Decyzja 2012/637/UE w sprawie Pomocy państwa SA.29864 (C 6/10) (ex NN 1/10) wdrożonej przez Republikę Czeską na rzecz České aerolinie a. s. (ČSA - Czech Airlines a.s. - możliwe konsekwencje w postaci istnienia Pomocy państwa w przypadku pożyczki udzielonej przez Osinek a.s.)

DECYZJA KOMISJI
z dnia 21 marca 2012 r.
w sprawie Pomocy państwa SA.29864 (C 6/10) (ex NN 1/10) wdrożonej przez Republikę Czeską na rzecz České aerolinie a. s. (ČSA - Czech Airlines a.s. - możliwe konsekwencje w postaci istnienia Pomocy państwa w przypadku pożyczki udzielonej przez Osinek a.s.)

(notyfikowana jako dokument nr C(2012) 1664)

(Jedynie tekst w języku czeskim jest autentyczny)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2012/637/UE)

(Dz.U.UE L z dnia 19 października 2012 r.)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 108 ust. 2 akapit pierwszy,

uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w szczególności jego art. 62 ust. 1 lit. a),

uwzględniając decyzję, na mocy której Komisja postanowiła wszcząć postępowanie określone w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej(1) w odniesieniu do pomocy SA.29864 (C 6/10, ex NN 1/10, CP 371/2009)(2),

po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag zgodnie z przywołanymi artykułami i uwzględniając otrzymane odpowiedzi,

a także mając na uwadze, co następuje:

1. PROCEDURA

(1) W maju 2009 r. w oparciu o publicznie dostępne informacje Komisja dowiedziała się, że spółka Osinek a.s. ("Osinek") będąca własnością państwa i znajdująca się w stanie likwidacji zgodziła się udzielić pożyczki w wysokości 2,5 mld CZK (około 100 mln EUR) na rzecz spółki ČSA - Czech airlines a.s. ("ČSA"). Pismami z dnia 14 maja 2009 r. i 24 września 2009 r. Komisja zażądała od Republiki Czeskiej udzielenia informacji. Republika Czeska przekazała Komisji dalsze informacje pismami z dnia 10 września 2009 r. i 25 listopada 2009 r.

(2) Pismem z dnia 24 lutego 2010 r. Komisja poinformowała Republikę Czeską o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 TFUE w odniesieniu do przedmiotowego środka ("decyzja o wszczęciu postępowania"). Republika Czeska przekazała uwagi dotyczące tej decyzji pismem z dnia 26 kwietnia 2010 r. Pismem z dnia 6 lipca 2010 r. Komisja zwróciła się z prośbą o przekazanie dalszych informacji, na co Republika Czeska odpowiedziała w dniu 15 września 2010 r.

(3) Decyzję o wszczęciu postępowania opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Komisja zaprosiła zainteresowane strony do zgłaszania uwag dotyczących przedmiotowego środka.

(4) Komisja otrzymała uwagi od czterech zainteresowanych stron: od Travel Service oraz Icelandair Group w dniu 10 marca 2011 r.; od Czech Connect Airlines a.s. w dniu 11 marca 2011 r.; od JOB AIR Technic a.s. w dniu 10 marca 2011 r.; oraz od ČSA w dniu 14 marca 2011 r. Komisja przekazała te uwagi Republice Czeskiej, która uzyskała możliwość udzielenia na nie odpowiedzi; Komisja otrzymała odpowiedź w piśmie z dnia 12 maja 2011 r.

2. SZCZEGÓŁOWY OPIS ŚRODKA POMOCY

2.1. Pożyczka udzielona przez spółkę Osinek

(5) Środkiem, którego dotyczy postępowanie, jest pożyczka udzielona w dniu 30 kwietnia 2009 r. przez spółkę Osinek na rzecz narodowego przewoźnika Republiki Czeskiej, ČSA. Pożyczkę wypłacono w trzech następujących transzach:

a) pierwszą transzę w wysokości 800 mln CZK podjęto w dniu 11 maja 2009 r.;

b) drugą transzę w wysokości 900 mln CZK podjęto w dniu 30 lipca 2009 r.; oraz

c) trzecią transzę w wysokości 800 mln CZK podjęto w dniu 24 września 2009 r.

(6) Termin spłaty wyznaczono na dzień 30 listopada 2010 r. z możliwością przedłużenia. Stopa procentowa pożyczki była równa trzymiesięcznej stopie Prague Inter Bank Offered Rate ("PRIBOR") powiększonej o 300 punktów bazowych jako premia z tytułu ryzyka, tj. na dzień podpisania umowy pożyczki wynosiła 5,51 %. Odsetki były naliczane kwartalnie w ostatnim dniu roboczym kwartału kalendarzowego (okres odsetkowy). Wartość odsetek była obliczana codziennie, począwszy od dnia poprzedzającego termin spłaty pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek.

(7) Zdaniem władz czeskich margines ryzyka wynoszący 300 punktów bazowych właściwie odzwierciedla odpowiedni margines ryzyka w danej sytuacji finansowej spółki, ocenionej przez agencję ratingową Standard & Poor's na rating kredytowy B (niepewna sytuacja finansowa), oraz poziom zabezpieczenia pożyczki, który wynosił 110 % kwoty pożyczki.

(8) Zabezpieczenie pożyczki obejmowało budynki znajdujące się na terenie portu lotniczego Praga-Ruzyně, grunty, zapasy oraz części zamienne. Wartość rynkową większej części zabezpieczenia ustalił niezależny ekspert. Do umowy pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek zawarto cztery uzupełnienia rozszerzające i zmieniające aktywa zabezpieczające(3). Władze czeskie twierdzą, że wszystkie te zmiany były zgodne z określonym w umowie pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek warunkiem, zgodnie z którym rzeczywista kwota pożyczki nie może przekraczać 90 % wartości zabezpieczenia w dowolnym czasie lub uzgodnionej maksymalnej kwoty pożyczki.

(9) Pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek nie spłacono zgodnie z pierwotnym planem, zwolniono natomiast zabezpieczenie ustanowione z tytułu tej pożyczki i w dniu 30 czerwca 2010 r. dokonano kapitalizacji zadłużenia (zamiana długu na kapitał własny).

Tabela 1

Przegląd aktywów zabezpieczających pożyczkę udzieloną przez spółkę Osinek

Zabezpieczenie Wartość w CZK (mln) Wartość określona przez Okres zastosowania
Budynek operacyjny - hangar F (w tym grunt pod budynkiem) [925-990](*) YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 1 czerwca 2009 r. Od dnia 11 maja 2009 r. (pierwsza transza)
Budynek administracyjny "APC" (w tym grunt pod budynkiem) [735-770] YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 5 lipca 2009 r. Od dnia 30 lipca 2009 r. (druga transza) do dnia 9 grudnia 2009 r. (anulowano na mocy trzeciego uzupełnienia)
Części zamienne (ruchome części zamienne lub silniki zapasowe) [150-165] Wycena na podstawie wartości księgowej netto na dzień 30 września 2009 r. Od dnia 24 września 2009 r. (trzecia transza)
Części zamienne (ruchome, typ A310 (wszystkie) oraz Boeing) [520-575] Wycena na podstawie wartości księgowej netto na dzień 30 września 2009 r. Od dnia 24 września 2009 r. (trzecia transza) do dnia 25 stycznia 2010 r. (czwarte uzupełnienie)
Grunty wokół budynku administracyjnego "APC" [60- 65] YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 5 lipca 2009 r. Od dnia 23 lipca 2009 r. (pierwsze uzupełnienie) do dnia 25 stycznia 2010 r.
Grunty wokół hangaru F i przyległe do niego [105-115] YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 5 lipca 2009 r. Od dnia 23 lipca 2009 r. (pierwsze uzupełnienie)
Części zamienne, typ: A319/320 [265-290] Na podstawie wartości księgowej netto Od dnia 23 lipca 2009 r. (pierwsze uzupełnienie)
Części zamienne, typ: A310, ATR oraz Boeing [440-485] Na podstawie wartości księgowej netto Od dnia 22 września 2009 r. (drugie uzupełnienie)
Symulator lotu [155-170] YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 10 września 2009 r. Od dnia 22 września 2009 r. (drugie uzupełnienie)
1 samolot Boeing 737-55s, znak rejestracyjny: OK. CGK [140-155] YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 7 grudnia 2009 r. Od dnia 9 grudnia 2009 r. (trzecie uzupełnienie)
2 samoloty Boeing 737-55s, znaki rejestracyjne: OK CGH, OK CGJ [300-330] YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o., opinia eksperta z dnia 7 grudnia 2010 r. Od dnia 9 grudnia 2009 r. (trzecie uzupełnienie) do dnia 25 stycznia 2010 r. (czwarte uzupełnienie)
IT [80- 85] PROSCON - s.r.o., opinia eksperta z dnia 30 listopada 2009 r. Od dnia 9 grudnia 2009 r. (trzecie uzupełnienie)
Znak towarowy "ČSA CZECH AIRLINES" [140-155] Vladimir Cmejla, opinia eksperta z dnia 30 listopada 2009 r. Od dnia 9 grudnia 2009 r. (trzecie uzupełnienie)
Udziały ČSA w ČSA Support s.r.o. [790-865] PROSCON - s.r.o., opinia eksperta z dnia 20 stycznia 2010 r. Od dnia 25 stycznia 2010 r. (czwarte uzupełnienie)
(*) Tajemnica handlowa.

2.2. Zakres niniejszej decyzji

(10) Decyzja o wszczęciu postępowania z dnia 24 lutego 2010 r. zawiera odniesienie do pożyczki w wysokości 2,5 mld CZK udzielonej przez spółkę Osinek na podstawie umowy pożyczki zawartej w dniu 30 kwietnia 2009 r. i zakłada, że dokonano już zwolnienia zabezpieczenia ustanowionego z tytułu tej pożyczki na podstawie rezolucji czeskiego rządu nr 1343 z dnia 26 października 2009 r. Zwolnienie zabezpieczenia ustanowionego z tytułu pożyczki oraz kapitalizację pożyczki (zamianę długu na kapitał własny) zgłoszono jednak Komisji w dniu 12 maja 2010 r. (SA.30908 ČSA - Czech Airlines - Plan restrukturyzacji) i wdrożono w czerwcu 2010 r. W związku z tym niniejsza decyzja dotyczy jedynie samej pożyczki w wysokości 2,5 mld CZK udzielonej przez spółkę Osinek na podstawie umowy pożyczki zawartej w dniu 30 kwietnia 2009 r. Przedmiotem ostatecznej decyzji w sprawie SA.30908 będzie ocena zwolnienia zabezpieczenia ustanowionego z tytułu pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek oraz późniejszej zamiany długu na kapitał własny w ramach tej pożyczki.

2.3. Spółka Osinek

(11) Spółka Osinek była podmiotem sekurytyzacyjnym utworzonym w celu nadzorowania procesu zamykania kopalni węgla kamiennego w Republice Czeskiej oraz ich rewitalizacji. W okresie, w którym udzielono pożyczki, spółka ta była w 100 % własnością władz czeskich i znajdowała się pod nadzorem Ministerstwa Finansów. W dniu 5 listopada 2008 r. spółkę Osinek postawiono w stan likwidacji. Zanim nastąpiła likwidacja, spółka Osinek miała nadal do dyspozycji środki finansowe i rzekomo poszukiwała różnych możliwości inwestycyjnych. Umowę pożyczki ze spółką Osinek zawarł i podpisał w imieniu spółki jej likwidator w dniu 30 kwietnia 2009 r. Aby określić potencjalne ryzyko związane z pożyczką, spółka Osinek zleciła niezależnemu ekspertowi, European Business Consulting spol. s.r.o. ("EBC"), przeprowadzenie analizy ekonomicznej ČSA, a kancelarii adwokackiej JUDr. Jiř í Rybá ř & JUDr. Pavel Štrbík - przeprowadzenie jej analizy prawnej.

(12) W dniu 29 września 2009 r. spółka Osinek oraz Ministerstwo Przemysłu i Handlu Republiki Czeskiej podpisały umowę, na mocy której dokonano cesji wierzytelności spółki Osinek od ČSA wynikających z umowy pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek na Ministerstwo jako rezultat postępowania likwidacyjnego spółki Osinek. Spółka ČSA otrzymała powiadomienie o tej cesji w tym samym dniu. W dniu 8 marca 2010 r. zakończyło się postępowanie likwidacyjne spółki Osinek.

(13) W dniu 3 maja 2010 r. rząd Republiki Czeskiej przyjął rezolucję nr 333 w sprawie planu restrukturyzacji ČSA ("rezolucja nr 333"), na mocy której rząd czeski polecił Ministerstwu Przemysłu i Handlu przeprowadzenie uwolnienia zastawów na części zabezpieczenia przed podwyższeniem kapitału założycielskiego ČSA. Pod względem prawnym kapitalizację pożyczki (zamianę długu na kapitał własny) oparto na wspomnianej rezolucji i wdrożono w dniu 30 czerwca 2010 r.

2.4. Beneficjent: spółka ČSA

(14) Spółka ČSA jest narodowym przewoźnikiem lotniczym Republiki Czeskiej od 1923 r. Siedziba główna spółki znajduje się w Pradze, a jej bazą jest port lotniczy Praga-Ruzyně. ČSA jest największym przedsiębiorstwem lotniczym z bazą w porcie lotniczym Praga-Ruzyně, obsługującym 37 % pasażerów rozpoczynających lub kończących podróż w Pradze. ČSA jest członkiem sojuszu Sky Team. Przed restrukturyzacją flota ČSA składała się z 51 statków powietrznych. Spółka ČSA oferuje regularne przewozy lotnicze (do 104 miejsc przeznaczenia w 44 państwach). Spółka ČSA wykonuje również loty czarterowe, świadczy usługi przewozu towarów, usługi obsługi naziemnej (obsługuje około 60 % wszystkich pasażerów w porcie lotniczym Praga-Ruzyně), usługi w zakresie konserwacji statków powietrznych, usługi w zakresie szkolenia załóg, usługi gastronomiczne, a także prowadzi sklepy bezcłowe w porcie lotniczym Praga-Ruzyně i sprzedaż bezcłową na pokładzie samolotów.

2.4.1. Struktura własności

(15) ČSA jest spółką będącą własnością państwa - Republika Czeska za pośrednictwem Ministerstwa Finansów jest właścicielem 95,69 % jej akcji. Akcjonariuszami mniejszościowymi są: Česká pojiš ťovna a.s. (2,26 %), miasto Praga (1,53 %) oraz miasto Bratysława (0,51 %).

(16) Po zakończeniu procesu restrukturyzacji państwo dąży do znalezienia partnera strategicznego dla spółki ČSA. W ramach przygotowań do planowanej prywatyzacji rząd czeski podjął decyzję o utworzeniu nowej struktury przedsiębiorstwa w ramach spółki Český Aeroholding a.s. ("ČAH").

(17) W dniu 25 października 2011 r. czeski organ ds. konkurencji zatwierdził utworzenie spółki ČAH, która będzie obejmować: ČSA, port lotniczy Praga-Ruzyně oraz obecne spółki zależne ČSA, tj. Czech Airlines Handling, Holidays Czech Airlines, Technics oraz ČSA Services s.r.o. Oczekiwano, że zarządzanie spółką ČAH oraz jej struktura będą zawierać elementy struktury holdingu finansowego, a celem spółki będzie restrukturyzacja przedsiębiorstw tworzących holding, aby ułatwić im dostęp do finansowania komercyjnego oraz przygotować je do nadchodzącej prywatyzacji.

2.4.2. Sytuacja finansowa spółki

(18) Spółka ČSA doświadczyła trudności, które pogłębiły się znacznie w 2009 r., w szczytowym momencie obecnego kryzysu gospodarczego. Chociaż spółka nigdy nie kwalifikowała się do objęcia postępowaniem upadłościowym zgodnie z prawem czeskim, prezentowała wyraźnie negatywną tendencję, jeżeli chodzi o rozwój jej kluczowych wskaźników finansowych.

Tabela 2

Kapitał własny i założycielski ČSA w latach 2006-2009 (w tys. CZK)

2006 2007 2008 2009
Kapitał własny 938 646 1 238 093 101 686 - 2 352 045
Kapitał założycielski 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510
Źródło: Sprawozdania roczne ČSA.

Tabela 3

Zmiany w finansach ČSA (w tys. CZK)

(tys.) CZK 31.12.2006 31.12.2007 31.3.2008 30.6.2008 31.12.2008 31.3.2009 30.6.2009 30.9.2009 31.12.2009
Zysk/strata - 396 951 206 600 [- 880 000 - 800 000] [- 180 000 - 165 000] 470 057 [- 1 320 000

- 1 190 000]

[- 1 840 000

- 1 660 000]

[- 2 625 000

- 2 365 000]

- 3 756 125
Obrót(1) 23 375 950 23 399 853 [4 625 000 -5 080 000] [10 175 000

-11 250 000]

22 581 692 [4 385 000 -4 820 000] [9 265 000 -10 235 000] [14 300 000

-15 830 000]

19 789 620
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej - 533 192 - 275 234 [- 1 110 000

- 1 000 000]

[- 640 000 - 580 000] - 1 762 376 [- 1 230 000

- 1 115 000]

[- 1 320 000

- 1 195 000]

- - 3 066 694
Zadłużenie 6 476 911 4 391 070 [4 410 000 -4 890 000] [3 665 000

-4 065 000]

6 494 752 [5 685 000 -6 285 000] [5 550 000 -6 065 000] [6 290 000 -6 960 000] 6 581 325
Wartość aktywów netto 11 679 439 10 161 647 [8 945 000 -9 855 000] [9 535 000

-10 065 000]

10 418 871 [8 340 000 -9 255 000] [8 990 000 -9 920 000] [8 470 000 -9 390 000] 7 948 571
Źródło: Sprawozdania finansowe przedstawione przez ČSA.

(1) Dane dotyczące obrotu w danym roku obrotowym są zbiorcze.

(19) Spółka odnotowała zyski w latach 2007 i 2008. W 2009 r. jej wynik z działalności znacznie się jednak pogorszył. W poprzednich czterech latach obrót spółki nieznacznie się zmniejszył, ale przepływ środków pieniężnych uległ znacznemu spadkowi. Poziom zadłużenia był w zasadzie stabilny. Spółka równoważyła straty sprzedażą aktywów, w szczególności w roku obrotowym 2009.

(20) Sytuacja spółki pogorszyła się na przestrzeni 2009 r., w szczególności po okresie letnim, który tradycyjnie jest okresem zysków dla ČSA.

2.5. Decyzja o wszczęciu postępowania

(21) W dniu 24 lutego 2010 r. Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające. W swojej decyzji Komisja wyraziła wątpliwości, czy w momencie uzyskania pożyczki spółka ČSA znajdowała się już w trudnej sytuacji w rozumieniu wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw ("wytyczne dotyczące pomocy na ratowanie i restrukturyzację")(4).

(22) Ponadto Komisja wyraziła wątpliwości, czy warunki pożyczki udzielonej przez Osinek na rzecz spółki ČSA, biorąc pod uwagę sytuację finansową tej spółki, zapewniły jej korzyść ekonomiczną, jakiej przedsiębiorstwo będące beneficjentem nie uzyskałoby w normalnych warunkach rynkowych. Komisja zakwestionowała również to, czy jeżeli pożyczka faktycznie obejmowała pomoc państwa, taką pomoc można uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie mających zastosowanie zasad pomocy państwa, w szczególności komunikatu Komisji dotyczącego tymczasowych wspólnotowych ram prawnych w zakresie pomocy państwa ułatwiających dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego ("tymczasowe ramy prawne")(5). Gdyby stwierdzono, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek obejmowała pomoc państwa, przedmiotowy środek miałby niekorzystny wpływ na konkurencję, tj. na przedsiębiorstwa obsługujące trasy z portu lotniczego Praga-Ruzyně lub konkurujące z ČSA i jej spółkami zależnymi na innych rynkach.

3. UWAGI REPUBLIKI CZESKIEJ

(23) W odpowiedzi na decyzję o wszczęciu postępowania Republika Czeska przedstawiła uwagi, w których stwierdziła, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek spełnia wymogi "testu prywatnego inwestora", ponieważ nie zapewniła ČSA nienależnych korzyści ekonomicznych.

(24) W szczególności Republika Czeska jest zdania, że w dniu podpisania umowy pożyczki ze spółką Osinek, ČSA nie była przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji, a stała nim dopiero w sierpniu 2009 r. Republika Czeska twierdzi, że pomimo rosnących problemów spółka ČSA zawsze była w stanie zabezpieczyć swoją rentowność. Sytuacja uległa jednak zmianie pod koniec 2008 r. i na początku 2009 r. i ulegała stałemu pogorszeniu w ciągu tego roku na skutek światowej recesji gospodarczej, która miała poważny wpływ na światowe rynki transportu(6). W połączeniu z destabilizacją rynków ropy naftowej i wahaniami kursów walutowych przyczyniło się to do pogorszenia sytuacji finansowej ČSA.

(25) W ciągu 2009 r. spółka ČSA bazowała na prognozach sporządzonych w oparciu o wyniki z poprzednich lat i spodziewała się znacznie lepszych wyników w sezonie letnim. Wyniki z pierwszej połowy 2009 r., które zgłoszono kierownictwu w połowie sierpnia, ukazały jednak znaczny spadek średnich dochodów ČSA w czerwcu. W sierpniu 2009 r. dla kierownictwa stało się jasne, że spółka nie jest dłużej w stanie funkcjonować bez natychmiastowych środków zapewniających ograniczenie kosztów ani bez pomocy finansowej ze źródeł zewnętrznych.

(26) W odniesieniu do ewentualnego elementu pomocy państwa w pożyczce udzielonej przez spółkę Osinek Republika Czeska utrzymuje, że stopa procentowa spełnia wymogi komunikatu Komisji w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych ("komunikat w sprawie stóp referencyjnych")(7). W szczególności Republika Czeska twierdzi, że zastosowanie trzymiesięcznej stopy PRIBOR jako stopy bazowej w celu określenia oprocentowania przedmiotowej pożyczki było właściwe z uwagi na zmienność rynków finansowych w okresie, w którym podpisano umowę pożyczki ze spółką Osinek.

(27) Spółka ČSA nie podlega ocenie opartej na systemach ratingowych, dlatego Republika Czeska nie może przedstawić dowodów potwierdzających jej założenie, że w czasie, w którym podpisano umowę pożyczki ze spółką Osinek, ČSA kwalifikowała się do ratingu kredytowego B. Republika Czeska odnosi się jednak do sprawozdania z dnia 27 kwietnia 2009 r., sporządzonego przez EBC, zgodnie z którym spółka ČSA była wypłacalna i posiadała zdolność kredytową.

(28) Republika Czeska ponownie podkreśla, że w celu zabezpieczenia pożyczki spółka ČSA musiała zapewnić zabezpieczenie wynoszące co najmniej 110 % kwoty pożyczki przez cały jej okres. W związku z tym faktyczna kwota pożyczki udzielonej spółce ČSA nigdy nie mogła przekroczyć 90 % wartości całego zabezpieczenia. Republika Czeska potwierdziła, że wymóg ten spełniono we wszystkich przypadkach, i przedstawiła sprawozdania z wyceny aktywów, które wykorzystano jako zabezpieczenie dla pożyczki.

(29) Republika Czeska twierdzi ponadto że z uwagi na fakt, iż spółka Osinek posiadała dużą ilość dostępnych środków finansowych, jej likwidator poszukiwał możliwości inwestycyjnych, które mogłyby zapewnić zwrot. Przed zawarciem umowy pożyczki ze spółką Osinek likwidator zlecił niezależnej firmie konsultingowej, EBC, oraz kancelarii adwokackiej JUDr. Jiř í Rybá ř & JUDr. Pavel Štrbík sporządzenie analizy ekonomicznej i prawnej oferty pożyczki. Analiza przeprowadzona przez EBC potwierdziła, że spółkę ČSA można było uznać za wypłacalną oraz że ryzyko, iż udzielenie ČSA pożyczki może spowodować stratę lub szkodę dla spółki Osinek, jest minimalne. Na podstawie tej analizy likwidator podjął decyzję, że pożyczka na rzecz ČSA będzie stanowić korzystny sposób zdeponowania dostępnych środków finansowych spółki Osinek.

(30) Republika Czeska twierdzi również, że nawet gdyby Komisja uznała, iż warunki pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek były bardziej korzystne niż warunki oferowane na rynku, pożyczka ta byłaby zgodna z warunkami określonymi w tymczasowych ramach prawnych.

4. UWAGI ZAINTERESOWANYCH STRON

(31) W trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja otrzymała uwagi od trzech zainteresowanych osób trzecich oraz od beneficjenta środka będącego przedmiotem dochodzenia, spółki ČSA (pkt 4).

(32) Uwagi ČSA zasadniczo odzwierciedlają przedstawione wyżej uwagi Republiki Czeskiej dotyczące decyzji o wszczęciu postępowania. ČSA ponownie podkreśla, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana na warunkach rynkowych, ponieważ spółka ta działała jak racjonalny uczestnik gospodarki rynkowej, kierujący się raczej celami komercyjnymi niż celami ekonomicznymi lub polityki społecznej. Ponadto spółka ČSA przedstawia uwagi na temat kwantyfikacji ewentualnego elementu pomocy, jeżeli Komisja stwierdziłaby, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana według korzystnej stopy procentowej, tj. przyjmując, że rating kredytowy spółki ČSA był niższy niż "B" lub zabezpieczenia nie można było sklasyfikować jako "wysokiego".

(33) Wszystkie zainteresowane osoby trzecie są konkurentami ČSA i reprezentuje je ta sama kancelaria adwokacka; ich argumentacja jest zatem do pewnego stopnia identyczna. Zainteresowane osoby trzecie twierdzą, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek zapewniła ČSA pomoc państwa, dzięki której spółka ta mogła prowadzić nieuczciwą konkurencję, narzucając ceny, jakich inni konkurenci, którzy nie uzyskali żadnych dotacji państwowych, nie mogą zaoferować bez utraty zdolności do pokrycia swoich kosztów i generowania racjonalnego zysku(8).

(34) Zainteresowane osoby trzecie twierdzą, że spółka ČSA miała poważne trudności jeszcze przed dniem 1 lipca 2008 r. Ponadto twierdzą one, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana według znacznie niższej stopy procentowej niż stopa, której w podobnych okolicznościach wymagałby bank, biorąc pod uwagę sytuację finansową spółki ČSA, długość okresu spłaty, jakość zabezpieczenia oraz niskie prawdopodobieństwo faktycznej spłaty. W takich okolicznościach pożyczka udzielona przez spółkę Osinek stanowiłaby pomoc państwa niezgodną z prawem i przepisami UE. Jeden z konkurentów, którzy przedstawili uwagi, twierdzi, że spółka ČSA spełniła warunek dotyczący utraty ponad połowy kapitału założycielskiego w latach 2007, 2008 i 2009. Ponadto w latach 2008 i 2009 ponad jedna czwarta kapitału założycielskiego ČSA została utracona na przestrzeni poprzednich 12 miesięcy. Konkurent ten wyjaśnia, iż na podstawie obniżenia kapitału założycielskiego ČSA w 2008 r. można przyjąć, że już w dniu 1 lipca 2008 r. spółka ta spełniała oba warunki dla przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji w rozumieniu pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację.

(35) Zainteresowane osoby trzecie twierdzą również, że ze względu na ujemny przepływ operacyjny środków pieniężnych, dużą liczbę wierzycieli oraz obecność zaległych zobowiązań finansowych płatnych w terminie 30 dni, można przyjąć, że od końca 2007 r. spółka stała w obliczu zbliżającej się niewypłacalności i w związku z tym powinna kwalifikować się jako przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji od 2007 r. (zgodnie z pkt 10 lit. c) wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację).

5. UWAGI REPUBLIKI CZESKIEJ DOTYCZĄCE UWAG ZAINTERESOWANYCH STRON

(36) Republika Czeska nie zgodziła się z uwagami zainteresowanych osób trzecich i zgodziła się z uwagami spółki ČSA. Republika Czeska utrzymała swój argument, iż pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana na warunkach rynkowych i zgodnie z komunikatem w sprawie stóp referencyjnych. Ponadto władze czeskie twierdzą, że spółka ČSA była w stanie prowadzić działalność bez pomocy państwa do drugiej połowy 2009 r. Stan aktywów spółki ČSA nie został poważnie naruszony nawet w pierwszej połowie 2009 r., a ich wartość faktycznie wzrosła z [8 340-9 255] mln CZK w pierwszym kwartale 2009 r. do [8 990-9 920] mln CZK w drugim kwartale 2009 r.

(37) Republika Czeska zauważa, że chociaż spółka ČSA publikuje wyniki swoich operacji zestawione zarówno zgodnie z czeskimi standardami rachunkowości ("CAS"), jak i z międzynarodowymi standardami sprawozdawczości finansowej ("MSSF"), zainteresowane osoby trzecie oparły swoje uwagi wyłącznie na wynikach zestawionych według CAS, która to metodyka nie zapewnia prawdziwego obrazu operacji spółki. Rachunki opracowane zgodnie z MSSF dostarczają lepszych informacji na temat sytuacji finansowej spółki i w związku z tym są bardziej odpowiednie. Spółka ČSA stosuje CAS, ponieważ ma taki obowiązek zgodnie z przepisami czeskiego prawa podatkowego. Działalność ČSA nie ogranicza się jednak do Republiki Czeskiej, ale ma zasięg światowy i dlatego spółka ta stosuje również MSSF. Republika Czeska zwraca uwagę na fakt, iż banki, podejmując decyzje kredytowe, stosują MSSF, ponieważ uważa się je za bardziej precyzyjne niż CAS.

(38) Republika Czeska przedstawiła również dowody potwierdzające, że w momencie udzielenia pożyczki przez spółkę Osinek spółka ČSA nie spełniała warunków dotyczących niewypłacalności zgodnie z czeską ustawą o niewypłacalności(9).

6. ISTNIENIE POMOCY PAŃSTWA

(39) Zgodnie z art. 107 ust. 1 Traktatu WE wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

(40) Kryteria, o których mowa w art. 107 ust. 1 TFUE, kumulują się. Dlatego też, w celu określenia, czy zgłoszone środki stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, muszą być spełnione wszystkie wymienione niżej warunki. Wsparcie finansowe musi:

- być przyznane przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych,

- przyznawać odbiorcy korzyść ekonomiczną,

- sprzyjać niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów,

- zakłócać lub grozić zakłóceniem konkurencji, oraz

- wpływać na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

6.1. Zasoby państwowe i możliwość przypisania ich państwu

(41) Pojęcie pomocy państwa ma zastosowanie do wszelkiej korzyści przyznanej bezpośrednio lub pośrednio, finansowanej przy użyciu zasobów państwowych i przyznanej przez samo państwo lub przez jakikolwiek organ pośredniczący działający na podstawie przyznanych mu uprawnień.

(42) W pierwszej kolejności należy zatem ustalić, czy pożyczkę udzieloną przez spółkę Osinek należy postrzegać jako zasoby państwowe. Jak wspomniano wyżej, w momencie udzielenia pożyczki spółka Osinek była w 100 % własnością Ministerstwa Finansów Republiki Czeskiej i z tego powodu, niezależnie od jej statusu przedsiębiorstwa lub jakiegokolwiek innego statusu prawnego, jest przedsiębiorstwem publicznym w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy Komisji 2006/111/WE z dnia 16 listopada 2006 r. w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi, a także w sprawie przejrzystości finansowej wewnątrz określonych przedsiębiorstw(10). Komisja uznaje zatem, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek jest finansowana z zasobów państwowych.

(43) Trybunał Sprawiedliwości orzekł jednak również, że nawet jeśli państwo jest w stanie kontrolować przedsiębiorstwo publiczne i wywierać dominujący wpływ na jego operacje, nie można automatycznie zakładać, że w konkretnym przypadku taka kontrola jest faktycznie sprawowana. Przedsiębiorstwo publiczne może działać z większą lub mniejszą niezależnością, zgodnie z pozostawionym mu przez państwo stopniem autonomii. Dlatego też sam fakt, że przedsiębiorstwo publiczne znajduje się pod kontrolą państwa nie jest wystarczający do tego, aby uznać, iż środki podejmowane przez to przedsiębiorstwo, takie jak przedmiotowa umowa pożyczki, można przypisać państwu. Należy również zbadać, czy konieczne jest uznanie, że w przyjęcie tego środka były w jakikolwiek sposób zaangażowane organy publiczne. W tym przedmiocie Trybunał wskazał, że przypisanie państwu środka podjętego przez przedsiębiorstwo publiczne można wywnioskować na podstawie zestawu wskaźników wynikających z okoliczności sprawy oraz kontekstu, w którym podjęto dany środek(11).

(44) Tego rodzaju wskaźniki obejmują: włączenie przedsiębiorstwa w struktury administracji publicznej, charakter działalności i jej wykonywanie na rynku w warunkach normalnej konkurencji z podmiotami prywatnymi, status prawny przedsiębiorstwa (tj. określenie, czy podlega ono prawu publicznemu czy też prawu ogólnemu spółek), intensywność nadzoru sprawowanego przez organy publiczne w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem lub dowolny inny element wskazujący w konkretnym przypadku na uczestnictwo organów publicznych w podjęciu danego środka lub na nieprawdopodobieństwo braku takiego uczestnictwa, biorąc pod uwagę zakres tego środka, jego treść lub określające go warunki.

(45) Komisja zauważa, że większość członków rady nadzorczej spółki Osinek jest przedstawicielami organów publicznych (takich jak Ministerstwo Finansów).

(46) Spółka Osinek została postawiona w stan likwidacji w dniu 5 listopada 2008 r. na mocy decyzji jej jedynego akcjonariusza z tego samego dnia. Chociaż zgodnie z prawem czeskim podczas procesu likwidacji likwidator musi działać samodzielnie i bez instrukcji ze strony organów spółki, Komisja zauważa również, że likwidator został wyznaczony przez Ministerstwo Finansów Republiki Czeskiej, działające jako jedyny akcjonariusz spółki Osinek.

(47) Ponadto władze czeskie przedstawiły Komisji opinie eksperckie JUDr. Jiř í Rybá ř i JUDr. Pavel Štrbík, w których zalecono, aby przed podjęciem decyzji o przyznaniu pożyczki na rzecz ČSA likwidator spółki Osinek skonsultował się z akcjonariuszem spółki Osinek, tj. Republiką Czeską.

(48) Jeżeli chodzi o nadzór działalności spółki Osinek przez państwo, Komisja zauważa też, że rząd czeski podjął następnie również decyzję o zwolnieniu zabezpieczenia pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek i dokonaniu zamiany długu na kapitał własny ČSA na mocy rezolucji nr 333.

(49) Dlatego też Komisja stwierdza, że decyzję o udzieleniu pożyczki przez spółkę Osinek można przypisać państwu czeskiemu. Należy zatem uznać, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została sfinansowana z zasobów państwowych.

6.2. Korzyść ekonomiczna

(50) Komisja zauważa, że zgodnie z ugruntowanymi zasadami prawa UE, jeżeli państwo udostępnia przedsiębiorstwu dodatkowy kapitał na warunkach lepszych niż warunki rynkowe, fakt ten może wchodzić w zakres art. 107 ust. 1 TFUE, ponieważ skutkuje sprzyjaniem konkretnemu przedsiębiorstwu w rozumieniu tego artykułu. Aby określić, czy państwo przyznało przedsiębiorstwu korzyść ekonomiczną, której nie uzyskałoby ono w normalnych warunkach rynkowych, Komisja stosuje "test prywatnego inwestora"(12).

(51) Zgodnie z tym testem pomoc państwa nie istniałaby w przypadku, gdyby w podobnych okolicznościach prywatny inwestor o rozmiarach porównywalnych do podmiotów działających w sektorze publicznym, działając w normalnych warunkach gospodarki rynkowej, zdecydował się dokonać przedmiotowej wpłaty na poczet kapitału. Komisja musi zatem ocenić, czy prywatny inwestor przeprowadziłby przedmiotową transakcję na takich samych warunkach. Według przewidywań hipotetyczny prywatny inwestor zachowuje się jak rozważny inwestor, który dążąc do maksymalizacji zysku, zachowuje ostrożność w odniesieniu do poziomu ryzyka dopuszczalnego dla danej stopy zwrotu. Zgodnie z tą zasadą kapitał udostępniony przedsiębiorstwu przez państwo w sposób bezpośredni lub pośredni w okolicznościach, które odpowiadają normalnym warunkom rynkowym, nie powinien być traktowany jako pomoc państwa(13).

(52) Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem test prywatnego inwestora ma także zastosowanie do pożyczek. Jeżeli przedmiotowy test stosuje się w odniesieniu do udzielenia pożyczki, należy rozpatrzyć kwestię tego, czy prywatny inwestor udzieliłby beneficjentowi pożyczki na warunkach, na jakich została ona faktycznie przyznana(14). W tym kontekście Komisja ocenia, czy pożyczka zostaje udzielona na normalnych warunkach rynkowych oraz czy takich pożyczek udzieliłby bank komercyjny. W odniesieniu do warunków takich pożyczek Komisja bierze pod uwagę w szczególności zarówno zastosowaną stopę procentową, jak i wymagane zabezpieczenie w celu pokrycia pożyczki. Komisja ocenia, czy zastosowane zabezpieczenie wystarczy do całkowitej spłaty pożyczki w przypadku niewykonania zobowiązania, a także ocenia sytuację finansową przedsiębiorstwa w momencie udzielenia pożyczki(15).

(53) Komisja zauważa, że spółka ČSA jest osobą prawną prowadzącą działalność gospodarczą, a zatem jest postrzegana jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 107 TFUE. Aby stwierdzić, czy pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana na korzystnych warunkach, czy na warunkach rynkowych, Komisja sprawdziła zgodność stopy procentowej dla przedmiotowej pożyczki ze stopą referencyjną Komisji, określoną w komunikacie w sprawie stóp referencyjnych, którą stosuje się jako wskaźnik zastępczy dla rynkowej stopy procentowej.

(54) W odniesieniu do odpowiedniej daty, którą należy wziąć pod uwagę przy porównaniu stopy procentowej przedmiotowej pożyczki ze stopą referencyjną, Komisja wyraziła już swoją opinię w decyzji o wszczęciu postępowania, twierdząc, że powinna to być data wiążącego prawnie aktu, na podstawie którego udzielono pożyczki, tj. dzień 30 kwietnia 2009 r. (data zawarcia umowy pożyczki między spółkami Osinek i ČSA).

(55) Republika Czeska twierdzi, że w tamtym okresie spółka ČSA nadal miała dostęp do finansowania zewnętrznego przez banki prywatne i stała się przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji dopiero w sierpniu 2009 r. Na początku 2009 r. zdolność kredytowa spółki ČSA odpowiadała ocenie ratingowej B.

(56) Aby zweryfikować twierdzenia Republiki Czeskiej, Komisja zasięgnęła opinii kilku banków prywatnych, które utrzymują stosunki handlowe ze spółką ČSA, na temat ich wewnętrznego ratingu ČSA w pierwszych sześciu miesiącach 2009 r., zmian tego ratingu wewnętrznego w okresie od lipca 2008 r. do lipca 2009 r., warunków pożyczek, jakich udzielono ČSA w pierwszych sześciu miesiącach 2009 r., oraz innych uwag dotyczących zdolności kredytowej ČSA w pierwszych sześciu miesiącach 2009 r. Trzy banki prywatne udzieliły informacji pod warunkiem zachowania poufności tych informacji, wykorzystania wyłącznie na potrzeby wewnętrznej oceny Komisji oraz nieujawniania ich żadnej osobie trzeciej, w tym spółce ČSA oraz władzom czeskim.

(57) Chociaż wszystkie te banki uznały pogorszenie sytuacji finansowej spółki ČSA na początku 2009 r., w pierwszej połowie 2009 r. spółce tej udzielono kredytów obrotowych oraz instrumentów kredytowych. Rating wewnętrzny ČSA w trzech prywatnych bankach odpowiada zasadniczo ratingowi B.

(58) Komisja zauważa, że odpowiedzi banków są spójne i logiczne. Chociaż ranking wewnętrzny spółki uległ pogorszeniu, obniżenie pozycji nie wydaje się na tyle znaczące, aby uzasadniać wyższy margines ryzyka.

(59) Komisja zauważa ponadto, że jak wskazano w decyzji o wszczęciu postępowania i jak wynika z informacji przekazanych przez Republikę Czeską, we wrześniu 2008 r. UniCreditBank zapewnił spółce ČSA kapitał obrotowy w postaci kredytu średnioterminowego (na 4 lata) w wysokości 200 mln CZK, którego zabezpieczenie stanowił symulator lotu. W dniu 25 czerwca 2009 r. ze względu na odchylenie od wskaźników finansowych uzgodnionych w umowie pożyczki UniCreditBank zwiększył margines ryzyka dla pożyczki udzielonej spółce ČSA ze 160 punktów bazowych (uzgodnionych we wrześniu 2008 r.) do 325 punktów powyżej miesięcznej stopy PRIBOR (tj. stopy procentowej w wysokości 5,10 % w skali roku na dzień 25 czerwca 2009 r.). Komisja zauważa, że ta stopa procentowa, która odzwierciedliła ostatnie pogorszenie się sytuacji finansowej spółki ČSA, jest niższa od stopy procentowej pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek (5,51 % w skali roku) i odpowiada zasadniczo stopie referencyjnej dla przedsiębiorstwa posiadającego rating kredytowy B (z wysokim zabezpieczeniem).

(60) W świetle powyższych faktów można stwierdzić, że w momencie udzielenia pożyczki przez spółkę Osinek spółka ČSA miała zasadniczo dostęp do finansowania zewnętrznego oraz że zdolność kredytowa ČSA w pierwszej połowie 2009 r. odpowiadała ratingowi kredytowemu B.

(61) Zabezpieczenie pożyczki obejmowało budynki znajdujące się na terenie portu lotniczego Praga-Ruzyně, grunty, zapasy oraz części zamienne. Wartość rynkową zabezpieczenia ustalili niezależni eksperci Republiki Czeskiej, zarejestrowani w rejestrze instytutów specjalistycznych lub w centralnym rejestrze upoważnionych ekspertów prowadzonym przez czeskie Ministerstwo Sprawiedliwości oraz posiadający doświadczenie w zakresie wyceny aktywów(16).

(62) Komisja zauważa, że datą sprawozdania z wyceny zabezpieczenia w postaci hangaru F (zob. tabela 1) jest dzień 1 czerwca 2009 r., natomiast pierwszą transzę pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek wypłacono w dniu 2 maja 2009 r. Władze czeskie przedstawiły deklarację YBN Consult z dnia 6 maja 2009 r., w której potwierdza się wartość wykorzystanego zabezpieczenia. Taka deklaracja jest zgodna z pkt 5.9.11 umowy pożyczki ze spółką Osinek pod warunkiem przedstawienia pełnego sprawozdania z wyceny w terminie jednego miesiąca od daty wypłaty pierwszej transzy. Komisja zauważa, że warunek ten został spełniony.

(63) Ponadto Komisja w sposób krytyczny oceniła przedstawione sprawozdania z wyceny. Wyceny nie dają żadnych podstaw do obaw, ponieważ nie wykryto żadnych wyraźnych błędów, zastosowano przyjęte metodyki, a wyceny opierają się na wiarygodnych założeniach. Dlatego też Komisja stwierdza, że wyniki obecnych sprawozdań z wyceny stanowią odpowiednią przybliżoną wartość realistycznych cen rynkowych aktywów wykorzystanych jako zabezpieczenia pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek. W przypadku jednego rodzaju zabezpieczenia (części zamienne) wartość oparto na ich wartości księgowej netto. Komisja uważa, że ta metoda wyceny jest odpowiednia dla tego rodzaju aktywów, biorąc pod uwagę fakt, że części zamienne mogą w łatwy sposób stać się przedmiotem wymiany handlowej i w związku z tym ich wartość powinna odpowiadać pierwotnemu kosztowi ich nabycia pomniejszonemu o skumulowaną amortyzację.

(64) W umowie pożyczki określono, że rzeczywista kwota pożyczki nie może przekraczać 90 % wartości zabezpieczenia, tj. wartość zabezpieczenia musi być równa co najmniej 110 % kwoty pożyczki. Z przekazanych informacji wynika, że w momencie przyznania pierwszej transzy w maju 2009 r. wartość pierwotnego zabezpieczenia uzgodniona w umowie pożyczki z dnia 30 kwietnia 2009 r. wynosiła co najmniej [110-117] %; w momencie przyznania drugiej transzy w lipcu 2009 r. - co najmniej [120-132] %; a w momencie przyznania trzeciej transzy we wrześniu 2009 r. - co najmniej [128-141] %. Ponadto w drodze kilku uzupełnień do umowy pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek (zob. pkt 8) dodano dodatkowe aktywa zabezpieczające i uwolniono niektóre aktywa.

Tabela 4

Przegląd zabezpieczenia w różnych okresach obowiązywania pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek

Data zmiany Pobrana kwota (w mln CZK) Wartość zabezpieczenia (w mln CZK) Poziom zabezpieczenia w %
11 maja 2009 r. 800 [880-935] [110-117] %
23 lipca 2009 r. 800 [1 350-1 485] [169-186] %
30 lipca 2009 r. 1 700 [2 040-2 240] [120-132] %
22 września 2009 r. 1 700 [2 485-2 760] [146-162] %
24 września 2009 r. 2 500 [3 190-3 535] [128-141] %
9 grudnia 2009 r. 2 500 [3 275-3 615] [131-145] %
25 stycznia 2010 r. 2 500 [3 310-3 640] [132-146] %

(65) W komunikacie w sprawie stóp referencyjnych zakłada się, że "wysokie" zabezpieczenie oznacza stratę z tytułu niewykonania zobowiązania równą 30 % lub mniej, co odpowiada wartości zabezpieczenia przynajmniej 70 % kwoty pożyczki. Komisja zauważa, że zabezpieczenie przewidziane dla pożyczki jest znacznie wyższe, co zapewnia istotny margines bezpieczeństwa w kontekście wszelkich możliwych odchyleń w szacunkach wartości zabezpieczenia.

(66) Zgodnie z komunikatem w sprawie stóp referencyjnych odpowiednia stopa procentowa w tamtym okresie wynosiłaby 5,16 % w skali roku (stopa bazowa 2,96 % + 220 punktów bazowych = 5,16 % w skali roku). Margines 220 punktów bazowych odzwierciedla rating kredytowy B, co zostało potwierdzone przez banki prywatne oraz opisane wyżej wysokie zabezpieczenie.

(67) Stopa ta jest niższa od stopy procentowej zastosowanej w odniesieniu do pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek (trzymiesięczna stopa PRIBOR(17) + 300 punktów bazowych), która w dniu 30 kwietnia 2009 r. osiągnęła poziom 5,51 % w skali roku.

(68) Z analizy zastosowanej stopy (trzymiesięczna stopa PRIBOR powiększona o 300 punktów bazowych) oraz stopy referencyjnej powiększonej o margines 220 punktów bazowych wynika, że stopy te są porównywalne pod względem metodyki dotyczącej podstawy oraz ogólnego poziomu zastosowanych stóp, w tym odpowiedniego marginesu ryzyka.

(69) PRIBOR stanowi wartość referencyjną stóp procentowych na rynku depozytów międzybankowych, które dla Narodowego Banku Czeskiego oraz dla Czech Forex Club (Stowarzyszenie Rynków Finansowych Republiki Czeskiej - A.C.I.) oblicza (w stały sposób) agent ds. obliczeń na podstawie notowań giełdowych banków odniesienia dotyczących sprzedaży depozytów (tj. ofert)(18).

(70) W przypadku pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek stopa oprocentowania opiera się na wartości PRIBOR obliczonej dla trzymiesięcznego okresu zapadalności. Podstawą stopy referencyjnej są jednoroczne stopy rynku pieniężnego. Komisja zastrzega sobie jednak prawo do zastosowania krótszych lub dłuższych okresów zapadalności dostosowanych do konkretnych przypadków.

(71) Z analizy zmian tych dwóch stóp w okresie trwania pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek (kwiecień 2009 r. - czerwiec 2010 r.) wynika, że stopy te są rzeczywiście porównywalne. Średnie stopy(19) dla okresu od kwietnia 2009 r. do czerwca 2010 r. są prawie takie same (4,77 % w przypadku stopy PRIBOR powiększonej o 300 punktów bazowych; 4,79 % w przypadku stopy referencyjnej uwzględniającej margines ryzyka wynoszący 220 punktów bazowych). Niewielka różnica między dwoma wartościami punktów bazowych wynika z innej metody korekty. Stopa PRIBOR jest korygowana codziennie; stopa referencyjna jest korygowana jedynie co kilka miesięcy.

(72) W tym kontekście zastosowana stopa procentowa może być przyjęta jako odpowiedni wskaźnik zastępczy dla stopy rynkowej. Przyjmując za podstawę komunikat w sprawie stóp referencyjnych, środek jest zgodny z rynkiem i dlatego nie wiąże się z korzyścią ekonomiczną na rzecz spółki ČSA.

(73) Komisja zauważa ponadto że spłaty odsetek przez spółkę ČSA na rzecz wierzyciela były realizowane w pełnej zgodności z warunkami umowy pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek(20).

6.3. Selektywność

(74) Artykuł 107 ust. 1 TFUE zawiera wymóg, zgodnie z którym, aby dany środek został określony jako pomoc państwa, musi on sprzyjać "niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów". W tym przypadku Komisja zauważa, że spółka Osinek udzieliła pożyczki wyłącznie ČSA. Pożyczka ta ma zatem selektywny charakter w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.

6.4. Zakłócenie konkurencji oraz wpływ na wymianę handlową

(75) Jeżeli chodzi o łączne kryteria pomocy państwa, w rozpatrywanym przypadku wpływ na wymianę handlową wewnątrz UE oraz zakłócenie konkurencji są bezsporne i nie zostały nawet zakwestionowane przez władze czeskie. Spółka ČSA konkuruje z innymi przedsiębiorstwami lotniczymi Unii Europejskiej, w szczególności od momentu wejścia w życie postanowień trzeciego etapu liberalizacji transportu lotniczego ("trzeciego pakietu") w dniu 1 stycznia 1993 r. Dzięki przedmiotowym środkom spółka ČSA mogła kontynuować działalność i nie musiała borykać się, jak inni konkurenci, z normalnymi konsekwencjami jej złych wyników finansowych.

6.5. Wniosek

(76) W świetle powyższych ustaleń Komisja stwierdza, że środek nie obejmuje jakiejkolwiek pomocy państwa na rzecz ČSA, ponieważ pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana na warunkach, jakich wymagałby prywatny inwestor. W szczególności stopa procentowa pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek została przyznana zgodnie ze stopą referencyjną określoną na podstawie komunikatu w sprawie stóp referencyjnych, biorąc pod uwagę fakt, że w momencie udzielenia pożyczki rating kredytowy spółki ČSA był na poziomie B, co potwierdziły banki prywatne, a zabezpieczenie pożyczki przez cały czas było znacznie wyższe niż 70 % kwoty pożyczki ustalone w komunikacie w sprawie stóp referencyjnych.

7. ZGODNOŚĆ POMOCY Z RYNKIEM WEWNĘTRZNYM

(77) Komisja przeanalizowała jednak również, czy jeżeli uznano by, że pożyczka obejmowała pomoc państwa, środek byłby zgodny z rynkiem wewnętrznym na mocy art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE, na podstawie tymczasowych ram prawnych.

(78) Pożyczka udzielona przez spółkę Osinek została przyznana w 2009 r. Środek ma zatem na celu ułatwienie dostępu przedsiębiorstwa do finansowania zewnętrznego w okresie, w którym normalne funkcjonowanie rynków kredytowych jest poważnie zakłócone z powodu kryzysu finansowego oraz gdy kryzys finansowy ("zapaść kredytowa") wpływa na szerszą gospodarkę i prowadzi do poważnych zakłóceń gospodarki państw członkowskich.

(79) W dniu 17 grudnia 2008 r. Komisja zajęła się problemem tego kryzysu, przyjmując tymczasowe ramy prawne. Komisja odniosła się w nich do "wagi obecnego kryzysu finansowego i jego skutków dla gospodarek wszystkich państw członkowskich". Komisja stwierdziła również, że "aby rozwiązać zaistniałe problemy, niektóre kategorie pomocy państwa są, w ograniczonym okresie, uzasadnione, i można je uznać za zgodne ze wspólnym rynkiem na mocy art. 107 ust. 3 lit b) TFUE".

7.1. Zgodność z sekcją 4.4.2 tymczasowych ram prawnych

(80) Środek musi zostać oceniony pod kątem wymogów sekcji 4.4.2 tymczasowych ram prawnych ("Pomoc w formie dopłaty do oprocentowania").

Zgodność zastosowanych stóp procentowych

(81) Zgodnie z treścią tymczasowych ram prawnych zastosowana stopa procentowa musi być co najmniej równa stopie oprocentowania depozytów jednodniowych stosowanej przez bank centralny powiększonej o premię odpowiadającą różnicy między średnią stopą roczną na rynku międzybankowym a średnią stopą oprocentowania depozytów jednodniowych stosowaną przez bank centralny w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 30 czerwca 2008 r. oraz o premię z tytułu ryzyka kredytowego odpowiadającą profilowi ryzyka odbiorcy, jak określono w komunikacie w sprawie stóp referencyjnych.

(82) Stopa oprocentowania depozytów jednodniowych dla Republiki Czeskiej w dniu 30 kwietnia 2009 r. wynosiła 1,45 %(21). Różnica między średnią stopą roczną na rynku międzybankowym a średnią stopą oprocentowania depozytów jednodniowych stosowaną przez bank centralny w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 30 czerwca 2008 r. wynosiła 68 punktów bazowych.

(83) Premia z tytułu ryzyka kredytowego odpowiadająca profilowi ryzyka odbiorcy wynosiła 220 punkty bazowe. Podstawą tej premii jest rating kredytowy B (zob. pkt 57) oraz wysoki poziom zabezpieczenia, biorąc pod uwagę zaoferowane zabezpieczenie (zob. pkt 64 i 65).

(84) Zgodnie z treścią tymczasowych ram prawnych minimalna stopa wynosiłaby zatem 4,33 % (1,45 % + 0,68 % + 2,20 %). Rzeczywista stopa oprocentowania pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek wynosiła 5,51 %. W rezultacie stopa oprocentowania pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek była wyższa niż minimalna dozwolona stopa zgodnie z tymczasowymi ramami prawnymi.

(85) Ponadto w sekcji 4.4 tymczasowych ram prawnych wymaga się spełnienia dwóch dodatkowych warunków, aby pożyczka mogła być uznana za pomoc zgodną z rynkiem wewnętrznym:

Umowa zawarta przed dniem 31 grudnia 2010 r.

(86) Po pierwsze, umowa musiała zostać zawarta najpóźniej do dnia 31 grudnia 2010 r. Obniżone stopy procentowe można stosować do płatności odsetek realizowanych przed dniem 31 grudnia 2012 r.

(87) Umowę pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek zawarto w dniu 30 kwietnia 2009 r. Pożyczka miała zostać spłacona w ramach jednej płatności w dniu 30 listopada 2010 r. Umowa pożyczki spełnia zatem pierwszy warunek.

Przedsiębiorstwo nieznajdujące się w trudnej sytuacji w dniu 1 lipca 2008 r.

(88) Po drugie, beneficjent nie mógł znajdować się w trudnej sytuacji w dniu 1 lipca 2008 r.

(89) W pkt 9 wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację stwierdza się, że nie istnieje unijna definicja przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji, i dodaje się, że Komisja uważa dane przedsiębiorstwo za znajdujące się w trudnej sytuacji, jeżeli ani przy pomocy zasobów własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub wierzycieli, nie jest w stanie powstrzymać strat, które bez zewnętrznej interwencji organów publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej.

(90) Następnie w pkt 10 lit. b) wytycznych wyjaśnia się, iż uznaje się, że spółka znajduje się w trudnej sytuacji, jeżeli przynajmniej niektórzy jej członkowie są w sposób nieograniczony odpowiedzialni za długi spółki, jeżeli ponad połowa jej kapitału założycielskiego została utracona, w tym ponad jedna czwarta w okresie poprzedzających 12 miesięcy.

(91) W 2008 r. kapitał założycielski spółki ČSA miał ogółem wartość 2 735 mln CZK. Przyjmując za podstawę standard CAS, w tym samym roku wartość kapitału własnego spółki zmniejszyła się do 101 mln CZK.

Tabela 5

Kapitał własny i założycielski w latach 2007-2008 (w tys. CZK)

2007 6/07 7/07 8/07 9/07 10/07 11/07 12/07
Kapitał własny [1 035 000

- 1 140 000]

[1 415 000

- 1 555 000]

[1 450 000

- 1 595 000]

[1 410 000

- 1 565 000]

[1 950 000

- 2 145 000]

[1 260 000

- 1 390 000]

1 238 093
Kapitał założycielski 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510
2008 1/08 2/08 3/08 4/08 5/08 6/08
Kapitał własny [585 000 - 645 000] [385 000 - 420 000] [110 000 - 120 000] [690 000 - 755 000] [860 000 - 950 000] [965 000 - 1 065 000]
Kapitał założycielski 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510
7/08 8/08 9/08 10/08 11/08 12/08
Kapitał własny [945 000 - 1 030 000] [1 220 000 - 1 340 000] [1 270 000 - 1 410 000] [1 295 000 - 1 430 000] [610 000 - 670 000] 101 686
Kapitał założycielski 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510 2 735 510
Źródło: Sprawozdania finansowe przedstawione przez ČSA.

(92) Chociaż na dzień 1 lipca 2008 r. utracono już ponad połowę kapitału założycielskiego spółki, drugi warunek zapisany w pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację, zgodnie z którym ponad jedna czwarta kapitału założycielskiego musiała zostać utracona w ciągu poprzedzających 12 miesięcy, nie został spełniony. Utrata kapitału własnego w okresie od czerwca 2007 r. do lipca 2008 r. ([31 570 000-34 875 000] CZK) odpowiada jedynie [0,8-1,5] % kapitału założycielskiego.

(93) Ponadto zgodnie z pkt 10 lit. c) wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację uznaje się, że spółka znajduje się w trudnej sytuacji, jeżeli spełnia ona określone w prawie krajowym kryteria dotyczące podlegania zbiorowemu postępowaniu upadłościowemu. Władze czeskie potwierdziły, że spółka ČSA nie kwalifikowała się do objęcia postępowaniem upadłościowym zgodnie z paragrafem 3 czeskiej ustawy o niewypłacalności.

(94) Zgodnie z pkt 11 wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację, nawet gdy nie zachodzi żadna z okoliczności wymienionych w pkt 10 wytycznych, przedsiębiorstwo może nadal być uznane za znajdujące się w trudnej sytuacji, w szczególności gdy występują typowe oznaki, takie jak rosnące straty, malejący obrót, zwiększanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający się przepływ środków pieniężnych, rosnące zadłużenie, rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa wartość aktywów netto.

(95) Zmiany wyników finansowych spółki ČSA w odnośnym okresie nie wykazywały wyraźnej tendencji negatywnej (zob. tabela 3). Spółka odnotowała stratę pod koniec 2006 r., ale odrobiła ją i wykazała dodatni wynik za rok 2007. Następnie pod koniec pierwszego kwartału 2008 r. odnotowano stratę o wartości [800-880] mln CZK. Sytuacja uległa jednak poprawie pod koniec drugiego kwartału, tj. do dnia 30 czerwca 2008 r. Podobną tendencję można zaobserwować w przypadku przepływów środków pieniężnych. W analizowanym okresie obrót spółki ČSA zmniejszał się powoli w skali roku. Nie można jednak stwierdzić, że obrót zmniejszył się znacznie przed dniem 30 czerwca 2008 r.

(96) Zadłużenie spółki zmniejszyło się w okresie od marca 2008 r. do czerwca 2008 r., a następnie zwiększyło się w kolejnych sześciu miesiącach. Wartość aktywów również zmieniała się w badanym okresie bez żadnej wyraźnej tendencji.

(97) Podsumowując, tendencja dotycząca kryteriów finansowych określona w pkt 11 wytycznych dotyczących pomocy na ratowanie i restrukturyzację nie wskazuje wyraźnie na wszystkie typowe oznaki przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji przed dniem 30 czerwca 2008 r. Ponadto w analizowanym okresie spółka ČSA nadal miała dostęp do finansowania, czego potwierdzeniem jest fakt, że we wrześniu 2008 r. mogła uzyskać pożyczkę od prywatnego banku (zob. pkt 59).

(98) Komisja zauważa, że pomoc zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie sekcji 4.4 tymczasowych ram prawnych można przyznać przedsiębiorstwom, które nie znajdowały się w trudnej sytuacji w dniu 1 lipca 2008 r., ale znalazły się w takiej sytuacji później na skutek światowego kryzysu finansowego i gospodarczego. Dlatego fakt, iż spółka ČSA stała się przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji w późniejszym terminie, pozostaje bez uszczerbku dla zgodności z rynkiem wewnętrznym na podstawie tymczasowych ram prawnych.

(99) W związku z tym Komisja uważa, że w dniu 1 lipca 2008 r. spółka ČSA nie była przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji oraz że w związku z tym kwalifikowała się do zastosowania tymczasowych ram prawnych.

7.2. Wniosek

(100) W związku z powyższym pożyczka udzielona przez spółkę Osinek spełnia wszystkie warunki określone w sekcji 4.4 tymczasowych ram prawnych. Dlatego też, nawet gdyby uznano, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek obejmowała pomoc państwa, środek ten nadal byłby zgodny z rynkiem wewnętrznym na mocy art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE.

8. WNIOSEK

(101) Komisja stwierdza, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek nie obejmuje jakiejkolwiek pomocy państwa. Co więcej, nawet gdyby uznano, że pożyczka udzielona przez spółkę Osinek obejmowała pomoc państwa, środek ten nadal byłby zgodny z rynkiem wewnętrznym na mocy art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE.

(102) Niniejsza decyzja nie obejmuje zwolnienia zabezpieczenia ani dokonanej w dniu 30 czerwca 2010 r. kapitalizacji pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek. Ocena tego środka będzie przedmiotem ostatecznej decyzji w sprawie SA.30908,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Środek, który Republika Czeska wdrożyła na rzecz spółki České aerolinie a.s. w postaci pożyczki wynoszącej ogółem 2,5 mld CZK, udzielonej przez spółkę Osinek a.s. na podstawie umowy pożyczki z dnia 30 kwietnia 2009 r., nie stanowi pomocy w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a nawet gdyby stanowił taką pomoc, jest on zgodny z rynkiem wewnętrznym na mocy art. 107 ust. 3 lit. b) tego Traktatu.

Artykuł  2

Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Czeskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia 21 marca 2012 r.

W imieniu Komisji

Joaquín ALMUNIA

Wiceprzewodniczący

______

(1) Ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. art. 87 oraz 88 Traktatu WE stały się odpowiednio art. 107 oraz 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Treść tych dwóch grup postanowień jest zasadniczo identyczna. Do celów niniejszej decyzji odniesienia do art. 107 i 108 TFUE należy, w stosownych przypadkach, rozumieć jako odniesienia do art. 87 i 88 Traktatu WE. W TFUE wprowadzono również pewne zmiany terminologiczne, takie jak zmiana terminu "Wspólnota" na "Unia" oraz "wspólny rynek" na "rynek wewnętrzny". W niniejszej decyzji stosowana będzie terminologia TFUE.

(2)Decyzja Komisji C(2010) 987 final z dnia 24 lutego 2010 r. (Dz.U C 43 z 11.2.2011, s. 6).

(3) Pierwsze uzupełnienie dodano w dniu 23 lipca 2009 r., drugie - w dniu 22 września 2009 r., w trzecie - w dniu 9 grudnia 2009 r., a czwarte - w dniu 25 stycznia 2010 r.

(4) Dz.U. C 244 z 1.10.2004, s. 2.

(5) Dz.U. C 83 z 7.4.2009, s. 1.

(6) W 2009 r. rynek czeski doświadczył 6-procentowego spadku ruchu pasażerskiego w porcie lotniczym Praga-Ruzyně.

(7) Dz.U. C 14 z 19.1.2008, s. 6.

(8) Dodatkowe uwagi zainteresowanych osób trzecich dotyczące: (i) kapitalizacji pożyczki udzielonej przez spółkę Osinek w drodze zamiany długu na kapitał własny; (ii) domniemanej wypłaty wynagrodzenia na rzecz prezesa zarządu oraz prezesa spółki ČSA przez będący własnością państwa port lotniczy Praga-Ruzyně; oraz (iii) przeniesienia własności spółki ČSA na będący własnością państwa port lotniczy Praga-Ruzyně wraz z późniejszym oddaniem go w dzierżawę ČSA, nie mają związku z niniejszą sprawą i będą przedmiotem analizy w ramach ostatecznej decyzji w sprawie SA.30908 ČSA - Czech Airlines - Plan restrukturyzacji.

(9) Ustawa nr 182/2006.

(10) Dz.U. L 318 z 17.11.2006, s. 17.

(11) Sprawa C-482/99, Francja przeciwko Komisji ("Stardust Marine"), Rec. 2002, s. I-4397, pkt 52 i 57.

(12) Połączone sprawy T-228/99 i T-233/99, Westdeutsche Landesbank GZ przeciwko Komisji, Rec. 2003, s. II-435, pkt 251.

(13) Komunikat Komisji do państw członkowskich "Stosowanie art. 92 i 93 Traktatu EWG oraz art. 5 dyrektywy Komisji 80/723/EWG w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych w sektorze wytwórczym" (Dz.U. C 307 z 13.11.1993, s. 3), pkt 11. Komunikat ten dotyczy sektora wytwórczego, ale ma zastosowanie do innych sektorów gospodarki. Por. sprawa T-16/96, Cityflyer, Rec. 1998, s. II-757, pkt 51.

(14) Zob. sprawa T-16/96, Cityflyer Express Ltd przeciwko Komisji, Rec. 1998, s. II-757, pkt 45 i 46.

(15) Zob. Komunikat w sprawie zastosowania art. 92 i 93 Traktatu WE i art. 61 Porozumienia EOG do pomocy państwa w sektorze lotnictwa (Dz.U. 350 z 10.12.1994, s. 5).

(16) YBN Consult - Znalecký ústav s.r.o. jest specjalistycznym instytutem posiadającym kwalifikacje do świadczenia porad eksperckich w sektorach ekonomicznym i budowlanym. PROSCON - s.r.o. jest specjalistycznym instytutem posiadającym kwalifikacje do świadczenia porad eksperckich w dziedzinie ekonomii. Vladimír Čmejla jest ekspertem w dziedzinie ekonomii, patentów i wynalazków.

(17) Dzienne wartości stóp PRIBOR można znaleźć pod adresem: http://www.cnb.cz/en/financial_markets/money_market/pribor/daily.jsp.

(18) Informacje na temat metodyki PRIOBOR można znaleźć pod adresem: http://www.cnb.cz/docs/ARADY/MET_LIST/prib_en.pdf.

(19) Wartość średnich stóp uzyskuje się ze średniej arytmetycznej miesięcznych średnich trzymiesięcznej stopy PRIBOR powiększonej o 300 punktów bazowych według Narodowego Banku Czeskiego oraz odpowiednich stóp referencyjnych powiększonych o 220 punktów bazowych w okresie od kwietnia 2009 r. do czerwca 2010 r. (odpowiednie dane można znaleźć w tabelach pod adresami: http://www.cnb.cz/en/financial_markets/money_market/pribor/averages_form.jsp oraz http://ec.europa.eu/competition/state_aid/legislation/reference_rates.html).

(20) Odsetki spłacano należycie przez pięć kolejnych kwartałów kalendarzowych, jeden raz naliczono karę umowną za dwudniową zwłokę w płatności.

(21) Stopę CZEONIA (czeski indeks jednodniowych międzybankowych operacji depozytowych) definiuje się jako średnią ważoną stóp procentowych wszystkich niezabezpieczonych depozytów jednodniowych umieszczanych przez banki referencyjne na rynku międzybankowym. Jest obliczana i publikowana przez Narodowy Bank Czeski (http://www.cnb.cz/en/financial_markets/money_market/czeonia/daily.jsp).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2012.289.56

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2012/637/UE w sprawie Pomocy państwa SA.29864 (C 6/10) (ex NN 1/10) wdrożonej przez Republikę Czeską na rzecz České aerolinie a. s. (ČSA - Czech Airlines a.s. - możliwe konsekwencje w postaci istnienia Pomocy państwa w przypadku pożyczki udzielonej przez Osinek a.s.)
Data aktu: 21/03/2012
Data ogłoszenia: 19/10/2012