Weryfikacja zysków i strat przedsiębiorstw państwowych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 9 marca 1959 r.
w sprawie weryfikacji zysków i strat przedsiębiorstw państwowych.

Na podstawie § 36 ust. 1 pkt 5 uchwały nr 392 Rady Ministrów z dnia 13 października 1958 r. w sprawie zasad podziału zysku, różnic wyrównawczych, pokrywania strat, finansowania środków obrotowych, inwestycji i kapitalnych remontów w przedsiębiorstwach przemysłu oraz zasad gospodarki finansowej zjednoczeń przemysłu na 1959 r. (Monitor Polski Nr 88, poz. 491) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zarządzenie dotyczy przedsiębiorstw określonych w § 31 ust. 1 uchwały nr 392 Rady Ministrów z dnia 13 października 1958 r. w sprawie zasad podziału zysku, różnic wyrównawczych, pokrywania strat, finansowania środków obrotowych; inwestycji i kapitalnych remontów w przedsiębiorstwach przemysłu oraz zasad gospodarki finansowej zjednoczeń przemysłu na 1959 r. (Monitor Polski Nr 88, poz. 491), zwanej w dalszym ciągu "uchwałą nr 392", jak również przedsiębiorstw, na które uchwała ta została rozciągnięta.
§  2.
Ilekroć w zarządzeniu użyto określenia:
a)
"uchwała nr 332" - oznacza ono uchwałę nr 332 Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1957 r. w sprawie badania sprawozdań finansowych przedsiębiorstw państwowych działających według zasad rozrachunku gospodarczego (Monitor Polski Nr 73, poz. 438);
b)
"sprawozdanie finansowe" - oznacza ono bilans, rachunek strat i zysków oraz sprawozdania w zakresie kosztów, sprzedaży itp., sporządzane przez przedsiębiorstwa zgodnie z instrukcjami Głównego Urzędu Statystycznego, Ministerstwa Finansów oraz właściwych ministrów w sprawie sprawozdawczości statystycznej z wykonania planów finansowo-gospodarczych.
§  3.
Weryfikacji podlegają zyski i straty przedsiębiorstw wykazane w sprawozdaniach finansowych sporządzonych na koniec roku gospodarczego oraz na dzień otwarcia likwidacji, których prawidłowość stwierdzona została zgodnie z wymaganiami określonymi w § 4 ust. 1 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 1957 r. w sprawie składania, badania, przyjmowania i zatwierdzania sprawozdań finansowych (Monitor Polski Nr 73, poz. 443).
§  4.
1.
Weryfikację zysków i strat przedsiębiorstw przeprowadzają komisje rewizyjne powołane w trybie określonym § 3 uchwały nr 332, a w przypadkach określonych § 6 pkt 1 tej uchwały - jednostki organizacyjne sprawujące bezpośredni nadzór nad przedsiębiorstwami.
2.
Do weryfikacji zysków i strat mają odpowiednio zastosowanie przepisy § 14 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 1957 r. w sprawie składania, badania, przyjmowania i zatwierdzania sprawozdań finansowych (Monitor Polski Nr 73, poz. 443).
§  5.
1.
Weryfikację zysków i strat przedsiębiorstw dla dokonania odpisów na fundusz rozwoju przedsiębiorstw i fundusz rezerwowy zjednoczeń przeprowadza się zgodnie z zasadami określonymi § 7 oraz § 10 ust. 4 uchwały nr 392.
2.
Wyniki weryfikacji zysku lub strat przedsiębiorstwa należy zamieścić w protokole, o którym mowa w § 2 ust. 3 uchwały nr 332, wykazując w szczególności:
a)
zysk niezależny od działalności przedsiębiorstwa osiągnięty wskutek urzędowych zmian:

- cen sprzedawanych wyrobów i taryf świadczonych usług,

- cen zużywanych środków produkcji i taryf usług,

- wysokości marż,

- stawek płac,

- składek na ubezpieczenia państwowe i społeczne,

- stawek podatkowych,

- stopy procentowej,

- norm amortyzacji,

b)
zysk nieprawidłowy osiągnięty przez:

- niedotrzymanie receptur ustalonych zgodnie z zarządzeniami właściwych ministrów lub technicznych warunków produkcji z uszczerbkiem dla uzasadnionych interesów odbiorców,

- niedokonywanie planowanych remontów, powodujące utrzymanie w złym stanie budynków, maszyn i urządzeń lub ich niszczenie,

- niedokonywanie prawidłowych odpisów amortyzacyjnych,

- niedokonywanie planowanych nakładów na bezpieczeństwo i higienę pracy,

- preferowanie produkcji wyrobów wysoko rentownych, przy zaniedbywaniu produkcji wyrobów nisko rentownych i deficytowych z naruszeniem założeń planu i z jednoczesnym uszczerbkiem dla zaopatrzenia rynku oraz innych przedsiębiorstw,

- naruszenie obowiązujących przepisów dotyczących ustalania bądź stosowania cen i taryf,

- nieprawidłowe rozliczenie kosztów,

- inne zdarzenia określone przez właściwych ministrów stosownie do § 7 ust. 3 pkt 1 uchwały nr 392 jako naruszające interes społeczny,

c)
wynik prawidłowy (zysk lub stratę) obliczony przez odjęcie od sprawdzonego zysku bilansowego lub dodanie do sprawdzonej straty bilansowej (§ 3) zysku niezależnego od działalności przedsiębiorstwa (lit. a) oraz zysku nieprawidłowego (lit. b).
3.
Wysokość zysku niezależnego od działalności przedsiębiorstwa (ust. 2 lit. a) oraz zysku nieprawidłowego (ust. 2 lit. b) należy uzasadnić odpowiednio szczegółowym obliczeniem opartym na dokumentach lub zapisach ewidencji księgowej.
4.
Jeżeli szczegółowe obliczenie wymaga nakładu pracy niewspółmiernie dużego w stosunku do wysokości zysku niezależnego lub nieprawidłowego, obliczenie tych wyników może być dokonane szacunkowo. Metodę zastosowaną do szacunkowego ustalenia wysokości zysku niezależnego lub nieprawidłowego należy omówić w protokole (ust. 2).
5.
Zmiany cen, taryf, stawek i innych czynników powodujące powstanie zysku niezależnego od działalności przedsiębiorstwa (ust. 2 lit. a) ustala się przez porównanie ich wysokości rzeczywistej w okresie objętym sprawozdaniem finansowym z wysokością przyjętą do planu na ten okres.
§  6.
1.
W celu ustalenia prawidłowych odpisów na fundusz rozwoju przedsiębiorstw, fundusz rezerwowy zjednoczeń i wpłat z zysku do budżetu - przedsiębiorstwa obowiązane są sporządzać szczegółowe obliczenie korekty wyniku bilansowego (§ 5) wykazanego w sprawozdaniach finansowych sporządzonych na koniec roku gospodarczego lub na dzień otwarcia likwidacji.
2.
Obliczenie korekty wyniku bilansowego dla dokonania odpisów na fundusz rozwoju przedsiębiorstw, fundusz rezerwowy zjednoczeń i wpłat z zysku do budżetu (ust. 1) przedsiębiorstwa przesyłają wraz ze sprawozdaniami finansowymi w terminach ustalonych właściwymi przepisami dla sprawozdań rocznych:
a)
jednostkom organizacyjnym sprawującym bezpośredni nadzór nad przedsiębiorstwami,
b)
wydziałom (oddziałom) finansowym prezydiów właściwych dla przedsiębiorstw rad narodowych.
§  7.
Korektę wyniku bilansowego dla dokonania odpisów na fundusz zakładowy przeprowadzają przedsiębiorstwa zgodnie z zasadami ustalonymi w ustawie z dnia 28 marca 1958 r. o funduszu zakładowym na rok 1958 (Dz. U. Nr 18, poz. 74 i Nr 77, poz. 399).
§  8.
1.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1959 r.
2.
Przepisy zarządzenia stosuje się odpowiednio przy dokonaniu ostatecznych rozliczeń z tytułu zysków i strat za rok 1958.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1959.29.136

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Weryfikacja zysków i strat przedsiębiorstw państwowych.
Data aktu: 09/03/1959
Data ogłoszenia: 13/04/1959
Data wejścia w życie: 13/04/1959, 01/01/1959