z dnia 30 grudnia 1974 r.
w sprawie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy.

Na podstawie art. 49 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 47, poz. 280) po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych ustala się następujące wytyczne:
§  1.
Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy prowadzą zakłady pracy i organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§  2.
Do obowiązków zakładów pracy należy:
1)
kontrolowanie zaświadczeń lekarskich, stanowiących podstawę zwolnienia od pracy,
2)
przeprowadzanie kontroli domowej pracowników korzystających ze zwolnień od pracy z powodu choroby lub opieki.
§  3.
Kontrola zaświadczeń lekarskich polega w szczególności na sprawdzeniu, czy zaświadczenie:
1)
nie nasuwa podejrzeń wskazujących na jego podrobienie lub sfałszowanie,
2)
zostało wydane zgodnie z przepisami o orzecznictwie lekarskim pod względem formalnym.
§  4.
1.
W razie gdy w wyniku kontroli, o której mowa w § 3 pkt 1, nasunęło się podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie zostało podrobione lub sfałszowane, zakład pracy występuje do kierownika zakładu społecznego służby zdrowia, w którym zaświadczenie lekarskie zostało wystawione, o wyjaśnienie sprawy.
2.
W razie stwierdzenia przez kierownika zakładu służby zdrowia faktu podrobienia lub sfałszowania zaświadczenia lekarskiego zakład pracy:
1)
traktuje okres nieobecności w pracy jako nieusprawiedliwiony i stosuje sankcje przewidziane w przepisach o przestrzeganiu porządku i dyscypliny pracy,
2)
nie wypłaca zasiłku,
3)
występuje o wdrożenie postępowania karnego.
§  5.
W razie podejrzenia, że zaświadczenie lekarskie wydane zostało niezgodnie z przepisami o orzecznictwie lekarskim, zakład pracy zawiadamia o tym kierownika zakładu służby zdrowia zatrudniającego lekarza, który wystawił zaświadczenie.
§  6.
Kontrola domowa powinna być prowadzona w miarę potrzeby bez ustalania z góry stałych jej terminów, a nasilana szczególnie w okresach, w których występuje największa absencja.
§  7.
1.
Do przeprowadzania kontroli mogą być wyznaczane osoby nie naruszające dyscypliny pracy, nie karane za nadużywanie zwolnień lekarskich i cieszące się dobrą opinią wśród załogi.
2.
Do przeprowadzania kontroli nie należy wyznaczać osób bezpośrednio związanych z wykonywaniem zadań produkcyjnych.
3.
Kierownik zakładu pracy wystawia osobom kontrolującym imienne upoważnienia do przeprowadzania kontroli, według wzoru stanowiącego załącznik do zarządzenia.
§  8.
1.
Kontrolą domową obejmuje się pracowników zwolnionych od pracy z powodu choroby oraz z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny.
2.
Kontrolą, o której mowa w ust. 1, nie obejmuje się pracowników zwolnionych od pracy z powodu niemożności wykonywania pracy w wyniku decyzji lub orzeczenia właściwego organu albo zakładu służby zdrowia podjętych z przyczyn przewidzianych przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych oraz pracownic korzystających z urlopu macierzyńskiego.
§  9.
Kontrolę domową należy przeprowadzać w szczególności u pracowników:
1)
co do których zachodzi podejrzenie, że mogą niewłaściwie wykorzystywać lekarskie zwolnienie od pracy,
2)
którzy naruszają dyscyplinę pracy, byli już karani pozbawieniem zasiłku za niewłaściwe wykorzystywanie zwolnień lekarskich, za udział w bójkach lub zakłóceniu porządku publicznego albo byli zatrzymywani w izbie wytrzeźwień,
3)
którzy często zmieniali miejsce pracy, porzucali pracę lub z którymi rozwiązywano umowę o pracę bez wypowiedzenia z ich winy,
4)
którzy korzystają często z krótkotrwałych zwolnień lekarskich,
5)
którzy nie zawiadamiali w terminie zakładu pracy o uzyskaniu lekarskiego zwolnienia od pracy.
§  10.
Kontrola domowa pracowników zwolnionych od pracy z powodu choroby polega na ustaleniu, czy pracownik zwolniony od pracy:
1)
nie wykonuje innej pracy zarobkowej lub uciążliwych czynności mogących przedłużyć okres niezdolności do pracy,
2)
nie wykorzystuje zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, a w szczególności czy nie narusza wskazań lekarskich.
§  11.
Kontrola domowa pracowników zwolnionych od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny polega na ustaleniu, czy:
1)
pracownik nie wykonuje innej pracy zarobkowej lub nie wykorzystuje zwolnienia od pracy niezgodnie z celem tego zwolnienia,
2)
poza pracownikiem nie ma innych domowników, mogących zapewnić opiekę; nie dotyczy to pracujących matek sprawujących opiekę nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.
§  12.
W czasie kontroli domowej należy uwzględniać warunki życiowe i rodzinne pracownika korzystającego ze zwolnienia od pracy z powodu choroby lub sprawowania opieki. Pracownikom obłożnie chorym i mieszkającym samotnie należy udzielać niezbędnej pomocy doraźnej oraz zawiadomić zakład pracy o konieczności zorganizowania nad nimi dalszej opieki.
§  13.
1.
Nie uważa się, że pracownik wykorzystuje zwolnienie lekarskie od pracy niezgodnie z jego celem, jeżeli wyjechał na czas leczenia do rodziny lub jeżeli wykonywał - nawet będąc obłożnie chorym - czynności niezbędne dla zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych albo jeżeli sprawując opiekę nad chorym członkiem rodziny wykonywał czynności domowe w zastępstwie osoby, nad którą sprawuje opiekę.
2.
Wątpliwości, czy wykonywane przez pracownika czynności są czynnościami uciążliwymi, mogącymi przedłużyć okres niezdolności do pracy, oraz czy naruszanie przez pracownika wskazań lekarskich traktować należy jako wykorzystywanie zwolnienia niezgodnie z jego celem, rozstrzyga lekarz, ktory udzielił tego zwolnienia, wpisując swoją opinię do karty choroby.
§  14.
W razie nieobecności pracownika w domu należy kontrolę ponowić i wyjaśnić przyczyny tej nieobecności.
§  15.
1.
W razie stwierdzenia w trakcie kontroli domowej okoliczności, o których mowa w §§ 10 i 11, sporządza się protokół, w którym należy podać, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia od pracy. Protokół należy okazać pracownikowi, który może wnieść do niego zastrzeżenia.
2.
Protokół, o którym mowa w ust. 1, po zatwierdzeniu przez kierownika zakładu pracy stanowi podstawę do niewypłacenia zasiłku.
3.
O niewypłaceniu zasiłku zakład pracy zawiadamia na piśmie:
1)
pracownika, dołączając do pisma jeden egzemplarz protokołu,
2)
kierownika zakładu służby zdrowia, którego opieką zdrowotną objęty jest pracownik.
§  16.
Czynności w zakresie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy należą do służby pracowniczej zakładu pracy, która w szczególności:
1)
wykonuje czynności określone w §§ 3-5,
2)
organizuje i nadzoruje przeprowadzanie kontroli domowej,
3)
prowadzi i przechowuje dokumentację kontroli.
§  17.
1.
Do obowiązków organów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy:
1)
kontrola zaświadczeń lekarskich oraz kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy w przypadkach wypłacania zasiłków przez te organy,
2)
sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem kontroli przez zakłady pracy,
3)
prowadzenie we własnym zakresie lub wspólnie z uspołecznionymi zakładami pracy kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przez pracowników tych zakładów.
2.
Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1, organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stosują odpowiednio przepisy zarządzenia.
§  18.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r.

ZAŁĄCZNIK

UPOWAŻNIENIE

Nazwa i adres zakładu pracy

dnia ..... 19 ... r.

Na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r.

o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie

choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 47, poz. 280) upoważniam

niniejszym Obywatela ...... do przeprowadzania kontroli

prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień

lekarskich od pracy.

Upoważnienie jest ważne do dnia ........ 19 ...... r. łącznie

z legitymacją pracowniczą nr ........ wydaną w dniu ......... .

.......................

Kierownik zakładu pracy

(podpis)

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024