Wykonanie dekretu o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych.

ZARZĄDZENIE Nr 61
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 5 maja 1953 r.
w sprawie wykonania dekretu o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych.

Na podstawie art. 7 dekretu z dnia 9 lutego 1953 r. o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych (Dz. U. Nr 10, poz. 32), zwanego w dalszym ciągu "dekretem", zarządza się, co następuje:

I.

Przepisy ogólne.

§  1.
Celem dekretu jest zabezpieczenie, aby osoby zajmujące duchowne stanowiska kościelne spełniały swe funkcje zgodnie z zasadami i wymaganiami Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W związku z tym obowiązkiem organów państwowych jest okazywanie wszechstronnego poparcia i opieki osobom, które w sprawowaniu swych duchownych stanowisk kościelnych zachowują postawę obywatelską i patriotyczną, zgodną z zasadami Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Natomiast organy państwowe powinny nie dopuszczać, aby duchowne stanowiska kościelne mogły być traktowane czy wykorzystane jako osłona dla postawy lub akcji nieprzyjaznej wobec Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub też dla jawnej bądź też zamaskowanej działalności politycznej, sprzecznej z założeniami Konstytucji oraz z opartymi na nich wymaganiami prawnymi i zarządzeniami władz państwowych.
§  2.
Przez "duchowne stanowiska kościelne" rozumie się wszystkie stanowiska kościelne - stałe i tymczasowe, jak również pomocnicze lub zastępcze, piastowane przez duchownych.
§  3.
1.
Terytorialną właściwość prezydium wojewódzkiej rady narodowej w rozumieniu art. 4 dekretu określa się według siedziby danego stanowiska kościelnego. W przypadkach wątpliwych (np. gdy obszar działania obejmuje dwa lub więcej województw) rozstrzyga Urząd do Spraw Wyznań.
2.
Postanowienia o prezydiach wojewódzkich rad narodowych stosuje się odpowiednio do Prezydiów Rad Narodowych m. st. Warszawy i m. Łodzi.
§  4.
Postanowienia dekretu o "duchownych stanowiskach kościelnych" dotyczą również czasowego powierzania wszystkich lub niektórych funkcji związanych z duchownym stanowiskiem kościelnym, z wyjątkiem przypadków krótkotrwałego powierzenia zastępstwa.
§  5.
W wykonaniu postanowień dekretu wszystkie osoby zajmujące duchowne stanowiska kościelne składają na żądanie prezydium wojewódzkiej rady narodowej lub Urzędu do Spraw Wyznań, wedle właściwości dla danego stanowiska, wypełniony kwestionariusz według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 i życiorys.

II.

Wnioski w sprawie tworzenia, przekształcania i znoszenia oraz zmiany zakresu działania duchownych stanowisk kościelnych.

§  6.
1.
Utworzenie nowego duchownego stanowiska kościelnego może nastąpić nie wcześniej niż po wyrażeniu zgody przez właściwy organ państwowy.
2.
Przekształcenie lub zniesienie istniejącego duchownego stanowiska kościelnego, a także zmiana jego przedmiotowego lub terytorialnego zakresu działania może również nastąpić tylko po wyrażeniu zgody przez właściwy organ państwowy.
3.
Wnioski dotyczące spraw wymienionych w ust. 1 i 2 powinny być składane przez właściwą kurię do prezydium wojewódzkiej rady narodowej, a w przypadkach gdy organem właściwym do wyrażenia zgody jest Prezydium Rządu (art. 4 dekretu) - w Urzędzie do Spraw Wyznań.
4.
Odpowiedź na wniosek powinna nastąpić w terminie nie przekraczającym jednego miesiąca.

III.

Wnioski w sprawie objęcia duchownego stanowiska kościelnego.

§  7.
1.
Wnioski w sprawie objęcia duchownego stanowiska kościelnego, zarówno istniejącego jak i tworzonego albo przekształcanego, składa właściwa kuria do prezydium wojewódzkiej rady narodowej - co do każdego stanowiska oddzielnie.
2.
Wniosek w sprawie objęcia stanowiska ordynariusza diecezji lub sufragana składa się w Urzędzie do Spraw Wyznań.
3.
Odpowiedź na wniosek powinna nastąpić w terminie nie przekraczającym jednego miesiąca. Objęcie stanowiska może nastąpić tylko po wyrażeniu zgody przez właściwy organ państwowy.
§  8.
1.
Postanowienia § 7 stosuje się odpowiednio do spraw zwolnienia z dotychczas zajmowanego duchownego stanowiska kościelnego z jakichkolwiek przyczyn i w jakimkolwiek trybie, jak również do spraw przeniesienia na inne stanowisko.
2.
W przypadku przeniesienia na stanowisko leżące na obszarze właściwości innego prezydium wojewódzkiej rady narodowej wymagana jest zgoda prezydiów właściwych zarówno ze względu na dotychczasowe, jak i ze względu na nowe stanowisko. O decyzji zawiadamia jednak prezydium właściwe ze względu na stanowisko dotychczasowe, chyba że wniosek złożony był w myśl § 7 ust. 2 w Urzędzie do Spraw Wyznań.

IV.

Ślubowanie.

§  9.
Wszystkie osoby zajmujące duchowne stanowiska kościelne składają zgodnie z art. 5 dekretu ślubowanie na wierność Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według wzorów stanowiących załącznik nr 2 względnie 3.
§  10.
Ślubowanie składają:
a)
ordynariusze diecezji lub sufragani - w Urzędzie do Spraw Wyznań,
b)
duchowni na pozostałych stanowiskach kościelnych - w prezydium wojewódzkiej rady narodowej, chyba że Urząd do Spraw Wyznań zarządzi w danym przypadku złożenie ślubowania w Urzędzie.

V.

Decyzje i odwołania.

§  11.
Przed podjęciem decyzji prezydium wojewódzkiej rady narodowej lub Urząd do Spraw Wyznań w razie potrzeby zwraca się do właściwej kurii o udzielenie odpowiednich wyjaśnień i materiałów, a także może zażądać ich od osoby, która zajmuje lub objąć ma dane stanowisko.
§  12.
W przypadkach przewidzianych w art. 6 dekretu prezydium wojewódzkiej rady narodowej lub Urząd do Spraw Wyznań zwraca się do właściwej kurii z żądaniem usunięcia danej osoby z zajmowanego stanowiska w terminie zakreślonym w żądaniu.
§  13.
Od decyzji prezydium wojewódzkiej rady narodowej, wydanej na podstawie art. 2, 3 i 6 dekretu, ordynariusz lub zainteresowana osoba, która zajmuje lub ma objąć dane stanowisko, może wnieść odwołanie. Odwołanie składa się w Urzędzie do Spraw Wyznań. Urząd do Spraw Wyznań zawiadamia ordynariusza lub zainteresowaną osobę o decyzji, wydanej na skutek odwołania. Decyzja ta jest ostateczna.

VI.

Przepis końcowy.

§  14.
W sprawach nie uregulowanych niniejszym zarządzeniem prezydia rad narodowych zwracać się powinny o wyjaśnienie do Urzędu do Spraw Wyznań.

Warszawa, dnia 5 maja 1953 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

KWESTIONARIUSZ DLA OSÓB PIASTUJĄCYCH DUCHOWNE STANOWISKA KOŚCIELNE

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

ŚLUBOWANIE

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

ŚLUBOWANIE

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1953.A-43.522

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Wykonanie dekretu o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych.
Data aktu: 05/05/1953
Data ogłoszenia: 13/05/1953
Data wejścia w życie: 13/05/1953