(notyfikowana jako dokument nr C(2011) 2614)(Jedynie tekst w języku duńskim jest autentyczny)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2012/109/UE)
(Dz.U.UE L z dnia 23 lutego 2012 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej(1), w szczególności jego art. 108 ust. 2 akapit pierwszy,
uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w szczególności jego art. 62 ust. 1 lit. a),
po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag zgodnie z tymi artykułami(2) i uwzględniając otrzymane odpowiedzi,
a także mając na uwadze, co następuje:
I. PROCEDURA
(1) W dniu 4 sierpnia 2008 r. Komisja powiadomiła Danię o podjętej przez siebie decyzji o niewnoszeniu zastrzeżeń do pomocy na ratowanie, która miała zostać przyznana TV2 Danmark A/S w postaci instrumentu kredytowego w wysokości 1 000 mln DKK (zwanej dalej "decyzją w sprawie pomocy na ratowanie")(3). W ramach tej decyzji stwierdzono, że planowana pomoc była zgodna z art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE, obecnie art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), a w szczególności z zasadami określonymi w Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw(4) (zwanych dalej "wytycznymi").
(2) Zgodnie z decyzją w sprawie pomocy na ratowanie oraz z wytycznymi, Komisji należało dostarczyć plan restrukturyzacji lub plan ewentualnej likwidacji, lub dowód potwierdzający, że kwota pożyczki została w całości zwrócona nie później niż po upływie sześciu miesięcy od zatwierdzenia środka pomocy na ratowanie, tj. najpóźniej do dnia 4 lutego 2009 r.
(3) W dniu 4 lutego 2009 r. Dania powiadomiła Komisję zgodnie z art. 88 ust. 3 Traktatu WE, obecnie art. 108 ust. 3 TFUE, o planie restrukturyzacji dotyczącym TV2 Danmark A/S.
(4) Pismem z dnia 2 lipca 2009 r. Komisja poinformowała Danię o podjęciu decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 88 ust. 2 Traktatu WE, obecnie art. 108 ust. 2 TFUE, w odniesieniu do środka pomocy.
(5) Decyzję Komisji o wszczęciu postępowania opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskie(5). Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag.
(6) Komisja otrzymała następujące uwagi od zainteresowanych stron.
- 1.10.2009 TDC A/S oraz You see
- 1.10.2009 Canal Digital Danmark
- 1.10.2009 MTV Networks
- 2.10.2009 Niels Jorgen Langkilde
- 2.10.2009 Boxer TV
- 2.10.2009 Discovery Networks Nordic
- 2.10.2009 TV2 Danmark (beneficjent pomocy)
- 2.10.2009 MTG Viasat (który przedstawił kolejne załączniki w piśmie z dnia 15 października 2009 r.)
- 2.10.2009 Danish Cable Television Association
- 2.10.2009 SBS Broadcasting Networks Ltd oraz SBS TV A/S
- 7.10.2009 Telia Stofa A/S
(7) Komisja przekazała otrzymane uwagi Danii w dniu 27 października 2009 r. Spóźnione uwagi złożone przez Telia Stofa zostały przekazane Danii w dniu 30 listopada 2009 r. Dania otrzymała możliwość udzielenia odpowiedzi i przedstawiła swoje uwagi w dwóch pismach odnoszących się do różnych aspektów uwag przedstawionych przez strony trzecie: piśmie rządu duńskiego z dnia 29 stycznia 2010 r., które otrzymano za pośrednictwem Stałego Przedstawicielstwa i którego otrzymanie zarejestrowano w dniu 23 lutego 2010 r., oraz w piśmie z dnia 29 marca 2010 r., którego otrzymanie zarejestrowano w dniu 30 marca 2010 r., przy czym otrzymanie załączników do tego pisma zarejestrowano później, w dniu 14 kwietnia 2010 r. W dniu 8 czerwca 2010 r. rząd duński przedstawił pewne dalsze informacje dotyczące przyjęcia nowego porozumienia w sprawie polityki medialnej na lata 2011-2014.
(8) W dniu 9 czerwca 2010 r. TV2 Danmark A/S przedstawiła memorandum informacyjne dotyczące sprzedaży sieci radiodyfuzyjnej TV2.
(9) W dniu 8 czerwca 2010 r. Komisja odbyła spotkanie z beneficjentem pomocy, TV2 Danmark A/S. W ramach działań następczych podjętych po zakończeniu spotkania w dniu 30 czerwca 2010 r. Komisja przesłała Danii pytania, na które Dania odpowiedziała w dniu 9 lipca 2010 r.
(10) Viasat przekazał dalsze informacje pocztą elektroniczną w dniu 26 maja 2010 r. oraz w pismach, których otrzymanie zarejestrowano w dniu 1 czerwca 2010 r. oraz w dniu 6 lipca 2010 r.
(11) Po przekazaniu dodatkowych pytań przez Komisję w dniu 23 oraz w dniu 28 lipca 2010 r., Dania przekazała odpowiedzi na te pytania w dniu 17 sierpnia 2010 r. Komisja zorganizowała spotkanie z Danią w dniu 14 września 2010 r., po zakończeniu którego Dania przedstawiła dalsze uwagi w piśmie z dnia 15 października 2010 r.
(12) Viasat przedstawił Komisji dalsze informacje w dniu 22 grudnia 2010 r., a SBS - w dniu 7 lutego 2011 r.
(13) W dniu 14 stycznia 2011 r. Komisja przesłała Danii wezwanie do udzielenia informacji, na które Dania odpowiedziała pismem z dnia 3 lutego 2011 r. Dania wystąpiła z wnioskiem o zorganizowanie kolejnego spotkania w piśmie z dnia 28 stycznia 2011 r. Spotkanie to odbyło się w dniu 7 lutego 2011 r. Dalsze informacje zostały przekazane w dniu 24 lutego 2011 r.
(14) Na wniosek władz duńskich zorganizowano kolejne spotkanie w dniu 4 marca 2011 r. Następnie Dania przekazała kolejne informacje w pismach, których otrzymanie zarejestrowano w dniach 11, 17 i 18 marca 2011 r. oraz w dniach 6 i 14 kwietnia 2011 r. W swoim piśmie z dnia 11 marca 2011 r. Dania poinformowała Komisję, że niektóre elementy planu restrukturyzacji ("karta TV2 Alene", objaśniona poniżej) nie zostaną wdrożone. W dniach 17 i 18 marca oraz w dniach 6 i 14 kwietnia 2011 r. Dania przedstawiła zmienione dane finansowe uwzględniające tę zmianę.
(15) Należy także zauważyć, że w dniu 24 marca 2009 r. Viasat Broadcasting UK Ltd wniósł wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji o przyznaniu pomocy na ratowanie do Sądu Pierwszej Instancji (obecnie Sądu)(6). Ponadto w dniu 15 maja 2009 r. Viasat Broadcasting UK Ltd zwrócił się do Komisji o wszczęcie postępowania zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE w celu cofnięcia decyzji o przyznaniu pomocy na ratowanie(7). Omawianie wnioski dotyczą innej decyzji i nie stanowią dla Komisji przeszkody, aby mogła ona wyrazić opinię odnośnie do planu restrukturyzacji. Na mocy postanowienia z dnia 17 maja 2010 r. postępowanie w sprawie sądowej zostało jednak zawieszone do czasu przyjęcia przez Komisję ostatecznej decyzji w sprawie dotyczącej restrukturyzacji(8).
(16) W dniu 14 grudnia 2009 r. MTG/Viasat wniósł skargę dotyczącą między innymi naruszenia przez Danię postanowień art. 106 oraz 102 TFUE poprzez wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników w odniesieniu do kanału TV2.
II. BENEFICJENT: TV2 DANMARK A/S
(17) TV2 Danmark A/S została utworzona w 2003 r. jako prywatna spółka akcyjna, będąca w pełni własnością państwa duńskiego. Spółka przejęła działalność prowadzoną przez autonomiczną instytucję publiczną TV2 utworzoną w 1986 r. Danmark A/S posiada udziały w szeregu różnych przedsiębiorstw, w postaci udziałów w należących do niej spółkach zależnych, stowarzyszeniach i spółkach joint venture oraz w postaci udziałów mniejszościowych. Spółka TV2 Danmark A/S (zwana dalej "TV2") jest spółką dominującą w grupie TV2 i zarządza publicznym kanałem telewizyjnym TV2 (zwanym poniżej także "głównym kanałem").
(18) Obecny model prowadzenia działalności: Z perspektywy historycznej główny kanał TV2 był finansowany za pośrednictwem opłat abonamentowych oraz przychodów z reklam. Chociaż kanały regionalne wciąż są częściowo finansowane w ten sposób, jednak główny kanał przestał być finansowany za pośrednictwem opłat abonamentowych od lipca 2004 r. i jest obecnie finansowany wyłącznie z przychodów pochodzących z reklam. Poza zyskami generowanymi przez kanały komercyjne przychody z reklam stanowią obecnie jedyne źródło dochodu dla głównego kanału. W chwili obecnej TV2 nie może pobierać opłat abonamentowych za korzystanie z jej głównego kanału.
(19) Obowiązki świadczenia usługi publicznej: W sekcji 38a ust. 1 duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji w odniesieniu do TV2 ustanowiono obowiązek świadczenia usługi publicznej i stwierdzono, że "ofertę programową związaną ze świadczeniem usługi publicznej udostępnia się ogółowi społeczeństwa zgodnie z zasadami, o których mowa w sekcji 10". Te ogólne zobowiązania są uzupełnione bardziej szczegółowymi opisami zamieszczonymi w koncesji na świadczenie usługi publicznej oraz dołączonych do niej załącznikach.
(20) Komisja uznała(9), że główny kanał TV2 pełni obowiązek świadczenia usługi publicznej, a Sąd podtrzymał jej opinię w tej sprawie(10). Prowadzona przez TV2 działalność w zakresie usługi publicznej pochłania ponad [...](*) ponoszonych przez nią kosztów(11).
(21) W ramach obowiązku świadczenia usługi publicznej główny kanał TV2 jest również zobowiązany do emitowania programów regionalnych zgodnie z pkt 2.5 uzyskanej przez TV2 koncesji na świadczenie usługi publicznej(12). Za produkcję treści regionalnych odpowiadają ośrodki regionalne TV2. Osiem ośrodków regionalnych jest niezależnych od TV2. Ich działalność regulują przepisy sekcji 31 i nast. duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji(13). Każdy z ośmiu ośrodków regionalnych TV2 ma swoją radę przedstawicieli, której skład odzwierciedla różne aspekty charakterystyczne dla kultury i społeczności regionalnej. TV2 nie może zasiadać w tych radach przedstawicieli. Ośrodkom regionalnym powierzono obowiązek prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usługi publicznej zgodnie z sekcją 31 i nast. duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji, a ich oferta programowa musi kłaść nacisk na kwestię przynależności regionalnej. Prowadzona przez nie działalność jest finansowana głównie za pośrednictwem opłat abonamentowych(14). TV2 jest zobowiązana do nadawania tych programów regionalnych w "okienkach" w trakcie normalnego nadawania programu TV2(15). TV2 nie może wywierać wpływu na wybrany format telewizyjny, np. w celu zapewnienia spójności z ogólną telewizyjną ofertą programową emitowaną na głównym kanale. W przerwach między programami krajowymi i regionalnymi TV2 nadaje reklamy skierowane do odbiorców na rynku regionalnym i zachowuje przychody z reklam.
(22) Zobowiązanie do transmisji: Obecnie główny kanał jest objęty zobowiązaniem do transmisji zgodnie z przepisami sekcji 6 duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji, stanowiącymi, że dystrybutorzy w ramach systemów SMATV (uwzględniając dystrybutorów komercyjnych sieci kablowych) muszą udostępniać kanały określone w tych przepisach (tj. TV2 i DR) we wszystkich oferowanych przez siebie pakietach(16).
Dystrybutorzy TV korzystający z sygnału satelitarnego jako platformy dystrybucji nie byli zobowiązani do uwzględnienia głównego kanału TV2 w swoich pakietach programowych, ale mimo to zdecydowali się to zrobić, ponieważ kanał ten jest bardzo popularny(17).
(23) Rozpowszechnianie programów telewizyjnych w Danii: Programy telewizyjne w Danii mogą być rozpowszechnianie na pięć różnych sposobów, w oparciu o alternatywne środki odbioru sygnału telewizyjnego. Należą do nich: rozpowszechnianie drogą kablową (dystrybutorzy YouSee i Stofa), SMATV (rozpowszechnianie przy pomocy lokalnych sieci kablowych), rozpowszechnianie drogą satelitarną (Viasat oraz Canal Digital), rozpowszechnianie przy pomocy łącza szerokopasmowego (IPTV) oraz rozpowszechnianie za pośrednictwem sygnału naziemnego. Od dnia 1 listopada 2009 r. zaprzestano nadawania analogowego sygnału naziemnego i naziemny sygnał telewizyjny w Danii został poddany cyfryzacji. Przedsiębiorstwo Boxer wygrało przetarg dotyczący pełnienia roli komercyjnego strażnika i jest odpowiedzialne za transmisję programów na kanałach objętych abonamentem za pośrednictwem sieci naziemnej. Obecnie główny kanał TV2 jest nadawany nieodpłatnie (ang. "Free to air" (FTA)), bez pobierania żadnych opłat abonamentowych za jego oglądanie(18).
(24) Działalność TV2: Prowadzona przez TV2 działalność koncentruje się głównie na nadawaniu programów oraz sprzedaży telewizyjnego czasu reklamowego. Spółka nabywa i sprzedaje również prawa do transmisji audiowizualnych na rynkach międzynarodowych (np. prawa do Euro 2008 lub Igrzysk Olimpijskich), które może następnie nadawać samodzielnie lub odsprzedać. TV2 prowadzi działalność prawie wyłącznie na rynku nadawców telewizyjnych i innych rynkach powiązanych ze środkami masowego przekazu w Danii. Główny kanał TV2 jest największym kanałem telewizyjnym obok Danmarks Radio (przedsiębiorstwa publicznego finansowanego wyłącznie za pośrednictwem opłat abonamentowych i zarządzającego dwoma kanałami świadczącymi usługi publiczne).
Główny kanał TV2 konkuruje obecnie na rynku reklamy telewizyjnej np. z należącymi do Viasat kanałami TV3 oraz TV3+. Właścicielem Viasat jest szwedzka spółka Modern Times Group A/S (MTG), która prowadzi również działalność jako dystrybutor w segmencie satelitarnym. TV2 konkuruje również o przychody z reklam ze spółką SBS A/S, należącą do niemieckiego ProSieben-Sat. Kanały telewizji płatnej TV2, takie jak TV2 Zulu i TV2 Charlie, konkurują z pozostałymi kanałami komercyjnymi na hurtowym rynku rozpowszechniania pakietów telewizji płatnej.
(25) Działalność komercyjna: TV2 obsługuje szereg kanałów nie wchodzących w zakres usługi publicznej, w tym TV2 Zulu, TV2 Charlie, TV2 Film oraz TV2 News. Jest również posiadaczem 50 % udziałów w TV2 Sports. TV2 Zulu, TV2 Charlie oraz TV2 News są finansowane za pośrednictwem opłat abonamentowych i przychodów z reklam, natomiast TV2 Film jest finansowany wyłącznie za pośrednictwem opłat abonamentowych.
(26) Jak przyznała Dania(19) oraz TV2 Danmark A/S i jego konkurent Viasat(20), prowadzenie działalności przez główny kanał jest kluczowe dla zapewnienia poziomu przychodów uzyskiwanego przez kanały komercyjne.
(27) Od 2001 r. TV2 jest zobowiązana do prowadzenia osobnych rachunków w odniesieniu do prowadzonej przez siebie działalności komercyjnej oraz działalności związanej ze świadczeniem usługi publicznej; zob. postanowienie nr 740(21). Rachunki te są monitorowane przez audytorów zewnętrznych.
(28) Inne rodzaje działalności: Ponadto spółka TV2 Danmark A/S jest właścicielem szeregu spółek zależnych lub wchodzi w skład szeregu związanych z telewizją wspólnych przedsięwzięć w zakresie treści i radia, a wcześniej była również właścicielem sieci nadawczo-przekaźnikowej (Broadcast Service Denmark (BDS), DTT/ Digi-TV, 4M oraz Fordelingsnet) wspólnie z DR. Zgodnie z informacjami przedstawionymi przez Danię, Broadcast Service Denmark to wiodący duński nadawca dostawca w zakresie planowania, budowy, eksploatacji oraz serwisu sieci przekaźnikowych. Sieć przekaźnikowa stanowiła współwłasność Danske Radio oraz TV2 posiadaną bezpośrednio lub za pośrednictwem będących wspólną własnością spółek osobowych (Fordelingsnet, 4M, Digi-TV). W ramach procesu restrukturyzacji TV2 sprzedała jednak swoje udziały w tej sieci.
(29) Przykłady krajowych spraw dotyczących przeciwdziałania praktykom monopolistycznym w odniesieniu do TV2: Komisja odnotowuje, że zachowanie TV2 na rynku reklamy jest przedmiotem dochodzenia prowadzonego przez duńskie organy ds. konkurencji. W dniu 21 grudnia 2005 r. duńska Rada ds. Konkurencji uznała, że TV2 naruszyła art. 102 TFUE oraz właściwe prawodawstwo krajowe, stosując rabaty lojalnościowe na rynku reklamy. Decyzja ta została unieważniona przez Trybunał Apelacyjny ds. Konkurencji w dniu 1 listopada 2006 r., ale następnie w wyniku odwołania Sąd Najwyższy dla Wschodniej Danii utrzymał ją w mocy decyzją z dnia 22 czerwca 2009 r. Odwołanie od tego drugiego wyroku zostało wniesione do Sądu Najwyższego, który w dniu 18 marca 2011 r. podtrzymał wyrok Sądu Najwyższego dla Wschodniej Danii. Wyrok w tej sprawie był zgodny z wcześniejszym wyrokiem w sprawie z dnia 29 listopada 2000 r., w ramach którego duńska Rada ds. Konkurencji stwierdziła, że rabaty stosowane przez TV2 w 2000 r. stanowiły nadużycie pozycji dominującej.
III. POZOSTAŁE TOCZĄCE SIĘ POSTĘPOWANIA SĄDOWE DOTYCZĄCE TV2
(30) Kwestia wsparcia działalności prowadzonej przez TV2 z funduszy publicznych przed jej założeniem i kwestia późniejszego dokapitalizowania spółki była odpowiednio przedmiotem decyzji Komisji z dnia 19 maja 2004 r. oraz z 2 lutego 2005 r.(22). W ramach pierwszej decyzji Komisja nakazała zwrot przyznanej na rzecz TV2 niezgodnej pomocy w wysokości 628,1 mln DKK. Dania nakazała beneficjentowi pomocy jej zwrot wraz z odsetkami i odzyskała kwotę 1 050 mln DKK od TV2. W drugiej decyzji nie zgłoszono zastrzeżeń w kwestii zgodności dokapitalizowania, na które składało się dokonanie zastrzyku kapitałowego w wysokości 440 mln DKK oraz późniejsza zamiana długu na kapitał własny w wysokości 394 mln DKK, ze wspólnym rynkiem.
(31) W dniu 22 października 2008 r. Sąd unieważnił decyzję Komisji w sprawie odzyskania pomocy(23). W dniu 24 września 2009 r.(24). Sąd wydał postanowienie w sprawie decyzji dotyczącej dokapitalizowania, w którym stwierdził, że wydanie decyzji nie było konieczne, ponieważ decyzja o dokapitalizowaniu - dla której podstawę stanowiła decyzja o odzyskaniu należności- została wydana w oparciu o nieistniejące już przesłanki i w związku z tym stała się całkowicie bezprzedmiotowa i bezpodstawna. Sąd uznał, że te dwie decyzje odpowiadały dwóm aspektom tej samej kwestii prawnej.
(32) Postępowanie wyjaśniające Komisji we wskazanej powyżej sprawie toczyło się równoległe z tą procedurą, a decyzja Komisji w tej sprawie zostanie przyjęta w tym samym czasie co niniejsza decyzja.
IV. PLAN RESTRUKTURYZACJI
1. Kontekst pierwotnego planu restrukturyzacji
(33) Jak przedstawiono w decyzji Komisji zatwierdzającej przyznanie pomocy na ratowanie w wysokości 1 000 mln DKK w 2008 r., TV2 Danmark napotykała na poważne problemy związane z płynnością finansową w wyniku dużych inwestycji, w szczególności związanych z prowadzeniem działalności radiowej, niższych niż przewidywane przychody z reklam oraz wyższych kosztów z tytułu odsetek. Te potrzeby płynnościowe nie mogły zostać zaspokojone poprzez zabezpieczenie pożyczek zaciągniętych u wierzycieli prywatnych (banków). Po wydaniu decyzji dotyczącej pomocy na ratowanie Dania zgłosiła plan restrukturyzacji w określonym w wytycznych terminie sześciu miesięcy.
(34) Plan restrukturyzacji przekazany Komisji w dniu 4 lutego 2009 r. był następstwem uzgodnienia przez zdecydowaną większością duńskich partii politycznych załącznika do porozumienia w sprawie polityki medialnej na lata 2007-2010, który został podany do publicznej wiadomości w dniu 9 stycznia 2009 r.
(35) W swoim powiadomieniu z dnia 4 lutego 2009 r. Dania przekazała informacje na temat różnych środków pomocy na restrukturyzację, ponieważ zdaniem Danii problemy z płynnością krótkoterminową oraz poziomem zadłużenia wskazane w decyzji Komisji dotyczącej pomocy na ratowanie wciąż istniały. Problemy te doprowadziły do zakwalifikowania TV2 Danmark A/S jako przedsiębiorstwa zagrożonego w rozumieniu wytycznych(25), czego Komisja nie miała powodu negować w swojej decyzji o wszczęciu postępowania wyjaśniającego i co zdaniem Danii zachowuje aktualność nawet po przyznaniu TV2 pomocy na ratowanie. Można to wykazać na podstawie danych wskazanych w decyzji Komisji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego(26).
(36) W dalszej części postępowania, w szczególności w odpowiedzi na uwagi stron trzecich, Dania przedstawiła kolejne zaktualizowane badanie PWC dotyczące sytuacji finansowej TV2. Zaktualizowane dane zostały przedstawione w skróconej formie w poniższej tabeli(27).
Zmiany kluczowych danych dotyczących TV2 Danmark A/S
| (mln DKK) |
|
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
| Zysk przed opodatkowaniem |
142 |
– 213 |
18 |
– 28 |
| Obrót |
1 980 |
2 251 |
2 206 |
2 029 |
| Przepływ środków pieniężnych netto |
– 79 |
– 550 |
– 73 |
– 60 |
| Odsetki netto od oprocentowanej pożyczki |
232 |
564 |
622 |
659 |
| Koszty z tytułu odsetek netto |
10 |
19 |
41 |
31 |
| Wartość aktywów netto |
815 |
598 |
616 |
601 |
Zdaniem Danii problemy TV2 wynikały między innymi z prowadzenia przynoszącego coraz większe straty kanału publicznego(28), w odniesieniu do którego nie opracowano zrównoważonego modelu prowadzenia działalności, oraz z pewnych strat wynikających z nieudanych inwestycji.
(37) Straty: Na skutek niższych przychodów z reklam niż przewidywał to budżet w połączeniu z serią złych inwestycji (w szczególności związanych z TV2 Radio) TV2 Danmark A/S poniosła znaczące straty w 2007 r. (214 mln DKK, zwrot z kapitału -36 %). Ponadto pod koniec marca 2008 r. prognoza wyników finansowych na 2008 r. wykazała kolejną stratę przed opodatkowaniem w wysokości [...] mln DKK, mimo że prognoza została uznana za bardzo wrażliwą na zmiany zachodzące na rynku reklam. Spółka poniosła straty również w 2009 r.
(38) Obrót/udział w rynku: Udział głównego kanału TV2 w rynku zmniejszał się od lat zanim przyznana została pomoc na ratowanie i obecnie nadal się zmniejsza. Zlikwidowanie historycznej przewagi biznesowej TV2 w wyniku likwidacji analogowego naziemnego sygnału telewizyjnego i wprowadzenia DTT (cyfrowej telewizji naziemnej) doprowadziło do bardziej wyrównanego rozkładu szans, począwszy od listopada 2009 r. Oczekuje się, że zniesienie zobowiązania do transmisji (zob. motyw 52 poniżej) doprowadzi do dalszej utraty udziałów w rynku. Od 2003 do 2009 r. udział głównego kanału TV2 w rynku "komercyjnym" (osoby w wieku 21-50 lat, stanowiące z komercyjnego punktu widzenia najbardziej atrakcyjną grupę odbiorców) zmniejszył się o 19 % z poziomu 56,2 % do poziomu 45,6 %(29). Oczekuje się, że udział TV2 w rynku komercyjnym wyniesie [...] % w 2013 r.(30).
(39) Wzrost zadłużenia/przepływy środków pieniężnych/ koszty z tytułu odsetek: Zgodnie z informacjami przedstawionymi w tabeli odsetki netto od oprocentowanych pożyczek zaciągniętych przez TV2 Danmark A/S systematycznie wzrastały od poziomu 232 mln DKK w 2006 r. do 622 mln DKK w 2008 r. (przed sprzedażą sieci i spłatą większości zadłużenia wartość odsetek netto od oprocentowanych pożyczek wynosiła [...] mln DKK w 2010 r.). W tabeli pokazano także, że TV2 Danmark A/S wykazywała negatywne przepływy środków pieniężnych, wzrost zadłużenia, rosnące koszty z tytułu odsetek oraz zmniejszającą się wartością aktywów netto w okresie od dnia 31 grudnia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2009 r.
(40) Analiza najbardziej optymistycznego/pesymistycznego przypadku: Pierwotny plan restrukturyzacji zawiera scenariusz podstawowy, scenariusz najbardziej pesymistyczny i najbardziej optymistyczny z obliczeniami wrażliwości. Plan opiera na prognozach rynkowych sporządzonych przez podmiot zewnętrzny w stosunku do spółki (PriceWaterhouseCoopers). Scenariusze przewidują wzrost realnego PKB i na tej podstawie obliczają szacunkowy wzrost (lub spadek) wartości na rynku reklamy telewizyjnej, który w połączeniu z prognozami udziału w rynku pozwala sformułować prognozy przychodów z reklam osiąganych przez TV2. W ramach scenariusza podstawowego zakłada się niewielki wzrost PKB ([...] % w 2009 i 2010 r., [...] % w 2011 r. oraz [...] % w 2012 r.). Zgodnie z prognozami wartość rynku reklamy telewizyjnej [...] od 2009 do 2012 r. z [...] mln DKK do [...] mln DKK w tym okresie ([...] %). W ramach najbardziej pesymistycznego scenariusza przyjęto mniejszy wzrost realnego PKB (zero w 2009 i 2010 r. oraz [...] % i [...] % odpowiednio w 2011 i 2012 r.), oraz [...] wydatków na reklamę z [...] mln DKK w 2009 r. do [...] mln DKK w 2012 r. ([...] %). W ramach najbardziej optymistycznego scenariusza przewidziano nieco wyższy wzrost PKB niż w przypadku scenariusza bazowego i w związku z tym założono nieznaczny wzrost wartości rynku reklamy telewizyjnej z [...] mln DKK w 2009 r. do [...] mln DKK w 2012 r. ([...] %). W połączeniu z prognozowanym zmniejszeniem udziałów w rynku, prognozowany przychód z reklam uzyskiwany przez TV2 [...] o [...] % i [...] % w odniesieniu do scenariusza bazowego, najbardziej pesymistycznego i najbardziej optymistycznego w latach 2009-2012, co odpowiadało [...] o [...] % i [...] %.
(41) Przychody z reklam osiągane przez TV2 w latach 1999-2009 wzrastały średnio o 1,9 % (w postępie geometrycznym), przy czym odchylenie standardowe wynosiło 12 %(31). W związku z tym, biorąc pod uwagę wrażliwość osiąganych przez TV2 przychodów z reklam na zmiany cyklu koniunkturalnego oraz ogólną sytuację gospodarczą w momencie sporządzania oceny, prognozy PWC na lata 2009-2012 nie mogą zostać odrzucone jako nieuzasadnione.
(42) Sprawozdanie PWC zostało zaktualizowane we wrześniu 2009 r. w celu uwzględnienia nowszych prognoz dotyczących przychodów z reklam, a w ramach scenariusza bazowego przyjęto mniej korzystny wariant niż poprzednio(32). W 2009 r. wartość rynku reklamy telewizyjnej zmniejszyła się o 18,7 % w porównaniu z poziomem z 2008 r.(33). Przychody z reklam osiągane przez TV2 spadły o 4 % w 2008 r. (z 1 667 mln DKK do 1 597 mln DKK), a w 2009 r. o kolejne 24 % (z 1 597 mln DKK do 1 220 mln DKK)(34).
(43) Zgodnie z przedstawionymi przez Danię informacjami trudności TV2 wynikają z zadłużenia powstałego w wyniku podjęcia znacznych inwestycji w ubiegłych latach, niepewności co do wyniku toczącego się postępowania w sprawie pomocy państwa przyznanej na rzecz TV2 oraz, co równie istotne, modelu działalności publicznego kanału telewizyjnego opartej wyłącznie na przychodach pochodzących z reklam. W szczególności działalność podejmowana w związku z radiem przyniosła poważne straty od momentu jej rozpoczęcia w 2007 r. W kwietniu 2008 r. podjęto decyzję o zaprzestaniu prowadzenia działalności radiowej.
(44) Brak finansowania zewnętrznego przez banki: W planie restrukturyzacji uwzględniono wątpliwości banków, z których usług korzystała TV2, w kwestii obecnego modelu prowadzenia działalności przez główny kanał oraz w kwestii ewentualnego wyniku toczących się obecnie postępowań sądowych dotyczących pomocy dotychczasowej przyznanej na rzecz TV2. Plan restrukturyzacji ogranicza ekspozycję banków na ryzyko związane ze spółką dzięki dalszemu obniżaniu wartości bieżących pożyczek lub kredytów. Dania przedstawiła dowody potwierdzające, że w dniu 22 kwietnia 2009 r., po opublikowaniu rachunków spółki, jej główny bank [...] zwrócił się o zmniejszenie wartości pożyczki oraz kredytu udzielonych spółce(35).
(45) TV2 napotkała na trudności w uzyskaniu kredytu hipotecznego pod zastaw należących do niej lokali w Odense i zgłosiła, że nie tylko wartość samych budynków, ale także wartość potencjalnej hipoteki uległa obniżeniu(36). Ostatecznie TV2 otrzymała pożyczkę w wysokości 80 mln DKK od banku Nordea, przy czym kwota ta była niższa niż oczekiwano. Dania przedstawiła następnie zaktualizowane informacje dotyczące braku zainteresowania banków udzielaniem pożyczek komercyjnych. Z przedstawionych informacji można wywnioskować, że żaden z banków, z którymi się skontaktowano, tj. ([...], [...], [...] oraz [...]) nie uznał TV2 za spółkę mającą zdolność kredytową. Było to spowodowane prognozami dotyczącymi rozwoju rynku reklamy, który stanowi jedyne źródło dochodu TV2. Zdolność TV2 do uzyskiwania dochodu została zakwestionowana, a toczące się postępowania sądowe uznano za dodatkowy czynnik ryzyka(37).
2. Opis pierwotnie zgłoszonego planu restrukturyzacji i wprowadzonych w nim zmian
(46) Plan restrukturyzacji zgłoszony w odniesieniu do TV2 obejmuje okres od dnia 4 lutego 2009 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. Jego celem było naprawienie niedociągnięć w działalności TV2, polegających w szczególności na zbyt wysokiej wartości zobowiązań krótkoterminowych w bilansie oraz niedostosowaniu modelu prowadzenia działalności przyjętego dla kanału publicznego, który to model uznano za niezrównoważony z uwagi na uzależnienie od finansowania za pośrednictwem wrażliwych na zmiany cyklu koniunkturalnego przychodów z reklam. Plan składał się z następujących pięciu głównych części: (i) restrukturyzacji finansowej obejmującej bilans; (ii) restrukturyzacji operacyjnej; (iii) zapewnienia nowych źródeł finansowania dla kanału publicznego TV2 poprzez wprowadzenie nowego modelu działalności gospodarczej; (iv) środków pomocy; oraz (v) środków wyrównawczych.
(47) Środki restrukturyzacji finansowej miały zasadniczo obejmować następujące cztery elementy: sprzedaż 50 % udziałów własnościowych w sieci nadawczo-przekaźnikowej BSD(38), obciążenie hipoteką nieruchomości przeznaczonych do prowadzenia działalności w Odense (Kvaegtorvet), które zgodnie z prognozami miało przynieść [...] mln DKK, odroczenie i ograniczenie planowanych inwestycji kapitałowych oraz zbycie udziałów mniejszościowych posiadanych w niektórych spółkach prowadzących działalność w powiązanych sektorach medialnych, [...], Momondo, [...] oraz [...]. Zgodnie z oczekiwaniami środki te miały przynieść wpływy przekraczające [...] mln DKK, których część miała zostać wykorzystana na zmniejszenie kwoty zaciągniętych pożyczek krótkoterminowych.
(48) Środki restrukturyzacji operacyjnej nakładają się na zainicjowane już w 2008 r. środki oszczędnościowe o wartości 280 mln DKK i obejmują zamknięcie East Production i jego włączenie do TV2, likwidację lub ograniczenie posiadanych przez TV2 udziałów w [...] oraz dalsze oszczędności kosztów w wysokości 40 mln DKK. Ponadto po przedstawieniu zgłoszenia TV2 udało się uzyskać dalsze oszczędności kosztów w ramach planu przyjętego w dniu 30 marca 2009 r., przewidującego zmniejszenie wartości inwestycji kapitałowych w 2009 r. o 30 mln DKK, a także kolejne okresowe ograniczenia kosztów w wysokości 97 mln DKK(39).
(49) Wprowadzenie nowego środka finansowego (opłat pobieranych od użytkownika końcowego)(40) ma na celu zwiększenie liczby stabilnych źródeł dochodu, z których korzysta kanał publiczny TV2. Decyzja w tej sprawie została przyjęta w ramach ustalenia dokonanego przez główne partie polityczne w dniu 9 stycznia 2009 r. dotyczącego zmiany porozumienia w sprawie polityki medialnej na lata 2007-2010.
(50) Nakładanie opłat abonamentowych: Model prowadzenia działalności określony dla głównego kanału ma zostać zrównoważony dzięki umożliwieniu TV2 wprowadzenia opłat pobieranych od użytkownika końcowego, tj. opłat abonamentowych, w celu finansowania kanału publicznego od dnia 1 stycznia 2012 r. Ponadto TV2 będzie nadał uzyskiwała przychody z reklam.
(51) Dystrybutorzy będą pobierali opłaty od użytkowników końcowych. Wysokość opłaty pobieranej od użytkownika końcowego nie będzie określana przez rząd, ale uzgadniana w drodze zwykłych negocjacji handlowych między TV2 a dystrybutorami (tj. Boxer w przypadku DTT). TV2 oczekuje, że wysokość miesięcznej opłaty, którą TV2 będzie pobierała od dystrybutora, wyniesie ok. 10-12 DKK (wyłączając VAT) od gospodarstwa domowego(41). Wprowadzenie opłat pobieranych od użytkownika od 2012 r. ma na celu zapewnienie gospodarstwom domowym, dysponującym obecnie urządzeniami wykorzystującymi technologię MPEG 2 i przystosowanymi do odbioru nadawanego nieodpłatnie sygnału cyfrowej telewizji naziemnej (DR1, DR2 oraz TV2), odpowiedniego czasu umożliwiającego przejście na korzystanie z urządzeń działających w formacie MPEG 4. Dania oczekuje, że wdrożenie tego elementu planu restrukturyzacji przywróci długoterminową rentowność TV2. TV2 przewiduje, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkownika w 2012 r. przyniesie wzrost przychodów netto w wysokości około [...] mln DKK(42).
(52) Nie zostanie przyjęty żaden akt ustawodawczy zmuszający dystrybutorów do uwzględnienia TV2 w ich pakietach. Wręcz przeciwnie - po wprowadzeniu opłat pobieranych od użytkownika obowiązujące obecnie zobowiązanie do transmisji zostanie zniesione(43). Wynika to z treści rozdziału 6, sekcja 38a ust. 2 obecnie obowiązującej duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji, który stanowi, że jeżeli Minister Kultury zezwoli TV2 na pobieranie opłat od użytkowników, zobowiązanie do transmisji zostanie zniesione. Innymi słowy zobowiązanie do transmisji wygasa automatycznie w momencie wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników. Przewiduje się, że główny kanał TV2 będzie faktycznie rozpowszechniany za pośrednictwem sieci kablowych i stowarzyszeń nadawców antenowych w taki sam sposób, jak ma to miejsce obecnie. Dystrybutorzy mogą wprowadzić zmiany w pakiecie, zastępując istniejący kanał płatny TV2.
(53) Pierwotnie zakładano możliwość zastosowania wyjątku od zasady nakładania opłat na użytkowników końcowych, zgodnie z którym TV2 nie pobierałaby opłat od tych użytkowników końcowych, którzy nie korzystają z żadnego innego kanału telewizji płatnej (tzw. system kart "Tylko TV2" (ang. "TV2 Alone")). Oznaczałoby to, że użytkownicy końcowi, którzy korzystają wyłącznie z ogólnodostępnych kanałów, mogliby oglądać TV2 bez uiszczania opłat. Ta możliwość, przedstawiona w przygotowanym przez Ministerstwo Kultury projekcie wniosku z dnia 18 listopada 2010 r., nie zostanie jednak wdrożona. Począwszy od 2012 r., TV2 będzie konsekwentnie pobierać opłaty od wszystkich użytkowników końcowych zainteresowanych możliwością uzyskania dostępu do TV2 w celu oglądania kanału publicznego. Umożliwienie pobierania opłat od użytkowników końcowych wymaga wprowadzenia przez Ministerstwo Kultury zmian w warunkach koncesji udzielonej TV2.
(54) Pierwotnie zgłoszone środki pomocy: Zgodnie z treścią pierwotnego zgłoszenia procesowi restrukturyzacji miały towarzyszyć trzy środki pomocy o łącznej wartości nie wyższej niż 1 375 mln DKK. Środki te miały obejmować:
- podporządkowaną pożyczkę w wysokości 300 mln DKK,
- wydanie gwarancji obejmującej sprzedaż sieci nadawczoprzekaźnikowej za oczekiwaną kwotę 475 mln DKK, oraz
- tymczasowy instrument kredytowy w kwocie pierwotnej wynoszącej 600 mln DKK, jeżeli TV2 nie zdołałaby zapewnić sobie zewnętrznego finansowania.
(55) Dania stwierdziła, że wysokość stóp procentowych i opłat gwarancyjnych byłaby zbliżona do wysokości opłat i stóp procentowych stosowanych w odniesieniu do przedsiębiorstw znajdujących się w dobrej sytuacji finansowej. Środki te nie zostały nigdy wdrożone. Dalsze szczegółowe informacje zostały znajdują się w decyzji Komisji w sprawie wszczęcia formalnego postępowania wyjaśniającego(44).
(56) Pomoc na ratowanie w postaci instrumentu kredytowego w wysokości 1 000 mln DKK, zatwierdzonego decyzją Komisji z dnia 4 sierpnia 2008 r., pozostaje w mocy.
(57) Dania przedłożyła informacje dotyczące kosztów restrukturyzacji i proponuje dwie różne metody obliczeniowe tym względzie. Przede wszystkim Dania argumentuje, że restrukturyzacja TV2 jest restrukturyzacją finansową, w ramach której koszty związane z likwidacją niedopasowania poziomu płynności stanowią w gruncie rzeczy koszty restrukturyzacji, tj. koszty służące zapewnieniu długoterminowej rentowności. Dania uważa, że niezależnie od wysokości tych kosztów, zostaną one w całości pokryte przez samą TV2. Wynika to z faktu, że Dania przyjmuje, iż do czasu wydania decyzji przez Komisję wszystkie środki pomocy nie zostałby wdrożone albo środki te zostałyby w całości spłacone(45). Dania twierdzi również, że w szczególnym przypadku restrukturyzacji TV2 oszczędności kosztów również powinny zostać uznane za koszty restrukturyzacji, ponieważ mają one na celu nie tylko zwiększenie konkurencyjności, ale także zapewnienie rentowności finansowej TV2 z czysto komercyjnego punktu widzenia(46). W przeciwnym razie bardziej tradycyjna metoda obliczania kosztów restrukturyzacji, nie uwzględniająca oszczędności kosztów, doprowadziłaby do skoncentrowania się na poniesionych jednorazowo kosztach nadzwyczajnych, które Dania określa na poziomie [...] mln DKK na pokrycie kosztów transakcji związanych z siecią przekaźnikową, kosztów związanych z przekształceniem w kanał telewizji płatnej (pobieranie opłat od użytkowników) oraz kosztów prawnych i kosztów doradztwa, a także kosztów związanych z rozwiązywaniem umów z pracownikami(47).
(58) W charakterze środka wyrównawczego TV2 pierwotnie podjęła decyzję, aby nie uruchamiać nowych kanałów telewizyjnych w trakcie procesu restrukturyzacji, tj. do dnia 31 grudnia 2012 r. Dania wskazuje, że takie działanie stanowi wyrzeczenie ze strony spółki, ponieważ uruchomienie nowych kanałów sprawiłoby, że TV2 stałaby się mniej uzależniona od przychodów z reklam. W cyfrowym świecie potrzeby odbiorców zaspokaja się częściej za pomocą wyspecjalizowanych kanałów, a TV2 zwraca uwagę na fakt, że jej konkurenci uruchamiają nowe kanały w omawianym okresie.
(59) W odniesieniu do czasu trwania planu restrukturyzacji, który zgodnie z informacjami przedstawionymi w zgłoszeniu obejmuje okres do dnia 31 grudnia 2012 r., władze duńskie stwierdziły, że w interesie TV2 leży zastąpienie całości pomocy państwa we wcześniejszym terminie, ponieważ umożliwiłoby to zakończenie okresu restrukturyzacji we wcześniejszym terminie(48).
3. Dalsze zmiany w ramach procesu restrukturyzacji
(60) Jak wskazano w planie restrukturyzacji, TV2 sprzedała swoją sieć radiodyfuzyjną szwedzkiej spółce Teracom AB, właścicielowi spółki Boxer, w dniu 30 września 2010 r. Uzyskane przez TV2 wpływy ze sprzedaży szacuje się na 640 mln DKK przed opodatkowaniem - kwota ta została wykorzystana do zmniejszenia zadłużenia TV2.
(61) TV2 udało się również uzyskać kredyt hipoteczny pod zastaw należących do niej nieruchomości przeznaczonych do prowadzenia działalności w Odense, ale po niższej stawce niż pierwotnie planowana. Zamiast [...] mln DKK TV2 uzyskała kredyt hipoteczny o wartości zaledwie 80 mln DKK.
(62) W dniu 4 października 2010 r. TV2 spłaciła wszystkie poczynione przez siebie wypłaty z tymczasowego instrumentu kredytowego, który został zatwierdzony w ramach decyzji Komisji w sprawie pomocy na ratowanie. Łącznie TV2 wypłaciła 223 mln DKK z instrumentu pomocy na ratowanie. Do końca 2008 r., tj. w trakcie sześciomiesięcznego okresu objętego pomocą na ratowanie, TV2 pobrała 208 mln(49). W świetle sprzedaży sieci przekaźnikowej, która przyniosła większe zyski niż te przewidywane w planie restrukturyzacji, Dania przekazała następujące zmienione dane dotyczące sytuacji finansowej TV2 (w oparciu o opłaty abonamentowe za korzystanie z kanału głównego)(50).
| (mln DKK) |
|
Zrealizowane/ poniesione 2009 |
Szacunki 2010 |
Prognoza 2011 |
Prognoza 2012 |
Prognoza 2013 |
| Przychody |
2 029 |
2 147 |
[…] |
[…] |
[…] |
| Koszty |
– 1 910 |
– 1 974 |
[…] |
[…] |
[…] |
| EBIT |
– 2 |
25 |
[…] |
[…] |
[…] |
| Zysk przed opodatkowaniem, działalność kontynuowana |
– 28 |
42 |
[…] |
[…] |
[…] |
| Zysk przed opodatkowaniem, rezygnacja z prowadzenia działalności |
1 |
397 |
[…] |
[…] |
[…] |
| Zysk po opodatkowaniu |
– 14 |
353 |
[…] |
[…] |
[…] |
| Kapitał własny na koniec roku |
601 |
952 |
[…] |
[…] |
[…] |
| Odsetki netto od oprocentowanej pożyczki na koniec roku |
659 |
– 84 |
[…] |
[…] |
[…] |
(63) W dniu 13 października 2010 r. [...] zaproponował zapewnienie TV2 dodatkowych instrumentów kredytowych o wartości [...] mln DKK. Spowodowałoby to zwiększenie środków w ramach instrumentów długoterminowych TV2 w [...] z [...] mln DKK do [...] mln DKK(51). Możliwość skorzystania z tej oferty jest jednak uzależniona od spełnienia następujących dwóch warunków:
a) [...];
b) [...].
(64) Na tej podstawie TV2 oczekuje, że do końca 2012 r. będzie dysponowała instrumentami finansowymi o wartości ok. [...]-[...] mln DKK. Na tę kwotę składa się [...]-[...] mln DKK oraz dodatkowe zewnętrzne instrumenty kredytowe o wartości [...] mln DKK(52).
(65) Dania przedstawiła również dane dotyczące struktury kapitału TV2. Z uwagi na problemy z uzyskaniem finansowania zewnętrznego, wynikające z braku pewności w związku z toczącymi się postępowaniami sądowymi oraz modelem prowadzenia działalności przez TV2, który jest wrażliwy na zmiany wysokości przychodów z reklam, Dania argumentowała, że TV2 powinna polegać w mniejszym stopniu na długu niż na kapitale własnym. Komisja zwraca również uwagę na rozbieżności między poziomem finansowania kapitałowego na rzecz TV2 w porównaniu z porównywalnymi z nią nadawcami.
(66) W szczególności strukturę kapitału można ocenić pod kątem wskaźnika wypłacalności, tj. stosunku wartości księgowej kapitału własnego do sumy bilansowej. PWC (duńska firma zajmująca się doradztwem finansowym) wykazała, że średnia wartość (mediana) wskaźnika wypłacalności nadawców porównywalnych z TV2 wynosi około [...] % ([...] % na koniec 2009 r.)(53). Średnia wartość wskaźnika wypłacalności nadawców porównywalnych z TV2 jest znacznie niższa niż wartość wskaźnika wypłacalności, który zgodnie z oczekiwaniami TV2 uzyska na zakończenie okresu restrukturyzacji. Po sprzedaży sieci przekaźnikowej, wartość wskaźnika wypłacalności TV2 na koniec 2010 r. wynosi [...] %. Prognozuje się, że osiągnie on [...] % na zakończenie 2011 r. oraz [...] % na zakończenie 2012 r. Zgodnie z najnowszymi prognozami przedstawionymi przez TV2 wartość wskaźnika zadłużenia netto (stosunek odsetek netto od oprocentowanej pożyczki do EBITDA) powinna wynieść około [...] na koniec 2010 r., [...] na koniec 2011 r. oraz [...] w 2012 r. Średnia wartość (mediana) wskaźnika określającego stosunek zadłużenia netto do kapitału własnego na koniec 2009 r. dla próbki nadawców porównywalnych z TV2 wyniosła [...] ([...])(54).
4. Wpływ nowych parametrów finansowych na zgłoszony plan restrukturyzacji
(67) Dania potwierdziła, że żaden z trzech pierwotnie zaproponowanych w planie restrukturyzacji środków pomocy nie został nigdy wdrożony, stwierdzając jednocześnie, że oczekuje wydania przez Komisję decyzji zgodnie z klauzulą zawieszającą przewidzianą w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 659/1999(55). Jednak w świetle ostatnich zmian za istotne należy uznać jedynie pożyczkę i instrument kredytowy w ramach planu restrukturyzacji w jego obecnej postaci(56). Zgłoszony środek pomocy dotyczący proponowanej gwarancji związanej ze sprzedażą sieci radiodyfuzyjnej stał się nieistotny i niemożliwy do zastosowania(57), ponieważ sprzedaż została przeprowadzona pomyślnie bez konieczności ustanawiania gwarancji(58). W międzyczasie zastosowanie będzie miał wyłącznie tymczasowy instrument kredytowy.
Biorąc pod uwagę poprawę pozycji finansowej TV2 po sprzedaży sieci radiodyfuzyjnej, Dania stwierdziła, że wszystkie środki pomocy mogą zostać zniesione wyłącznie pod warunkiem zatwierdzenia planu restrukturyzacji (w tym możliwości zastosowania opłat pobieranych od użytkowników końcowych) oraz pod warunkiem, że Komisja przyjmie decyzję dotyczącą "starych" spraw związanych z pomocą państwa, w ramach której nie będzie wymagać żadnej dodatkowej spłaty pomocy państwa na rzecz rządu duńskiego(59). TV2 twierdzi, że w przypadku takiego scenariusza będzie dysponowała wystarczającą ilością środków finansowych do 2012 r., kiedy to zostaną wprowadzone opłaty abonamentowe za korzystanie z kanału głównego(60). Plan restrukturyzacji jako taki nie został wycofany. Jeżeli chodzi o wdrożony środek pomocy, obecnie TV2 nie jest w stanie pobierać z niego żadnych środków pieniężnych, ponieważ nie spełnione są warunki (poświadczona potrzeba zapewnienia płynności potwierdzona przez specjalistę)(61).
(68) W ramach pierwotnego planu restrukturyzacji Dania zobowiązała się, że TV2 nie będzie uruchamiała żadnych nowych kanałów telewizyjnych. Później wyjaśniono, że zobowiązanie to obejmowało również kanały radiowe, ale władze duńskie są zdania, że ten środek wyrównawczy powinien zakończyć się po uchyleniu wszystkich środków pomocy, ponieważ traktują ten fakt jako zakończenie okresu restrukturyzacji(62). Podczas prowadzonego przez Komisję postępowania, rząd duński podjął decyzję o wystawieniu publicznego kanału radiowego na przetarg(63). Ten nowy kanał radiowy ma na celu ustanowienie konkurencji na duńskim rynku radiowym oferującym programy w ramach usługi publicznej, który w chwili obecnej jest zdominowany przez nadawcę publicznego DR, posiadającego prawie 80 % udziału widowni. Pierwotnie TV2 zamierzała wziąć udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia, w ramach którego mogła ona złożyć ofertę dopiero po wygaśnięciu środków pomocy. W trakcie postępowania Dania potwierdziła jednak, że TV2 nie weźmie udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia, z uwagi na będące w toku postępowanie wyjaśniające Komisji(64).
(69) TV2 twierdzi, że dopóki postępowania sądowe będą w toku, za odpowiedni punkt odniesienia przy przeprowadzaniu oceny pozycji finansowej TV2 w stosunku do jej konkurentów będzie można uznać wyłącznie wskaźniki dochodów. TV2 przyznaje jednak, że współczynniki kapitałowe (takie jak wskaźnik wypłacalności) będą miały znaczenie wyłącznie w przypadku, gdy rozstrzygnięte zostaną wątpliwości związane z modelem prowadzenia działalności oraz spory prawne(65). Rząd duński wyraził zamiar, aby nie przyznawać zbyt dużego kapitału na rzecz TV2, oraz chęć wprowadzenia środków służących zapewnieniu osiągnięcia tego celu po wprowadzeniu opłat pobieranych od użytkowników końcowych w 2012 r. Rząd duński, jako właściciel TV2, zagwarantuje, że TV2 będzie dysponowała strukturą kapitału zgodną z normalnymi warunkami rynkowymi jak tylko zostaną wprowadzone opłaty pobierane od użytkownika końcowego i ustabilizuje się jej sytuacja finansowa.
(70) W tym celu Dania zobowiązała się do zlecenia niezależnemu specjaliście finansiście przeprowadzenia analizy struktury kapitału TV2 na zakończenie 2012 lub na początku 2013 r., porównującej jej strukturę kapitału ze strukturą kapitału pozostałych istotnych przedsiębiorstw medialnych. Jeżeli struktura kapitału TV2 będzie w istotny sposób odbiegać od mediany lub średniej wartości określonej w odniesieniu do istotnej grupy porównywalnych z nią nadawców, rząd duński zobowiązał się do skorygowania struktury kapitału TV2 na walnym zgromadzeniu w kwietniu 2013 r. w celu naprawy tego stanu rzeczy. W przypadku wystąpienia istotnych powodów przemawiających za tym, aby nie korygować struktury kapitału, rząd duński powiadomi Komisję o wprowadzeniu zmian w planie restrukturyzacji. Rząd duński zobowiązuje się do przeprowadzenia restrukturyzacji bazy kapitałowej za pośrednictwem wypłat dywidendy przyjętych na walnym zgromadzeniu w kwietniu 2013 r. zamiast zwiększania zadłużenia TV2, rozbudowując tym samym bilans.
(71) Dania zobowiązała się również do przedstawienia analizy Komisji, wraz z planami rządu dotyczącymi podejmowanych na jej podstawie działań, w odpowiednim terminie poprzedzającym spotkanie zaplanowane na kwiecień 2013 r.
V. STRESZCZENIE DECYZJI KOMISJI O WSZCZĘCIU POSTĘPOWANIA WYJAŚNIAJĄCEGO Z DNIA 2 LIPCA 2009 R.
(72) W decyzji o wszczęciu postępowania wyjaśniającego Komisja stwierdziła, że gwarancja i pożyczki zgłoszone w planie restrukturyzacji stanowiły pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, obecnie art. 107 ust. 1 TFUE, i zbadała zgodność planu restrukturyzacji z art. 87 ust. 3 lit. c) traktatu WE, obecnie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, w związku z wytycznymi Komisji dotyczącymi restrukturyzacji(66). Komisja zwróciła się jednak o przedstawienie uwag w kwestii tego, czy zastosowanie postanowień art. 87 traktatu WE (art. 107 TFUE) stanowiłoby przeszkodę w powierzonemu TV2 zobowiązaniu do świadczenia usługi publicznej.
(73) Komisja wyraziła wątpliwości co do zgodności zgłoszonego planu restrukturyzacji w następujących kwestiach:
- uznając tymczasowo, że spółka TV2 Danmark A/S była przedsiębiorstwem zagrożonym w rozumieniu wytycznych, Komisja zwróciła się o przedstawienie uwag po tym, jak konkurenci TV2 wskazali, że problemy TV2 związane z przepływami środków pieniężnych wynikały z działań podejmowanych przez samą spółkę, można było je łatwo rozwiązać i nie miały one wpływu na zasadniczą rentowność spółki. Konkurenci twierdzili również, że w 2008 r. TV2 była rentowna,
- ponadto biorąc pod uwagę fakt, że plan restrukturyzacji musi zakładać zaprzestanie wykonywania działalności, która nawet po restrukturyzacji przynosiłaby straty(67), Komisja podała w wątpliwość kwestię tego, czy środki przewidziane w planie restrukturyzacji były wystarczające do przywrócenia samodzielności i rentowności TV2. Komisja nie dysponowała również możliwością potwierdzenia zasadności ogólnych założeń rynkowych leżących u podstaw planu (np. zmian na rynku reklamy, wzrostu PKB, utrzymywania udziałów w widowni przez TV2),
- biorąc pod uwagę sytuację gospodarczą, w której plan restrukturyzacji został uruchomiony, zakwestionowano długi okres jego obowiązywania,
- ponadto zgłoszono wątpliwości, czy decyzja o automatycznym wprowadzeniu tych opłat do końca 2012 r., która została już podjęta, jest właściwa, ponieważ skuteczne wdrożenie środków na restrukturyzację finansową i operacyjną uwzględnionych w planie restrukturyzacji do 2010-2011 r. mogłoby spowodować, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników kanału TV2 nie byłoby już niezbędne do zapewnienia długoterminowej rentowności TV2 Danmark A/S i ponieważ nie przeprowadzono oceny wpływu, jaki wprowadzenie tego rodzaju opłat wywarłoby na konkurencję.
- Komisja wyraziła obawy, czy jedyny środek wyrównawczy polegający na wstrzymaniu się od uruchamiania nowych kanałów telewizyjnych jest proporcjonalny do kwoty przyznanej pomocy, rozmiaru i względnego znaczenia TV2 Danmark A/S na rynkach, na których prowadzi ona działalność(68),
- Komisja podniosła również kwestię tego, czy pomoc wykraczająca poza wkład w koszty restrukturyzacji może być wykorzystywana do finansowania agresywnych zachowań rynkowych.
VI. STRESZCZENIE OPINII PRZEDSTAWIONYCH PRZEZ WŁADZE DUŃSKIE
(74) Należy zauważyć, że w ramach przedstawionego poniżej streszczenia uwag przedstawionych przez Danię i strony trzecie nie uwzględniono uwag dotyczących funkcjonowania stosowanego przez TV2 systemu kart Alene, ponieważ ta część planu restrukturyzacji nie zostanie wdrożona.
TV2 jest przedsiębiorstwem zagrożonym
(75) Władze duńskie twierdzą, że TV2 jest przedsiębiorstwem zagrożonym, jak przedstawiono w sprawozdaniu PWC(69), które zostało następnie zaktualizowane(70). Opinia ta została również podtrzymana w odpowiedzi na uwagi złożone przez strony trzecie(71).
(76) Zgodnie ze sprawozdaniem PWC sporządzonym tuż przed przedłożeniem zgłoszenia dotyczącego restrukturyzacji TV2 nie może odzyskać płynności dzięki środkom własnym ani źródłom rynkowym. Dania twierdzi również, że przedstawiony Komisji plan restrukturyzacji opiera się na realistycznych założeniach i scenariuszach, wskazując jednocześnie na fakt, że długoterminowa rentowność spółki zostanie przywrócona. Sytuacja na rynku reklamy uległa jednak pogorszeniu w stosunku do stanu przedstawionego w scenariuszu bazowym w ramach planu restrukturyzacji. Wartość rynku reklamy zmniejszyła się o 19 % w pierwszej połowie 2009 r., a przychody z reklam uzyskiwane przez TV2 w 2009 r. spadły o 24 %. Środki na restrukturyzację zostaną wdrożoną możliwie jak najszybciej, z wyjątkiem wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników, w przypadku których trudności operacyjne i techniczne wymagają ich odroczenia do 2012 r. Ponadto w późniejszym piśmie Dania, ponownie opierając się na prognozach PWC, stwierdziła, że prognozy faktycznie uległy pogorszeniu od momentu opracowania pierwotnego planu restrukturyzacji, oraz że wartość EBIT TV2 była w 2009 r. o [...] mln DKK niższa niż wartość oszacowana w planie restrukturyzacji(72). Dania zwraca również uwagę na fakt, że, jak potwierdzają to oświadczenia złożone przez różne banki, spółka nie jest w stanie pozyskać zewnętrznych źródeł finansowania, ponieważ banki zgłaszają wątpliwości co do modelu prowadzenia działalności przez główny kanał, krytycznie odnoszą się do podlegających cyklicznym zmianom przychodów z reklam jako źródła dochodu i postrzegają wątpliwości związane z toczonymi się postępowaniami sądowymi jako problematyczne.
(77) Stwierdzono, że środki na restrukturyzację operacyjną i finansową stanowiły maksymalne środki, jakie można było podjąć bez obniżenia jakości oferty programowej kanału publicznego TV2. Środki te zmuszą TV2 do lepszego wykorzystywania posiadanych przez nią aktywów, przyczyniając się tym samym do ograniczenia udzielanej pomocy do niezbędnego minimum.
(78) Ponieważ sprzedaż sieci radiodyfuzyjnej przyniosła większy zysk niż początkowo zakładano, rząd zapewnił później, że wszystkie środki pomocy będą mogły zostać zniesione i nie zostaną wdrożone, jeżeli Komisja zatwierdzi plan restrukturyzacji, a będąca w toku sprawa dotycząca pomocy państwa z dnia 19 maja 2004 r. zostanie rozstrzygnięta bez nakładania obowiązku wyższych zwrotów(73).
Opłaty pobierane od użytkowników końcowych
(79) Opłaty pobierane od użytkowników, które nie kwalifikują się jako pomoc państwa, stanowią bardziej stabilny dochód operacyjny, którego zapewnienie przyczyniłoby się do uwiarygodnienia modelu prowadzenia działalności przez TV2 wobec banków. Po przeprowadzeniu restrukturyzacji, margines EBIT spółki rozumianej jako całość prawdopodobnie wynosiłby między [...] a [...] %, co pozwoliłoby spółce na zarządzanie jej funduszami własnymi.
(80) Mimo że zmiany w zakresie mechanizmu ustalania cen oraz struktury oferowanych przez dystrybutorów pakietów są niemożliwe do przewidzenia, wprowadzenie przez TV2 opłat pobieranych od użytkowników nie powinno doprowadzić do pośredniego finansowania przez konkurentów TV2 lub ograniczenia ich potencjału. Ten nowy mechanizm finansowania uznaje się za zmianę bazowych długoterminowych warunków finansowania TV2, która wyrówna szanse TV2 względem jej konkurentów prywatnych(74).
Środki wyrównawcze
(81) Władze duńskie twierdzą również, że zaproponowany środek wyrównawczy polegający na wstrzymaniu się od uruchamiania nowych kanałów telewizyjnych (obecnie także kanałów radiowych) stanowi rzeczywiste wyrzeczenie ze strony TV2 Danmark A/S z uwagi na fakt, że spółka była zainteresowana realizacją strategii dywersyfikacji w celu zachowania ogólnego udziału w rynku, a także dlatego, że środek ten spowoduje utratę przychodów oraz przewagi związanej z pełnieniem pionierskiej roli, która przypadnie jej konkurentom, którzy obecnie uruchamiają nowe kanały i będą robili to nadal. Dania uznała później, że środek ten powinien wygasnąć po uchyleniu wszystkich środków pomocy, tj. w dniu przyjęcia niniejszej decyzji.
(82) Jeżeli chodzi o pomysł zaproponowany w decyzji o wszczęciu postępowania wyjaśniającego - dotyczący wprowadzenia zmian w zakresie potencjału TV2 do nadawania treści o wysokiej oglądalności - Dania zwraca uwagę na fakt, że obowiązek świadczenia usługi publicznej przez TV2 obejmuje treści związane ze sportem, w tym większe imprezy sportowe, oraz pomoc na rzecz produkcji filmów. Ponadto Dania argumentuje, że standardowe umowy wykluczają możliwość przeniesienia przez TV2 praw na rzecz stron trzecich, co stanowi przeszkodę w dokonywaniu sprzedaży aukcyjnej.
Podstawa prawna
(83) Dania twierdzi, że proces restrukturyzacji jest zgodny z postanowieniami art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE. Dania przyznaje jednak, że zgodnie z przedstawionymi przez PWC prognozami w zakresie dochodów, po zakończeniu okresu restrukturyzacji główny kanał będzie nadal przynosił straty(75). Dania zwraca uwagę na fakt, że TV2 jest zobowiązana do pełnienia misji publicznej i musi wywiązać się z tego obowiązku. Ta szczególna sytuacja TV2, wynikająca z faktu pełnienia przez nią misji publicznej, powinna zostać uwzględniona przy przeprowadzaniu oceny przedmiotowej sprawy zgodnie z wytycznymi dotyczącymi pomocy na ratowanie i restrukturyzację lub postanowieniami art. 106 ust. 2 TFUE. Z komercyjnego punktu widzenia zamknięcie kanału publicznego byłoby pozbawione sensu, ponieważ kanał ten zapewnia istotną synergię między kanałem głównym a kanałami niszowymi.
VII. STRESZCZENIE OPINII PRZEDSTAWIONYCH PRZEZ STRONY TRZECIE
TV2
(84) W swoich uwagach TV2 w pierwszej kolejności odnosi się ogólnie do tego, co uznaje za kluczowe elementy oceny planu restrukturyzacji.
Zobowiązania TV2 w zakresie świadczenia usługi publicznej oraz podstawa prawna
(85) TV2 uważa, że jej podstawowa działalność polega na wypełnianiu rozbudowanych i kosztownych zobowiązań w zakresie świadczenia usługi publicznej, mających zastosowanie w odniesieniu do głównego kanału przedsiębiorstwa. TV2 twierdzi, że prowadzenie tego rodzaju działalności w chwili obecnej pochłania ponad [...] % kosztów generowanych przez główny kanał.
(86) TV2 odnosi się do decyzji politycznej, która doprowadziła do powstania obecnej sytuacji. Rząd duński oraz partie, które poparły obowiązujące porozumienie w sprawie polityki medialnej, uzgodniły, że w ramach planu restrukturyzacji rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych nie zostaną ponownie przyznane w odniesieniu do kosztów, które TV2 ponosi w związku z wykonywaniem swoich zobowiązań w zakresie świadczenia usługi publicznej. Z drugiej strony, podjęto decyzję o wprowadzeniu zrównoważonego modelu prowadzenia działalności przez TV2 opierającego się mechanizmach rynkowych, który zagwarantowałby, że przedsiębiorstwo byłoby w stanie konkurować na istotnych rynkach pomimo swoich zobowiązań w zakresie świadczenia usługi publicznej; TV2 przyjęła tę decyzję z zadowoleniem. TV2 argumentuje, że za najważniejszy element w tym kontekście należy uznać zniesienie wcześniejszego zakazu nakładania opłat na użytkowników głównego kanału publicznego od dnia 1 stycznia 2012 r. TV2 twierdzi, że pomoc nie wiąże się z uzyskaniem korzyści operacyjnych lub komercyjnych, ale służy jedynie zagwarantowaniu, że TV2 będzie mogła korzystać ze źródeł finansowania dostępnych dla jej konkurentów. TV2 argumentuje, że sytuacja głównego kanału nie powinna być rozpatrywana odrębnie, ponieważ zarówno główny kanał, jak i kanały niszowe stanowią podstawę osiąganego przez grupę wyniku finansowego. TV 2 w żadnym wypadku nie może nie wywiązać się z obowiązku pełnienia powierzonej jej misji publicznej, co należy uwzględnić, stosując postanowienia wytycznych lub art. 106 ust. 2 TFUE.
Warunki konkurencji
(87) TV2 zauważa, że mimo iż zajmuje dominującą pozycję na duńskim rynku reklamy telewizyjnej, konkurencja na tym rynku jest silna i charakteryzuje się obecnością wielonarodowych grup mających stabilne podstawy finansowe. TV2 twierdzi również, że w odniesieniu do jej głównych konkurentów nie ustanowiono zakazu wchodzenia na rynek, ponieważ uruchomili oni szereg nowych kanałów na duńskim rynku telewizyjnym (np. SBS 6 (Pro 7), TV3 Puls (MTG) oraz Canal 9 (Bonnier)).
(88) Ponadto w odniesieniu do warunków konkurencji w ramach duńskiego rynku telewizyjnego, TV2 twierdzi, że poniosła poważne straty zarówno jeżeli chodzi o udziały w rynku, jak i o udziały w widowni(76), które [...], między innymi wskutek zakończenia emisji sygnału analogowego w listopadzie 2009 r. TV2 argumentuje również, że zakaz uruchamiania nowych kanałów telewizyjnych do 2012 r. w jeszcze większym stopniu zmniejszy konkurencyjność TV2, wpływając w ten sposób na osłabienie przedsiębiorstwa.
(89) Jeżeli chodzi o rynek telewizji płatnej, TV2 zwraca uwagę na fakt, że grupa nie posiada dominującej pozycji na tym rynku, zauważając jednocześnie, że kanał publiczny TV2 jest jedynym komercyjnym duńskim kanałem telewizyjnym, który nie funkcjonuje na tym rynku. Ponadto TV2 szacuje, że udział kanałów niszowych w rynku telewizji płatnej wynosi obecnie [...] % i przewiduje, że łączny udział stacji w rynku wzrośnie do około [...]-[...] % po nałożeniu opłat na użytkowników korzystających z głównego kanału publicznego TV2 w 2012 r.
Przedsiębiorstwo zagrożone/czas trwania planu restrukturyzacji
(90) TV2 wskazuje, że nie była w stanie uzyskać żadnych pożyczek od banków oraz że napotkała na trudności nawet przy występowaniu o kredyt hipoteczny pod zastaw należących do niej nieruchomości w Kvaegtorvet. TV2 zwraca uwagę na fakt, że brak pewności wynikający między innymi z toczących się postępowań w sprawie pomocy państwa zniechęcił banki do zapewnienia spółce niezbędnego finansowania. TV2 uważa, że czas trwania planu restrukturyzacji jest odpowiedni i wskazuje, że jakakolwiek poprawa jej sytuacji finansowej wpłynie wyłącznie na środki wykorzystywane przez nią w ramach kredytu, a nie na model prowadzonej przez nią działalności, co powinno zapewnić rentowność TV2 w perspektywie średnio- i długoterminowej.
Opłaty pobierane od użytkowników końcowych
(91) TV2 argumentuje, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych w związku z korzystaniem przez nich z głównego kanału publicznego nie stanowi pomocy państwa, ale służy jedynie zapewnieniu kanałowi takich samych szans w zakresie korzystania z najbardziej konwencjonalnych metod prowadzenia działalności na rynku, z których korzystają jego konkurenci, mianowicie nakładania opłat na użytkowników, którzy decydują się korzystać z oferowanych przez nią usług. Zakłócenie konkurencji można wyeliminować poprzez zastosowanie postanowień art. 101 lub 102 TFUE. Zdaniem TV2 opłata pobierana od użytkowników końcowych, jako jeden z elementów planu restrukturyzacji, nie wiąże się z zakłóceniem konkurencji na odpowiednich rynkach. W tym kontekście TV2 argumentuje, że dzięki planowi grupa TV2, w szczególności główny kanał publiczny, będzie dysponowała wystarczającą płynnością finansową do momentu wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników końcowych. TV2 twierdzi również, że rozwiązanie alternatywne polegające na ponownym wprowadzeniu finansowania nierynkowego w postaci rekompensaty z tytułu świadczenia usługi publicznej byłoby mniej korzystne niż wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych w kontekście przepisów dotyczących pomocy państwa.
Środki wyrównawcze
(92) TV2 podkreśla, że brak możliwości uruchamiania nowych kanałów stanowi rzeczywiste wyrzeczenie. TV2 zwraca uwagę na fakt, że wskutek przejścia na nadawanie cyfrowe oraz sprzedaży należącej do niej sieci, utraciła przewagę, z której wcześniej korzystała dzięki temu, że była jej współwłaścicielem. W odpowiedzi na zawarte w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego pytanie dotyczące tego, czy należy rozważyć kwestię sprzedaży niektórych programów stronom trzecim lub wprowadzenia ograniczeń w zakresie nadawania (np. programów o tematyce sportowej), TV2 stwierdziła, że standardowe umowy uniemożliwiają jej przeniesienie praw na strony trzecie. Emitowanie duńskich filmów fabularnych i imprez sportowych stanowi część oferty programowej związanej ze świadczeniem usługi publicznej przez TV2.
SBS
(93) SBS nie widzi powodu, dla którego seria potencjalnie złych decyzji w zakresie zarządzania powinna prowadzić do zmiany modelu finansowania przedsiębiorstwa, wywierającego istotny wpływ na zakłócenie konkurencji. SBS twierdzi, że pomimo podejmowania złych decyzji inwestycyjnych, w latach 2004-2008 TV2 miała pozytywne wyniki i obecnie zajmuje dominującą pozycję na rynku reklamy telewizyjnej. Ponadto SBS jest zdania, że środki podejmowane w ramach planu restrukturyzacji wykraczają poza niezbędne do podjęcia działania. Wartość bieżąca netto prawa do pobierania opłat od użytkowników końcowych jest znacznie wyższa niż szacunkowa wartość optymalnego kapitału własnego wskazana w decyzji dotyczącej dokapitalizowania. SBS wskazuje także, że pomoc w postaci opłat abonamentowych w wysokości około 400 mln DKK rocznie przyznana na rzecz kanałów regionalnych powinna zostać uwzględniona w ocenie skutków planu restrukturyzacji.
Przedsiębiorstwo zagrożone
(94) SBS twierdzi, że ani TV2, ani żadna z jej spółek zależnych nie kwalifikuje się do uzyskania pomocy zgodnie z wytycznymi dotyczącymi restrukturyzacji. W tym względzie SBS zwraca uwagę na fakt, że TV2 Danmark, w swoim pierwszym sprawozdaniu półrocznym za 2009 r. wskazała, że dysponowała kapitałem własnym netto w wysokości 644,9 mln DKK oraz że spółka nie spełniała kryteriów przeprowadzenia postępowania upadłościowego. Wszelkie straty wynikające z obowiązku świadczenia usługi publicznej powinny zostać zbadane zgodnie z art. 106 ust. 2 TFUE, na który rząd duński się nie powołał.
(95) SBS argumentuje, że proces alokacji kosztów między różnymi podmiotami w ramach grupy TV2 musi zostać poddany odpowiedniej ocenie, w szczególności z uwagi na fakt, że koszty związane z kanałami niszowymi są bardzo niskie w porównaniu z kosztami ponoszonymi przez konkurentów spółki. Kanał główny został uznany za samodzielne przedsięwzięcie, które mogło odzyskać rentowność po zastosowaniu odpowiednich standardów ustalania cen.
(96) SBS twierdzi, że w latach 2004-2008 grupa TV2 byłaby rentowna, gdyby przy obliczaniu jej rentowności pominięto działalność, której obecnie zaprzestano, taką jak działalność prowadzoną przez TV2 Radio, oraz wpływ wywierany przez decyzję Komisji w sprawie odzyskania pomocy. W każdym razie TV2 mogłaby odzyskać rentowność, np. obniżając koszty.
(97) Ponadto SBS podważa treść przedstawionej przez Danię analizy rynkowej. SBS nie zgadza się w szczególności z prognozą dotyczącą rynku reklamy, która wskazuje, że od 2010 r. wartość tego rynku będzie rosła(77).
(98) SBS twierdzi, że plan restrukturyzacji, jeżeli w ogóle zostanie zatwierdzony, powinien obowiązywać wyłącznie w okresie niezbędnym do dokonania odsprzedaży aktywów w celu rozwiązania problemów płynnościowych.
Opłaty pobierane od użytkowników końcowych
(99) SBS twierdzi, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych w praktyce wywrze taki sam skutek, jak podniesienie opłat abonamentowych, i w związku z tym powinno zostać sklasyfikowane jako pomoc państwa zgodnie z treścią wyroku w sprawie C-206/06 Essent Netwerk Noord BV. Pomiędzy przedmiotową sprawą a sprawą C-345/02 (Pearle) zachodzą istotne różnice, ponieważ środek został wprowadzony wyłącznie z inicjatywy Danii i TV2 i ponieważ opłaty pobierane od użytkowników nie są przeznaczane na konkretne cele wskazane przez odbiorców.
(100) SBS podkreśla znaczenie kwestii badania opłat pobieranych od użytkowników końcowych w ramach pomocy na restrukturyzację. Umowa dotycząca wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników końcowych prawdopodobnie wpłynie na zachowanie rynkowe TV2 oraz odpowiednich stron trzecich, takich jak banki, w dniu przyjęcia planu restrukturyzacji, a nie w dniu wprowadzenia tych opłat. SBS skrytykowała również fakt, że nie ustalono żadnego limitu w odniesieniu do wysokości opłat pobieranych od użytkowników końcowych, które TV2 będzie mogła nakładać, ani żadnych warunków ich wykorzystania. Opłaty pobierane od użytkowników końcowych mogą być również wykorzystywane do finansowania działalności komercyjnej.
(101) SBS twierdzi także, że wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników końcowych nie można pogodzić z koncepcją świadczenia usługi publicznej. Oznacza to, że przyznanie pomocy na restrukturyzacje nie może być uzasadnione zgodnie z art. 106 ust. 2 TFUE, chyba że plany wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników zostaną zarzucone. SBS twierdzi również, że skutki antykonkurencyjne wynikające z wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników są jasne i że w szczególności mogą one doprowadzić do zaistnienia sytuacji, w której niektórzy operatorzy będą zmuszeni do wycofania się z rynku, co umożliwi TV2 podejmowanie jeszcze bardziej agresywnych inwestycji w nowe treści. Taki stan rzeczy należy uznać za niekorzystny, w szczególności z uwagi na fakt, że sytuacja, w której znajduje się TV2, jest wyjątkowa, ponieważ zajmuje ona dominującą pozycję na rynku reklamy.
Środki wyrównawcze
(102) SBS twierdzi, że należy zastosować odpowiednio rygorystyczne środki wyrównawcze. W związku z tym SBS proponuje, aby, po pierwsze, nie dopuszczono do wprowadzenia przez TV2 opłat pobieranych od użytkowników. Po drugie, aby przeprowadzano przetargi publiczne w celu zapewnienia bardziej prawidłowego mechanizmu ustalania cen w ramach transferów wewnętrznych przy sprzedaży programów przez TV2 jej spółkom zależnym. Po trzecie, kanały regionalne TV2 mogłyby zostać przeniesione do Danmarks Radio, ponieważ otrzymują one istotne kwoty pomocy państwa oraz z uwagi na fakt, że gospodarstwa domowe uiszczające opłaty abonamentowe i korzystające jednocześnie z telewizji płatnej płaciłyby podwójnie za dostęp do tych kanałów. Po czwarte, TV2 powinno zobowiązać się nie tylko do nieuruchamiania nowych kanałów komercyjnych, ale także do sprzedaży przynajmniej części posiadanych przez siebie kanałów. Wreszcie należy na TV2 nałożyć zobowiązanie do zamieszczania reklam pochodzących od operatorów konkurencyjnych w ramach jej sieci.
(103) SBS proponuje również ustanowienie szeregu zabezpieczeń służących zagwarantowaniu, że TV2 nie będzie korzystała ze środków pomocy lub opłat pobieranych od użytkowników do celów związanych z zakłócaniem konkurencji. Po pierwsze, Dania nie powinna dysponować możliwością stosowania dyskryminacyjnych opłat pobieranych od użytkowników. Po drugie, TV2 nie powinna dysponować możliwością uwzględniania głównego kanału w pakietach z pozostałymi kanałami na rynku dystrybucji programów oraz powinna zostać zobowiązana do dostarczania TV2 jako samodzielnego kanału. Po trzecie, należy zakazać TV2 wykorzystywania pomocy lub opłat pobieranych od użytkowników do jakichkolwiek działań innych niż działania związane z prowadzeniem głównego kanału oraz stosowania dumpingu cenowego na rynku reklamy. Po czwarte, TV2 powinna zobowiązać się do niestosowania nieprzejrzystych rabatów.
MTG/Viasat (Viasat)
Przedsiębiorstwo zagrożone
(104) Viasat twierdzi, że TV2 nie jest przedsiębiorstwem zagrożonym, wskazując w szczególności na zyski osiągnięte w 2008 r. Viasat stwierdził, że TV2 będzie rentowna w przyszłości, odnosząc się między innymi do prognoz dotyczących zysków wypracowanych przez TV2 w pierwszej połowie 2009 r. (przewidujących zyski w wysokości 249 mln DKK przed opodatkowaniem). W świetle tej ostatniej informacji, że TV2 w rzeczywistości miała straty w 2009 r., Viasat uważa, ze były to niewielkie straty związane z ogólnym zmniejszeniem się wartości rynku reklamy o 18,7 % w porównaniu do stanu z 2008 r. Wskazuje to, że obecnie TV2 zdołała dostosować swoje koszty do bieżących warunków komercyjnych i finansowych. Jeżeli chodzi o straty poniesione w 2007 r., Viasat zwraca uwagę na fakt, że były one związane głównie z TV2 Radio, która została następnie odsprzedana. Obrót TV2 faktycznie zmniejszył się w 2008 r., ale większość firm odnotowała podobny spadek w tym okresie, a TV2 mimo to zdołała zwiększyć osiągane przez siebie zyski przed opodatkowaniem.
(105) Viasat twierdzi, że nie ma dowodów potwierdzających wystąpienie potrzeb w zakresie krótkoterminowych przepływów pieniężnych. Przeciwnie, TV2 przeznaczyła niedawno znaczną kwotę na pozyskanie nowych produkcji filmowych, zwiększając także ponoszone przez siebie koszty, co zdaniem Viasat wynikało ze zwiększenia zakresu jej oferty programowej, zwiększenia kosztów w dziedzinie filmów fabularnych oraz podjęcia nadmiernych inwestycji w zakresie drogich duńskich filmów fabularnych(78).
(106) Viasat bardziej szczegółowo podkreślił, że mimo iż znaczna część odsetek od oprocentowanej pożyczki TV2 ma wciąż postać krótkoterminową, nie stanowi to problemu, dopóki TV2 dysponuje możliwością ich refinansowania. Koszty finansowe ponoszone przez TV2 zmniejszyły się w 2009 r. z 49,2 mln DKK do 19 mln DKK. Znaczne fundusze pochłonęły też wydatki TV2 na pozyskanie nowych treści programowych. Ponadto negatywne przepływy pieniężne w latach 2006-2008 wynikały głównie z wyjątkowo dużej liczby podejmowanych działań inwestycyjnych, nie zaś z kosztów związanych z działaniami operacyjnymi podejmowanymi przez TV2. W związku z tym negatywne przepływy pieniężne można było wyeliminować opóźniając lub ograniczając inwestycje. Podobnie powód, dla którego TV2 zwiększyła swoje zadłużenie, wynikał z dużej liczby poniesionych przez nią inwestycji w latach 2006-2008.
(107) Viasat wskazuje również, że obciążenie odsetkami zmniejszyło się w 2008 r. Viasat kwestionuje również twierdzenie, że TV2 natrafiało na problemy związane z uzyskaniem pożyczek, ponieważ wydaje się, że TV2 dążyła do uzyskania pożyczek wyłącznie od Danske Bank. Ponadto sytuacja ta miała miejsce w okresie, w którym uzyskanie pożyczki było trudniejsze niż obecnie.
(108) Jeżeli chodzi o czynniki egzogenne, Viasat zgadza się z założeniem wzrostu PKB o 1,02 % w ciągu roku przyjętym w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego. Viasat zwraca szczególną uwagę na fakt, że prognozy dotyczące wzrostu rynku reklam sporządzone przez PWC, na których opiera się rząd duński, są znacznie bardziej zachowawcze niż prognozy sporządzone przez pozostałe podmioty, w szczególności przez firmy prowadzące działalność na rynku. W swoich uwagach dotyczących decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Viasat przedstawił swoją własną prognozę dotyczącą grupy TV2 na lata 2009-2019 (sprawozdanie Audon Partners), wskazującą, że TV2 nie będzie skazana na zniknięcie z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej.
(109) Jeżeli chodzi o rentowność kanału publicznego, Viasat podkreśla, że w grupie TV2 występują takie synergie, że zbadanie rentowności każdego rodzaju prowadzonej działalności osobno jest niemożliwe. W związku z tym główny kanał nie powinien zostać poddany indywidualnej ocenie. Niezależnie od powyższego mechanizm ustalania cen transferowych między TV2 a kanałami niszowymi jest wadliwy, ponieważ cena jest znacznie niższa niż ponoszone koszty. Viasat przedstawia wyliczenia dotyczące rentowności, w których koszty zostały podzielone według osiąganego przez poszczególne kanały obrotu. Viasat twierdzi również, że w porównaniu z wynikami osiąganymi przez porównywalne przedsiębiorstwa medialne, wyniki finansowe uzyskiwane przez kanały niszowe zdecydowanie wskazują, że należy zignorować sprawozdania grupy TV2 w podziale na sektory. Viasat zauważa, że TV2 mogła wystawić na aukcji prawo do retransmisji najbardziej atrakcyjnych programów, np. seriali, filmów fabularnych i dokumentalnych, z wyjątkiem imprez sportowych, w celu zwiększenia zysków osiąganych przez kanał główny. Viasat obawia się również, że pomoc może zostać wykorzystana do finansowania agresywnych zachowań rynkowych i twierdzi, że TV2 inwestowała w przeszłości w pozyskiwanie seriali. przelicytowując swoich konkurentów, podnosiła opłaty za korzystanie z TV2 News oraz przyznawała rabaty.
Opłaty pobierane od użytkowników końcowych
(110) Jeżeli Komisja dojdzie do wniosku, że przyznanie pomocy jest uzasadnione, taka pomoc powinna być ukierunkowana na bezpośredni problem, tj. przepływy finansowe, nie zaś na sposób prowadzenia działalności. Oznacza to, że nie powinno się dopuścić do przekształcenia TV2 w kanał telewizji płatnej, ponieważ wystarczające byłoby rozwiązanie polegające na przyznaniu jej kredytu. Ponadto wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników zapewni TV2 środki finansowe, dzięki którym będzie w stanie w dalszym ciągu podejmować działania noszące znamiona nadużycia na rynku reklamy, wiążące się z ryzykiem wyeliminowania konkurentów z danego rynku. Viasat podaje również w wątpliwość twierdzenie, że system jest zgodny z ogólnym zobowiązaniem TV2 do świadczenia usługi publicznej.
(111) Viasat podkreśla przede w wszystkim antykonkurencyjny wpływ opłat pobieranych od użytkowników, ponieważ zmuszą one pozostałych operatorów do zmiany ich oferty programowej w kierunku droższych pakietów programowych, powodując straty w przychodach uzyskiwanych przez nich za pośrednictwem opłat abonamentowych i reklam.
Środki wyrównawcze
(112) Ponadto Viasat twierdzi, że zaproponowane środki wyrównawcze nie stanowią wyrzeczenia ze strony TV2, ponieważ na rynku i tak nie ma już miejsca na nowe kanały. Jak wskazano powyżej, Viasat zauważa, że TV2 mogła wystawić na aukcji prawo do retransmisji najbardziej atrakcyjnych programów (z wyjątkiem imprez sportowych), np. seriali, filmów fabularnych i dokumentalnych, w celu zwiększenia zysków osiąganych przez kanał główny.
Podstawa prawna
(113) Viasat twierdzi również, że możliwość powołania się przez rząd duński na treść art. 106 ust. 2 jest mało prawdopodobna.
Boxer TV A/S (Boxer)
(114) Boxer twierdzi, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników częściowo przyczyni się do naprawy obecnie istniejącej sytuacji antykonkurencyjnej, w ramach której Boxer, w odróżnieniu od wszystkich pozostałych dostawców platform cyfrowych, nie może odnieść korzyści komercyjnych z faktu nadawania TV2. Boxer proponuje, aby mechanizm ustalania cen stosowany przez TV2 został poddany kontroli politycznej lub kontroli prowadzanej przez organy ds. konkurencji.
Pozostałe strony
(115) W odniesieniu do pomocy na restrukturyzację niektóre strony zadają pytanie, czy TV2 jest przedsiębiorstwem zagrożonym (ASK) oraz czy środki wyrównawcze w warunkach nasycenia rynku nie są zbyt słabym rozwiązaniem (FDA). Niektóre strony twierdzą jednak, że jeśli przedsiębiorstwo jest zagrożone, można by rozważyć możliwość wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników (DI, TDC). Niektóre strony uważają, że okres restrukturyzacji jest zbyt długi (Discovery). Inne twierdzą, ze jeżeli sytuacja ekonomiczna TV2 ustabilizuje się do 2012 r., spółka nie powinna dysponować możliwością wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników.
(116) W kwestii opłat pobieranych od użytkowników końcowych: niektóre strony (Langkilde, MTV Networks, AB, FDA, Discovery, Stofa) stwierdziły, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników spowoduje wyeliminowanie małych kanałów z istniejących pakietów telewizji płatnej lub spowoduje podwyższenie opłat pobieranych od klientów.
(117) Niektóre strony uważają, że opłata pobierana od użytkowników końcowych wynosząca 25 DKK jest zbyt wysoka (FDA, TDC). FDA uważa również, że nałożenie tego rodzaju opłat pobieranych od użytkowników końcowych nie jest zgodne z pełnioną przez TV2 rolą nadawcy publicznego.
VIII. OCENA PRZEPROWADZANA ZGODNIE Z ZASADAMI POMOCY PAŃSTWA
1. Zakres oceny
(118) Jak wynika z pisma przedstawionego przez Danię, zgłoszony plan restrukturyzacji nie został wycofany. Dania twierdzi, że zastosowanie środków pomocy nie jest konieczne i że wszystkie środki pomocy zostaną zniesione po zatwierdzeniu planu restrukturyzacji uwzględniającego wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych, a TV2 nie zostanie zobowiązana do dokonania dodatkowych płatności w związku z dwoma wcześniejszymi postępowaniami dotyczącymi TV2 przeprowadzonymi przez Komisję(79). Innymi słowy, Komisja nie otrzymała jeszcze od Danii bezwarunkowego potwierdzenia, że przedmiotowe środki nie stanowią już elementu planu restrukturyzacji i w związku z tym nie są objęte zakresem prowadzonego przez Komisję formalnego postępowania wyjaśniającego.
(119) Jedyny wyjątek stanowi proponowana gwarancja związana ze sprzedażą sieci radiodyfuzyjnej, która nie zostanie urzeczywistniona, ponieważ sprzedaż ta została już przeprowadzona i w związku z tym wspomniany środek nie jest już istotny dla przedmiotowej sprawy. Komisja nie uznaje już tego środka za zgłoszony.
(120) W związku z tym poniżej Komisja przeprowadzi ocenę zgłoszonych środków (pożyczkowych, tymczasowych i restrukturyzacyjnych instrumentów kredytowych), a także ocenę kredytu z tytułu zatwierdzenia pomocy na ratowanie, które pozostaje w mocy.
2. Istnienie pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE
(121) Zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE:
"Z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w Traktatach, wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi".
(122) Aby możliwe było zastosowanie art. 107 ust. 1 TFUE, musi być możliwe przypisanie państwu środka pomocy, który zostaje przyznany z zasobów państwowych oraz który wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi i zakłóca konkurencję na rynku wewnętrznym, poprzez udzielenie selektywnej korzyści gospodarczej niektórym przedsiębiorstwom. Poniżej zbadano możliwość zastosowania tych warunków w odniesieniu do przedmiotowych środków.
2.1. Zasoby państwowe
Pożyczka /kredyt
(123) Podporządkowana pożyczka oraz tymczasowe instrumenty kredytowe pochodzące z pierwotnej pomocy na ratowanie i przewidziane w ramach planu restrukturyzacji(80) uwzględniały fundusze z ogólnego budżetu Danii przyznane przez rząd w porozumieniu z Folketinget i w związku z tym stanowiły zasoby państwowe.
(124) Dania twierdzi, że wysokość stóp procentowych i opłat była taka sama jak wysokość stóp procentowych i opłat mających zastosowanie na rynku, na którym działalność prowadzą przedsiębiorstwa znajdujące się w dobrej sytuacji finansowej. Stosując takie same warunki w odniesieniu do przedsiębiorstwa zagrożonego takiego jak TV2 Dania rezygnuje z zasobów państwowych. Wynika to stąd, że wierzyciel prywatny uwzględniłby trudności finansowe TV2 i w ogóle nie przyznałby pożyczki lub instrumentu kredytowego, albo przyznałby je stosując wyższe stopy procentowe niż w przypadku przedsiębiorstw znajdujących się w dobrej sytuacji finansowej.
Opłaty pobierane od użytkowników końcowych
(125) Komisja stwierdza, że przyznane TV2 prawo do pobierania opłat od użytkowników końcowych od 2012 r. nie wiąże się z wykorzystaniem zasobów państwowych w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Opłaty pobierane od użytkowników końcowych pochodzą od podmiotów prywatnych(81) i są przekazywane dystrybutorowi bezpośrednio przez konsumentów jako wynagrodzenie za możliwość oglądania kanału TV2. Aby należący do TV2 kanał mógł zostać uwzględniony w pakiecie cyfrowym danego dystrybutora, TV2 musi przeprowadzić standardowe negocjacje handlowe z tym dystrybutorem i uzgodnić z nim stosowną kwotę wynagrodzenia. Brak jest przepisu prawnego zmuszającego dystrybutora do rozpowszechniania głównego kanału TV2 w ramach swojego pakietu, ponieważ obowiązujące obecnie zobowiązanie do transmisji ustanowione w art. 6 duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji zostanie zniesione po wprowadzeniu systemu pobierania opłat od użytkowników końcowych. Opłaty pobierane od użytkowników końcowych ani kwestie związane z ustalaniem ich wysokości też nie są objęte stałym nadzorem rządu ani nie są mu udostępniane(82). Rząd nie bierze udziału w żadnym procesie ustalania cen, których wysokość określa się w wyniku decyzji handlowej podejmowanej przez TV2, nie pobiera żadnych opłat w imieniu TV2 oraz nie kontroluje ani nie korzysta z nich w jakikolwiek sposób.
(126) Jak twierdzi SBS opłaty pobierane od użytkowników nie mogą być utożsamiane z pobieraniem opłaty abonamentowej. SBS argumentuje, że opłaty pobierane od użytkowników wywrą w praktyce taki sam wpływ na gospodarstwa domowe, jak podwyższenie opłat abonamentowych, ponieważ pakiety operacyjne oferowane przez dystrybutorów zawsze będą uwzględniały TV2 Danmark. Istnienie tego obowiązkowego elementu, w połączeniu z faktem, że wysokość opłat pobieranych od użytkowników będzie mogła zostać zmieniona wyłącznie dzięki wprowadzeniu zmian w ustawodawstwie(83), powinno skutkować zakwalifikowaniem tych opłat jako środka pomocy państwa(84). W tym kontekście SBS przytacza treść wyroku Trybunału w sprawie Essent Netwerks(85).
(127) W odróżnieniu jednak od wcześniejszych ustaleń dotyczących opłat abonamentowych w Danii, które Komisja faktycznie uznała za pomoc państwa(86), użytkownicy końcowi nie są zobowiązani do wnoszenia tych opłat obowiązującymi przepisami prawa, ale uiszczają je jako wynagrodzenie w ramach postanowień umowy, do której przystąpili dobrowolnie. Opłaty nie są również pobierane przez instytucję publiczną, jak miało to miejsce w przypadku opłat abonamentowych, ale przez prywatnego operatora, spółkę Boxer, oraz innych dystrybutorów prywatnych w ramach pozostałych platform. Państwo nie będzie brało udziału w żadnych czynnościach egzekucyjnych w przypadku, gdy użytkownicy nie wywiążą się z obowiązku uiszczenia opłat; w celu uzyskania zapłaty, dystrybutor będzie musiał wystąpić przeciwko nim z powództwem cywilnoprawnym.
(128) Fakt, że TV2 uzyskuje prawo do pobierania opłat abonamentowych w wyniku wprowadzenia zmian w koncesji przyznanej przez Ministerstwo Kultury, nie wystarcza, aby stwierdzić zaangażowanie zasobów państwowych. Omawiana sytuacja nie dotyczy przypadku interwencji państwa prowadzącej do uszczuplenia zasobów państwowych. W tym względzie powołanie się przez SBS na wyrok w sprawie Essent Netwerks jest nieuzasadnione. W pkt 73 cytowanego wyroku ustanowiono rozróżnienie między sytuacją w sprawie Essent a sytuacją w sprawie Pearle(87), stwierdzając, że w tej pierwszej sprawie opłata będąca przedmiotem sporu stanowiła część polityki określonej przez władze. W celu dokonania rozróżnienia między tymi sprawami Sąd w sprawie Essent odwołuje się do wprowadzenia opłat przez organy ustawodawcze, ale nie stwierdza, że każda interwencja państwa w proces ustawodawczy automatycznie skutkuje zaangażowaniem zasobów państwowych. Wynika to jasno z samej treści przytoczonego wyroku w sprawie Essent, ponieważ w pkt 75 tego wyroku dokonano dalszego rozróżnienia między rozpatrywaną sprawą a sprawą Preussen Elektra, która faktycznie dotyczyła aktu ustawodawczego (i w ramach której nie stwierdzono wystąpienia pomocy państwa) zobowiązującego dostawców energii elektrycznej do zakupu energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych na obszarze, na którym realizowali oni dostawy, po cenie minimalnej. Sąd stwierdził, że w sprawie Essent przedmiotowe przedsiębiorstwa zostały powołane w celu "zarządzania zasobami państwowymi", w odróżnieniu od sytuacji przedstawionej w sprawie Preussen Elektra(88). W przedmiotowej sprawie TV2 nie została powołana przez państwo w celu zarządzania zasobami państwowymi. Wprowadzenie zmian w koncesji służy jedynie przyznaniu już istniejącego prawa do korzystania z dodatkowego źródła dochodu (w celu zapoznania się z odpowiednim ustawodawstwem zob. sekcja 38a ust. 2 duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji).
(129) W związku z tym Komisja stwierdza, że przyznane TV2 prawo do pobierania opłat od użytkowników końcowych nie wiąże się z wykorzystaniem zasobów państwowych w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
2.2. Selektywna korzyść
(130) Udostępnione zasoby państwowe przyznają TV2 korzyść gospodarczą polegającą na tym, że zastosowanie takich samych instrumentów finansowych w warunkach rynkowych przyczyniłoby się do zwiększenia kosztów finansowania zewnętrznego lub podwyższenia opłat, gdyby jakieś podmioty gospodarcze zgodziły się na dalsze udostępnianie beneficjentowi środków finansowych w przewidzianej wysokości. Zgodnie z dowodami przedstawionymi przez Danię żadne podmioty gospodarcze nie były skłonne tego robić.
2.3. Zakłócenie konkurencji oraz wpływ na wymianę handlową
(131) Przedmiotowe środki umożliwią TV2 dalsze prowadzenie działalności na rynkach, na których obecnie prowadzi działalność. Rynki te obejmują rynki kupna i sprzedaży praw do transmisji, rynki sprzedaży usług telewizji płatnej oraz rynek reklamy telewizyjnej w Danii. Na tych rynkach TV2 konkuruje z pozostałymi nadawcami, takimi jak m.in. SBS lub Viasat. Wynika z tego, że sprzyjając TV2, przedmiotowa pomoc zakłóca konkurencję lub stwarza ryzyko zakłócenia konkurencji na tych rynkach.
(132) Rynki, na które środek ten wywiera wpływ, takie jak rynek zakupu i sprzedaży praw do transmisji oraz rynek reklamy telewizyjnej dotyczącej produktów pochodzących z innych państw członkowskich przeznaczonych do sprzedaży na terytorium Dani, stanowią obszar wymiany handlowej między państwami członkowskimi(89). Ponadto niektórzy konkurenci TV2 Danmark A/S nadają swoje kanały z terytorium Zjednoczonego Królestwa lub są spółkami zależnymi grup zarejestrowanych w innych państwach członkowskich, a planowana pomoc może wywierać wpływ na ich decyzję o pozostaniu na rynku duńskim lub zwiększeniu swojej aktywności na tym rynku. W związku z tym przedmiotowa pomoc państwa wpływa lub stwarza ryzyko wpłynięcia na wymianę handlową między państwami członkowskimi.
(133) Ponieważ postanowienia art. 107 ust. 1 TFUE mają zastosowanie w przedmiotowej sprawie, należy przeprowadzić ocenę pakietu pomocy na restrukturyzację pod kątem jego zgodności z rynkiem wewnętrznym.
3. Obowiązek stosowania klauzuli zawieszającej
(134) Dania przestrzegała obowiązku stosowania klauzuli zawieszającej, o której mowa w art. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999(90), ponieważ zgłosiła środki pomocy w ramach planu restrukturyzacji i jak do tej pory ich nie wdrożyła. Wdrożenie pomocy na ratowanie zostało zatwierdzone w ramach decyzji Komisji z dnia 4 sierpnia 2008 r.
4. Zgodność pomocy państwa z rynkiem wewnętrznym
4.1. Podstawa prawna
(135) Zgodność środków zostanie poddana ocenie na mocy art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE w związku z wytycznymi. Zastosowanie art. 106 ust. 2 TFUE do przedmiotowych środków w stosunku do finansowania nadawcy świadczącego usługę publiczną nie jest objęte zakresem przedmiotowej analizy. O ile trudności finansowe TV2 wynikają głównie ze świadczenia usługi publicznej za pośrednictwem kanału publicznego oraz z braku modelu prowadzenia działalności zapewniającego stabilne źródła przychodów, środki pomocy państwa nie ograniczają się do obszaru związanego ze świadczeniem usługi publicznej, ale są ukierunkowane na TV2 jako grupę, tj. odnoszą się również do prowadzonej przez nią działalności komercyjnej. Ponadto władze duńskie nie przytoczyły szczegółowych argumentów potwierdzających, że środki pomocy państwa były zgodne z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 106 ust. 2 TFUE, a Komisja nie otrzymała wystarczających informacji umożliwiających jej przeprowadzenie oceny na mocy art. 106 ust. 2 TFUE w związku z komunikatem w sprawie udzielania pomocy państwa dla radiofonii i telewizji publicznej(91).
(136) Wytyczne przewidują możliwość przyznania pomocy na ratowanie w postaci czasowego wsparcia dla przedsiębiorstw zagrożonych do czasu opracowania planu restrukturyzacji lub w celu rozwiązania poważnego kryzysu związanego z płynnością finansową. Zgodnie z pkt 26 wytycznych termin zakończenia pomocy zostaje przedłużony do momentu, w którym Komisja podejmie decyzję w sprawie planu. Fakt, że pomoc na ratowanie nadal istnieje w przypadku TV2, jest zgodny z tym zapisem, ponieważ TV2 przedstawiła plan restrukturyzacji w przewidzianym terminie.
(137) Pomoc na restrukturyzację musi opierać się na wykonalnym, spójnym i dalekosiężnym planie, którego celem jest przywrócenie długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa w odpowiednich ramach czasowych. Restrukturyzacja zazwyczaj składa się z następujących elementów: restrukturyzacji wszystkich aspektów funkcjonowania przedsiębiorstwa, reorganizacji i racjonalizacji prowadzonej przez przedsiębiorstwo działalności, w tym wycofania się z działalności przynoszącej straty, oraz restrukturyzacji finansowej. Operacje restrukturyzacyjne, jeżeli są wspierane przez środki pomocy państwa, nie mogą ograniczać się jednak do wyrównywania strat bez usunięcia ich przyczyn. Ponadto proces restrukturyzacji musi być przynajmniej częściowo finansowany z zasobów własnych przedsiębiorstwa. Należy również przyjąć środki wyrównawcze w celu ograniczenia zakłócającego wpływu pomocy do minimum. Poniżej Komisja zbada, czy warunki te zostały spełnione.
4.2. Kwalifikowalność - przedsiębiorstwo zagrożone
(138) Zgodnie z pkt 9 wytycznych przedsiębiorstwo jest zagrożone, jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy, nie jest w stanie powstrzymać strat, które bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku. W pkt 11 wytycznych wskazano pewne kryteria służące ustaleniu, czy przedsiębiorstwo jest zagrożone, nawet jeżeli żadne z kryteriów wskazanych w pkt 10 wytycznych nie zostało spełnione. Pkt 11 stanowi, że "w każdym przypadku przedsiębiorstwo zagrożone kwalifikuje się do pomocy tylko wtedy, gdy ewidentnie nie może odzyskać płynności dzięki środkom własnym lub środkom uzyskanym od właścicieli/akcjonariuszy lub ze źródeł rynkowych".
(139) Komisja stwierdza, że w momencie zgłoszenia planu restrukturyzacji TV2 była takim przedsiębiorstwem zagrożonym. Wynika to z danych przedstawionych w decyzji Komisji w sprawie wszczęcia formalnego postępowania wyjaśniającego, oraz, co ważniejsze, z danych przedstawionych w motywach 36-42 niniejszej decyzji, które zostały dostarczone później, w styczniu 2010 r., i które wskazują, że spółka ponosiła straty, jej się udziały w rynku malały, zadłużenie wzrastało, a w szczególności wykazywała ujemne przepływy finansowe wynikające ze zmniejszających się przychodów z reklam, złych inwestycji oraz rosnących kosztów z tytułu odsetek. Mimo że w późniejszym okresie okazało się, że, zgodnie z szacunkami sporządzonymi przez jej konkurentów, spółka faktycznie wypracowała zysk w 2008 r. (szacunki sporządzone pod koniec marca 2008 r. wciąż wskazywały na [...] w wysokości [...] mln DKK), zysk ten był niewielki i sam w sobie nie podważa ustalenia, że spółka nie mogła prowadzić dalszej działalności bez zapewnienia finansowania zewnętrznego. Prywatne instrumenty kredytowe, które spółka miała do swojej dyspozycji, miały charakter krótkoterminowy i mogły zostać wycofane w dowolnym momencie. Spółka miała palącą potrzebę płynności, której nie mogła sprostać wykorzystując swoje własne zasoby.
(140) Nie mogła również pozyskać finansowania zewnętrznego. Istniało niebezpieczeństwo, że kredyty krótkoterminowe zostaną wycofane. Jak już stwierdzono w decyzji w sprawie wszczęcia formalnego postępowania wyjaśniającego, główny bank finansujący TV2, [...], zwrócił się o zmniejszenie kwoty udzielonej przez niego pożyczki i instrumentów kredytowych w 2008 r. Poza opisem trudności TV2, która została nawet zmuszona do obciążenia posiadanych przez siebie pomieszczeń w Odense hipoteką, Dania przedstawiła dowody potwierdzające, że pozostałe banki również odmówiły udzielenia TV2 pożyczek długoterminowych (zob. motyw 44 i nast. niniejszej decyzji). Banki wskazały na słabości stosowanego przez TV2 modelu prowadzenia działalności wykorzystującego cykliczny dochód opierający się na przychodach z reklam, który uznały za niezrównoważony. Toczące się postępowania sądowe pogłębiły te problemy. W konsekwencji finansowanie TV2 w coraz większym stopniu ukierunkowane na zobowiązania krótkoterminowe, a tym samym coraz bardziej niepewne. Innymi słowy w tej sytuacji TV2 nie była w stanie odzyskać płynności dzięki środkom własnym lub środkom pochodzącym ze źródeł rynkowych w rozumieniu pkt 11 wytycznych.
(141) Ustalenia te nie zostały zakwestionowane w pismach przedstawionych przez konkurentów spółki. W celu uzyskania pełnego obrazu należy wspomnieć, że wytyczne nie wymagają, aby przedsiębiorstwo faktycznie brało udział w postępowaniu upadłościowym. Przeciwnie, pomoc - w ściśle określonych warunkach - może zostać przyznana wyłącznie po to, by temu zapobiec.
(142) Jeżeli chodzi o przedstawione przez konkurentów TV2 argumenty, że spółka jest rentowna lub że mogłaby stać się rentowna, wskazane powyżej wyniki dotyczące TV2 wskazują, że spółka odnotowała zyski w 2008 r., ale w przeciwieństwie do szacunków przedstawionych przez Viasat, w 2009 r. poniosła straty w wysokości 27 mln DKK, co znacznie odbiegało od przedstawionej przez Viasat prognozy przewidującej zyski w wysokości 249 mln DKK. Oszacowana kwota zysków za 2010 r. jest również znacznie mniejsza od wartości przedstawionej przez Viasat. Komisja nie wykryła żadnych błędów w metodach stosowanych przez TV2 oraz jej firmę konsultingową PWC (zob. również motyw 41 niniejszej decyzji).
(143) Jeżeli chodzi o badanie dotyczące ratingu kredytowego TV2 przedstawione przez Viasat i przeprowadzone przez Audon Partners(92), zgodnie z którym TV2 mogła uzyskać pożyczkę, reakcje banków wskazują, że rzeczywisty obraz tej sytuacji był inny. Ponadto analiza opiera się wyłącznie na danych i założeniach, o które nie zwrócono się do TV2. Niektóre z tych liczb rozmijają się z rzeczywistością, jak można wywnioskować z danych dotyczących 2009 i 2010 r. W samym sprawozdaniu podkreślono, że nie stanowi ono całościowej analizy (ponieważ z oczywistych względów nie skontaktowano się z TV2) i że związku z tym zastosowany model charakteryzuje się pewnymi ograniczeniami(93).
(144) Fakt, że spółka wykorzystywała pomoc na ratowanie w postaci instrumentu kredytowego w znacznie mniejszym stopniu, niż było to możliwe, nie oznacza, że nie można jej uznać za przedsiębiorstwo zagrożone. Uznanie beneficjenta pomocy na ratowanie i restrukturyzację za niekwalifikującego się do otrzymywania tej pomocy w przypadku, gdy środki oszczędnościowe i pozostałe środki przewidziane w planie restrukturyzacji w późniejszym okresie okazałyby się skuteczne i pomogłyby spółce rozwiązać jej problemy z finansowaniem głównie przy wykorzystaniu jej środków własnych, byłoby absurdalne. Może to jednak doprowadzić do stwierdzenia w pewnym momencie, że dalsze przyznawanie pomocy państwa nie jest konieczne, jak zostanie to omówione poniżej (zob. motyw 149). W każdym razie instrument kredytowy był od początku skonstruowany w taki sposób, by spółka mogła uzyskać do niego dostęp wyłącznie w przypadku zaistnienia uzasadnionej potrzeby. Wymóg ten został ustanowiony w celu ograniczenia kwoty pomocy do minimum, a zachowanie TV2 polegające na dążeniu do realizacji procesu restrukturyzacji przy jak największym wykorzystaniu zasobów własnych jest zgodne z tym wymogiem.
(145) Należy również podkreślić, że szereg stawianych przez Viasat i SBS zarzutów, że słaba sytuacja finansowa TV2 jest wynikiem podejmowania niekorzystnych decyzji w zakresie zarządzania przez samą spółkę lub dokonywania przez nią złych inwestycji jest nieistotny dla kwestii jej kwalifikowalności zgodnie z wytycznymi, które nie wymagają podania przyczyny problemów finansowych beneficjenta pomocy, ale zmierzają wyłącznie do ustalenia, czy beneficjent pomocy jest przedsiębiorstwem zagrożonym.
(146) W tym względzie konkurenci stwierdzili również, że problemy TV2 są w dużej mierze związane z kanałem publicznym oraz że dostosowanie kosztów wewnętrznych oraz mechanizmu ustalania cen transferu mogłoby przyczynić się do naprawy tej sytuacji. Komisja nie uznaje jednak tego argumentu za istotny w sytuacji, w której pomoc zostaje przyznana grupie jako takiej i obejmuje także działalność komercyjną. Komisja zauważa jednak, że TV2 prowadzi odrębne i podlegające kontroli rachunki na potrzeby świadczenia usługi publicznej oraz pozostałych rodzajów działalności, a także posiada w pełni udokumentowaną i objętą kontrolą strategię w zakresie ustalania cen transferu, która jest stosunkowo prosta, przejrzysta i która ma na celu precyzyjne opisanie różnych rodzajów prowadzonej działalności na podstawie cen transferowych ustalonych w oparciu o warunki rynkowe.
(147) Jeżeli chodzi o czynniki egzogenne, Viasat zgadza się z prognozą zakładającą wzrost PKB o 1,02 %. W odniesieniu do zmian zachodzących na rynku reklamy, strony zgadzają się, że osiągane przez TV2 przychody z reklam zmalały o 19 % w 2008 r. Viasat i SBS dokonały jednak niewłaściwej interpretacji przedstawionej przez Danię prognozy dotyczącej przyszłych zmian na rynku reklamy. W przeciwieństwie do wniosków wyciągniętych przez te spółki Dania nie prognozowała, że wartość rynku reklamy będzie zmniejszać się o 10 % każdego roku w okresie 2009-2013, ale po prostu stwierdziła, że [...].
(148) Jeżeli chodzi o argument, że opłaty abonamentowe przyznane na rzecz regionalnych stacji nadawczych powinny zostać uwzględnione w ocenie sytuacji finansowej TV2, Komisja stwierdza, że opłaty abonamentowe służą finansowaniu produkcji programów dla nadawców regionalnych i są istotne wyłącznie w odniesieniu do tego rodzaju działalności. W tym względzie Komisja zauważa, że stacje regionalne TV2 są niezależne od TV2 i na mocy duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji podlegają odrębnym zobowiązaniom w zakresie świadczenia usługi publicznej, za co otrzymują finansowanie w postaci opłat abonamentowych. Jeżeli chodzi o przedstawiony przez SBS argument, że widzowie zapłacą dwa razy za tę samą ofertę programową, należy podkreślić, że obowiązek uiszczania jednej z tych płatności - opłaty abonamentowej za korzystanie z głównego kanału TV2 - stanowi konsekwencję dokonanego przez klienta wyboru i nie zawiera żadnego elementu pomocy państwa. W każdym razie wykazano powyżej, że TV2 rozumiana jako grupa była przedsiębiorstwem zagrożonym o poważnych, niezaspokojonych potrzebach finansowych, wynikających z faktu, że nie mogła pozyskać żadnego zewnętrznego finansowania od banków. Z tym wiązały się wszelkie potencjalne korzyści wynikające z jej zobowiązania do nadawania tych programów.
(149) Bardzo trudna sytuacja TV2 uległa jednak zmianie po sprzedaży sieci nadawczo-przekaźnikowej. Wykorzystując wpływy ze sprzedaży sieci radiodyfuzyjnej, TV2 była w stanie spłacić część swojego zadłużenia, a jej sytuacja finansowa uległa znacznej poprawie, co wynika z danych przedstawionych w motywach 62-64 niniejszej decyzji. Tendencje na rynku reklamy są również bardziej pozytywne(94). TV2 była w stanie spłacić pożyczkę państwa zaciągniętą przez siebie w ramach instrumentu pomocy na ratowanie. W zależności od wyniku toczących się postępowań sądowych w sprawach dotyczących pomocy państwa oraz od tego, czy plan restrukturyzacji zostanie zatwierdzony, TV2 spodziewa się, że będzie dysponować wystarczającą ilością środków finansowych do stycznia 2012 r., kiedy zostaną wprowadzone opłaty abonamentowe(95).
(150) Biorąc pod uwagę tę nową sytuację, Komisja nie uważa, aby TV2 w dalszym ciągu mogła być uznawana za przedsiębiorstwo zagrożone. W związku z tym nie ma potrzeby stosowania żadnych środków pomocy poza zatwierdzeniem niniejszej decyzji, a zgłoszony, niewdrożony instrument pożyczkowy i kredytowy przewidziany w planie restrukturyzacji powinien zostać zniesiony. Z tego samego względu instrument istniejącej pomocy przyznany w ramach decyzji dotyczącej pomocy na ratowanie również powinien zostać wstrzymany.
4.3. Przywrócenie długoterminowej rentowności
(151) Zgodnie z pkt 34 wytycznych przyznanie pomocy musi być uwarunkowane wdrożeniem planu restrukturyzacji, który musi przywrócić spółce rentowność w rozsądnych ramach czasowych. Plan restrukturyzacji opisuje okoliczności, które doprowadziły do powstania trudności finansowych spółki, wskazując, że były one spowodowane podejmowaniem nowych rodzajów działalności, które okazały się nie być rentowne, oraz stopniowo zwiększającą się nierentownością kanału publicznego. Zdaniem Komisji plan restrukturyzacji odpowiednio odnosi się do tych kwestii.
(152) Komisja zauważa, że w planie restrukturyzacji przewidziano środki na restrukturyzację operacyjną i finansową, które, w połączeniu ze zmienionym modelem prowadzenia działalności, pozwolą spółce na samodzielne prowadzenie działalności. W tym względzie Komisja w pierwszej kolejności zauważa, że zawarty w planie restrukturyzacji wymóg dotyczący sprzedaży aktywów przyczynił się do przeprowadzenia skutecznej sprzedaży sieci radiodyfuzyjnej, co zapewniło TV2 odpowiednią ilość funduszy do spłaty jej zadłużenia. W dniu 4 października 2010 r. spółka spłaciła również pomoc pobraną z instrumentu pomocy na ratowanie. Sama spółka twierdzi, że obecnie dysponuje środkami wystarczającymi do wypełnienia luki w finansowaniu do momentu wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników końcowych(96). Pozostałe środki w postaci oszczędności kosztów również przyczynią się do zapewnienia długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa (zob. motyw 47 i 48 powyżej).
(153) Spółka wycofuje się również z działalności przynoszącej straty; w 2008 r. sprzedała swoją przynoszącą straty spółkę radiową grupie SBS.
(154) Spółka zamierza rozwiązać problemy strukturalne, które doprowadziły do powstania jej potrzeb w zakresie płynności finansowej, poprzez uzyskanie zgody na pobieranie opłat abonamentowych od stycznia 2012 r. Nierentowność kanału publicznego wynika z jego uzależnienia od jednego źródła dochodów w postaci przychodów z reklam, które mają charakter cykliczny i są wrażliwe na zmiany sytuacji gospodarczej. Świadczą o tym także reakcje banków, które odmówiły zapewnienia finansowania z uwagi na swoje obawy dotyczące tendencji na rynku reklamy oraz wątpliwości w kwestii zdolności TV2 do uzyskiwania dochodu. Nowy model prowadzenia działalności zapewni TV2 bardziej stabilną bazę dochodową poprzez wprowadzenie opłat abonamentowych pobieranych za możliwość oglądania jej głównego kanału. TV2 przewiduje, że wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych przyniesie dochód w wysokości [...] mln DKK w 2012 r. TV2 przewiduje również, że dochody osiągane przez grupę w 2012 r. wyniosą [...]. Komisja odnotowuje, że poza [...], wprowadzenie drugiego źródła przychodów w postaci opłat pobieranych od użytkowników końcowych spowoduje, że spółka będzie mniej podatna na wpływ pogorszenia koniunktury w ramach cyklicznej działalności. Komisja zauważa, że środki służące poprawie sytuacji przedsiębiorstwa wynikają z samego planu restrukturyzacji, nie zaś z czynników zewnętrznych.
(155) Pierwotnie zgłoszony czas trwania planu restrukturyzacji do dnia 31 grudnia 2012 r. obejmuje okres prawie czterech lat. Wybrano taki okres, ponieważ rząd duński twierdził, że po wprowadzeniu nowego modelu prowadzenia działalności i zdobyciu pierwszych doświadczeń praktycznych, banki ponownie byłyby skłonne pożyczać środki pieniężne TV2, tj. zdecydowano, że okres powinien być wystarczająco długi, by zgromadzenie tego doświadczenia było możliwe. Biorąc jednak pod uwagę, że cała pomoc zostanie zniesiona w momencie przyjęcia niniejszej decyzji (zob. powyżej), rząd duński uważa obecnie, że plan restrukturyzacji powinien zakończyć się w momencie zniesienia wszystkich środków pomocy.
(156) Komisja jest innego zdania. Zgodnie z wytycznymi restrukturyzacja powinna skutkować przywróceniem długoterminowej rentowności spółki. Komisja uważa, że okres restrukturyzacji trwa do momentu, w którym spółka wdroży wszystkie środki na restrukturyzację, zapewniając taką długoterminową rentowność. Chociaż wszystkie środki pomocy bezzwłocznie przestaną mieć zastosowanie w momencie przyjęcia niniejszej decyzji, przywrócenie długoterminowej rentowności TV2 w tym momencie nie będzie mogło zostać zagwarantowane, dopóki TV2 nie będzie dysponowała zrównoważonym modelem prowadzenia działalności. Taki model prowadzenia działalności zostanie ustanowiony dopiero po wprowadzeniu opłat pobieranych od użytkowników końcowych. Wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych stanowi również główny środek na restrukturyzację bezpośrednio odnoszący się do najpoważniejszej przyczyny trudności finansowych TV2. W związku z tym Komisja stwierdza, że okres restrukturyzacji zakończy się dnia 31 grudnia 2012 r. lub w momencie, w którym TV2 będzie w stanie pobierać opłaty abonamentowe od użytkowników końcowych, jeżeli sytuacja ta będzie miała miejsce przed dniem 31 grudnia 2012 r. W chwili obecnej wydaje się, że TV2 będzie upoważniona do pobierania opłat od użytkowników zgodnie z prawem dopiero po wprowadzeniu zmian w jej koncesji (chociaż obowiązująca duńska ustawa o radiofonii i telewizji przewiduje już możliwość pobierania przez TV2 opłat od użytkowników końcowych, obecna koncesja nie dopuszcza takiej możliwości).
4.4. Zapobieganie nadmiernemu zakłóceniu konkurencji
(157) Zgodnie z pkt 38 wytycznych, aby zapewnić minimalizację negatywnych skutków pomocy dla warunków wymiany handlowej, tak aby pozytywne efekty przeważały nad negatywnymi, należy wprowadzić środki wyrównawcze. Środki te mogą polegać na zbyciu aktywów lub ograniczeniu zdolności produkcyjnych lub udziału w rynku. Zgodnie z pkt 40 wytycznych muszą być one proporcjonalne do zakłócających skutków pomocy oraz względnego znaczenia przedsiębiorstwa na rynkach.
(158) Zasadniczo, zobowiązanie do nieuruchamiania żadnych nowych kanałów (tj. ograniczanie udziału w rynku) może być postrzegane jako środek wyrównawczy, ponieważ wyklucza TV2 z konkurowania o nowych klientów i w związku z tym przynosi korzyść jej konkurentom. Uruchomienie nowych kanałów komercyjnych byłoby korzystne dla TV2, ponieważ kanały te byłyby finansowane ze stabilnego źródła przychodów opierającego się na stałych opłatach abonamentowych oraz zapewniłyby one grupie niezbędne dochody, równoważąc częściowo negatywny wpływ kanału publicznego. Zgodnie z analizą rynkową przedstawioną w planie restrukturyzacji rynek telewizji płatnej rośnie(97). Konkurenci TV2 argumentują jednak, że TV2 i tak nie mogłaby uruchamiać nowych kanałów komercyjnych, ponieważ rynek był już nasycony.
(159) W tym względzie Komisja zauważa, że konkurenci TV2 sami uruchomili kanały w 2009 r. (SBS uruchomiła 6erene, Canal Digital oraz uruchomi kanał sportowy, Viasat uruchomił kanał w dniu 23 marca 2009 r., a grupa TV4 uruchomiła Canal 9 w lipcu 2009 r.).
(160) Dania potwierdziła również, że z uwagi na proces restrukturyzacji, TV2 nie będzie mogła również uruchamiać nowych kanałów radiowych(98). Zobowiązanie to jest bardzo istotne z uwagi na zbliżające się postępowanie o udzielenie zamówienia dotyczące koncesji na prowadzenie działalności przez nową stację radiową FM 4. Dania pierwotnie wyraziła zainteresowanie ewentualnym udziałem TV2 w tym przetargu, ale później potwierdziła, że tego rodzaju oferta nie zostanie złożona z uwagi na toczące się postępowanie wyjaśniające Komisji dotyczące planu restrukturyzacji, mimo ze poczyniono już odpowiednie plany w tym kierunku. Innymi słowy, w odróżnieniu od twierdzeń przedstawionych przez jej konkurentów, zobowiązanie do nieuruchamiania nowych kanałów wywarło rzeczywisty wpływ i stanowiło wyrzeczenie ze strony spółki. Komisja uznaje zobowiązanie za istotne w świetle pkt 46 wytycznych, który stanowi, że pomoc nie może zostać wykorzystana do finansowania nowych inwestycji, które nie są niezbędne w celu przywrócenia rentowności przedsiębiorstwa.
(161) Komisja uznaje również, że proponowany środek wyrównawczy jest proporcjonalny do zakłócających skutków wywoływanych przez środki pomocy. Należy zauważyć, że środki te wygasają w dniu przyjęcia niniejszej decyzji. W tym względzie Komisja zwraca uwagę na fakt, że żaden ze zgłoszonych środków na restrukturyzację nie został ani nie zostanie wdrożony. Jak wynika z motywu 150 i nast., instrument pomocy na ratowanie również zostanie zniesiony w momencie przyjęcia niniejszej decyzji. Oznacza to, że spółka nie będzie otrzymywać żadnej pomocy państwa. Wielkość płatności faktyczne zrealizowanych w ramach instrumentu pomocy na ratowanie była jednak ograniczona (pobrano 223 mln DKK z dostępnej kwoty w wysokości 1 000 mln DKK). Większość pomocy została pobrana jako pomoc na ratowanie (do końca 2008 r., tj. w trakcie sześciomiesięcznego okresu ratowania, pobrano 208 mln DKK z 223 mln DKK), a wszystkie faktycznie pobrane z instrumentu kredytowego fundusze zostały już spłacone państwu. Faktyczna kwota pobrana z instrumentu kredytowego - 223 mln DKK - nie jest również nadmierna w świetle obrotów osiąganych przez TV2 w 2008 r. ([...] %). W tym kontekście Komisja nie uważa za konieczne, aby wymagać od Danii i beneficjenta pomocy dalszych środków wyrównawczych. Z tego względu Komisja nie widzi konieczności dalszego stosowania środków wyrównawczych, jak sugerowali to konkurenci.
(162) Komisja nie zgadza się jednak z przedstawioną przez Danię propozycją, aby zobowiązanie wygasło w momencie zniesienia wszystkich środków pomocy(99). Po pierwsze, Dania sama wnioskowała o zastosowanie dłuższego okresu restrukturyzacji, trwającego do dnia 31 grudnia 2012 r. Po drugie, wytyczne w żadnym punkcie nie stanowią, że okres obowiązywania środka wyrównawczego musi być taki sam jak okres obowiązywania przyznanych środków pomocy. Po trzecie, plan restrukturyzacji opiera się na założeniu, że dopiero po wprowadzeniu opłat pobieranych od użytkowników końcowych w 2012 r. spółka uzyska dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania; dopiero wtedy jej długoterminowa rentowność zostanie przywrócona. Dania sama argumentowała, że środki pomocy, w tym wciąż obowiązujący instrument pomocy na ratowanie, będą konieczne, aby zlikwidować niedopasowanie poziomu płynności do momentu ustanowienia bardziej stabilnego modelu prowadzenia działalności przez kanał publiczny. W związku z tym instrument pomocy na ratowanie pełnił funkcję polegającą na podtrzymywaniu działalności spółki do momentu wdrożenia nowego modelu prowadzenia działalności. W tym kontekście Komisja nie uważa, aby zobowiązanie w ramach środka wyrównawczego mogło wygasnąć po zniesieniu pomocy lub w dniu zatwierdzenia niniejszej decyzji. Komisja uważa jednak za uzasadnione, aby zobowiązanie do nieuruchamiania nowych kanałów mogło zostać zniesione wcześniej niż w dniu zakończenia okresu wdrażania planu restrukturyzacji (31 grudnia 2012 r.), mianowicie po wprowadzeniu opłat pobieranych od użytkowników końcowych (poprzez wprowadzenie zmian w koncesji) i w momencie kiedy TV2 mogła je ściągać.
4.5. Pomoc ograniczona do minimum
(163) Zgodnie z pkt 43 wytycznych kwota i intensywność pomocy muszą być ograniczone do ścisłego minimum kosztów restrukturyzacji koniecznych, aby umożliwić podjęcie restrukturyzacji. W zamyśle przepis ten ma spowodować, aby spółka, po zakończeniu restrukturyzacji, nie dysponowała nadwyżką środków płynnych, które mogłaby wykorzystać do sfinansowania agresywnych zachowań rynkowych. Oczekuje się, że beneficjenci wniosą istotny wkład w realizację planu restrukturyzacji z zasobów własnych, w tym sprzedając aktywa, które nie mają zasadniczego znaczenia dla zapewnienia przetrwania przedsiębiorstwa. Taki wkład musi mieć rzeczywisty charakter i nie może uwzględniać oczekiwanych przyszłych zysków, takich jak przepływy środków pieniężnych. Musi być on jak najwyższy - co najmniej 50 % w przypadku dużych przedsiębiorstw. Komisja uznaje TV2 za duże przedsiębiorstwo w rozumieniu wytycznych.
(164) Komisja nie podziela opinii rządu duńskiego, który stwierdził, że wszelkie koszty, w szczególności środki oszczędnościowe, automatycznie kwalifikują się jako środki na restrukturyzację. Przedsiębiorstwo może ponieść wydatki dążąc do wprowadzenia oszczędności. Oszczędności opisane przez Danię w przedmiotowej sprawie same w sobie nie stanowią kosztów restrukturyzacji. Dania przedstawiła wykaz "klasycznych" kosztów restrukturyzacji, na które składało się [...] mln DKK i które obejmowały koszty transakcyjne związane ze sprzedażą sieci transmisyjnej ([...] mln DKK), koszty związane z przejściem na stosowanie nowego modelu prowadzenia działalności ([...]-[...] mln DKK) oraz koszty personelu związane z rozwiązaniem umów, opłatami za usługi prawne oraz konsultingowe ([...] mln DKK). Komisja uznaje te koszty za koszty restrukturyzacji.
(165) Zgodnie z praktyką stosowaną przez Komisję koszty restrukturyzacji uwzględniają wszystkie nadzwyczajne koszty poniesione w celu przywrócenia rentowności przedsiębiorstwa, ale nie standardowe koszty operacyjne poniesione w okresie restrukturyzacji. Przedmiotowa sprawa dotyczy jednak potrzeb spółki związanych z zapewnieniem płynności niezbędnej do wypełnienia luki w finansowaniu w okresie przejściowym do momentu ustanowienia nowego, zrównoważonego modelu prowadzenia działalności. Jak wskazano powyżej, TV2 znajdowała się w rzeczywistej potrzebie finansowej, ponieważ nie dysponowała dostępem do zewnętrznych źródeł finansowania. W tym szczególnym przypadku dotyczącym przeprowadzenia czysto finansowej restrukturyzacji do momentu, w którym spółka zmieni swój plan operacyjny na bardziej stabilny, Komisja może uznać również tę potrzebę w zakresie finansowania za koszt restrukturyzacji. Instrument kredytowy ustanowiony w decyzji w sprawie pomocy na ratowanie (w wysokości 1 000 mln DKK) stanowił konieczny tymczasowy bufor służący wypełnieniu luki w finansowaniu. Instrument ten miał jednak wyłącznie charakter przejściowy i mógł zostać poddany ocenie dopiero po wykazaniu przez TV2 istnienia potrzeby finansowej, potwierdzonej następnie przez audytora zewnętrznego. Ostatecznie TV2 nie pobrała znacznej ilości środków z instrumentu finansowego (wykorzystano jedynie [...] % przewidzianych w nim funduszy). Ponadto większość zaciągniętej kwoty kredytu ([...] mln DKK) została zaciągnięta w okresie objętym decyzją Komisji w sprawie pomocy na ratowanie, tj. w ramach sześcio-miesięcznego okresu ratowania poprzedzającego zgłoszenie planu restrukturyzacji.
(166) TV2 wniosła wkład w pokrycie wskazanych powyżej kosztów restrukturyzacji poprzez sprzedaż aktywów, sprzedaż sieci radiodyfuzyjnej za kwotę 640 mln DKK oraz poprzez zapewnienie zewnętrznego finansowania w wysokości 80 mln DKK wskutek obciążenia swoich pomieszczeń w Odense hipoteką. Wkład w wysokości 720 mln DKK znacznie przekracza próg 50 % określony dla dużych przedsiębiorstw. Jak wskazano powyżej, TV2 wykorzystała wpływy ze sprzedaży sieci na zmniejszenie swojego zadłużenia. Tak wykorzystanych środków pieniężnych nie można użyć do innych celów. Ponadto, jak jasno wynika z informacji przedstawionych powyżej, wszystkie środki pomocy zostaną zniesione w dniu zatwierdzenia niniejszej decyzji i nie zostaną wprowadzone żadne nowe środki pomocy przedstawione w zgłoszonym planie restrukturyzacji (zob. motyw 150 niniejszej decyzji). W związku z tym w przedmiotowym przypadku nie zachodzi niebezpieczeństwo, o którym mowa w pkt 45 wytycznych, że w przedsiębiorstwie pozostanie kwota pomocy, której wysokość przekracza wysokość potrzebnej kwoty.
4.6. Pozostałe warunki
(167) Zgodnie z pkt 46 wytycznych Komisja może zażądać od państwa członkowskiego wprowadzenia dodatkowych środków w celu zagwarantowania, aby pomoc nie zakłócała konkurencji w stopniu sprzecznym ze wspólnym interesem.
(168) Komisja przyjmuje do wiadomości argumenty przedstawione przez Danię w ramach formalnego postępowania wyjaśniającego oraz wyrażone przez beneficjenta pomocy w dokumentach potwierdzających twierdzenie, że plan restrukturyzacji powinien umożliwiać TV2 korzystanie z tych samych możliwości biznesowych, z których korzystają podobni do niej nadawcy, oraz pobieranie opłat abonamentowych. Dania i TV2 wskazują także, że stosowany obecnie w odniesieniu do TV2 wysoki bufor w postaci kapitału własnego o wskaźnikach wypłacalności (oraz wysokości odsetek netto od oprocentowanej pożyczki), które znacznie przewyższają (lub są znacznie niższe niż) wskaźniki jej konkurentów, jest konieczny wyłącznie ze względu na brak pewności w kwestii toczących się postępowań sądowych dotyczących pomocy państwa oraz modelu prowadzenia działalności. Zarówno TV2, jak i Dania wyraziły ogólną gotowość do dostosowania struktury kapitału do poziomu nadawców podobnych do TV2 po zakończeniu postępowań dotyczących pomocy państwa.
(169) Ze swojej strony Komisja nie widzi żadnego powodu, aby po wprowadzeniu nowego modelu prowadzenia działalności i zakończeniu toczących się postępowań sądowych TV2 miała inną strukturę kapitału niż struktura, którą mają podobni do niej nadawcy. Stosowanie struktur kapitału opierających się na (sztucznie) zawyżonym kapitale własnym jest korzystne dla spółki, ponieważ dzięki temu jest ona w stanie przyciągać stosunkowo nisko oprocentowane finansowanie. Co równie ważne, TV2 powinna doprowadzić swoją strukturę kapitału z powrotem do poziomu gwarantującego, że konkurencja nie zostanie zakłócona. Komisja chciałaby, aby TV2 przywróciła swoją normalną strukturę kapitału poprzez wypłatę dywidend na rzecz państwa, nie zaś poprzez agresywne poszerzanie swojego bilansu za pośrednictwem finansowania dłużnego.
4.7. Kontrola i sprawozdania roczne
(170) Zgodnie z pkt 49 i 50 wytycznych Dania zobowiązała się do przedstawiania Komisji sprawozdań nie później niż w terminie sześciu miesięcy od zatwierdzenia pomocy.
4.8. Kwestie związane z przeciwdziałaniem praktykom monopolistycznym
(171) Komisja zauważa, że jeden z konkurentów TV2 złożył skargę dotyczącą stosowania praktyk monopolistycznych w związku z planowanym wprowadzeniem opłat pobieranych od użytkowników końcowych. Komisja ma świadomość, że elementy pomocy, które naruszają określone postanowienia Traktatu inne niż postanowienia dotyczące pomocy państwa, mogą być tak silnie związane z przedmiotem pomocy, że przeprowadzenie ich indywidualnej oceny może okazać się niemożliwe(100). Trybunał podkreślił, że przestrzeganie obowiązku zagwarantowania, aby zasady pomocy państwa były stosowane zgodnie z pozostałymi postanowieniami Traktatu, jest tym bardziej konieczne w przypadku, gdy postanowienia te służą również realizacji celu polegającego na zapewnieniu niezakłóconej konkurencji. Orzecznictwo Trybunału potwierdza jednak, że procedury w zakresie pomocy państwa oraz procedury w zakresie przeciwdziałania praktykom monopolistycznym stanowią niezależne procedury regulowane określonymi przepisami. Trybunał stwierdził, że "podejmując decyzję w sprawie zgodności pomocy państwa ze wspólnym rynkiem, Komisja nie jest zobowiązana do oczekiwania na wynik równoległej procedury zainicjowanej zgodnie z rozporządzeniem nr [1], jeżeli w oparciu o analizę gospodarczą sytuacji i przy braku jakiegokolwiek oczywistego błędu w ocenie stanu faktycznego dojdzie do wniosku, że beneficjent pomocy nie naruszył postanowień art. [101 i 102 TFUE]"(101). W związku z tym sprawa dotycząca przeciwdziałania praktykom monopolistycznym nie musi zostać oficjalnie zamknięta, aby Komisja mogła podjąć decyzję w sprawie dotyczącej pomocy państwa.
(172) Komisja podkreśla, że w omawianej sprawie przedmiotem skargi dotyczącej stosowania praktyk monopolistycznych nie jest sama pomoc (instrument pomocy na ratowanie), ale inny element planu restrukturyzacji (opłaty pobierane od użytkowników końcowych). Opłaty pobierane od użytkowników końcowych zostaną wprowadzone na początku 2012 r., tj. po zniesieniu instrumentu pomocy, poprzez wprowadzenie zmian w warunkach przyznanej TV2 koncesji. Należy również zauważyć, że większość pomocy została faktycznie pobrana w trakcie okresu ratowania i zatwierdzona w ramach decyzji Komisji w sprawie pomocy na ratowanie z dnia 4 sierpnia 2008 r. oraz że cała pomoc zostanie zniesiona w momencie wejścia niniejszej decyzji w życie.
(173) Jeżeli skarga dotycząca stosowania praktyk monopolistycznych lub uwagi złożone przez stronę trzecią w ramach tego postępowania należałoby rozumieć jako skargę przeciwko decyzji o przekształceniu TV2 w kanał telewizji płatnej, to wystarczy stwierdzić, że zwykłe wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników w związku z korzystaniem przez nich z głównego kanału nie może stanowić przypadku naruszenia przepisów prawa konkurencji. Przekształcenie głównego kanału TV2 w kanał telewizji płatnej spowoduje wejście tego kanału na rynek telewizji płatnej. Wejście głównego kanału TV2 na rynek telewizji płatnej najprawdopodobniej wpłynie wyłącznie na konkurentów prowadzących działalność na tym rynku, tj. doprowadzi do tego, że niektórzy gracze opuszczą ten rynek (odpowiednie pakiety telewizji płatnej) lub zmusi ich do obniżenia cen. Skutki te należy jednak uznać za normalne skutki wejścia poważnego konkurenta na rynek. Sam fakt wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników oraz to, że sytuacja ta spowoduje zwiększenie konkurencji, nie narusza w związku z tym postanowień art. 102 i 106 TFUE.
(174) Skarżący oraz niektórzy inni konkurenci w uwagach złożonych przez strony trzecie argumentują, że planowane wprowadzenie karty "TV2 Alene" wywarłoby wpływ antykonkurencyjny, przyznając jednocześnie korzyść pełniącej funkcję dystrybutora spółce Boxer. Krótko mówiąc, wprowadzenie modelu TV2 Alene oznaczałoby, że klienci mogliby uzyskiwać dostęp do TV2 bezpłatnie, jeżeli nie wykupiliby innych usług w zakresie telewizji płatnej. Zdaniem skarżącego karta TV2 Alene wywierałaby tym samym zniechęcający wpływ na klientów zamierzających dokonać zakupu pakietu telewizji płatnej, co stanowiłoby działanie na niekorzyść konkurentów TV2. Ponieważ Dania wycofała się z planów wprowadzenia karty TV2 Alene, argumenty dotyczące tego, czy wprowadzenie tej karty naruszyłoby zasady w zakresie przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, są pozbawione znaczenia i nie mają w związku z tym wpływu na kwestię legalności planu restrukturyzacji.
(175) Jeżeli chodzi o zgłoszone przez niektórych konkurentów obawy związane z tym, że pomoc jako taka może zostać wykorzystana do sfinansowania agresywnych zachowań rynkowych, Komisja pragnie zauważyć, że nic nie wskazuje na to, że samo przyznanie pomocy państwa narusza pozostałe postanowienia TFUE lub automatycznie prowadzi do podjęcia przez TV2 zachowań o charakterze antykonkurencyjnym.
Wniosek
(176) Komisja stwierdza, że zgłoszony plan restrukturyzacji jest zgodny z rynkiem wewnętrznym na mocy z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE w związku z wytycznymi Komisji dotyczącymi pomocy na ratowanie i restrukturyzację, z zastrzeżeniem następujących warunków.
(177) Ponieważ po sprzedaży sieci radiodyfuzyjnej spółka znajduje się w lepszej sytuacji finansowej, Komisja uważa, że żaden ze środków pomocy przewidzianych w planie restrukturyzacji (instrument pożyczkowy i kredytowy) nie powinien zostać wdrożony, oraz że ustanowiony instrument kredytowy (zatwierdzony w decyzji Komisji N 287/08 z dnia 4 sierpnia 2008 r.) powinien zostać zniesiony ze skutkiem natychmiastowym począwszy od daty niniejszej decyzji. Komisja odnotowuje, że pierwotnie zgłoszona gwarancja obejmująca sprzedaż sieci radiodyfuzyjnej nie jest już istotna, ponieważ sprzedaż sieci została już przeprowadzona bez jej wykorzystania.
(178) Komisja zwraca również uwagę na podjęte przez Danię zobowiązanie dotyczące tego, że środek wyrównawczy polegający na nieuruchamianiu żadnych nowych kanałów nadawczych obejmuje zarówno kanały telewizyjne, jak i kanały radiowe. Środek ten powinien pozostać w mocy do dnia 31 grudnia 2012 r. lub, jeżeli beneficjent pomocy będzie w stanie nałożyć opłaty pobierane od użytkowników końcowych przed tą datą, do momentu wprowadzenia opłat pobieranych od użytkowników końcowych. Za wprowadzenie opłat pobieranych od użytkowników końcowych uznaje się moment, w którym TV2 zostanie zgodnie z prawem upoważniona do żądania takiego wynagrodzenia.
(179) Komisja przyjmuje do wiadomości zobowiązanie Danii do zlecenia niezależnemu specjaliście w dziedzinie finansów dokonania porównania struktury kapitału TV2 ze strukturą kapitału innych przedsiębiorstw medialnych i dostosowania tej struktury kapitału w przypadku, gdyby znacząco odbiegała od wartości średniej lub mediany określonej dla odpowiedniej grupy podobnych przedsiębiorstw. W przypadku wystąpienia istotnych powodów przemawiających za niedostosowywaniem struktury kapitału rząd duński może powiadomić Komisję o wprowadzeniu zmian w planie restrukturyzacji,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
______(1) Ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. art. 87 i 88 Traktatu WE stały się odpowiednio art. 107 i 108 TFUE. Treść tych dwóch grup postanowień jest zasadniczo identyczna. Dla celów niniejszej decyzji odniesienia do art. 107 i 108 TFUE należy rozumieć jako odniesienia odpowiednio do art. 87 i 88 Traktatu WE.
(2) Dz.U. C 207 z 2.9.2009, s. 2.
(3) Dz.U. C 9 z 14.1.2009, s. 2.
(4) Dz.U. C 244 z 1.10.2004, s. 2.
(5) Zob. przypis 2.
(6) Sprawa T-114/09 Viasat Broadcasting UK Ltd przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich.
(7) Wniosek ten dotyczy głównie kwestii tego, czy TV2 jest przedsiębiorstwem zagrożonym, a w mniejszym stopniu kwestii tego, czy TV2 wykorzystała pomoc do celów związanych ze zwalczaniem konkurencji.
(8) Postanowienie prezesa piątej izby Trybunału z dnia 17 maja 2010 r. w sprawie T-114/09.
(9)Decyzja Komisji 2005/217/WE z dnia 19 maja 2004 r. w sprawie środków wdrożonych przez Danię na rzecz TV2 Danmark.
(10) Wyrok z dnia 22.10.2008 r. w sprawie T-309/04 TV2 Danmark przeciwko Komisji [2008], Zb.Orz. II-2935, pkt 101 i nast.
(11) Pismo TV2 z dnia 2 października 2009 r.
(12) Zezwolenie z dnia 17 grudnia 2009 r., przekazane jako załącznik I do pisma przedstawionego przez Danię z dnia 9 września 2009 r.
(13) Ustawa nr 477 z dnia 6 maja 2010 r.
(14) Zgodnie z porozumieniem w sprawie polityki medialnej na lata 2007-2010 roczne przychody z opłat abonamentowych wynosiły 428,4 mln DKK w 2010 r.
(15) Pismo Danii z dnia 29 stycznia 2010 r., s. 13 i nast. oraz załącznik 8 do niego.
(16) Zob. załącznik 5 do zgłoszenia Danii, s. 2, oraz pismo Danii z dnia 3 lutego 2011 r., s. 7. SMATV oznacza system dystrybucji sygnałów telewizyjnych i satelitarnych z jednej anteny satelitarnej i odnosi się do systemu wykorzystującego wiele sygnałów satelitarnych i telewizyjnych w celu utworzenia jednego zintegrowanego sygnału kablowego rozpowszechnianego za pośrednictwem sieci kablowej.
(17) Przedstawiony przez Danię dokument "Information memorandum on Project MUX", s. 32.
(18) Dystrybutorzy również nie uiszczają opłat abonamentowych na rzecz TV2 w segmencie kablowym (zob. załącznik 5 do zgłoszenia przedstawionego przez Danię, s. 3). Zgodnie z treścią tego dokumentu dystrybutorzy pobierają wyłącznie opłatę związaną z kosztami dystrybucji powiększoną o opłaty na rzecz właścicieli praw autorskich.
(19) Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., s. 10-11.
(20) Pismo Viasat z dnia 2 października 2009 r., pkt 114.
(21) Postanowienie nr 740 z dnia 21 sierpnia 2001 r. w sprawie prowadzenia osobnych rachunków dla działalności związanej z pełnieniem usługi publicznej podejmowanej przez Danmark Radio i TV2 oraz wszystkich pozostałych rodzajów działalności przyjęte do celów związanych z wdrażaniem dyrektywy Komisji 2000/52/WE (Dz.U. L 193 z 29.7.2000, s. 75).
(22) Decyzje Komisji 2005/217/WE (Dz.U. L 85 z 23.3.2006, s. 1) oraz sprawa N 313/04 (Dz.U. C 172 z 12.7.2005, s. 3).
(23) Wyrok w sprawie T-309/04 z dnia 22 października 2008 r., pkt 101 i nast.
(24) Sprawa T-12/05, postanowienie Sądu Pierwszej Instancji z dnia 24 września 2009 r.
(25) Decyzja w sprawie pomocy na ratowanie, motywy 7, 8, 10 i 39.
(26) Zob. motyw 10-15 decyzji Komisji z dnia 2 lipca 2009 r., wydanej na podstawie załącznika 3 do pierwotnego zawiadomienia.
(27) Załącznik 2 do pisma Danii z dnia 29 stycznia 2010 r. przedstawiającego zaktualizowaną analizę sporządzoną przez PWC w dniu 21 stycznia 2010 r. Szacunkowe dane dotyczące 2009 r. zostały zaktualizowane w oparciu o informacje na temat faktycznych wyników dostarczone przez TV2 jako załącznik do pisma Danii z dnia 9 lipca 2010 r.
(28) Zob. decyzja Komisji z dnia 2 lipca 2009 r., motyw 11, przedstawiający dane dotyczące wkładu związanego z różnymi rodzajami działalności podejmowanymi przez TV2 oraz strat ponoszonych przez kanał publiczny w okresie od 2008 r. ([...] mln DKK) do 2013 r. ([...] mln DKK).
(29) Załącznik I do pisma Danii z dnia 29 stycznia 2010 r. oraz pismo TV2 zatytułowane "Status of TV2's financial position and liquidity", s. 1.
(30) Uwagi zgłoszone Komisji Europejskiej przez TV2 z dnia 25 sierpnia 2009 r.
(31) Uwagi zgłoszone Komisji Europejskiej przez TV2 z dnia 25 sierpnia 2009 r.
(32) Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., załącznik 2 - zaktualizowane sprawozdanie PWC.
(33) Pismo Viasat z dnia 26 maja 2010 r., s. 2, zawierające odniesienie do DRRB w przypisie 2. Wartość rynku reklamy w 2009 r. wynosiła 1 903 mln DKK, w porównaniu do 2 341 mln DKK w 2008 r. Zob. również zaktualizowane sprawozdanie PWC, Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., załącznik 2.
(34) Uwagi zgłoszone Komisji Europejskiej przez TV2 z dnia 25 sierpnia 2009 r. (s. 20) oraz załącznik 1 do pisma Danii z dnia 29 stycznia 2010 r. zatytułowany "Status of TV2's financial position and liquidity", pkt 5, przedstawiony przez TV2.
(35) Zostało to pisemnie potwierdzone przez [...] w piśmie z dnia 24 kwietnia 2009 r.
(36) Pismo Danii z dnia 29 stycznia 2010 r. załącznik 1 "Status of TV2's financial position and liquidity", pkt 4.
(37) Pismo Danii z dnia 29 stycznia 2010 r. załącznik 1, przedstawiony przez TV2 dokument zatytułowany "Status of TV2's financial position and liquitidy", pkt 4.
(38) Posiadane przez TV2 udziały w Digi-TV nie zostaną sprzedane - sprzedaż obejmie wyłącznie udziały posiadane w sposób bezpośredni w Fordelingsnet i 4M. Zob. memorandum informacyjne przedstawione przez Danię, "Project MUX".
(39) Cięcia te obejmują anulowanie inwestycji związanych z nowym kanałem w 2009/2010 r. Zob. pismo Danii z dnia 20 maja 2009 r.
(40) Zwane dalej także "opłatami abonamentowymi" lub niekiedy "opłatami pobieranymi od użytkownika".
(41) Pismo Danii z dnia 11 marca 2011 r. z załącznikiem zawierającym nowe porozumienie w sprawie polityki medialnej. Władze duńskie wskazują, że TV2 rozważa możliwość wprowadzenia niższej opłaty abonamentowej niż pierwotnie przewidziana opłata w wysokości 25 DKK. TV2 wskazuje, że miesięczna opłata będzie mieściła się w przedziale od 10 do 12 DKK.
(42) Pismo Danii z dnia 17 marca 2011 r., s. 3. Obliczono w oparciu o szacunkową wartość miesięcznej opłaty w wysokości 12 DKK.
(43) Zgłoszenie przedstawione przez Danię z dnia 4 lutego 2009 r., s. 6.
(44) Decyzja Komisji z dnia 2 lipca 2009 r., motyw 20.
(45) Pismo Danii z dnia 3 lutego 2011 r., s. 2.
(46) W związku z tym Dania stwierdza, że wszystkie koszty wskazane w piśmie Komisji z dnia 14 stycznia 2010 r. stanowią istotne koszty restrukturyzacji, tj. [...] mln DKK plus dodatkowe koszty związane z hipoteką. Zawarta w piśmie Komisji tabela zawiera korektę kilku pozycji przedstawionych we wcześniejszym piśmie Danii, odtworzonych w decyzji Komisji w sprawie wszczęcia formalnego postępowania wyjaśniającego z dnia 2 lipca 2009 r.
(47) Pismo Danii z dnia 3 lutego 2011 r., s. 6 oraz załącznik 1, który został następnie częściowo zmieniony pismem z dnia 17 marca 2011 r. w odniesieniu do kosztów wprowadzenia systemu opłat pobieranych od użytkowników końcowych.
(48) Zgłoszenie przedstawione przez Danię z dnia 4 lutego 2009 r., s. 8.
(49) Pismo Danii z dnia 29 stycznia 2010 r., załącznik 1 "Status of TV2's financial position and liquidity", koniec pkt 3.
(50) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r., później zaktualizowane danymi przedstawionymi w dniach 17 i 18 marca 2011 r. Prognoza na 2011 r. uwzględnia fakt rezygnacji z wykorzystywanego systemu kart TV2 Alone, co spowodowało obniżenie stopy rozpowszechnienia w gospodarstwach domowych. Dane uwzględniają również niższą niż pierwotnie przewidywana wysokość opłat pobieranych od użytkowników końcowych, wynoszącą 10-12 DKK, oraz wyższe niż oczekiwane przychody z reklam. W danych uwzględniono przychody z opłat abonamentowych obowiązujących w odniesieniu do kanału głównego od 2012 r., a także koszty przekształcenia w telewizję płatną w 2011 r.
(51) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r., s. 2 i nast.
(52) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r., załącznik 1, plan restrukturyzacji TV2, koniec s. 2.
(53) Pismo Danii z dnia 9 lipca 2010 r., załącznik - kwestie finansowe związane z TV2.
(54) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r., załącznik I, plan restrukturyzacji TV2 oraz aktualizacja przesłana przez Danię wiadomość e-mail z w dniu 6 kwietnia 2011 r.
(55) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r. W szczególności nie wydano żadnej gwarancji.
(56) Pismo Danii z dnia 3 lutego 2011 r.
(57) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r., s. 2.
(58) Na spotkaniu z Komisją zorganizowanym we wrześniu 2010 r. Dania wyjaśniła, że TV2 nie wnosiła roszczeń o charakterze prawnym w ramach gwarancji i że była to wyłącznie propozycja podlegająca zatwierdzeniu przez Komisję, która nie wiązała się z wykorzystaniem zasobów państwowych, ponieważ nie była wiążąca dla rządu duńskiego, oraz potwierdziła te wyjaśnienia w piśmie z dnia 15 października.
(59) Pisma Danii z dnia 28 stycznia 2011 r. oraz z dnia 15 października 2010 r. Pismo z dnia 15 października odnosi się wyłącznie do decyzji z dnia 19 maja 2004 r.
(60) Plan restrukturyzacji TV2, załącznik I do pisma z dnia 15 października 2010 r. TV2 twierdzi, że pierwsze dwa środki pomocy przewidziane w planie restrukturyzacji nie mają już zastosowania z uwagi na sprzedaż sieci przekaźnikowej. Jeżeli chodzi o instrument kredytowy, TV2 uważa, że dysponuje wystarczającą ilością środków finansowych do 2012 r., kiedy to zostaną wprowadzone opłaty abonamentowe za korzystanie z kanału głównego. Odnosząc się do instrumentu kredytowego o wartości [...] mln DKK, TV2 potwierdza jednocześnie, że żaden ze środków pomocy przewidzianych w planie restrukturyzacji nie został wdrożony. W związku z tym TV2 prawdopodobnie odnosi się do pierwotnego instrumentu pomocy na ratowanie.
(61) Aby zapoznać się z bardziej szczegółowym opisem, zob. sprawa N 287/08, pkt 13 i nast, w szczególności pkt 17.
(62) Przekazana przez Danię wiadomość e-mail w dniu 24 lutego 2011 r.
(63) Dokumentacja przetargowa jest dostępna pod adresem: http://www.bibliotekogmedier.dk/medieomraadet/radio/fm-4/udbud. Zob. również decyzja Komisji z dnia 24 marca 2011 r., nr SA.32019, Danish Radio channel FM4.
(64) Przekazana przez Danię wiadomość e-mail w dniu 24 lutego 2011 r.
(65) Pismo Danii z dnia 9 lipca 2010 r., załącznik, kwestie finansowe związane z TV2.
(66) Zob. przypis 4.
(67) Wytyczne, pkt 34-36.
(68) Wytyczne, pkt 38-40.
(69) Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., s. 10, nawiązujące do zgłoszenia z dnia 4 lutego 2009 r. oraz argumentów dotyczących zgłoszenia w sprawie pomocy na ratowanie.
(70) Załącznik II do pisma Danii z dnia 9 września 2009 r.
(71) Pismo Danii z dnia 29 stycznia 2010 r.
(72) Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., s. 14.
(73) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r.
(74) Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., s. 16.
(75) Pismo Danii z dnia 9 września 2009 r., s. 10 i 11.
(76) Zob. motyw 38.
(77) Na s. 13 swojego pisma z dnia 2 października 2009 r. SBS, stwierdza, że spadek przychodów z reklam o 10 % rocznie jest bardzo mało prawdopodobny. Jak jednak zostanie to wykazane później, wydaje się, że twierdzenie to wynika z niewłaściwego zrozumienia informacji przedstawionych w sprawozdaniu PWC, które nie wskazują na spadek w wysokości 10 % rocznie.
(78) Pismo Viasat z dnia 26 maja 2010 r., s. 4.
(79) Pisma Danii z dnia 15 października 2010 r. oraz z dnia 28 stycznia 2011 r.
(80) Kwestia ta została już poddana ocenie w decyzji Komisji N 287/08 z dnia 4 sierpnia 2008 r.
(81) W odniesieniu do płatności realizowanych między przedsiębiorstwami prywatnymi zob. wyrok w sprawie C-379/98, Preussen Elektra [2001], Rec. I-2009. W tej sprawie państwo nałożyło obowiązek pobierania opłaty minimalnej o określonej wysokości, natomiast w przedmiotowej sprawie rząd duński daje TV2 możliwość pobierania opłat od użytkowników na tych samych zasadach, jakie stosują jej konkurenci.
(82) Sprawa C-83/98 P, Francja przeciwko Komisji [2000], Rec. I-3271, pkt 48 i 50, sprawa T-358/94, Air France przeciwko Komisji [1996], Rec. II-2109.
(83) SBS odnosi się do zmiany w ustawodawstwie, która miała ustanowić model przewidywany w momencie, gdy SBS przedstawiała swoje uwagi. Rząd duński nie zamierza już jednak wprowadzać zmian w ustawie o radiofonii i telewizji, ale przewiduje jedynie wprowadzenie zmian w koncesji. W ten sposób wykorzystuje możliwość przewidzianą już w obecnie obowiązujących przepisach sekcji 38a ust. 2 duńskiej ustawy o radiofonii i telewizji, stanowiących, że spółka jest uprawniona do pobierania opłat abonamentowych, jeżeli Ministerstwo Kultury wyrazi na to zgodę i wprowadzi odpowiednie zmiany w jej koncesji.
(84) Pismo SBS z dnia 2 października 2009 r., s. 19-22.
(85) Sprawa C-206/06, Essent Netwerk Noord BV a.o. przeciwko Aluminium Delfzijl BV [2008], Zb.Orz. II-5497.
(86)Decyzja Komisji 2005/217/WE (Dz.U. L 85 z 23.3.2006, s. 1), motyw 57, utrzymana w mocy w tym zakresie wyrokami w sprawach T-309/04, T-317/04, T-329/04 oraz T-336/04, TV2 Danmark a.o. przeciwko Komisji, pkt 158 i nast.
(87) Sprawa C-345/02, Pearle i in. [2004], Zb.Orz I-7139.
(88) W wyroku w sprawie C-206/06 (zob. przypis 85 powyżej) Trybunał postanowił w pkt 66 i 47, że przedmiotowa dopłata stanowi rzeczywistą opłatę, której nadwyżka musi zostać wypłacona przez beneficjenta ministrowi (zob. pkt 67 oraz opis ustawy w pkt 19 wyroku).
(89) Jeżeli chodzi o wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi, władze duńskie zdają się podzielać ten sam pogląd, zob. decyzja duńskiego organu ds. konkurencji (Konkurrencestyrelsen) z 21.12.2005, dziennik urzędowy nr 3/1120-0301-0095/SEK/SCL.
(90) Dz.U. C 83 z 27.3.1999, s. 1.
(91)Komunikat Komisji w sprawie stosowania zasad pomocy państwa wobec radiofonii i telewizji publicznej (Dz.U. C 257 z 27.10.2009, s. 1).
(92) Pismo Viasat z dnia 2 października 2009 r., załącznik 14, "Findings concerning a credit rating analysis of TV2 Denmark".
(93) Pismo Viasat z dnia 2 października 2009 r., załącznik 14, s. 13.
(94) Zgodnie z informacjami przedstawionymi w piśmie Danii z dnia 9 lipca 2010 r., załącznik "TV2 Financial questions", s. 7, na 2010 r. przewidziano spadek wartości rynku reklamy o 5 %, ale obecnie prognoza sporządzona przez Zenith Optimedia przewiduje wzrost o 1 %.
(95) Pismo Danii z dnia 9 lipca 2010 r., "TV2 Financial Questions", s. 4.
(96) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r., załącznik 1, dokumenty TV2, koniec pkt 2.
(97) Zgłoszenie z dnia 4 lutego 2009 r.
(98) Przekazana przez Danię wiadomość e-mail w dniu 24 lutego 2011 r.
(99) Pismo Danii z dnia 15 października 2010 r. oraz przekazana przez Danię wiadomość e-mail z dnia 24 lutego 2011 r.
(100) Zob. sprawa C-225/91, Matra [1993], Rec. I-3203, pkt 41, odnoszący się do sprawy 74/76, Ianelli przeciwko Meroni [1977], Rec. I-557.
(101) Sprawa C-225/91, Matra, op. cit., pkt 44 i 45. Wyrok odnosi się do rozporządzenia 17, które obecnie zostało zastąpione rozporządzeniem Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu (Dz.U. L 1 z 4.1.2003, s. 1), oraz art. 85 i 86 Traktatu WE, obecnie art. 101 i 102 TFUE.
(*) Dane poufne w tekście decyzji zostały oznaczone w następujący sposób: [...].
