Zasady sporządzania kalkulacji wstępnej prac badawczych.

ZARZĄDZENIE
PRZEWODNICZĄCEGO KOMITETU NAUKI I TECHNIKI
z dnia 6 października 1970 r.
w sprawie zasad sporządzania kalkulacji wstępnej prac badawczych.

Na podstawie § 14 ust. 1 uchwały nr 53 Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1970 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek, badawczych (Monitor Polski Nr 15, poz. 124) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zarządzenie reguluje zasady sporządzania kalkulacji wstępnej prac badawczych, wykonywanych na podstawie umów (zleceń), niezależnie od charakteru jednostki zamawiającej oraz jednostki wykonującej te prace.
§  2.
1.
Kalkulacja wstępna pracy badawczej służy za podstawę uzgodnienia między wykonawcą a zamawiającym wynagrodzenia wykonawcy za pracę (ceny pracy).
2.
Projekt kalkulacji wstępnej sporządza wykonawca pracy badawczej na podstawie danych zamawiającego.
§  3.
1.
Jeżeli zamawiana praca badawcza dzieli się na wymienione w umowie (zleceniu) części (etapy) stanowiące przedmiot odrębnego odbioru i rozliczenia, kalkulacja wstępna powinna uwzględniać ten podział.
2.
W razie występowania obiektywnych trudności w określeniu z góry kosztów dalszych części (etapów) pracy badawczej, można wyodrębnić jedynie te części (etapy), które mają być rozpoczęte w pierwszym roku kalendarzowym, z tym że koszty następnych części (etapów) będą zaplanowane i podane do wiadomości zamawiającemu w terminach umożliwiających uwzględnienie ich w planach na kolejne dalsze lata kalendarzowe.
§  4.
1.
W kalkulacji wstępnej stosuje się układ kalkulacyjny kosztów prac badawczych według następujących pozycji:
1)
wynagrodzenia bezpośrednie z podziałem na:
a)
płace,
b)
ubezpieczenia społeczne,
2)
materiały bezpośrednie,
3)
inne koszty bezpośrednie,
4)
aparatura specjalna,
5)
kooperacja,
6)
koszty ogólne.
2.
Do pozycji 1 lit. a) - "Wynagrodzenia bezpośrednie - płace" zalicza się zarówno osobowy, jak i bezosobowy fundusz płac (fundusz honorariów), wiążący się w sposób bezpośredni z realizacją pracy badawczej objętej umową (zleceniem). W jednostkach badawczych w pozycji tej nie uwzględnia się funduszu premiowego. Wynagrodzenia bezpośrednie, związane z wykonaniem danej umowy (zlecenia), oblicza się w kalkulacji wstępnej - mnożąc przewidywaną liczbę efektywnych godzin pracy przez odpowiednie stawki płac przypadające na 1 godzinę nominalnego czasu pracy. Stawki płac ustala się odrębnie dla poszczególnych grup pracowników, przewidzianych w planie zatrudnienia i funduszu płac wykonawcy, jako stawki średnie w skali rocznej dla każdej grupy. Podstawą ustalania stawek są dane rocznego planu jednostki badawczej lub dane faktyczne za okres ubiegły.
3.
W pozycji 1 lit. b) - "Wynagrodzenia bezpośrednie - ubezpieczenia społeczne" podaje się kwotę składek z tytułu ubezpieczeń społecznych pracowników jednostki wykonującej pracę, proporcjonalną do kwoty osobowego funduszu płac wykazanej w poz. 1 lit. a).
4.
Pozycję 2 - "Materiały bezpośrednie" uwzględnia się w kalkulacji kosztów prac badawczych, których wykonanie wymaga zużywania znacznych ilości materiałów albo też kosztownych części, pochodzących z zakupu (np. przy budowie prototypów nowych maszyn i urządzeń, przy próbach i doświadczeniach) i dających się zaliczyć jako koszty bezpośrednie danej pracy. Koszty materiałów podaje się na podstawie zestawienia kosztu jednostkowego ważniejszych materiałów lub kosztownych części (z wyszczególnieniem ilości i cen według obowiązujących cenników) oraz szacunkowego obliczenia (w stosunku do kosztu ważniejszych materiałów lub też według innych stosowanych wskaźników) pozostałych materiałów bezpośrednich.
5.
W pozycji 3 - "Inne koszty bezpośrednie" należy podać koszty, nie wymienione w poprzednich pozycjach, stanowiące istotną część całości kosztów związanych z wykonaniem umowy (zlecenia) i dające się do tych kosztów zaliczyć bezpośrednio.
6.
W pozycji 4 - "Aparatura specjalna" podaje się wartość aparatury, urządzeń i przyrządów specjalnych, użytych bezpośrednio i wyłącznie do wykonania zamówionej pracy badawczej. Nie zalicza się do tej pozycji wartości przedmiotów nabywanych ze środków inwestycyjnych ani też przedmiotów przekazanych wykonawcy nieodpłatnie. Jeżeli wykonawca pracy badawczej wykonuje aparaturę specjalną we własnym zakresie (na podstawie zlecenia wewnętrznego), a koszt własny wytworzenia tej aparatury może być oddzielnie ustalony jako scalony element kalkulacyjny, wówczas pozycja "Aparatura specjalna" powinna być podzielona następująco:
a)
aparatura nabyta,
b)
aparatura wytworzona.

Przy ustalaniu ceny pracy do kosztu aparatury wytworzonej dolicza się pełną (nie obniżoną) planowaną stawkę zysku (§ 14 uchwały nr 53 Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1970 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek badawczych - Monitor Polski Nr 15, poz. 124), a do kosztu aparatury nabytej - stawkę zysku nie wyższą niż 5%. Jeżeli kosztu własnego aparatury wytworzonej we własnym zakresie nie da się oddzielnie ustalić, koszty tej aparatury podaje się w odpowiednich pozycjach układu kalkulacji wstępnej ("wynagrodzenia bezpośrednie", "materiały bezpośrednie" itd.).

7.
W pozycji 5 - "Kooperacja" podaje się wartość usług obcych, w tym również usług mających charakter prac badawczych, wykonywanych przez zakłady doświadczalne, dającą się zaliczyć bezpośrednio do kosztów wykonywanego zamówienia. Do pozycji tej nie wlicza się kosztów prac, które są zamawiane przez jednostkę koordynującą i wykonane przez inne jednostki współpracujące w rozwiązaniu danego problemu, jak również dodatku przysługującego jednostce koordynującej z tytułu pełnienia funkcji koordynatora. W uzasadnionych wypadkach do ogólnej kalkulacji kosztów wykonania zamówienia dołącza się kalkulacje wstępne opracowane przez poszczególnych kooperantów, dotyczące ich udziału w całości pracy.
8.
W pozycji 6 - "Koszty ogólne" zamieszcza się narzut kosztów pośrednich jednostki wykonującej pracę, określony proporcjonalnie do pełnej kwoty kosztów wymienionych w pozycji "Wynagrodzenia bezpośrednie". Zgodnie z § 34 uchwały nr 53 Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1970 r. jednostki badawcze w narzucie kosztów ogólnych (pośrednich) nie uwzględniają kwot przeznaczonych na fundusz premiowy. Narzut kosztów ogólnych (pośrednich) ustala się, mnożąc kwotę wynagrodzeń bezpośrednich związanych z wykonaniem danej umowy (zlecenia) przez wskaźnik obliczony na podstawie danych rocznego planu jednostki wykonującej lub danych za okres ubiegły - jako stosunek ogólnej sumy kosztów ogólnych (pośrednich) do ogólnej sumy wynagrodzeń bezpośrednich. Jednostki posiadające kilka zakładów (komórek równorzędnych), różniących się w sposób zasadniczy warunkami pracy oraz wysokością kosztów utrzymania, mogą podzielić pozycję 6 na:
a)
koszty zakładowe (jako sumę narzutów zróżnicowanych według zakładów),
b)
koszty ogólne placówki (dotyczące całości jednostki wykonującej pracę badawczą).

W pozostałych jednostkach o wprowadzeniu takiego podziału decyduje kierownik jednostki.

9.
Jeśli wykonawcą pracy badawczej jest jednostka nie objęta uchwałą nr 53 Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1970 r., podane w ust. 7 zasady ustalania kosztów ogólnych mogą być, za zgodą stron, w odniesieniu do danej pracy zmienione, tzn. dostosowane do zasad rachunku kosztów obowiązujących daną jednostkę.
§  5.
1.
Prawidłowe sporządzenie kalkulacji wstępnej wymaga przede wszystkim oceny pracochłonności zadania, zużycia środków rzeczowych oraz udziału jednostek współpracujących.
2.
W szczególnie uzasadnionych wypadkach na żądanie zamawiającego kalkulacja wstępna powinna być uzupełniona załącznikami zawierającymi:
1)
określenie pracochłonności i zastosowanych stawek kosztów osobowych,
2)
specyfikacje materiałów bezpośrednich i aparatury specjalnej,
3)
wykaz ważniejszych usług o charakterze kooperacyjnym,
4)
ważniejsze rodzaje kosztów, składające się na pozycję "Inne koszty bezpośrednie".
§  6.
Jeżeli przepisy dotyczące gospodarki finansowej danej jednostki to przewidują, kalkulacja wstępna powinna zawierać, oprócz kosztu własnego, także planowany narzut zysku, ustalony w sposób i w wysokości zgodnej z tymi przepisami.
§  7.
Ramowy wzór kalkulacji wstępnej zawiera załącznik do zarządzenia.
§  8.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i ma zastosowanie do prac badawczych wykonywanych po dniu 1 stycznia 1971 r.

ZAŁĄCZNIK

KALKULACJA WSTĘPNA

Przedmiot kalkulacji - temat opracowania .....................

Dotyczy umowy (zlecenia) symbol ...... z dnia ................

Poz. Wyszczególnienie pozycji kalkulacyjnych Koszt ogółem Z podanej kwoty kosztów przypada na część (etap)
I II III IV V
1 2 3 4 5 6 7 8
1 Wynagrodzenia bezpośrednie:
a) płace
b) narzut na ubezpieczenia

społeczne

2 Materiały bezpośrednie
3 Inne koszty bezpośrednie
4 Razem koszty bezpośrednie
5 Aparatura specjalna
a) nabyta
b) wytworzona
6 Kooperacja
7 Koszty ogólne
a) koszty zakładowe
b) koszty ogólne placówki
8 Razem koszt własny pracy
9 Narzut zysku
10 Ogółem (8 + 9)
11 Z ogólnej sumy (10) przypada orientacyjnie na:
a) bieżący rok kalendarzowy
b) rok następny
c) dalsze lata

Kierownik pracowni (zakładu) Kierownik komórki planującej

.............................. ............................

Kierownik jednostki wykonującej pracę Główny księgowy

(lub osoba przez niego upoważniona)

....................................... ..................

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1970.34.271

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady sporządzania kalkulacji wstępnej prac badawczych.
Data aktu: 06/10/1970
Data ogłoszenia: 26/10/1970
Data wejścia w życie: 26/10/1970