a także mając na uwadze, co następuje:(1) W następstwie kryzysu finansowego i zaleceń przedstawionych przez grupę ekspertów wysokiego szczebla pod przewodnictwem Jacques'a de Larosière'a Unia dokonała znaczącego postępu w opracowywaniu nie tylko bardziej rygorystycznych, ale także bardziej zharmonizowanych przepisów dotyczących rynków finansowych w formie jednolitego zbioru przepisów. Unia ustanowiła również Europejski System Nadzoru Finansowego ("ESNF") oparty na dwufilarowym systemie łączącym nadzór mikroostrożnościowy koordynowany przez Europejskie Urzędy Nadzoru z nadzorem makroostrożnościowym poprzez ustanowienie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego ("ERRS") Trzy przedmiotowe Europejskie Urzędy Nadzoru, a mianowicie Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 4 , Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EIOPA) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 5 oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (ESMA) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 6 (zwane łącznie: "rozporządzeniami ustanawiającymi"), rozpoczęły działalność w styczniu 2011 r. Ogólnym celem Europejskich Urzędów Nadzoru jest zrównoważone wzmocnienie stabilności i efektywności systemu finansowego w całej Unii oraz poprawa ochrony konsumentów i inwestorów.
(2) Europejskie Urzędy Nadzoru przyczyniły się w istotnej mierze do harmonizacji przepisów dotyczących rynków finansowych w Unii, wnosząc wkład w podejmowane przez Komisję inicjatywy w zakresie rozporządzeń i dyrektyw przyjmowanych przez Parlament Europejski i Radę. Europejskie Urzędy Nadzoru przedłożyły również Komisji projekty szczegółowych przepisów technicznych, które przyjęto jako akty delegowane i wykonawcze.
(3) Europejskie Urzędy Nadzoru przyczyniły się także do konwergencji nadzoru finansowego i praktyk nadzorczych w Unii przez wydawanie wytycznych skierowanych do właściwych organów, instytucji finansowych lub uczestników rynków finansowych i przez koordynowanie przeglądów praktyk nadzorczych.
(4) Zwiększone uprawnienia dla Europejskich Urzędów Nadzoru, aby umożliwić im osiągnięcie ich celu, wymagałyby również właściwego zarządzania, efektywnego wykorzystania zasobów i wystarczającego finansowania. Samo zwiększenie uprawnień nie byłoby wystarczające do osiągnięcia celów Europejskich Urzędów Nadzoru w sytuacjach, w których nie dysponują one wystarczającymi środkami finansowymi lub nie są zarządzane w sposób skuteczny i efektywny.
(5) Realizując swoje zadania i wykonując swoje uprawnienia, Europejskie Urzędy Nadzoru powinny działać zgodnie z zasadą proporcjonalności zapisaną w art. 5 Traktu o Unii Europejskiej (TUE), jak również zgodnie z polityką lepszego stanowienia prawa. Treść i forma działań i środków stosowanych przez Europejskie Urzędy Nadzoru, w tym instrumentów takich jak wytyczne, zalecenia, opinie lub pytania i odpowiedzi, powinny zawsze opierać się na aktach ustawodawczych, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzeń ustanawiających i nigdy nie powinny wykraczać poza ich zakres lub powinny zawsze pozostawać w granicach ich uprawnień. Europejskie Urzędy Nadzoru w swoich działaniach nie powinny wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia, i powinny one działać proporcjonalnie do charakteru, skali i złożoności ryzyk właściwych dla działalności finansowej lub działalności gospodarczej odnośnej instytucji finansowej lub przedsiębiorstwa.
(6) W swoim komunikacie z dnia 8 czerwca 2017 r. dotyczącym przeglądu śródokresowego planu działania na rzecz unii rynków kapitałowych Komisja podkreśliła, że skuteczniejszy i bardziej spójny nadzór nad rynkami i usługami finansowymi ma kluczowe znaczenie dla wyeliminowania arbitrażu regulacyjnego pomiędzy państwami członkowskimi w ramach wykonywania ich zadań nadzorczych, celem przyspieszenia integracji rynkowej oraz stworzenia możliwości, których źródłem jest rynek wewnętrzny, dla podmiotów finansowych i inwestorów.
(7) W celu sfinalizowania prac nad unią rynków kapitałowych szczególnie pilne jest poczynienie dalszych postępów w zakresie konwergencji praktyk nadzorczych. Dziesięć lat po wybuchu kryzysu finansowego i ustanowieniu nowego systemu nadzoru usługi finansowe i unia rynków kapitałowych będą w coraz większym stopniu kształtowane przez dwa istotne zagadnienia: zrównoważone finansowanie oraz innowacje technologiczne. Oba te aspekty posiadają potencjał przekształcenia usług finansowych i w związku z tym nasz system nadzoru finansowego powinien zostać wyposażony w odpowiednie narzędzia. Istotne jest zatem, by system finansowy odegrał w pełni swoją rolę, jeżeli chodzi o stawianie czoła najważniejszym wyzwaniom dotyczącym zrównoważonego rozwoju. Będzie to wymagało aktywnego wkładu Europejskich Urzędów Nadzoru w tworzenie odpowiednich ram regulacyjnych i nadzorczych.
(8) Europejskie Urzędy Nadzoru powinny odegrać istotną rolę w identyfikowaniu i zgłaszaniu ryzyka, które czynniki środowiskowe, społeczne lub związane z zarządzaniem mogą stwarzać dla stabilności finansowej, przez co działalność rynków finansowych będzie bardziej spójna z celami w zakresie zrównoważonego rozwoju. Europejskie Urzędy Nadzoru powinny zapewnić wytyczne w sprawie sposobu skutecznego uwzględnienia aspektów dotyczących zrównoważonego rozwoju w odpowiednich unijnych przepisach finansowych oraz wspierać spójne wdrażanie takich przepisów po ich przyjęciu. Inicjując i koordynując ogólnounijne oceny odporności instytucji finansowych na niekorzystny rozwój sytuacji na rynku, Europejskie Urzędy Nadzoru powinny należycie rozważyć ryzyko, jakie czynniki środowiskowe, społeczne i związane z zarządzaniem mogłyby stwarzać dla stabilności finansowej tych instytucji.
(9) Innowacje technologiczne wywierają coraz większy wpływ na sektor finansowy, a zatem właściwe organy podejmują różnorodne inicjatywy, aby zareagować na te zmiany technologiczne. Aby nadal wspierać konwergencję praktyk nadzorczych oraz przyczynić się do wymiany najlepszych praktyk zarówno pomiędzy odpowiednimi organami, jak i pomiędzy odpowiednimi organami a instytucjami finansowymi lub uczestnikami rynku finansowego, należy wzmocnić rolę Europejskich Urzędów Nadzoru w odniesieniu do ich funkcji nadzorczej i koordynacji nadzoru.
(10) Postęp technologiczny na rynkach finansowych może się przyczynić do poprawy włączenia społecznego pod względem finansowym, zapewnić dostęp do finansowania, wzmocnić integralność rynku oraz wydajność operacyjną, jak również ograniczyć bariery wejścia na te rynki. W zakresie mającym znaczenie dla stosowania właściwych przepisów prawa materialnego szkolenie właściwych organów należy również rozszerzyć o innowacje technologiczne. Powinno to zapobiegać rozwijaniu przez państwa członkowie rozbieżnych podejść związanych z tymi zagadnieniami.
(11) EUNB powinien monitorować, w obszarze posiadanej wiedzy specjalistycznej przeszkody lub skutki dla konsolidacji ostrożnościowej oraz mógłby wydać opinie lub zalecenia w celu określenia odpowiednich sposobów przeciwdziałania tym przeszkodom lub skutkom.
(12) Pytania i odpowiedzi stanowią istotny instrument służący osiągnięciu spójności, promujący wspólne podejście i praktyki nadzorcze poprzez wydawanie wytycznych w sprawie stosowania prawodawstwa Unii w zakresie kompetencji Europejskich Urzędów Nadzoru.
(13) Coraz większego znaczenia nabiera wspieranie konsekwentnego, systematycznego i skutecznego monitorowania i oceny ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu w systemie finansowym Unii. Zapobieganie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zwalczanie tych zjawisk jest wspólnym obowiązkiem państw członkowskich oraz unijnych instytucji i organów w ramach ich odpowiednich mandatów. Powinny one ustanowić mechanizmy wzmocnionej współpracy, koordynacji i wzajemnej pomocy, w pełni wykorzystując wszystkie narzędzia i środki dostępne w istniejących ramach regulacyjnych i instytucjonalnych.
(14) Biorąc pod uwagę konsekwencje dla stabilności finansowej, które mogłyby wynikać z wykorzystywania sektora finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, uwzględniając, że to właśnie w sektorze bankowym ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu będzie najprawdopodobniej mieć skutki systemowe, oraz korzystając z doświadczeń zdobytych już przez EUNB - jako organ, w którym reprezentowane są krajowe właściwe organy wszystkich państw członkowskich - w celu ochrony sektora bankowego przed takimi nadużyciami, EUNB powinien przejąć rolę wiodącą, koordynującą i monitorującą na poziomie Unii w celu zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do takich celów. W związku z tym konieczne jest powierzenie EUNB, oprócz jego obecnych kompetencji, uprawnienia do działania w zakresie stosowania rozporządzeń (UE) nr 1094/2010 i (UE) nr 1095/2010 w zakresie, w jakim takie uprawnienie odnosi się do zapobiegania praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu oraz zwalczania tych zjawisk, w przypadku gdy dotyczy ono podmiotów sektora finansowego i właściwych organów nadzorujących te podmioty, objętych tymi rozporządzeniami. Ponadto skoncentrowanie tego mandatu w odniesieniu do całego sektora finansowego na EUNB umożliwiłoby optymalizację wykorzystania jego wiedzy fachowej i zasobów oraz pozostawałoby bez uszczerbku dla istotnych obowiązków określonych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 7
(15) Aby EUNB mógł skutecznie wykonywać swój mandat, powinien w pełni korzystać ze wszystkich swoich uprawnień i narzędzi przyznanych mu na mocy rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, przy uwzględnieniu zasady proporcjonalności. W tym celu powinien on opracowywać standardy regulacyjne i nadzorcze, w szczególności poprzez opracowywanie projektów regulacyjnych standardów technicznych, projektów wykonawczych standardów technicznych, wytycznych i zaleceń oraz poprzez przedstawianie opinii w sprawie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w sektorze finansowym oraz zwalczania tych zjawisk, jak również wspieranie ich spójnego wdrażania zgodnie z mandatem określonym w odpowiednich sektorowych aktach ustawodawczych, o których mowa w art. 1 ust. 2 i art. 16 rozporządzeń ustanawiających. Środki przyjmowane przez EUNB w celu wspierania integralności, przejrzystości i bezpieczeństwa w systemie finansowym oraz w celu zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu i zwalczania tych zjawisk nie powinny wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia lub aktów ustawodawczych, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzeń ustanawiających, oraz powinny należycie uwzględniać charakter, skalę i złożoność ryzyka, praktyki i modele biznesowe oraz wielkość podmiotów sektora finansowego i rynków.
(16) Zgodnie z nową rolą EUNB ważne jest, by urząd ten zbierał wszystkie istotne informacje dotyczące niedociągnięć w odniesieniu do działań związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu zidentyfikowanych przez odpowiednie organy unijne i krajowe, bez uszczerbku dla zadań powierzonych organom na mocy dyrektywy (UE) 2015/849 i bez zbędnego powielania działań. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2018/1725 8 EUNB powinien przechowywać takie informacje w scentralizowanej bazie danych i wspierać współpracę między organami poprzez zapewnianie odpowiedniego rozpowszechniania istotnych informacji. EUNB powinien zatem zostać upoważniony do opracowania projektów regulacyjnych standardów technicznych dotyczących gromadzenia informacji. W stosownych przypadkach EUNB może również przekazywać posiadane przez siebie dowody, które mogłyby stanowić podstawę do wszczęcia postępowania karnego, krajowym organom sądowym danego państwa członkowskiego oraz - jeżeli dotyczy to państw członkowskich uczestniczących we wzmocnionej współpracy w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej na podstawie rozporządzenia (UE) 2017/1939 9 - prokuratorowi europejskiemu, na potrzeby tych wyraźnie powierzonych działań.
(17) EUNB nie powinien gromadzić informacji na temat konkretnych podejrzanych transakcji, które - zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/849 - podmioty sektora finansowego mają obowiązek zgłaszać jednostkom analityki finansowej UE w swoich państwach członkowskich. Niedociągnięcia należy uznać za istotne, jeżeli stanowią naruszenie lub potencjalne naruszenie przez podmiot sektora finansowego bądź stanowią nieodpowiednie lub nieskuteczne zastosowanie przepisów prawnych przez podmiot sektora finansowego bądź też nieodpowiednie lub nieskuteczne zastosowanie przez podmiot sektora finansowego wewnętrznych strategii i procedur służących zapewnieniu przestrzegania przepisów prawnych dotyczących zapobieganiaorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Uważa się, że naruszenie nastąpiło, gdy podmiot sektora finansowego nie spełnił wymogów któregokolwiek aktu Unii i transponujących je takich wymogów prawa krajowego, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozorządzeń ustanawiających, w zakresie, w jakim akty te przyczyniają się do zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Potencjalne naruszenie ma miejsce wtedy, gdy właściwy organ ma uzasadnione podstawy, by podejrzewać, że doszło do naruszenia, lecz na tym etapie nie jest w stanie ostatecznie rozstrzygnąć, czy faktycznie do niego doszło. Jednak z uwagi na uzyskane na tym etapie informacje, takie jak informacje pochodzące z kontroli przeprowadzanych na miejscu lub prowadzonych postępowań, istnieje duże prawdopodobieństwo, że doszło do naruszenia. Nieodpowiednie lub nieskuteczne zastosowanie przepisów prawnych oznacza niespełnienie przez podmiot sektora finansowego wymogów tych aktów w zadowalający sposób. Nieodpowiednie lub nieskuteczne zastosowanie wewnętrznych strategii i procedur podmiotu sektora finansowego służących zapewnieniu przestrzegania tych aktów należy uznać za niedociągnięcie znacznie zwiększające prawdopodobieństwo, że doszło lub może dojść do naruszenia.
(18) Przeprowadzając ocenę podatności na ryzyko oraz ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu w sektorze finansowym, EUNB powinien również rozważyć skutki dla prania pieniędzy i finansowania terroryzmu wynikające z wszystkich przestępstw źródłowych, w tym, w stosownych przypadkach, przestępstw podatkowych.
(19) Na wniosek, EUNB powinien udzielać właściwym organom pomocy w wykonywaniu przez nie funkcji w zakresie nadzoru ostrożnościowego. EUNB powinien też ściśle koordynować działania, a w miarę potrzeby wymieniać informacje z właściwymi organami, w tym z Europejskim Bankiem Centralnym w ramach jego uprawnień nadzorczych, oraz z organami, którym powierzono nadzór nad podmiotami zobowiązanymi, wymienionymi w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 dyrektywy (UE) 2015/849, w celu zapewnienia wydajności i uniknięcia wszelkich form powielania działań lub niespójnych działań w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu oraz zwalczania tych zjawisk.
(20) EUNB powinien przeprowadzać wzajemne oceny właściwych organów, jak również oceny ryzyka dotyczące adekwatności strategii i zasobów właściwych organów względem najważniejszych powstających ryzyk w zakresie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, określonych w ponadnarodowej ocenie ryzyka. Przeprowadzając takie wzajemne oceny zgodnie z art. 30 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 EUNB powinien uwzględniać stosowne oceny lub sprawozdania sporządzone przez organizacje międzynarodowe i organy międzyrządowe właściwe do spraw zapobiegania praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu oraz zwalczania tych zjawisk, jak również sprawozdanie składane co dwa lata przez Komisję na mocy art. 6 dyrektywy (UE) 2015/849 oraz krajową ocenę ryzyka odnośnego państwa członkowskiego przygotowaną na mocy art. 7 tej dyrektywy.
(21) Ponadto EUNB powinien odgrywać przewodnią rolę w przyczynianiu się do ułatwienia współpracy pomiędzy właściwymi organami w Unii i odpowiednimi organami w państwach trzecich w odniesieniu do tych kwestii w celu lepszej koordynacji działań na poziomie Unii w istotnych przypadkach prania pieniędzy i finansowania terroryzmu o wymiarze transgranicznym i w państwach trzecich. Rola ta powinna pozostawać bez uszczerbku dla regularnych kontaktów i działań właściwych organów wspólnie z organami państw trzecich.
(22) W celu zwiększenia skuteczności kontroli nadzorczej przestrzegania przepisów w obszarze prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz w celu zapewnienia lepszej koordynacji egzekwowania prawa przez właściwe organy krajowe w przypadku naruszeń przepisów prawa unijnego mających bezpośrednie zastosowanie lub krajowych środków jego transpozycji, EUNB powinien być uprawniony do analizy zebranych informacji, a w stosownych przypadkach do prowadzenia dochodzeń w sprawie zgłoszonych mu zarzutów dotyczących istotnych naruszeń lub niestosowania prawa Unii oraz, w przypadku gdy istnieją przesłanki wskazujące na istotne naruszenia, do zwrócenia się do właściwych organów o zbadanie wszelkich ewentualnych naruszeń stosownych przepisów oraz do rozważenia podjęcia decyzji i nałożenia sankcji na podmioty sektora finansowego wymagające od nich wypełnienia ich obowiązków prawnych. Uprawnienie to powinno być wykorzystywane wyłącznie w przypadku, gdy EUNB posiada wiedzę o przesłankach wskazujących na istotne naruszenia.
(23) Do celów procedury stosowanej w przypadku naruszenia prawa Unii przewidzianej w art. 17 rozporządzeń ustanawiających oraz w interesie odpowiedniego zastosowania prawa Unii należy ułatwić i przyspieszyć dostęp Europejskich Urzędów Nadzoru do informacji. Urzędy te powinny zatem mieć możliwość - w drodze złożenia należycie uzasadnionego i umotywowanego wniosku - bezpośredniego zwrócenia się o udzielenie informacji do innych właściwych organów, zawsze kiedy zwrócenie się o udzielenie informacji do zainteresowanego właściwego organu okazało się lub zostało uznane za niewystarczające do uzyskania informacji uważanych za niezbędne do celów przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawie domniemanego naruszenia lub niezastosowania prawa Unii.
(24) Zharmonizowany nadzór sektora finansowego wymaga stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy. W tym celu działania właściwych organów są poddawane wzajemnej ocenie. Europejskie Urzędy Nadzoru powinny również zapewnić, by metodyka była stosowana w jednolity sposób. Takie wzajemne oceny powinny koncentrować się nie tylko na konwergencji praktyk nadzorczych, ale również na zdolności właściwych organów do osiągania wysokiej jakości wyników w zakresie nadzoru oraz na niezależności tych właściwych organów. Główne ustalenia tych wzajemnych ocen należy publikować, aby zachęcać do przestrzegania zgodności i zwiększyć przejrzystość, chyba że taka publikacja wiązałaby się z ryzykiem dla stabilności finansowej.
(25) Ze względu na znaczenie zapewnienia skutecznego stosowania unijnych ram nadzorczych w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zwalczania tych zjawisk niezwykle ważne jest przeprowadzanie wzajemnych ocen mających na celu zapewnienie obiektywnego i przejrzystego obrazu praktyk nadzorczych. EUNB powinien również oceniać strategie, możliwości i zasoby właściwych organów w zakresie przeciwdziałania pojawiającym się zagrożeniom związanym z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.
(26) Aby wykonywać swoje zadania i uprawnienia w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, EUNB - po przyjęciu decyzji skierowanej do właściwego organu - powinien mieć możliwość podejmowania indywidualnych decyzji skierowanych do podmiotów sektora finansowego w ramach procedury dotyczącej naruszenia prawa Unii oraz procedury wiążącej mediacji, nawet jeżeli właściwe przepisy nie są bezpośrednio stosowane do podmiotów sektora finansowego. W przypadku gdy właściwe przepisy zostały określone w dyrektywach, EUNB powinien stosować przepisy krajowe w zakresie, w jakim transponują one te dyrektywy. W przypadku gdy odpowiednie prawo Unii stanowią rozporządzenia, a w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, rozporządzenia te wyraźnie przyznają państwom członkowskim możliwości wyboru opcji, EUNB powinien stosować prawo krajowe w zakresie, w jakim te opcje zostały wykonane.
(27) W przypadkach gdy niniejsze rozporządzenie upoważnia EUNB do stosowania przepisów prawa krajowego transponujących dyrektywy, EUNB możestosować takie przepisy prawa krajowego jedynie w zakresie niezbędnym do wykonania zadań powierzonych mu na mocy prawa Unii. EUNB powinien zatem stosować wszystkie stosowne przepisy prawa Unii, a gdy przepisy te są ustanowione w dyrektywach, powinien on stosować przepisy prawa krajowego transponujące te dyrektywy w zakresie wymaganym przez prawo Unii, dążąc do równomiernego stosowania prawa w całej Unii, przy jednoczesnym poszanowaniu odnośnego prawa krajowego.
(28) W przypadku gdy decyzja EUNB jest oparta na uprawnieniach w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu lub jest związana z takimi uprawnieniami oraz gdy dotyczy ona podmiotów sektora finansowego lub właściwych organów objętych zakresem uprawnień EIOPA lub ESMA, EUNB powinien mieć możliwość podjęcia decyzji wyłącznie w porozumieniu z odpowiednio EIOPA lub ESMA. Wyrażając swoje opinie, EIOPA i ESMA powinny rozważyć zastosowanie przyspieszonego trybu podejmowania decyzji zgodnie ze swoimi odnośnymi wewnętrznymi zasadami zarządzania, uwzględniając w każdym przypadku pilny charakter danej decyzji.
(29) Europejskie Urzędy Nadzoru powinny posiadać specjalne kanały zgłaszania nieprawidłowości służące do przyjmowania i przetwarzania informacji przekazywanych przez osoby fizyczne lub prawne zgłaszające faktyczne lub potencjalne naruszenia, nadużycia prawa lub przypadki niestosowania prawa Unii. Europejskie Urzędy Nadzoru powinny zapewnić, aby informacje te można było przekazywać anonimowo lub poufnie oraz w bezpieczny sposób. Osoba dokonująca zgłoszenia powinna być chroniona przed odwetem. Europejskie Urzędy Nadzoru powinny przekazać osobie dokonującej zgłoszenia informacje zwrotne.
(30) Zharmonizowany nadzór sektora finansowego wymaga również skutecznego rozwiązywania sytuacji o charakterze transgranicznym, w których występuje brak porozumienia między właściwymi organami różnych państw członkowskich. Obowiązujące przepisy w zakresie rozwiązywania takich sporów nie są w pełni satysfakcjonujące. Należy je zatem dostosować, aby ułatwić ich stosowanie.
(31) Integralną częścią prac Europejskich Urzędów Nadzoru nad konwergencją praktyk nadzorczych jest propagowanie unijnej kultury nadzoru. W związku z tym Urząd może regularnie określać maksymalnie dwa priorytety o znaczeniu dla całej Unii. Właściwe organy powinny uwzględniać te priorytety przy sporządzaniu swoich programów prac. Rada Organów Nadzoru każdego Europejskiego Urzędu Nadzoru powinna omówić odnośne działania, które mają byc prowadzone w następnym roku przez właściwe organy i wyciągnąć wnioski.
(32) Oceny przeprowadzane przez komitety ds. wzajemnych ocen powinny umożliwiać pogłębione analizy oparte na samoocenie dokonywanej przez organy będące przedmiotem oceny, po której następuje ocena dokonywana przez komitet ds. wzajemnej oceny. Członek właściwego organu będącego przedmiotem oceny nie powinien brać udziału w ocenie, która dotyczy tego właściwego organu.
(33) Doświadczenia uzyskane przez Europejskie Urzędy Nadzoru ujawniły korzyści wynikające ze zwiększonej koordynacji w niektórych obszarach za pośrednictwem doraźnie powoływanych grup lub platform. Niniejsze rozporządzenie powinno zapewnić podstawę prawną i wzmocnić takie rozwiązania dzięki stworzeniu nowego narzędzia w postaci ustanawiania grup koordynacyjnych. Takie grupy koordynacyjne powinny wspierać konwergencję praktyk nadzorczych stosowanych przez właściwe organy, w szczególności poprzez wymianę informacji i doświadczeń. Udział wszystkich właściwych organów w tych grupach koordynacyjnych powinien być obowiązkowy i właściwe organy powinny udostępniać grupom koordynacyjnym niezbędne informacje. Utworzenie grup koordynacyjnych należy rozważyć w każdej sytuacji, w której właściwe organy stwierdzą konieczność koordynacji ze względu na konkretne zmiany sytuacji na rynku. Takie grupy koordynacyjne mogą zostać utworzone w odniesieniu do wszystkich obszarów objętych aktami prawnymi, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzeń ustanawiających.
(34) Aby zapewnić uporządkowany charakter i właściwe funkcjonowanie międzynarodowych rynków finansowych, należy monitorować decyzje Komisji w kwestii równoważności systemów regulacyjnych państw trzecich. Każdy Europejski Urząd Nadzoru powinien monitorować sytuację w zakresie działań regulacyjnych i nadzorczych oraz praktyki dotyczące egzekwowania prawa w przedmiotowych państwach trzecich. Czyni on to w celu potwierdzenia, czy nadal spełnione są kryteria, na podstawie których podjęto przedmiotowe decyzje, a także wszelkie warunki określone w tych decyzjach. Każdy Europejski Urząd Nadzoru powinien co roku przedstawiać Komisji poufne sprawozdanie dotyczące monitorowania. W tym kontekście każdy Europejski Urząd Nadzoru powinien również, w miarę możliwości, opracować porozumienia administracyjne z właściwymi organami państw trzecich, aby uzyskać informacje do celów monitorowania i do celów koordynowania działań nadzorczych. Wzmocniony w ten sposób system nadzoru powinien zapewnić większą przejrzystość w kwestii równoważności państwa trzeciego, większą przewidywalność dla zainteresowanych państw trzecich i większą spójność między wszystkimi sektorami.
(35) Przedstawiciel ERRS w Radzie Organów Nadzoru powinien przedstawiać wspólne stanowisko Rady Generalnej ERRS ze szczególnym naciskiem na stabilność finansową.
(36) W celu zapewnienia, by decyzje w sprawie środków dotyczących zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu opierały się na wiedzy fachowej na odpowiednim poziomie, należy utworzyć stały wewnętrzny komitet w EUNB. Komitet ten powinien składać się z przedstawicieli wysokiego szczebla władz i organów odpowiedzialnych za zapewnianie przestrzegania przepisów w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu dysponujących wiedzą fachową i uprawnieniami decyzyjnymi w dziedzinie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. W skład tego komitetu powinni również wchodzić wysokiego szczebla przedstawiciele Europejskich Urzędów Nadzoru posiadający wiedzę fachową na temat różnych modeli biznesowych i specyfiki poszczególnych sektorów. Komitet ten powinien przeprowadzać analizy i przygotowywać decyzje do przyjęcia przez EUNB. Aby uniknąć powielania działań, nowy komitet zastąpi istniejący podkomitet zajmujący się przeciwdziałaniem praniu pieniędzy, który został ustanowiony w ramach Wspólnego Komitetu Europejskich Urzędów Nadzoru. Europejskie Urzędy Nadzoru powinny mieć w każdym momencie możliwość przedstawienia pisemnych uwag w sprawie dowolnego projektu decyzji wewnętrznego komitetu, a Rada Organów Nadzoru EUNB powinna należycie uwzględnić te uwagi przed podjęciem ostatecznej decyzji.
(37) Zgodnie z celem, jakim jest osiągnięcie bardziej spójnego i sprawnego systemu nadzoru w Unii służącego zapobieganiu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zwalczaniu tych zjawisk, Komisja powinna - po przeprowadzeniu konsultacji ze wszystkimi odpowiednimi organami i zainteresowanymi stronami - przeprowadzić kompleksową ocenę realizacji, funkcjonowania i skuteczności szczególnych zadań powierzonych EUNB na podstawie niniejszego rozporządzenia i związanych z zapobieganiem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zwalczaniem tych zjawisk. Ocena ta powinna w szczególności odzwierciedlać - w miarę możliwości - doświadczenia zdobyte w sytuacjach, gdy EUNB zwraca się do właściwego organu: o zbadanie ewentualnych popełnionych przez podmioty sektora finansowego naruszeń przepisów krajowych w zakresie, w jakim przepisy te transponują dyrektywy lub stanowią wykonanie opcji przyznanych państwom członkowskim na mocy prawa Unii; o rozważenie nałożenia sankcji na ten podmiot w związku z takimi naruszeniami; lub o rozważenie przyjęcia indywidualnej decyzji skierowanej do tego podmiotu sektora finansowego i zobowiązującej go do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu wypełnienia swoich obowiązków na mocy przepisów krajowych w zakresie, w jakim przepisy te transponują dyrektywy lub stanowią wykonanie opcji przyznanych państwom członkowskim na mocy prawa Unii. Powinna ona również odzwierciedlać takie doświadczeniagdy EUNB stosuje przepisy krajowe w zakresie, w jakim przepisy te transponują dyrektywy lub stanowią wykonanie opcji przyznanych państwom członkowskim na mocy prawa Unii. Do dnia 11 stycznia 2022 r. Komisja powinna przedstawić tę ocenę Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w ramach sprawozdania przedkładanego zgodnie z art. 65 dyrektywy (UE) 2015/849, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami ustawodawczymi. Do czasu przedstawienia tej oceny uprawnienia EUNB związane z zapobieganiem wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, przyznane mu w art. 9b, art. 17 ust. 6 i art. 19 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, powinny być uznawane za rozwiązanie tymczasowe w zakresie, w jakim pozwalają one EUNB uzasadniać kierowanie wniosków do właściwych organów w sprawie ewentualnych naruszeń przepisów krajowych oraz pozwalają mu na stosowanie prawa krajowego.
(38) W celu zachowania poufności prac Europejskich Urzędów Nadzoru obowiązek przestrzegania tajemnicy służbowej powinien mieć także zastosowanie do każdej osoby świadczącej usługi - bezpośrednio lub pośrednio, stale lub okazjonalnie - związane z zadaniami zainteresowanego Europejskiego Urzędu Nadzoru.
(39) W rozporządzeniach ustanawiających, jak również w sektorowych aktach prawnych dotyczących usług finansowych wymaga się, by Europejskie Urzędy Nadzoru dążyły do zawarcia skutecznych porozumień administracyjnych, obejmujących również wymianę informacji, z organami nadzoru z państw trzecich. Potrzeba skutecznej współpracy i wymiany informacji powinna nabrać jeszcze większego znaczenia wówczas, gdy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem zmieniającym niektóre z Europejskich Urzędów Nadzoru przejmą dodatkowe, szersze obowiązki związane z nadzorem nad podmiotami spoza UE i działalnością prowadzoną poza UE. Jeżeli w tym kontekście Europejskie Urzędy Nadzoru przetwarzają dane osobowe, w tym poprzez przesyłanie tego rodzaju danych poza Unię, są one związane wymogami rozporządzenia (UE) 2018/1725. W przypadku braku decyzji stwierdzającej odpowiedni stopień ochrony lub braku odpowiednich zabezpieczeń, na przykład zapewnionych w uzgodnieniach administracyjnych w rozumieniu art. 48 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (UE)_2018/1725 Europejskie Urzędy Nadzoru mogą wymieniać dane osobowe z organami państw trzecich na zasadzie określonego w art. 50 ust. 1 lit. d) tego rozporządzenia odstępstwa ze względów interesu publicznego oraz na warunkach takiego odstępstwa, które to odstępstwo ma w szczególności zastosowanie do przypadków międzynarodowej wymiany danych pomiędzy organami nadzoru finansowego.
(40) Rozporządzenia ustanawiające Europejskie Urzędy Nadzoru stanowią, że Europejskie Urzędy Nadzoru, we współpracy z ERRS, powinny inicjować i koordynować ogólnounijne testy warunków skrajnych w celu oceny odporności instytucji finansowych lub uczestników rynku finansowego na niekorzystny rozwój sytuacji na rynku. Powinny one również w największym możliwym stopniu zapewnić stosowanie spójnej metodyki takich testów. W odniesieniu do wszystkich Europejskich Urzędów Nadzoru należy również wyjaśnić, że obowiązek przestrzegania tajemnicy służbowej przez właściwe organy nie zabrania właściwym organom przekazywania wyników testów warunków skrajnych Europejskim Urzędom Nadzoru w celu ich opublikowania.
(41) Aby zapewnić wysoki poziom konwergencji w dziedzinie praktyk nadzorczych i zatwierdzania modeli wewnętrznych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE 10 , EIOPA powinien na wniosek mieć możliwość wspierania właściwych organów przy podejmowaniu decyzji w sprawie zatwierdzenia modeli wewnętrznych.
(42) Aby Europejskie Urzędy Nadzoru mogły realizować swoje zadania związane z ochroną konsumentów, powinny one być w stosownych przypadkach uprawnione do koordynowania działań właściwych organów polegających na badaniach typu tajemniczy klient.
(43) Europejskie Urzędy Nadzoru powinny dysponować odpowiednimi zasobami i odpowiednim personelem, aby z powodzeniem przyczyniać się do spójnego, wydajnego i skutecznego nadzoru finansowego w ramach swoich odpowiednich kompetencji na mocy niniejszego rozporządzenia. Dodatkowym kompetencjom i dodatkowemu obciążeniu pracą Europejskich Urzędów Nadzoru powinny odpowiadać wystarczające zasoby ludzkie i finansowe
(44) Zmiana zakresu nadzoru bezpośredniego może oznaczać dla instytucji finansowych i uczestników rynków finansowych nadzorowanych bezpośrednio przez Europejskie Urzędy Nadzoru konieczność wniesienia dodatkowych składek w oparciu o szacowane wydatki danego Europejskiego Urzędu Nadzoru.
(45) Niespójności w zakresie jakości, formatowania, wiarygodności i kosztów danych transakcyjnych wywierają niekorzystny wpływ na przejrzystość, ochronę inwestora i efektywność rynku. W celu usprawnienia monitorowania i odtwarzania danych transakcyjnych oraz poprawienia spójności i jakości tych danych, a także ich dostępności i osiągalności za rozsądną cenę w całej Unii w odniesieniu do odpowiednich systemów obrotu, dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE 11 wprowadzono nowe ramy prawne dotyczące usług polegających na zgłaszaniu danych obejmujący udzielanie zezwoleń dostawcom usług w zakresie udostępniania informacji oraz nadzór nad tego rodzaju dostawcami.
(46) Jakość danych transakcyjnych oraz ich przetwarzania i udostępniania, w tym transgranicznego przetwarzania i udostępniania tych danych, ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia głównego celu przyświecającego rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 12 , mianowicie zwiększeniu przejrzystości rynków finansowych. Świadczenie usług polegających na udostępnianiu podstawowych danych ma zatem zasadnicze znaczenie dla użytkowników, umożliwiając im uzyskanie pożądanego obrazu działalności handlowej na rynkach finansowych Unii, oraz dla właściwych organów, zapewniając im dostęp do dokładnych i kompleksowych informacji na temat istotnych transakcji.
(47) Ponadto dane transakcyjne stanowią coraz istotniejsze narzędzie służące do skutecznego egzekwowania spełniania wymogów wynikających z rozporządzenia (UE) nr 600/2014. Biorąc pod uwagę transgraniczny wymiar przetwarzania i jakości danych oraz konieczność osiągania korzyści skali, a także w celu uniknięcia niekorzystnych skutków potencjalnych rozbieżności w zakresie zarówno jakości danych, jak i zadań dostawców usług w zakresie udostępniania informacji, korzystne i uzasadnione jest przeniesienie uprawnienia do udzielania zezwoleń i uprawnień nadzorczych w stosunku do dostawców usług w zakresie udostępniania informacji z właściwych organów na ESMA, z wyjątkiem tych podmiotów, które korzystają z odstępstwa, i określenie tych uprawnień w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014, umożliwiając jednocześnie wzmocnienie korzyści płynących z połączenia kompetencji związanych z danymi w obrębie ESMA.
(48) Inwestorów detalicznych należy odpowiednio poinformować o potencjalnym ryzyku, jeżeli decydują się zainwestować w instrument finansowy. Ramy prawne Unii mają na celu zmniejszenie ryzyka niewłaściwej sprzedaży w przypadku, gdy inwestorom detalicznym sprzedaje się produkty, które nie odpowiadają ich potrzebom lub nie spełniają ich oczekiwań. W tym celu w dyrektywie 2014/65/UE i w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014 zaostrzono wymogi organizacyjne i odnoszące się do prowadzenia działalności, aby zapewnić, by firmy inwestycyjne działały w najlepiej pojętym interesie ich klientów. Wymogi te obejmują rozszerzony wymóg ujawniania klientom informacji na temat ryzyka, lepszą ocenę odpowiedniości zalecanych produktów, a także obowiązek dystrybucji instrumentów finansowych na określonym rynku docelowym, z uwzględnieniem czynników takich jak wypłacalność emitentów. ESMA powinien w pełni wykorzystywać swoje uprawnienia, aby zapewnić konwergencję praktyk nadzorczych oraz wspierać organy krajowe w ich staraniach o osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony inwestorów i skutecznego nadzoru nad ryzykiem związanym z produktami finansowymi.
(49) Ważne jest zapewnienie efektywnego i skutecznego przekazywania danych, ich zestawiania, analizy i publikacji do celów przeprowadzenia wyliczeń pozwalających na określenie wymogów dotyczących przejrzystości przed-i posttransakcyjnej oraz zasad dotyczących obowiązku obrotu, a także na potrzeby danych referencyjnych zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 600/2014 i rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 13 ESMA, obok właściwych organów, powinien zatem uzyskać kompetencje do podejmowania działań polegających na gromadzeniu danych bezpośrednio od uczestników rynku w związku z wymogami dotyczącymi przejrzystości przed- i posttransakcyjnej, a także kompetencje do udzielania zezwoleń dla dostawców usług w zakresie udostępniania informacji i nadzoru nad nimi.
(50) Powierzenie tych kompetencji ESMA umożliwi centralne zarządzanie udzielaniem zezwoleń i nadzór, co pozwoliłoby uniknąć obecnej sytuacji, w której wiele systemów obrotu, podmiotów systematycznie internalizujących transakcje, zatwierdzonych podmiotów publikujących i dostawców informacji skonsolidowanych jest zobowiązanych do przekazywania danych wielu właściwym organom - danych, które dopiero później przekazywane są ESMA. Taki centralnie zarządzany system powinien być bardzo korzystny dla uczestników rynku ze względu na większą przejrzystość danych, ochronę inwestorów i wydajność rynku.
(51) Przeniesienie z właściwych organów do ESMA uprawnień do gromadzenia danych, udzielania zezwoleń i nadzoru miałoby ponadto kluczowe znaczenie dla innych zadań realizowanych przez ESMA na podstawie rozporządzenia (UE) nr 600/2014, takich jak monitorowanie rynku i uprawnienia ESMA do tymczasowej interwencji.
(52) W celu skutecznego wykonywania swoich uprawnień nadzorczych w obszarze przetwarzania i udostępniania danych ESMA powinien mieć możliwość prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu. ESMA powinien mieć możliwość nakładania kar lub okresowych sankcji, tak aby skłonić dostawców usług w zakresie udostępniania informacji do zaprzestania naruszeniu, do dostarczenia pełnych i prawidłowych informacji, o które wystąpił ESMA, lub do objęcia tych podmiotów dochodzeniem lub kontrolą na miejscu, a także możliwość nakładania kar administracyjnych lub innych środków administracyjnych, jeżeli stwierdzi, że osoba dopuściła się naruszenia przepisów rozporządzenia (UE) nr 600/2014 celowo lub w wyniku zaniedbania.
(53) Produkty finansowe stosujące kluczowe wskaźniki referencyjne są dostępne we wszystkich państwach członkowskich. Wskaźniki te mają zatem istotne znaczenie dla funkcjonowania rynków finansowych i stabilności finansowej Unii. Przy nadzorze nad kluczowymi wskaźnikami referencyjnymi należy zatem zastosować całościowe ujęcie uwzględniające potencjalne skutki nie tylko w państwie członkowskim, w którym administrator wskaźnika ma siedzibę, i w państwie członkowskim, w którym podmioty przekazujące dane mają swoje siedziby, lecz również w całej Unii. Zasadne jest zatem nadzorowanie określonych kluczowych wskaźników referencyjnych na poziomie unijnym przez ESMA. W celu uniknięcia powielania zadań administratorzy kluczowych wskaźników referencyjnych powinni być nadzorowani jedynie przez ESMA, z uwzględnieniem wszelkich niekluczowych wskaźników referencyjnych, którymi mogą oni administrować.
(54) Ponieważ administratorzy kluczowych wskaźników referencyjnych i podmioty przekazujące dane na potrzeby kluczowych wskaźników referencyjnych podlegają bardziej rygorystycznym wymogom niż administratorzy pozostałych wskaźników i podmioty przekazujące dane na potrzeby pozostałych wskaźników, oznaczenia wskaźników referencyjnych jako kluczowych wskaźników referencyjnych powinna dokonać Komisja lub z wnioskiem o takie oznaczenie powinien wystąpić ESMA, a ich kodyfikacji powinna dokonać Komisja. Ze względu na to, że właściwe organy krajowe mają najlepszy dostęp do danych i informacji dotyczących wskaźników referencyjnych, które nadzorują, powinny one powiadamiać Komisję lub ESMA o wszelkich wskaźnikach referencyjnych, które ich zdaniem spełniają kryteria wyróżniające kluczowe wskaźniki referencyjne.
(55) Procedura stosowana do określenia państwa członkowskiego odniesienia dla administratorów wskaźników referencyjnych mających siedziby w państwach trzecich, którzy ubiegają się o uznanie w Unii, jest kłopotliwa i czasochłonna zarówno dla wnioskodawców, jak i dla właściwych organów krajowych. Wnioskodawcy mogą usiłować wywrzeć wpływ na wynik tego procesu, licząc na arbitraż nadzorczy. Wspomniani administratorzy wskaźników referencyjnych mogą dokonać wyboru swojego przedstawiciela prawnego w sposób strategiczny - w państwie członkowskim, w którym w ich mniemaniu nadzór jest mniej rygorystyczny. Podejście zharmonizowane, z ESMA jako właściwym organem odpowiedzialnym za uznawanie administratorów wskaźników referencyjnych z państw trzecich, pozwala uniknąć tego ryzyka i kosztów określania państwa członkowskiego odniesienia, a także sprawowanego następnie nadzoru. Ponadto rola ESMA jako organu właściwego dla uznanych administratorów wskaźników referencyjnych z państw trzecich czyni z niego unijnego partnera dla organów nadzoru w państwach trzecich, co przyczynia się do zwiększenia efektywności i skuteczności współpracy transgranicznej.
(56) Wielu - jeżeli nie większość - administratorów wskaźników referencyjnych to banki lub firmy świadczące usługi finansowe, które operują pieniędzmi klienta. Aby nie osłabić walki Unii z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, zawarcie porozumienia o współpracy z właściwym organem na podstawie systemu równoważności powinno być obwarowane warunkiem wstępnym, zgodnie z którym państwo właściwego organu nie może figurować w wykazie jurysdykcji mających strategiczne braki w krajowych systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii.
(57) Niemal wszystkie wskaźniki referencyjne odwołują się do produktów finansowych, które są dostępne w szeregu państw członkowskich bądź nawet w całej Unii. Aby wykryć ryzyko związane z opracowywaniem wskaźników referencyjnych, które mogą nie przedstawiać już w rzetelny lub reprezentatywny sposób realiów rynkowych lub gospodarczych, których pomiar jest ich celem, właściwe organy, w tym ESMA, powinny w stosownych przypadkach współpracować i pomagać sobie nawzajem.
(58) Należy zapewnić rozsądny okres na podjęcie niezbędnych kroków w związku z aktami delegowanymi i wykonawczymi w celu umożliwienia Europejskim Urzędom Nadzoru i pozostałym zainteresowanym stronom stosowania przepisów ustanowionych niniejszym rozporządzeniem.
(59) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, (UE) nr 1094/2010, (UE) nr 1095/2010, (UE) nr 600/2014, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 14 i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/847 15 ,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
