Dyrektywa 93/6/EWG w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych

DYREKTYWA RADY 93/6/EWG
z dnia 15 marca 1993 r.
w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 57 ust. 2 zdanie pierwsze i trzecie,

uwzględniając wniosek Komisji (1),

we współpracy z Parlamentem Europejskim (2),

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (3),

a także mając na uwadze, co następuje:

głównym celem dyrektywy Rady 93/22/EWG z dnia 10 maja 1993 r. w sprawie usług inwestycyjnych w zakresie papierów wartościowych (4) jest umożliwienie przedsiębiorstwom inwestycyjnym, posiadającym zezwolenia przyznane przez właściwe władze ich Państw Członkowskich i nadzorowanym przez te władze, swobodnego zakładania filii i świadczenia usług w innych Państwach Członkowskich; w tym celu dyrektywa zapewnia koordynację przepisów w zakresie przyznawania zezwoleń przedsiębiorstwom inwestycyjnym i prowadzenia przez nich działalności;

powyższa dyrektywa nie ustanawia jednak wspólnych zasad dotyczących wielkości funduszy własnych przedsiębiorstw inwestycyjnych ani nawet nie ustala wymaganego poziomu kapitału założycielskiego takich przedsiębiorstw; dyrektywa ta nie ustanawia wspólnych ram monitorowania ryzyka, które przedsiębiorstwa te ponoszą; w kilku przepisach tej dyrektywy wspomina się o innej inicjatywie Wspólnoty, która ma na celu właśnie koordynację rozwiązań w tych dziedzinach;

przyjęte podejście zakłada dokonanie jedynie zasadniczej harmonizacji w zakresie niezbędnym i dostatecznym, aby zapewnić wzajemne uznawanie zezwolenia i systemów nadzoru ostrożnościowego; podjęcie działań w celu przyjęcia wspólnej definicji funduszy własnych przedsiębiorstw inwestycyjnych, ustalenia wymaganego poziomu ich kapitału założycielskiego oraz ustanowienia wspólnych ram dla monitorowania ryzyka obciążającego działalność tych przedsiębiorstw stanowi nieodzowny element harmonizacji, koniecznej dla zastosowania zasady wzajemnego uznawania w ramach wewnętrznego rynku finansowego;

właściwe jest zróżnicowanie wymaganego poziomu kapitału założycielskiego w zależności od zakresu działalności określonego w zezwoleniu przyznanemu przedsiębiorstwu inwestycyjnemu;

należy zezwolić istniejącym przedsiębiorstwom inwestycyjnym na kontynuowanie swojej działalności, pod określonymi warunkami, nawet wówczas gdy nie sprostają one wymogom w zakresie minimalnego poziomu kapitału założycielskiego dla przedsiębiorstw nowo powstałych;

Państwa Członkowskie mają także możliwość ustanowienia przepisów bardziej restrykcyjnych, aniżeli te przewidziane w niniejszej dyrektywie;

niniejsza dyrektywa stanowi część szerszego wysiłku międzynarodowego zmierzającego do zbliżenia do siebie obowiązujących przepisów dotyczących nadzoru nad przedsiębiorstwami inwestycyjnymi i instytucjami kredytowymi (zbiorowo zwanymi dalej "instytucjami");

wspólne normy podstawowe dotyczące funduszy własnych instytucji stanowią kluczowy element rynku wewnętrznego w sektorze usług inwestycyjnych, gdyż fundusze własne służą zapewnieniu ciągłości działania instytucji oraz ochronie inwestorów;

na wspólnym rynku finansowym poszczególne instytucje, zarówno przedsiębiorstwa inwestycyjne, jak i instytucje kredytowe, bezpośrednio konkurują między sobą;

z tych względów pożądane jest równe traktowanie instytucji kredytowych i przedsiębiorstw inwestycyjnych;

w przypadku instytucji kredytowych dyrektywa Rady 89/647/EWG z dnia 18 grudnia 1989 r. w sprawie współczynnika wypłacalności dla instytucji kredytowych (5) wprowadziła już wspólne normy w zakresie nadzorowania i monitorowania ryzyka kredytowego;

niezbędne jest opracowanie wspólnych norm dotyczących ryzyka rynkowego, wynikającego z działalności instytucji kredytowych oraz ustalenie równoległych ram nadzorowania ryzyka, które ponoszą instytucje, zwłaszcza ryzyka rynkowego, w szczególności ryzyka pozycji, ryzyka kontrahenta/ryzyka rozliczenia i ryzyka walutowego;

niezbędne jest wprowadzenie pojęcia "portfela handlowy", który obejmuje pozycje otwierane w papierach wartościowych i innych instrumentach finansowych, przeznaczonych do obrotu a obciążonych głównie ryzykiem rynkowym, jak również zaangażowania wynikające z określonych usług finansowych świadczonych na rzecz klientów;

pożądane jest, aby instytucje prowadzące jedynie znikomą działalność w ramach portfela handlowego, w ujęciu zarówno względnym, jak i bezwzględnym, miały możliwość stosowania przepisów dyrektywy 89/647/EWG, a nie musiały przestrzegać wymogów określonych w załączniku I i II niniejszej dyrektywy;

istotne jest, aby przy monitorowaniu ryzyka rozliczenia/ryzyka dostawy uwzględnić istnienie systemów dających adekwatny poziom zabezpieczenia, które ogranicza takie ryzyko;

w każdym przypadku instytucje muszą przestrzegać przepisów niniejszej dyrektywy w zakresie pokrycia funduszami własnymi ryzyka walutowego obciążającego całokształt ich działalności; należy ustalać niższe wymogi kapitałowe dla pozycji w walutach ściśle ze sobą skorelowanych, gdy korelacja taka została potwierdzona badaniami statystycznymi lub wynika z obowiązujących umów międzyrządowych, zwłaszcza w perspektywie utworzenia Europejskiej Unii Walutowej;

istnienie we wszystkich instytucjach wewnętrznych systemów monitorowania i kontroli ryzyka stopy procentowej, obciążającego całą działalność tych instytucji stanowi szczególnie istotny sposób ograniczania tego ryzyka do minimum; w związku z tym systemy takie muszą podlegać nadzorowi ze strony właściwych organów;

Dyrektywa Rady 92/121/EWG z dnia 21 grudnia 1992 r. w sprawie nadzoru i kontroli wysokiego ryzyka ponoszonego przez instytucje kredytowe (6) nie miała na celu ustanowienia wspólnych zasad monitorowania koncentracji zaangażowań w zakresie działalności, która zasadniczo obciążona jest ryzykiem rynkowym; w dyrektywie tej wspomina się o innej inicjatywie Wspólnoty, która ma na celu przyjęcie wymaganej koordynacji rozwiązań w tej dziedzinie;

niezbędne jest przyjęcie wspólnych zasad monitorowania i kontroli koncentracji zaangażowań przedsiębiorstw inwestycyjnych;

fundusze własne instytucji kredytowych zostały już zdefiniowane w dyrektywie Rady 89/299/EWG z dnia 17 kwietnia 1989 r. w sprawie funduszy własnych instytucji kredytowych (7);

powyższa definicja stanowiła podstawę dla zdefiniowania funduszy własnych instytucji;

istnieją jednak względy stanowiące o tym, że do celów niniejszej dyrektywy definicja funduszy własnych instytucji może różnić się od definicji zawartej w wyżej wspomnianej dyrektywie, celem uwzględnienia szczególnego charakteru tych rodzajów działalności prowadzonej przez instytucje, które narażone są głównie na ryzyko rynkowe;

dyrektywa Rady 92/30/EWG z dnia 6 kwietnia 1992 r. w sprawie nadzoru skonsolidowanego nad instytucjami kredytowymi (8) ustala zasadę konsolidacji; dyrektywa ta nie ustanawia wspólnych zasad konsolidacji w przypadku instytucji finansowych, których działalność zasadniczo obciążona jest ryzykiem rynkowym; w dyrektywie tej wspomina się o innej inicjatywie Wspólnoty, która ma na celu przyjęcie skoordynowanych działań w tej dziedzinie;

dyrektywa 92/30/EWG nie ma zastosowania do grup, w których skład wchodzi jedno przedsiębiorstwo inwestycyjne lub więcej takich przedsiębiorstw, lecz nie wchodzi żadna instytucja kredytowa; ustalono jednak, że pożądane będzie ustanowienie wspólnych ram wprowadzenia nadzoru skonsolidowanego nad przedsiębiorstwami inwestycyjnymi;

od czasu do czasu może zaistnieć konieczność dokonania technicznych korekt szczegółowych przepisów niniejszej dyrektywy celem uwzględnienia nowych zjawisk w dziedzinie usług inwestycyjnych; Komisja odpowiednio zaproponuje niezbędne korekty;

Rada w późniejszym terminie przyjmie tryb dokonywania korekt celem dostosowania niniejszej dyrektywy do wymogów postępu technicznego, zgodnie z postanowieniami decyzji Rady 87/373/EWG z dnia 13 lipca 1987 r. ustanawiającej procedury stosowania uprawnień wykonawczych powierzonych Komisji(9); do tego czasu Rada, na wniosek Komisji, sama dokonuje takich korekt;

należy wprowadzić przepis dotyczący ponownej oceny niniejszej dyrektywy w ciągu trzech lat od dnia jej wejścia w życie, w świetle zgromadzonych doświadczeń, rozwoju wydarzeń na rynkach finansowych i prac przeprowadzonych w międzynarodowych gremiach organów nadzorczych; ocena ta obejmie również ewentualny przegląd obszarów, które mogą wymagać modyfikacji technicznych;

istnieje tak ścisły związek między niniejszą dyrektywą a dyrektywą 93/22/EWG w sprawie usług inwestycyjnych w zakresie papierów wartościowych, że wejście w życie tych dyrektyw w różnych terminach mogłoby prowadzić do zakłócenia konkurencji,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1
1.
Państwa Członkowskie stosują wymogi określone w niniejszej dyrektywie wobec przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, zgodnie z definicjami zawartymi w art. 2.
2.
Państwo Członkowskie może nakładać na przedsiębiorstwa inwestycyjne i instytucje kredytowe, którym przyznało zezwolenie, dodatkowe lub bardziej restrykcyjne wymogi.

DEFINICJE

Artykuł  2

Do celów niniejszej dyrektywy:

1. "instytucje kredytowe" oznaczają wszystkie instytucje, które spełniają kryteria definicji zawartej w art. 1 tiret pierwsze pierwszej dyrektywy Rady 77/780/EWG z dnia 12 grudnia 1977 r. dotyczącej koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dotyczących podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (10), które podlegają przepisom dyrektywy 89/647/EWG;

2. 1 Przedsiębiorstwa inwestycyjne to wszystkie instytucje mieszczące się w definicji podanej w art. 4 ust. 1 dyrektywy 2004/39/WE(11) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych 2 , które podlegają wymogom nałożonym z mocy tej dyrektywy, z wyłączeniem:

a) instytucji kredytowych,

b) przedsiębiorstw lokalnych określonych w ust. 20; oraz

c) przedsiębiorstw uprawnionych wyłącznie do świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego i/lub otrzymywania oraz przekazywania zleceń inwestorów bez pakietów akcji/funduszy lub papierów wartościowych należących do klientów oraz, które z tego powodu nie mogą zostać w żadnym momencie nie mogą być zadłużone względem klientów.

3. "instytucje" oznaczają instytucje kredytowe i przedsiębiorstwa inwestycyjne;

4. "uznane przedsiębiorstwa inwestycyjne z państw trzecich" oznaczają przedsiębiorstwa, które, gdyby założyły jednostkę w państwie Wspólnoty, byłyby objęte definicją przedsiębiorstwa inwestycyjnego zawartą w ust. 2, które posiadają zezwolenie przyznane w państwie trzecim i które podlegają regułom ostrożnościowym, uznawanym przez właściwe władze za przynajmniej równie restrykcyjne, jak reguły ustanowione w niniejszej dyrektywie;

5. "instrumenty finansowe" oznaczają instrumenty wyszczególnione w sekcji B Załącznika do dyrektywy 93/22/EWG;

6. "portfel handlowy" instytucji obejmuje:

a) 3 pozycje otwierane na własny rachunek w instrumentach finansowych, towarach i towarowych instrumentach pochodnych przeznaczonych do odsprzedaży i/lub nabywane przez instytucję z zamiarem uzyskania krótkoterminowych korzyści płynących z rzeczywistych i/lub oczekiwanych różnic między ceną nabycia a ceną sprzedaży, bądź też z innych zmian cen lub stóp procentowych, jak również pozycje w instrumentach finansowych, towarach i towarowych instrumentach pochodnych powstałe w wyniku usług brokerskich z dopasowaniem kwot kapitałowych oraz pozycje otwierane w celu zabezpieczenia innych składników portfela handlowego;

b) 4 zaangażowania wynikające z transakcji nierozliczonych, z dostaw instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie i z pozagiełdowych instrumentów pochodnych, określonych w załączniku II ust. 1-3, i 5, zaangażowania wynikające z umów z udzielonym przyrzeczeniem odkupu i z udzielania pożyczek papierów wartościowych i towarów, gdy transakcje te, określone w załączniku II ust. 4, odnoszą się do papierów lub towarów zaliczonych do portfela handlowego według definicji podanej w lit. a), oraz zaangażowania wynikające z umów z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu i z zaciągania pożyczek papierów wartościowych i towarów opisanych w tym samym ustępie, pod warunkiem uzyskania zgody właściwych władz, o ile wszystkie te transakcje spełniają warunki określone poniżej bądź to w podpunktach i), ii), iii) i v), bądź też w iv) i v):

i) zaangażowania podlegają codziennej wycenie według bieżącej wartości rynkowej zgodnie z procedurą ustanowioną w załączniku II;

ii) wartość zabezpieczenia jest korygowana celem uwzględnienia istotnych zmian wartości papierów wartościowych lub towarów będących przedmiotem danej umowy albo transakcji, zgodnie z zasadą uznaną za dopuszczalną przez właściwe władze

iii) umowa lub warunki transakcji przewidują, iż w przypadku nieuregulowania transakcji ze strony kontrahenta roszczenia danej instytucji zostają automatycznie i bezzwłocznie zaspokojone z należności tego kontrahenta drogą kompensaty;

iv) dana umowa lub transakcja została zawarta z kontrahentem profesjonalnym;

v) takie umowy i transakcje są wyłącznie zawierane do celów ogólnie przyjętych i właściwych, z wyłączeniem transakcji sztucznych, w szczególności tych, które nie mają charakteru krótkoterminowego; oraz

c) zangażowania z tytułu opłat, prowizji, odsetek, dywidend i depozytów gwarancyjnych wymaganych przy giełdowych instrumentach pochodnych, które są bezpośrednio związane z pozycjami w portfelu handlowym, o których mowa w załączniku II ust. 6.

Poszczególne pozycje zostaną zaliczone do portfela handlowego lub wyłączone z tego portfela według obiektywnych procedur, w tym standardów rachunkowości obowiązujących w danej instytucji, procedury te oraz ich konsekwentne przestrzeganie podlegają ocenie właściwych organów;

7. "przedsiębiorstwo macierzyste" "przedsiębiorstwo zależne" i "instytucja finansowa" używane są zgodnie z definicjami zawartymi w art. 1 dyrektywy 92/30/EWG;

8. "finansowa spółka holdingowa" oznacza instytucję finansową, której przedsiębiorstwa zależne są wyłącznie lub głównie instytucjami kredytowymi, przedsiębiorstwami inwestycyjnymi lub innymi instytucjami finansowymi, przy czym przynajmniej jeden z tych podmiotów jest instytucją kredytową bądź przedsiębiorstwem inwestycyjnym;

9. "wagi ryzyka" oznaczają stopnie ryzyka kredytowego mające zastosowanie do poszczególnych kontrahentów, stosownie do postanowień dyrektywy 89/647/EWG. Jednakże aktywom stanowiącym roszczenia od przedsiębiorstw inwestycyjnych lub uznanych przedsiębiorstw inwestycyjnych państw trzecich, innym zaangażowaniom wobec takich przedsiębiorstw oraz zaangażowaniom wobec uznanych izb rozliczeniowych i giełd zostaną przypisane te same wagi, jakie przypisuje się w przypadku, gdy kontrahent jest instytucją kredytową;

10. 5 "pozagiełdowe instrumenty pochodne" oznaczają pozycje pozabilansowe, wobec których stosuje się, zgodnie z art. 6 ust. 3 akapit pierwszy dyrektywy 89/647/EWG, metody określone w załączniku II wspomnianej dyrektywy

11. "rynek regulowany" oznacza rynek, który spełnia kryteria definicji zawartej w art. 1 pkt 13 dyrektywy 93/22/EWG;

12. "pozycje o obniżonym ryzyku" oznaczają pozycje długie i krótkie w aktywach, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. b) dyrektywy 89/647/EWG, oraz w instrumentach dłużnych emitowanych przez przedsiębiorstwa inwestycyjne lub uznane przedsiębiorstwa inwestycyjne państw trzecich. Termin ten oznacza także pozycje długie i krótkie w innych instrumentach dłużnych, o ile instrumenty te spełniają następujące warunki: po pierwsze, instrumenty te muszą być dopuszczone do obrotu na przynajmniej jednym rynku regulowanym w Państwie Członkowskim lub na giełdzie w państwie trzecim, pod warunkiem że giełda ta jest uznawana przez właściwe władze danego Państwa Członkowskiego; po drugie, instrumenty te muszą być uważane przez daną instytucję za dostatecznie płynne, a jednocześnie, z uwagi na wypłacalność emitenta, muszą być obciążone ryzykiem niewykonania zobowiązań ze strony kontrahenta w stopniu porównywalnym z aktywami wymienionymi w art. 6 ust. 1 lit. b) dyrektywy 89/647/EWG bądź też w stopniu niższym; sposób oceny tych instrumentów podlega badaniu przez właściwe władze, które obalają opinię instytucji, jeśli uznają, że dany instrument jest obciążony zbyt wysokim stopniem ryzyka niewykonania zobowiązań ze strony kontrahenta, aby został zaliczony do pozycji o obniżonym ryzyku.

Niezależnie od powyższego do czasu dalszej koordynacji w tym zakresie właściwe władze mają możliwość, wedle własnego uznania, zaliczania do pozycji o obniżonym ryzyku instrumentów, które cechują się dostateczną płynnością i z uwagi na wypłacalność emitenta są obciążone ryzykiem niewykonania zobowiązań ze strony kontrahenta w stopniu porównywalnym z aktywami wymienionymi w art. 6 ust. 1 lit. b) dyrektywy 89/647/EWG, bądź też w stopniu niższym. W takich przypadkach owe ryzyko związane z tymi instrumentami musiało być ocenione na takim poziomie przez przynajmniej dwie agencje ratingowe uznawane przez właściwe władze bądź też przez jedną taką agencję, o ile instrumenty te nie otrzymały niższej oceny od żadnej innej agencji ratingowej uznawanej przez właściwe władze.

Właściwe władze mogą jednak odstąpić od warunku określonego w powyższym zdaniu, jeśli uznają, że byłoby to niewłaściwe ze względu np. na charakterystykę rynku, emitenta lub emisji czy też ze względu na określone połączenie takich czynników.

Ponadto właściwe władze wymagają od instytucji, aby przypisały instrumentom, które odznaczają się szczególnie wysokim stopniem ryzyka z uwagi na niedostateczną płynność lub wypłacalność emitenta, maksymalną wagę wykazaną w tabeli nr 1 zamieszczonej w załączniku I ust. 14.

Właściwe władze każdego Państwa Członkowskiego regularnie przekazują Radzie i Komisji informacje o metodach stosowanych przy ocenie pozycji o ograniczonym ryzyku, a w szczególności o metodach wykorzystywanych do oceny stopnia płynności danej emisji i wypłacalności emitenta.

13. "zaangażowania wobec rządów centralnych" oznaczają pozycje długie i krótkie w aktywach, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. a) dyrektywy 89/647/EWG, oraz w instrumentach, którym przypisano wagę ryzyka 0 % w art. 7 tej dyrektywy;

14. "zamienne papiery wartościowe" oznaczają papiery wartościowe, które posiadacz ma możliwość zamiany na inne papiery, zazwyczaj na akcje w kapitale emitenta;

15. 6 "gwarancja subskrypcyjna" oznacza papier wartościowy dający posiadaczowi prawo do nabycia instrumentu bazowego po ustalonej cenie w terminie do daty wygaśnięcia gwarancji lub w dniu wygaśnięcia gwarancji. Rozliczenie gwarancji subskrypcyjnej może nastąpić bądź przez dostawę instrumentu bazowego, bądź przez płatność gotówkową.

16. 7 "finansowanie zapasów" oznacza pozycje, w których fizyczny zapas został sprzedany w terminie przyszłym, a koszt sfinansowania został zablokowany do daty sprzedaży w terminie przyszłym

17. 8 "umowa z udzielonym przyrzeczeniem odkupu" i umowa z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu oznaczają jakąkolwiek umowę, zgodnie z którą instytucja lub jej kontrahent przekazuje drugiej stronie papiery wartościowe lub towary albo gwarantowane prawa odnośnie tytułu do tych papierów lub towarów, gdy gwarancji takiej udzieliła uznana giełda posiadająca prawo do tych papierów lub towarów, przy czym umowa nie zezwala instytucji na jednoczesne przekazanie ani zastawienie danego papieru wartościowego lub towaru na rzecz więcej niż jednego kontrahenta, a warunkiem transakcji jest zobowiązanie odkupu tych papierów (albo zastępczych papierów wartościowych lub towarów o tych samych cechach) po określonej cenie w ustalonym terminie przyszłym, bądź też w terminie, który ustali strona przekazująca; dla instytucji sprzedającej papiery wartościowe lub towary transakcja ta stanowi umowę z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, natomiast dla instytucji kupującej papiery lub towary stanowi ona umowę z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu

Umowa z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu traktowana będzie jako transakcja z kontrahentem profesjonalnym, gdy kontrahent ten objęty jest koordynacją środków ostrożnościowych na poziomie Wspólnoty lub jest instytucją kredytową strefy A w rozumieniu definicji zawartej w dyrektywie 89/647/WE bądź uznanym przedsiębiorstwem inwestycyjnym z państw trzecich, a także wówczas, gdy transakcja została zawarta z uznaną izbą rozliczeniową lub giełdą;

18. 9 "udzielanie pożyczek papierów wartościowych lub towarów« i »zaciąganie pożyczek papierów wartościowych lub towarów" oznaczają jakiekolwiek transakcje, w których instytucja lub jej kontrahent przekazuje drugiej stronie papiery wartościowe lub towary, otrzymując odpowiednie zabezpieczenie, a warunkiem transakcji jest zobowiązanie drugiej strony do zwrotu papierów lub towarów odpowiadających papierom lub towarom otrzymanym, w danym terminie przyszłym lub na żądanie strony przekazującej; dla instytucji przekazującej papiery wartościowe lub towary transakcja taka stanowi transakcję udzielenia pożyczki papierów wartościowych lub towarów, natomiast dla instytucji otrzymującej papiery lub towary stanowi transakcję zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych lub towarów.

Zaciągnięcie pożyczki papierów wartościowych lub towarów traktowane będzie jako transakcja zawarta między stronami profesjonalnymi, gdy kontrahent jest objęty koordynacją środków ostrożnościowych na poziomie Wspólnoty lub jest instytucją kredytową strefy A w rozumieniu definicji zawartej w dyrektywie 89/647/EWG, bądź uznanym przedsiębiorstwem inwestycyjnym z państwa trzeciego, a także wówczas, gdy transakcja została zawarta z uznaną izbą rozliczeniową lub giełdą.

19. "bezpośredni uczestnik rozliczeń" oznacza członka giełdy lub izby rozliczeniowej pozostającej w bezpośrednim stosunku umownym z centralnym kontrahentem (gwarantem rynku); pośredni uczestnicy rozliczeń muszą swoje transakcje rozliczać za pośrednictwem uczestnika bezpośredniego;

20. "przedsiębiorstwo miejscowe" oznacza przedsiębiorstwo działające wyłącznie na własny rachunek na giełdzie opcji lub terminowych kontraktów na instrumenty finansowe bądź też na rachunek innych członków tej samej giełdy lub kwotujące dwustronnie dla nich ceny, które posiada gwarancję bezpośredniego uczestnika rozliczeń tej giełdy. Odpowiedzialność za egzekwowanie wykonania kontraktów zawartych przez takie przedsiębiorstwa musi wziąć na siebie bezpośredni uczestnik rozliczeń giełdy, a kontrakty takie muszą być uwzględniane przy wyliczaniu łącznych wymogów kapitałowych w stosunku do takiego uczestnika bezpośredniego, o ile pozycje przedsiębiorstwa miejscowego są całkowicie oddzielone od pozycji uczestnika bezpośredniego;

21. "współczynnik delta" oznacza przewidywany stopień zmiany ceny opcji w zależności od małej zmiany ceny instrumentu będącego przedmiotem opcji;

22. do celów ust. 4 załącznika I "pozycja długa" oznacza pozycję, w którą wchodzi instytucja poprzez ustalenie stawki oprocentowania, którą otrzyma w danym okresie przyszłym, natomiast "pozycja krótka" oznacza pozycję, w którą wchodzi instytucja poprzez ustalenie stawki oprocentowania, którą zapłaci w danym okresie przyszłym;

23. "fundusze własne" oznaczają fundusze własne w rozumieniu definicji zawartej w dyrektywie 89/299/EWG. Definicja ta może jednak ulec zmianie w okolicznościach opisanych w załączniku V;

24. "kapitał założycielski" oznacza pozycje określone w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 dyrektywy 89/299/EWG;

25. "fundusze własne podstawowe" oznaczają sumę łączną pozycji określonych w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 dyrektywy 89/299/EWG, pomniejszoną o sumę łączną pozycji określonych w art. 2 ust. 1 pkt 9, 10 i 11 tej dyrektywy;

26. "kapitał" oznacza fundusze własne;

27. "okresowość zmodyfikowaną" wylicza się za pomocą wzoru przedstawionego w ust. 26 załącznika I.

KAPITAŁ ZAŁOŻYCIELSKI

Artykuł  3
1.
Przedsiębiorstwa inwestycyjne, które przechowują środki i/lub papiery wartościowe klientów oraz oferują jedną lub więcej spośród niżej wymienionych usług, muszą dysponować kapitałem założycielskim w wysokości 125.000 ECU:

– przyjmowanie i przekazanie zleceń inwestorów dotyczących instrumentów finansowych,

– wykonywanie zleceń inwestorów dotyczących instrumentów finansowych,

– zarządzanie indywidualnymi portfelami inwestycyjnymi składającymi się z instrumentów finansowych,

pod warunkiem że nie prowadzą transakcji instrumentami finansowymi na własny rachunek ani nie przejmują emisji instrumentów finansowych.

Utrzymywanie pozycji w instrumentach finansowych nie zaliczonych do portfela handlowego celem lokowania funduszy własnych nie jest traktowane jako prowadzenie transakcji do celów ust. 1 i 2.

Właściwe władze mogą jednak zezwolić przedsiębiorstwu inwestycyjnemu, które wykonuje zlecenia inwestorów dotyczące instrumentów finansowych, na trzymanie takich instrumentów również na własny rachunek, jeśli:

– takie pozycje powstają jedynie wówczas, gdy przedsiębiorstwu nie udaje się dokładnie dopasować zleceń inwestorów,

– łączna wartość rynkowa wszystkich takich pozycji podlega górnej granicy 15 % kapitału założycielskiego firmy,

– przedsiębiorstwo spełnia wymogi określone w art. 4 i 5, oraz

– takie pozycje mają charakter incydentalny i tymczasowy, a ich utrzymywanie jest ściśle ograniczone do okresu niezbędnego do przeprowadzenia danej transakcji.

2.
Państwa Członkowskie mogą obniżyć kwotę określoną w ust. 1 do wysokości 50.000 ECU, jeśli dane przedsiębiorstwo nie posiada zezwolenia ani na przechowywanie środków lub papierów wartościowych klientów, ani na prowadzenie transakcji na własny rachunek, ani na przejmowanie emisji.
3.
Wszystkie inne firmy inwestycyjne muszą posiadać kapitał założycielski w wysokości 730.000 ECU.
4. 10
Przedsiębiorstwa określone w art. 2 ust. 2 lit. b) dysponują kapitałem założycielskim w wysokości 50.000 EUR na tyle, na ile korzystają one ze swobody przedsiębiorczości lub świadczą usługi na podstawie art. 31 lub 32 dyrektywy 2004/39/WE.
4a) 11
W związku z rewizją dyrektywy 93/6/WE, przedsiębiorstwa określone w art. 2 ust. 2 lit. c) posiadają:

a) kapitał założycielski w wysokości 50.000 EUR; lub

b) ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności zawodowej obejmujące całe terytorium Wspólnoty, lub niektóre inne, porównywalne gwarancje odnoszące się do odpowiedzialności wynikającej z zaniedbań zawodowych, stanowiące przynajmniej 1.000.000 EUR mających zastosowanie do każdej ze skarg o łącznej wartości 1.500.000 EUR rocznie dla wszystkich skarg; lub

c) połączenie kapitału założycielskiego oraz ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności zawodowej w formie skutkującej poziomem pokrycia równorzędnym do ustalonego w lit. a) lub b).

Kwoty określone w tym ustępie podlegają okresowej rewizji Komisji w celu uwzględnienia zmian w europejskim wskaźniku cen konsumpcyjnych podawanym do publicznej wiadomości przez Eurostat, zgodnie z, oraz w tym samym czasie co, dostosowania wprowadzone na mocy art. 4 ust. 7 dyrektywy 2002/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego(12).

4b) 12
Jeżeli przedsiębiorstwo inwestycyjne określone w art. 2 ust. 2 lit. c), zarejestrowano również na podstawie dyrektywy 2002/92/WE, musi ono wypełniać wymogi ustanowione na mocy art. 4 ust. 3 tej dyrektywy, a ponadto musi posiadać:

a) kapitał założycielski w wysokości 25.000 EUR; lub

b) ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności zawodowej obejmujące całe terytorium Wspólnoty, lub niektóre inne, porównywalne gwarancje z tytułu odpowiedzialności wynikające z zaniedbań zawodowych, stanowiące przynajmniej 500.000 EUR mające zastosowanie do każdej ze skarg o łącznej wartości 750.000 EUR rocznie dla wszystkich skarg; lub

c) połączenie kapitału założycielskiego oraz ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności zawodowej w formie skutkującej poziomem pokrycia równorzędnym do ustalonego w lit. a) lub b).

5.
Niezależnie od przepisów ust. 1-4 Państwa Członkowskie mogą utrzymać ważność zezwoleń udzielonych przedsiębiorstwom inwestycyjnym i przedsiębiorstwom objętym przepisem ust. 4, które już istniały przed wdrożeniem niniejszej dyrektywy a których fundusze własne nie osiągają poziomu kapitału założycielskiego określonego w ust. 1-4. Fundusze własne tych firm nie mogą jednak spaść poniżej najwyższego poziomu referencyjnego osiągniętego po dacie ogłoszenia niniejszej dyrektywy. Poziom referencyjny stanowi średni poziom dzienny funduszy własnych wyliczany przez okres sześciomiesięczny poprzedzający datę wyliczenia. Poziom ten zostanie wyliczony co sześć miesięcy za miniony okres.
6.
Jeśli kontrolę nad przedsiębiorstwem objętym przepisem ust. 5 przejmuje inna osoba fizyczna lub prawna niż osoba, która wcześniej kontrolowała to przedsiębiorstwo, fundusze własne tego przedsiębiorstwa muszą być podwyższone co najmniej do poziomu określonego w ust. 1-4, z wyjątkiem następujących sytuacji:

i) w przypadku pierwszego przekazania kontroli drogą spadku po wdrożeniu niniejszej dyrektywy, za zgodą właściwych organów, przez okres nie dłuższy niż dziesięć lat po przekazaniu kontroli;

ii) w przypadku zmiany w składzie spółki partnerskiej, o ile wspólnikiem nadal pozostaje przynajmniej jedna z osób będących wspólnikami w dniu wdrożenia niniejszej dyrektywy, przez okres nie dłuższy niż dziesięć lat po wdrożeniu niniejszej dyrektywy.

7.
W określonych jednak szczególnych okolicznościach i za zgodą właściwych organów, gdy następuje połączenie dwóch lub więcej przedsiębiorstw inwestycyjnych i/lub przedsiębiorstw objętych przepisem ust. 4, fundusze własne przedsiębiorstwa powstałego w wyniku tego połączenia nie muszą osiągnąć poziomu określonego w ust. 1-4. Niemniej jednak, w okresie gdy nie został osiągnięty odpowiedni poziom zgodnie z ust. 1-4, fundusze własne przedsiębiorstwa nowo powstałego nie mogą spaść poniżej sumy funduszy własnych łączących się ze sobą firm w chwili połączenia.
8.
Fundusze własne przedsiębiorstw inwestycyjnych i przedsiębiorstw objętych przepisem ust. 4 nie mogą spaść poniżej poziomu określonego w ust. 1-5 i 7. Jeśli tak się jednak stanie, właściwe władze mogą w uzasadnionych okolicznościach wyznaczyć tym przedsiębiorstwom ograniczony czas, w którym musi ono uzyskać poprawę swojej sytuacji lub zaprzestać działalności.

ZABEZPIECZENIA PRZED RYZYKIEM

Artykuł  4
1.
Właściwe władze wymagają od instytucji, aby utrzymywały fundusze własne na poziomie, który zawsze pokrywa lub przewyższa sumę łączną niżej określonych wymogów kapitałowych:

i) 13 wymogi kapitałowe z tytułu działalności zaliczonej do portfela handlowego, obliczone zgodnie z załącznikiem I, II, i VI, a także jeśli właściwe zgodnie z załącznikiem VIII;

ii) 14 wymogi kapitałowe z tytułu całej działalności prowadzonej przez instytucję, obliczone zgodnie z załącznikiem III i VII, a także jeśli właściwe zgodnie z załącznikiem VIII;

iii) wymogi kapitałowe nałożone przepisami dyrektywy 89/647/EWG dotyczące całej działalności instytucji, z wyłączeniem działalności zaliczonej do portfela handlowego oraz aktywów niepłynnych, jeśli fundusze własne są pomniejszone o te aktywa stosownie do ust. 2 lit. d) załącznika V;

iv) wymogi kapitałowe określone zgodnie z ust. 2.

Niezależnie od wymogów kapitałowych, o których mowa wyżej w ppkt i)-iv), poziom funduszy własnych wymagany od przedsiębiorstw inwestycyjnych nigdy nie może być niższy od kwoty określonej w załączniku IV.

2.
Właściwe władze wymagają od instytucji, aby zabezpieczały ryzyko obciążające działalność pozostającą poza zakresem zarówno niniejszej dyrektywy, jak i dyrektywy 89/647/EWG, gdy ryzyko to uważane jest za podobne do ryzyka, które zgodnie z tymi dyrektywami należy pokryć adekwatnymi funduszami własnymi.
3.
Jeśli poziom funduszy własnych danej instytucji spadnie poniżej poziomu wymaganego w ust. 1, właściwe władze zapewniają, że instytucja ta podejmie odpowiednie środki w celu jak najszybszej poprawy tej sytuacji.
4.
Właściwe władze wymagają od instytucji, aby wdrożyły systemy monitorowania i kontroli ryzyka stopy procentowej związanego z całością prowadzonej działalności, a systemy te podlegać będą nadzorowi ze strony właściwych władz.
5.
Instytucje muszą wykazać właściwym władzom, iż stosowane przez nie systemy są w stanie w każdej chwili wyliczyć ich pozycje finansowe z rozsądną dokładnością.
6.
Niezależnie od przepisu ust. 1 właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na wyliczanie wymogów kapitałowych dotyczących działalności zaliczonej do portfela handlowego zgodnie z metodologią wskazaną w dyrektywie 89/647/EWG, a nie na podstawie metodologii zawartej w załącznikach I i II do niniejszej dyrektywy, pod warunkiem jednak że:

i) działalność zaliczona do portfela handlowego tych instytucji zwykle nie przekracza 5 % ich łącznej działalności;

ii) suma pozycji w portfelu handlowym zwykle nie przekracza 15 mln ECU; oraz

iii) działalność zaliczona do portfela handlowego tych instytucji nigdy nie przekracza 6 % ich łącznej działalności, zaś suma pozycji w portfelu nigdy nie przekracza 20 mln ECU.

7.
W celu wyliczenia udziału działalności zaliczonej do portfela handlowego w łącznej działalności instytucji stosownie do ust. 6 ppkt i) i iii), właściwe władze mogą odnieść tę działalność do łącznych operacji bilansowych i pozabilansowych do rachunku wyników lub do funduszy własnych danych instytucji bądź też stosować połączenie tych miar. Przy ocenie rozmiaru operacji bilansowych i pozabilansowych, instrumenty dłużne należy wyceniać według wartości rynkowej lub wartości kwot kapitału, akcje według wartości rynkowej, a instrumenty pochodne według wartości nominalnej lub rynkowej instrumentów, których dotyczą. Pozycje długie i krótkie należy zsumować bez względu na znak dodatni lub ujemny.
8.
Jeśli zdarzy się, że dana instytucja przekroczy jeden z limitów określonych w ust. 6 ppkt i) i ii) bądź oba te limity, czy też jeden z limitów określonych w ust. 6 ppkt iii), bądź oba te limity a przekroczenie takie ma miejsce nie tylko przez krótki okres, instytucja ta musi spełniać wymogi odnośnie działalności zaliczonej do portfela handlowego, określone w art. 4 ust. 1 ppkt i), a nie wymogi określone w dyrektywie 89/647/EWG, oraz odpowiednio powiadomić właściwe władze.

MONITOROWANIE I KONTROLA KONCENTRACJI ZAANGAŻOWAŃ

Artykuł  5
1.
Instytucje monitorują i kontrolują koncentrację zaangażowań zgodnie z przepisami dyrektywy 92/121/EWG.
2. 15
"Niezależnie od przepisu ust. 1, te instytucje, które wyliczają wymogi kapitałowe z tytułu działalności zaliczonej do portfela handlowego zgodnie z załącznikiem I i II, a także jeśli to właściwe zgodnie z załącznikiem VIII, mają obowiązek nadzorowania i kontroli koncentracji wysokiego ryzyka zgodnie z dyrektywą 92/121/EWG, jednak przy zastosowaniu modyfikacji określonych w załączniku VI do niniejszej dyrektywy".

WYCENA POZYCJI DO CELÓW SPRAWOZDAWCZYCH

Artykuł  6
1.
Instytucje mają obowiązek codziennej wyceny portfela handlowego według bieżącej wartości rynkowej, chyba że podlegają przepisom art. 4 ust. 6.
2.
W przypadku braku łatwo dostępnych cen rynkowych, na przykład w sytuacji, gdy instytucja prowadzi obrót papierami nowej emisji na rynku pierwotnym, właściwe władze mogą odstąpić od wymogu określonego w ust. 1 i wymagać od instytucji stosowania alternatywnych metod wyceny, pod warunkiem jednak że metody te mają charakter dostatecznie ostrożny i zostały zatwierdzone przez właściwe władze.

NADZÓR SKONSOLIDOWANY

Artykuł  7

Zasady ogólne

1.
Gdy dana instytucja nie jest ani przedsiębiorstwem macierzystym, ani przedsiębiorstwem zależnym przedsiębiorstwa macierzystego, wymogi kapitałowe określone w art. 4 i 5 są stosowane na zasadzie nieskonsolidowanej.
2.
W przypadku:

– instytucji posiadającej podmiot zależny lub stowarzyszony, który jest instytucją kredytową w rozumieniu dyrektywy 92/30/EWG, firmą inwestycyjną lub inną instytucją finansową, oraz

– instytucji, której podmiot dominujący jest finansową spółką holdingową,

wymogi określone w art. 4 i 5 są stosowane na zasadzie skonsolidowanej zgodnie z metodami określonymi w wyżej wspomnianej dyrektywie oraz w ust. 7-14 niniejszego artykułu.

3.
Gdy w skład grupy kapitałowej objętej przepisem ust. 2 nie wchodzi żadna instytucja kredytowa, stosują się odpowiednio przepisy dyrektywy 92/30/EWG, z zastrzeżeniem następujących zmian:

16 "finansowa spółka holdingowa" oznacza instytucję finansową, której przedsiębiorstwa zależne stanowią wyłącznie lub głównie przedsiębiorstwa inwestycyjne lub inne instytucje finansowe, z których co najmniej jedno jest przedsiębiorstwem inwestycyjnym oraz które nie jest finansową spółką holdingową o działalności mieszanej w rozumieniu dyrektywy 2002/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r., w sprawie dodatkowego nadzoru nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń oraz przedsiębiorstwami finansowymi konglomeratu finansowego i zmieniająca dyrektywy Rady 73/239/EWG, 79/267/EWG, 92/49/EWG, 92/96/EWG, 93/6/EWG i 93/22/EWG oraz dyrektywy 98/78/WE i 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(13),

17 "spółka holdingowa o profilu mieszanym" oznacza przedsiębiorstwo dominujące niebędące ani finansową spółką holdingową, ani przedsiębiorstwem inwestycyjnym, ani finansową spółką holdingową o działalności mieszanej w rozumieniu dyrektywy 2002/87/WE, którego przedsiębiorstwo zależne obejmuje co najmniej jedno przedsiębiorstwo inwestycyjne.

– właściwe władze oznaczają władze krajowe uprawnione w drodze ustawy lub przepisu wykonawczego do sprawowania nadzoru nad przedsiębiorstwami inwestycyjnymi,

– każde odniesienie do "instytucji kredytowych" zastępuje się odniesieniem do "przedsiębiorstw inwestycyjnych",

– nie stosuje się art. 3 ust. 5 akapit drugi dyrektywy 92/30/EWG,

– w art. 4 ust. 1 i 2 oraz art. 7 ust. 5 dyrektywy 92/30/EWG każde odniesienie do dyrektywy 77/780/EWG zastępuje się odniesieniem do dyrektywy 93/22/EWG,

– do celów art. 3 ust. 9 i art. 8 ust. 3 dyrektywy 92/30/EWG odniesienia do "Komitetu Doradczego ds. Bankowości" zastępuje się odniesieniami o Radzie i Komisji,

– w art. 7 ust. 4 dyrektywy 92/30/EWG zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:"W przypadku, gdy przedsiębiorstwo inwestycyjne, finansowa spółka holdingowa lub spółka holdingowa o profilu mieszanym kontroluje jeden lub więcej przedsiębiorstw zależnych, które są towarzystwami ubezpieczeniowymi, właściwe władze i organy, którym powierzono publiczne zadanie nadzorowania towarzystw ubezpieczeniowych, ściśle ze sobą współpracują."

4.
Właściwe władze mające obowiązek wykonywania skonsolidowanego nadzoru nad grupami kapitałowymi objętymi przepisem ust. 3 lub odpowiednio do tego wyznaczone mogą w uzasadnionych okolicznościach, do czasu dalszej koordynacji przepisów dotyczących skonsolidowanego nadzoru nad takimi grupami, odstąpić od wymogu nadzoru skonsolidowanego, pod warunkiem że każde przedsiębiorstwo inwestycyjne wchodzące w skład takiej grupy:

i) stosuje definicję funduszy własnych zawartą w ust. 9 załącznika V;

ii) spełnia wymogi art. 4 i 5 w ujęciu nieskonsolidowanym;

iii) wdrożyło systemy monitorowania i kontroli źródeł funduszy własnych oraz finansowania zewnętrznego wszystkich innych instytucji finansowych wchodzących w skład grupy.

5.
Właściwe władze wymagają od przedsiębiorstw inwestycyjnych należących do grupy kapitałowej, do której w stosunku odstąpiono od wymogu nadzoru skonsolidowanego zgodnie z ust. 4, aby przedsiębiorstwa te powiadomiły władze o ryzyku mogącym podważyć ich pozycję finansową, w tym o ryzyku związanym ze strukturą i źródłami funduszy własnych i finansowania zewnętrznego. Jeśli właściwe władze następnie dojdą do wniosku, iż pozycja finansowa takiego przedsiębiorstwa inwestycyjnego nie jest adekwatnie zabezpieczone, mogą one wymagać od niego podjęcia odpowiednich środków, w tym, o ile będzie to niezbędne, wprowadzenia ograniczeń dotyczących przepływu kapitału z tego przedsiębiorstwa do innych podmiotów grupy.
6.
W przypadku gdy właściwe władze odstępują od wymogu nadzoru skonsolidowanego zgodnie z ust. 4, podejmują one inne stosowne środki celem monitorowania ryzyka wynikającego z koncentracji zaangażowań w skali całej grupy kapitałowej, łącznie z przedsiębiorstwami nie umiejscowionymi w Państwie Członkowskim.
7.
Państwa Członkowskie mogą odstąpić od wymogów określonych w art. 4 i 5, w ujęciu nieskonsolidowanym lub skonsolidowanym na szczeblu niższym, wobec instytucji będącej przedsiębiorstwem macierzystym, która podlega nadzorowi skonsolidowanemu, jak również wobec jego przedsiębiorstwa zależnego, gdy podlega on zezwoleniu i nadzorowi i jest objęty skonsolidowanym nadzorem instytucji będącej wobec niego przedsiębiorstwem macierzystym.

W ten sam sposób można odstąpić od powyższych wymogów wówczas, gdy przedsiębiorstwo macierzyste jest finansową spółką holdingową z siedzibą główną w tym samym Państwie Członkowskim, co dana instytucja, pod warunkiem że podlega takiemu samemu nadzorowi, co instytucje kredytowe i przedsiębiorstwa inwestycyjne, a w szczególności podlega wymogom określonym w art. 4 i 5.

W obu przypadkach, jeśli odstępuje się od tych wymogów, należy podjąć środki celem zapewnienia zadowalającej alokacji funduszy własnych w ramach grupy kapitałowej.

8.
W przypadku instytucji, której przedsiębiorstwo macierzyste jest instytucją, która uzyskała zezwolenie i jest umiejscowiona w innym od tego podmiotu Państwie Członkowskim, właściwe władze, które udzieliły tego zezwolenia stosują wobec tej instytucji przepisy art. 4 i 5 na zasadzie nieskonsolidowanej lub, gdzie właściwe, skonsolidowanej na szczeblu niższym.
9. 18
Niezależnie od przepisu ust. 8 właściwe władze odpowiedzialne za udzielenie zezwolenia przedsiębiorstwu zależnemu przedsiębiorstwa macierzystego będącego instytucją mogą na podstawie umowy dwustronnej przekazać obowiązek nadzoru nad adekwatnością kapitału i koncentracją zaangażowań tego przedsiębiorstwa zależnego właściwym organom, które udzieliły zezwolenia przedsiębiorstwu macierzystemu i sprawują nad nim nadzór. Należy na bieżąco informować Komisję o istnieniu i treści takich umów. Komisja przekaże te informacje właściwym organom innych Państw Członkowskich i Radzie, z wyjątkiem informacji o grupach kapitałowych objętych przepisem ust. 3.

Wyliczanie skonsolidowanych wymogów kapitałowych

10. 19
Gdy właściwe władze nie korzystają z możliwości odstąpienia od wymogów przewidzianych w ust. 7 i 9, to mogą do celów obliczenia w ujęciu skonsolidowanym wymogów kapitałowych określonych w załączniku I i VIII oraz ryzyka wobec klientów określonych w załączniku VI - zezwolić na saldowanie pozycji netto w portfelu handlowym jednej instytucji z pozycjami netto w portfelu handlowym drugiej instytucji zgodnie z zasadami określonymi w załączniku I, VI i VIII.

Ponadto władze te mogą zezwolić na saldowanie pozycji walutowych jednej instytucji z pozycjami walutowymi drugiej instytucji zgodnie z zasadami określonymi w załączniku III i/lub załącznik VIII. Władze te mogą także zezwolić na saldowanie pozycji w towarach jednej instytucji z pozycjami w towarach drugiej instytucji zgodnie z zasadami określonymi w załączniku VII i/lub załącznik VIII.

11. 20
Właściwe władze mogą także zezwolić na odpowiednie saldowanie pozycji portfela handlowego, pozycji walutowych i pozycji w towarach podmiotów umiejscowionych w państwach trzecich, o ile spełnione są równocześnie następujące warunki:

i) przedsiębiorstwom tym udzielono zezwolenia w danym państwie trzecim i przedsiębiorstwa te bądź spełniają kryteria definicji instytucji kredytowej zawartej w art. 1 tiret pierwsze dyrektywy 77/780/EWG, bądź stanowią uznane przedsiębiorstwa inwestycyjne z państw trzecich;

ii) przedsiębiorstwa te, w ujęciu nieskonsolidowanym, przestrzegają zasad adekwatności kapitału, odpowiadających zasadom, które zostały określone w niniejszej dyrektywie;

iii) w danych państwach nie obowiązują żadne przepisy, które mogłyby znacząco wpływać na przepływ funduszy w ramach grupy kapitałowej.

12.
Właściwe władze mogą również zezwolić na kompensowanie zgodnie z ust. 10 pozycji utrzymywanych przez instytucje należące do jednej grupy kapitałowej, które uzyskały zezwolenie w danym Państwie Członkowskim, pod warunkiem, że:

i) alokacja kapitału w ramach grupy jest zadowalająca;

ii) warunki regulacyjne, prawne lub umowne określające działalność tych instytucji gwarantują wzajemne wsparcie finansowe w ramach grupy.

13.
Ponadto właściwe władze mogą zezwolić na kompensowanie pozycji przewidziane w ust. 10 między instytucjami należącymi do jednej grupy kapitałowej, które spełniają warunki określone w ust. 12, a inną instytucją należącą do tej samej grupy, która uzyskała zezwolenie w innym Państwie Członkowskim, pod warunkiem że instytucja ta ma obowiązek spełniania wymogów kapitałowych określonych w art. 4 i 5 w ujęciu nieskonsolidowanym.

Definicja skonsolidowanych funduszy własnych

14.
Przy wyliczaniu skonsolidowanych funduszy własnych stosuje się przepis art. 5 dyrektywy 89/299/EWG.
15.
Przy wyliczaniu skonsolidowanych funduszy własnych właściwe władze odpowiedzialne za sprawowanie nadzoru skonsolidowanego mogą uznać zasadność stosowania wobec danych instytucji szczególnych definicji funduszy własnych przedstawionych w załączniku V.

WYMOGI SPRAWOZDAWCZE

Artykuł  8
1.
Państwa Członkowskie wymagają od przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, aby przedkładały właściwym organom macierzystych Państw Członkowskich wszelkie informacje potrzebne do oceny przestrzegania przez te podmioty zasad przyjętych na podstawie niniejszej dyrektywy. Państwa Członkowskie zapewniają, że mechanizmy kontroli wewnętrznej oraz procedury administracyjne i rachunkowości w ramach instytucji pozwolą w każdej chwili zweryfikować przestrzeganie tych zasad.
2.
Przedsiębiorstwa inwestycyjne mają obowiązek składania odnośnych sprawozdań właściwym organom, w trybie ustalonym przez te władze, przynamniej raz na miesiąc w przypadku przedsiębiorstw objętych przepisem art. 3 ust. 3, przynajmniej raz na trzy miesiące w przypadku przedsiębiorstw objętych przepisem art. 3 ust. 1, przynajmniej raz na sześć miesięcy w przypadku przedsiębiorstw objętych przepisem art. 3 ust. 2.
3.
Niezależnie od ust. 2 przedsiębiorstwa inwestycyjne objęte przepisami art. 3 ust. 1 i 3 mają obowiązek sporządzania tych informacji w ujęciu skonsolidowanym lub skonsolidowanym na niższym szczeblu jedynie raz na sześć miesięcy.
4.
Instytucje kredytowe mają obowiązek składania sprawozdań, w trybie ustalonym przez właściwe władze, z częstotliwością wymaganą przez dyrektywę 89/647/EWG.
5. 21
Właściwe władze nałożą na instytucje obowiązek bezzwłocznego zgłoszenia każdego przypadku niewykonania zobowiązań przez kontrahenta, z którym zawarły umowę z udzielonym lub otrzymanym przyrzeczeniem odkupu bądź przeprowadziły transakcję udzielenia lub zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych lub towarów. Komisja przedstawi Radzie sprawozdanie na temat takich przypadków oraz wnioski płynące z tych przypadków dla sposobu traktowania takich umów i transakcji w niniejszej dyrektywie najpóźniej przed upływem trzech lat od daty, określonej w art. 12. Sprawozdanie takie będzie także omawiało sposoby spełniania przez instytucje tych spośród warunków określonych w art. 2 ust. 6 lit. b) podpunktów i)-v), które się do nich stosują, w szczególności warunku określonego w podpunkcie v). Ponadto, sprawozdanie będzie przedstawiało szczegóły dotyczące wszelkich zmian proporcji między skalą tradycyjnej działalności kredytowej instytucji, a skalą działalności kredytowej prowadzonej za pomocą umów z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu oraz transakcji zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych lub towarów. Komisja przedstawi odpowiednie propozycje w tym zakresie, jeśli na podstawie tego sprawozdania oraz innych informacji dojdzie do wniosku, że w celu zapobiegania nadużyciom niezbędne jest podjęcie dalszych środków bezpieczeństwa.

WŁAŚCIWE WŁADZE

Artykuł  9
1.
Państwa Członkowskie wyznaczają władze mające zadanie wykonywania obowiązków przewidzianych niniejszą dyrektywą. Powiadamiają one o tym Komisję, zaznaczając podział obowiązków.
2.
Władze, o których mowa w ust. 1, muszą być władzami publicznymi lub organami uznanymi przez prawo krajowe bądź władze publiczne za część systemu nadzoru działającego w danym Państwie Członkowskim.
3.
Władzom, o których mowa, muszą być nadane wszelkie uprawnienia niezbędne do wykonywania ich zadań, w szczególności do nadzorowania procesu tworzenia portfeli handlowych.
4.
Właściwe władze poszczególnych Państw Członkowskich ściśle współpracują ze sobą w pełnieniu obowiązków określonych w niniejszej dyrektywie, w szczególności w odniesieniu do usług inwestycyjnych świadczonych poprzez korzystanie ze swobody świadczenia usług lub poprzez zakładanie filii w jednym Państwie Członkowskim lub w większej liczbie tych państw. Władze te na żądanie przekazują sobie wzajemnie wszelkie informacje mogące usprawnić nadzór nad adekwatnością kapitału przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, zwłaszcza w zakresie weryfikowania przestrzegania przez te podmioty zasad określonych w niniejszej dyrektywie. Wszelka przewidziana niniejszą dyrektywą wymiana informacji pomiędzy właściwymi organami odnośnie przedsiębiorstw inwestycyjnych podlegać będzie obowiązkowi dochowania tajemnicy zawodowej nałożonemu przepisem art. 25 dyrektywy 93/22/EWG, w odniesieniu zaś do instytucji kredytowych - podlega obowiązkowi nałożonemu przepisem art. 12 dyrektywy 77/780/EWG, w brzmieniu ustalonym przez dyrektywę 89/646/EWG.
Artykuł  10

Do czasu przyjęcia kolejnej dyrektywy zawierającej przepisy w zakresie dostosowywania niniejszej dyrektywy do postępu technicznego w niżej określonych dziedzinach, Rada, stanowiąc kwalifikowaną większością, zgodnie z decyzją 87/373/EWG przyjmuje na wniosek Komisji wszelkie modyfikacje, które mogą okazać się konieczne, a mianowicie:

– objaśnianie definicji zawartych w art. 2 celem zapewnienia jednolitego stosowania niniejszej dyrektywy w całej Wspólnocie,

– objaśnianie definicji zawartych w art. 2 celem uwzględnienia nowych zjawisk na rynkach finansowych,

– zmiana wysokości kapitału założycielskiego określonej w art. 3 oraz wielkości podanych w art. 4 ust. 6 celem uwzględnienia nowych zjawisk natury gospodarczej i monetarnej,

– dostosowywanie terminologii i redagowanie definicji stosownie do kolejnych aktów dotyczących instytucji i spraw pokrewnych.

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE

Artykuł  11
1.
Z zastrzeżeniem przepisu art. 30 ust. 1 dyrektywy 93/22/EWG Państwa Członkowskie mogą udzielać zezwolenia i przedsiębiorstwom inwestycyjnym, których fundusze własne w dniu wejścia w życie niniejszej dyrektywy pozostają na poziomie niższym od poziomu określonego w art. 3 ust. 1-3 niniejszej dyrektywy. Jednak po tej dacie fundusze własne takich przedsiębiorstw inwestycyjnych muszą spełniać warunki określone w art. 3 ust. 5-8 niniejszej dyrektywy.
2.
Niezależnie od ust. 14 załącznika I Państwa Członkowskie mogą ustanowić wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego w odniesieniu do obligacji, którym przypisano wagę ryzyka 10 %, na mocy art. 11 ust. 2 dyrektywy 89/647/EWG, w wysokości połowy wymogu z tytułu ryzyka szczególnego dla pozycji o obniżonym ryzyku o tym samym okresie pozostającym do terminu płatności.
Artykuł  11a 22

Do dnia 31 grudnia 2006 r. Państwa Członkowskie mogą zezwolić zarejestrowanym w nich instytucjom na stosowanie minimalnych stóp narzutu, stóp przeniesienia i stóp rzeczywistych określonych w poniższej tabeli zamiast stóp określonych w załączniku VII ust. 13, 14, 17 i 18 pod warunkiem, że instytucje w opinii swych właściwych władz:

i) prowadzą znaczącą działalność w zakresie obrotu towarowego;

ii) posiadają zdywersyfikowany portfel towarów; oraz

iii) nie są jeszcze w stanie stosować modeli wewnętrznych do celów ustalania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen towarów zgodnie z załącznikiem VIII.

Tabela

Metale szlachetne (z wyjątkiem złota)

Metale podstawowe

Produkty rolne (towary inne niż metale)

Inne, w tym produkty energetyczne

Stopa narzutu (%)

1,0

1,2

1,5

1,5

Stopa przeniesienia (%)

0,3

0,5

0,6

0,6

Stopa rzeczywista (%)

8

10

12

15

Państwa Członkowskie poinformują Komisję o zakresie, w jakim korzystają z niniejszego artykułu

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł  12
1.
Państwa Członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze administracyjne niezbędne do spełnienia wymogów niniejszej dyrektywy nie później niż w terminie ustalonym w art. 31 ust. 2 dyrektywy 93/22/EWG. Państwa Członkowskie bezzwłocznie powiadamiają o tym Komisję.

Wspomniane środki powinny zawierać odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie to powinno towarzyszyć ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez Państwa Członkowskie.

2.
Państwa Członkowskie przekazują Komisji teksty głównych przepisów prawa krajowego, dotyczących zagadnień objętych niniejszą dyrektywą.
Artykuł  13

Komisja przedkłada Radzie w możliwie najwcześniejszym terminie propozycje dotyczące wymogów kapitałowych w zakresie instrumentów obrotu towarami i związanych z nimi instrumentów pochodnych oraz jednostek uczestnictwa w przedsiębiorstwach wspólnego inwestowania.

Rada podejmuje decyzje w sprawie propozycji Komisji nie później niż sześć miesięcy przed terminem wejścia w życia niniejszej dyrektywy.

PONOWNA OCENA

Artykuł  14

W terminie do trzech lat od daty określonej w art. 12 Rada na wniosek Komisji przeprowadza analizę niniejszej dyrektywy i w razie potrzeby dokonuje zmiany jej przepisów w świetle doświadczeń nabytych podczas jej stosowania, uwzględniając innowacje na rynkach, a w szczególności nowe ustalenia przyjęte w międzynarodowych instancjach władz regulacyjnych.

Artykuł  15

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 15 marca 1993 r.
W imieniu Rady
M. JELVED
Przewodniczący

_______

() Dz.U. C 152 z 21.6.1990, str. 6 i Dz.U. C 50 z 25.2.1992, str. 5.

() Dz.U. C 326 z 16.12.1991, str. 89 i Dz.U. C 337 z 21.12.1992, str. 114.

() Dz.U. C 69 z 18.3.1991, str. 1.

() Dz.U. L 141 z 11.6.1993, str. 27.

() Dz.U. L 386 z 30.12.1989, str. 14. Dyrektywa zmieniona dyrektywą 92/30/EWG (Dz.U. 110 z 28.4.1992, str. 52).

(6) Dz. U. L 29 z 5.2.1993, str. 1.

() Dz.U. L 124 z 5.5.1989, str. 16. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 92/30/EWG (Dz.U. L 110 z 28.4.1992, str. 52).

() Dz.U. L 110 z 28.4.1992, str. 52.

() Dz.U. L 197 z 18.7.1987, str. 33.

() Dz.U. L 322 z 17.12.1977, str. 30. Dyrektywa zmieniona dyrektywą 89/646/EWG (Dz.U. L 386 z 30.12.1989, str. 1).

(11) Dz.U. L 145 z 30.4.2004, str. 1.

(12) Dz.U. L 9, 15.1.2003, str. 3.

(13) Dz.U. L 35 z 11.2.2003.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I 23

RYZYKO POZYCJI

WSTĘP

Wyliczanie pozycji netto

1. Nadwyżka długiej (krótkiej) pozycji danej instytucji nad pozycją krótką (długą) w akcjach, papierach dłużnych i zamiennych papierach wartościowych danych emisji oraz w identycznych terminowych kontraktach giełdowych na instrumenty finansowe, opcjach, gwarancjach subskrypcyjnych i zabezpieczonych gwarancjach subskrypcyjnych stanowi pozycję netto tej instytucji w każdym takim instrumencie. Przy wyliczaniu pozycji netto właściwe władze zezwalają na traktowanie pozycji w poszczególnych instrumentach pochodnych, zgodnie z ust. 4-7, jako pozycje w papierach wartościowych będących przedmiotem danych instrumentów (jako pozycje w instrumentach nominalnych). Posiadane przez instytucje instrumenty dłużne własnej emisji zostają wyłączone z wyliczeń ryzyka szczególnego stosownie do ust. 14.

2. Przy wyliczaniu pozycji netto niedopuszczalne jest saldowanie pozycji w zamiennych papierach wartościowych z pozycjami przeciwstawnymi w instrumentach, na które dane papiery mogą być zamienione, chyba że właściwe władze przyjmują metodologię, która uwzględnia prawdopodobieństwo przeprowadzenia zamiany, lub ustanawiają wymóg kapitałowy na pokrycie ewentualnej straty, którą można ponieść przy dokonaniu zamiany.

3. Wszystkie pozycje netto, bez względu na znak dodatni lub ujemny, muszą być przeliczane codziennie na walutę bilansową danej instytucji po obowiązującym bieżącym kursie wymiany jeszcze przed agregacją tych pozycji.

Poszczególne instrumenty

4. Terminowe kontrakty giełdowe na stopy procentowe, terminowe umowy stopy procentowej i terminowe zobowiązania zakupu lub sprzedaży instrumentów dłużnych traktuje się jako połączenia pozycji długiej i krótkiej. Długą pozycję w terminowych kontraktach giełdowych na stopy procentowe należy zatem traktować jako połączenie zaciągniętej pożyczki wymagalnej w terminie dostawy kontraktu i posiadanej należności z terminem zapadalności identycznym z terminem zapadalności instrumentu lub pozycji nominalnej, która jest przedmiotem danego kontraktu. Podobnie terminową umowę stopy procentowej sprzedaną przez daną instytucję należy traktować jako długą pozycję zapadającą w terminie: termin rozliczenia umowy plus okres obowiązywania umowy, i krótką pozycję wymagalną w terminie rozliczenia. W przypadku terminowych kontraktów giełdowych na stopy procentowe i terminowych umów stopy procentowej zarówno zaciągniętą pożyczkę, jak i należność wpisuje się do kolumny "Zaangażowania wobec rządów centralnych" w tabeli 1 (ust. 14) celem wyliczenia kapitału wymaganego na pokrycie ryzyka szczególnego. Terminowe zobowiązanie zakupu instrumentu dłużnego traktuje się jako połączenie zaciągniętej pożyczki wymagalnej w terminie dostawy instrumentu i długiej pozycji (bieżącej) w samym instrumencie dłużnym. Do celów wyliczenia ryzyka szczególnego wpisuje się zaciągniętą pożyczkę do kolumny "Zaangażowania wobec rządów centralnych" w tabeli 1, natomiast instrument dłużny wpisuje się do tej kolumny tabeli, która będzie właściwa dla danego instrumentu.

Właściwe władze mogą zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu giełdowych kontraktów terminowych był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez giełdę, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z kontraktem oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu kontraktu terminowego, który wynikałby z obliczenia dokonanego z wykorzystaniem metod ustalonych w innych częściach niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII. Do dnia 31 grudnia 2006 r. właściwe władze mogą także zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu pozagiełdowych kontraktów pochodnych, zaliczanych do grupy, określonej w niniejszym ustępie, rozliczanych przez izbę rozliczeniową uznaną przez te władze był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez izbę rozliczeniową, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z kontraktem pochodnym oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu omawianego kontraktu, który wynikałby z obliczenia dokonanego z wykorzystaniem metod ustalonych w innych częściach niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII.

5. Opcje na stopy procentowe, instrumenty dłużne, akcje, indeksy giełdowe, terminowe kontrakty giełdowe na instrumenty finansowe, transakcje zamiany i waluty obce traktowane są jako pozycje równe kwocie instrumentu będącego przedmiotem opcji, pomnożonej do celów niniejszego załącznika przez współczynnik delta tej opcji. Wspomniane pozycje mogą być saldowane z ewentualnymi pozycjami przeciwstawnymi w identycznych papierach wartościowych lub instrumentach pochodnych, których dana opcja dotyczy. Należy posługiwać się współczynnikiem delta używanym przez daną giełdę lub wyliczonym przez właściwe władze, bądź też - gdy brak takiego współczynnika, a także w przypadku opcji pozagiełdowych - współczynnikiem wyliczonym przez samą instytucję, pod warunkiem, że właściwe władze uznają zasadność modelu stosowanego przez tę instytucję.

Właściwe władze mogą jednak zażądać, aby instytucje wyliczały współczynniki delta przy użyciu metodologii określonej przez te władze.

Właściwe władze powinny wymagać zabezpieczania się przed innymi, oprócz ryzyka delta, rodzajami ryzyka związanymi z opcjami. Właściwe władze mogą zezwolić, aby wymóg z tytułu sprzedanych opcji giełdowych był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez giełdę, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z opcją oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu opcji, który wynikałby z obliczenia dokonanego z wykorzystaniem metod ustalonych w innych częściach niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII. Do dnia 31 grudnia 2006 r. właściwe władze mogą także zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu opcji pozagiełdowych rozliczanych przez izbę rozliczeniową uznaną przez te władze był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez izbę rozliczeniową, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z opcją oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu opcji pozagiełdowej, który wynikałby z obliczenia dokonanego z wykorzystaniem metod ustalonych w innych częściach niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII. Dodatkowo mogą zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu zakupionej opcji giełdowej lub pozagiełdowej był taki sam jak dla jej instrumentu bazowego, pod warunkiem, że wymóg ten nie przekroczy rynkowej wartości opcji. Wymóg z tytułu sprzedanej opcji pozagiełdowej winien być ustalony w relacji do jej instrumentu bazowego.

6. Gwarancje subskrypcyjne na instrumenty dłużne i kapitałowe należy traktować w taki sam sposób jak opcje, zgodnie z ust. 5

7. Do celów ryzyka stopy procentowej transakcje zamiany należy traktować według zasad obowiązujących dla instrumentów bilansowych. Zatem transakcję zamiany stopy procentowej, zgodnie z którą instytucja otrzymuje zmienną stawkę oprocentowania i płaci stawkę stałą, traktuje się jako odpowiadającą długiej pozycji w instrumencie o zmiennym oprocentowaniu zapadającym w najbliższym terminie przeszacowania stopy procentowej i krótkiej pozycji w instrumencie o stałym oprocentowaniu wymagalnym w terminie realizacji całości transakcji.

8. Instytucje, które dokonują wyceny instrumentów według bieżącej wartości rynkowej, i zarządzają ryzykiem stopy procentowej obciążającym instrumenty pochodne, o których mowa w ust. 4-7, na zasadzie dyskontowania przepływów pieniężnych, mogą jednak posługiwać się modelami wrażliwości celem wyliczania pozycji, o których mowa wyżej, mogą również stosować te modele w stosunku do wszelkich obligacji, w których przypadku wierzytelność główna spłacona jest regularnie przez cały okres do wykupu, a nie jednorazową płatnością kwoty kapitału w terminie wykupu. Zarówno sam model, jak i sposób posługiwania się nim podlegają zatwierdzeniu przez właściwe władze. Modele te winny generować pozycje o tej samej wrażliwości na zmianę stopy procentowej, jak związane z nimi przepływy pieniężne. Należy ocenić tę wrażliwość w odniesieniu do niezależnych ruchów przykładowych stóp procentowych dobranych w różnych punktach krzywej dochodowości, przy czym należy umieścić przynajmniej jeden punkt badania wrażliwości w każdym przedziale czasowym wyznaczonym w tabeli 2 (ust. 18). Wyliczone pozycje włącza się do wyliczeń wymogów kapitałowych zgodnie z przepisami ust. 15-30.

9. Instytucje, które nie posługują się modelami na zasadach określonych w ust. 8, mogą za zgodą właściwych organów uznać za w pełni kompensujące się pozycje w instrumentach pochodnych objętych przepisami ust. 4-7, które spełniają przynajmniej następujące warunki:

i) pozycje te są tej samej wartości i są wyrażone w tej samej walucie;

ii) istnieje ścisłe dopasowanie stopy referencyjnej (pozycje o oprocentowaniu zmiennym) lub kuponu odsetkowego (pozycje o oprocentowaniu stałym);

iii) najbliższy termin przeszacowania stawki oprocentowania, a w przypadku pozycji z kuponami o stałym oprocentowaniu - okres pozostający do terminu płatności, odpowiada następującym limitom:

– do jednego miesiąca: ten sam dzień,

– od jednego miesiąca do roku: w ciągu siedmiu dni,

– powyżej roku: w ciągu 30 dni.

10. Strona przekazująca papiery wartościowe lub gwarantowane prawa odnośnie do tytułu do tych papierów w ramach umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu oraz strona udzielająca pożyczki papierów wartościowych włączają te papiery wartościowe do wyliczeń swoich wymogów kapitałowych przeprowadzanych stosownie do niniejszego załącznika, pod warunkiem że papiery te spełniają kryteria określone w art. 2 pkt 6 lit. a).

11. Pozycje obejmujące jednostki uczestnictwa w przedsiębiorstwach wspólnego inwestowania podlegają wymogom kapitałowym wprowadzonym przepisami dyrektywy 89/647/EWG, a nie wymogom w zakresie ryzyka pozycji określonym w niniejszym załączniku.

Ryzyko szczególne i ogólne

12. W celu wyliczenia kapitału wymaganego na pokrycie ryzyka pozycji związanego z rynkowymi instrumentami dłużnymi lub akcjami (czy też z pochodnymi owych instrumentów i akcji) wyróżnia się dwa składniki tego ryzyka. Pierwszy składnik stanowi ryzyko szczególne: jest to ryzyko zmiany ceny danego instrumentu w następstwie czynników związanych z emitentem, a w przypadku instrumentu pochodnego - czynników związanych z emitentem instrumentu będącego jego przedmiotem. Drugi składnik stanowi ryzyko ogólne: jest to ryzyko zmiany ceny danego instrumentu w następstwie zmiany wysokości stóp procentowych (w przypadku rynkowych instrumentów dłużnych lub pochodnych tych instrumentów) lub ogólnego ruchu cen na rynku akcji (w przypadku akcji lub pochodnych akcji).

RYNKOWE INSTRUMENTY DŁUŻNE

13. Instytucje klasyfikują swoje pozycje netto według waluty, w której są wyrażone, i wyliczają kapitał wymagany z tytułu ryzyka ogólnego i szczególnego oddzielnie dla każdej waluty.

Ryzyko szczególne

14. Instytucje umieszczają pozycje netto wyliczone zgodnie z ust. 1 w odpowiednich rubrykach w tabeli 1 według okresów pozostających do terminu płatności, a następnie mnożą te pozycje przez wykazane w tabeli wagi. Następnie sumują pozycje ważone (zarówno długie, jak i krótkie), aby wyliczyć kapitał wymagany na pokrycie ryzyka szczególnego.

Tabela 1

Zaangażowania wobec rządów centralnych Pozycje o obniżonym ryzyku Inne pozycje
6 miesięcy od 6 miesięcy

24 miesięcy

od 24 miesięcy
0,00 % 0,25 % 1,00 % 1,60 % 8,00 %

Ryzyko ogólne

a) Metoda terminów płatności

15. Procedura wyliczania wymogów kapitałowych w zakresie ryzyka ogólnego składa się z dwóch podstawowych etapów. Po pierwsze, należy przypisać wszystkim pozycjom odpowiednią wagę według terminu płatności (por. ust. 16), aby obliczyć kwotę kapitału wymaganą na pokrycie ryzyka tych pozycji. Po drugie, należy dopuścić obniżenie tego wymogu wówczas, gdy pozycja ważona odpowiada przeciwstawnej pozycji ważonej w tym samym przedziale czasowym. Obniżenie wymogu jest dopuszczalne również wówczas, gdy przeciwstawna pozycja ważona zaliczona jest do innego przedziału czasowego, przy czym stopień obniżenia wymogu zależy od tego, czy obie pozycje znajdują się w tej samej strefie, a jeśli nie - do których konkretnych stref te pozycje zostały zakwalifikowane. Razem stosuje się trzy strefy (grupy przedziałów czasowych).

16. Instytucje umieszczają pozycje netto w odpowiednich przedziałach czasowych znajdujących się w kolumnie 2 lub 3 w tabeli 2 (ust. 18). Instrumenty o oprocentowaniu stałym należy zaklasyfikować według okresu pozostającego do terminu płatności, natomiast instrumenty o oprocentowaniu zmiennym - według okresu do najbliższego terminu przeszacowania stopy procentowej. Ponadto instytucje rozróżniają instrumenty dłużne o kuponach odsetkowych w wysokości 3 % lub więcej od tych o kuponach odsetkowych poniżej 3 %, umieszczając je na tej podstawie odpowiednio w kolumnie 2 lub 3 w tabeli 2. Każdy z nich należy następnie pomnożyć przez podaną w kolumnie 4 w tabeli 2 wagę dla danego przedziału czasowego.

17. Instytucje następnie wyliczają sumę ważonych pozycji długich i sumę ważonych pozycji krótkich w każdym przedziale czasowym. Kwota zsumowanej pozycji długiej równoważona zsumowaną pozycją krótką w danym przedziale czasowym stanowi dopasowaną pozycję ważoną tego przedziału, a pozostała pozycja długa lub krótka stanowi niedopasowaną pozycję ważoną tego przedziału. Następnie należy wyliczyć sumę łączną dopasowanych pozycji ważonych we wszystkich przedziałach czasowych.

18. Instytucje wyliczają sumę łączną niedopasowanych pozycji ważonych długich dla przedziałów czasowych należących do każdej strefy w tabeli 2 celem określenia niedopasowanej pozycji ważonej długiej każdej strefy. Podobnie wylicza się sumę łączną niedopasowanych pozycji ważonych krótkich w poszczególnych przedziałach wszystkich stref, aby określić niedopasowaną pozycję ważoną krótką każdej strefy. Kwota niedopasowanej pozycji ważonej długiej w danej strefie równoważona niedopasowaną pozycją ważoną krótką w tej strefie stanowi dopasowaną pozycję ważoną tej strefy. Kwota niedopasowanej pozycji ważonej, długiej lub krótkiej, której nie można w ten sposób zrównoważyć pozycją przeciwstawną, stanowi niedopasowaną pozycję ważoną tej strefy.

Tabela 2

Strefa Przedział czasowy Waga (%) Założona zmiana stopy procentowej (w %)
Kupon odsetkowy w wysokości 3 % lub więcej Kupon odsetkowy poniżej 3 %
(1) (2) (3) (4) (5)
Pierwsza 0 = 1 mies.

> 1 = 3 mies.

> 3 = 6 mies.

> 6 = 12 mies.

0 = 1 mies.

> 1 = 3 mies.

> 3 = 6 mies.

> 6 = 12 mies.

0,00

0,20

0,40

0,70

-

1,00

1,00

1,00

Druga > 1 = 2 lata

> 2 = 3 lata

> 3 = 4 lata

> 1,0 = 1,9 roku

> 1,9 = 2,8 lata

> 2,8 = 3,6 lata

1,25

1,75

2,25

0,90

0,80

0,75

Trzecia > 4 = 5 lat

> 5 = 7 lat

> 7 = 10 lat

> 10 = 15 lat

> 15 = 20 lat

> 20 lat

> 3,6 = 4,3 lata

> 4,3 = 5,7 lat

> 5,7 = 7,3 lat

> 7,3 = 9,3 lat

> 9,3 = 10,6 lat

> 10,6 = 12,0 lat

> 12,0 = 20,0 lat

> 20 lat

2,75

3,25

3,75

4,50

5,25

6,00

8,00

12,50

0,75

0,70

0,65

0,60

0,60

0,60

0,60

0,60

19. Następnie należy wyliczyć kwotę niedopasowanej pozycji ważonej długiej (krótkiej) strefy pierwszej, która jest równoważona niedopasowaną pozycją ważoną krótką (długą) strefy drugiej. Ta kwota określona jest w ust. 23 jako dopasowana pozycja ważona między strefą pierwszą a drugą. Następnie należy dokonać takiego samego wyliczenia odnośnie pozostałej części niedopasowanej pozycji ważonej strefy drugiej, tym razem odnosząc tę kwotę do niedopasowanej pozycji ważonej strefy trzeciej, co pozwala określić dopasowaną pozycję ważoną między strefą drugą a trzecią.

20. Instytucje mogą również odwrócić kolejność obliczeń w ust. 19, aby wyliczyć dopasowaną pozycję ważoną między strefą drugą a trzecią przed wyliczeniem tej pozycji między strefą pierwszą a drugą.

21. Pozostałą część niedopasowanej pozycji ważonej strefy pierwszej należy następnie odnieść do pozostałej części tej pozycji strefy trzeciej (po dopasowaniu pozycji strefy drugiej i trzeciej), aby wyliczyć dopasowaną pozycję ważoną między strefą pierwszą a trzecią.

22. Te pozycje, które nadal pozostają niedopasowane po przeprowadzeniu przedstawionych w ust. 19, 20 i 21 trzech oddzielnych obliczeń w celu dopasowania pozycji między strefami, należy zsumować.

23. Należy wówczas wyliczyć kapitał wymagany dla danej instytucji, który stanowi sumę łączną następujących wielkości:

a) 10 % dopasowanej pozycji ważonej w każdym przedziale czasowym;

b) 40 % dopasowanej pozycji ważonej strefy pierwszej;

c) 30 % dopasowanej pozycji ważonej strefy drugiej;

d) 30 % dopasowanej pozycji ważonej strefy trzeciej;

e) 40 % dopasowanej pozycji ważonej między strefą pierwszą a drugą oraz między strefą drugą a trzecią (zob. ust. 19);

f) 150 % dopasowanej pozycji ważonej między strefą pierwszą a trzecią;

g) 100 % nadal niedopasowanych pozycji ważonych.

b) Metoda analizy okresowości

24. Właściwe władze Państwa Członkowskiego mogą wydać ogólne zezwolenie wszystkim instytucjom bądź też indywidualne zezwolenia poszczególnym instytucjom na stosowanie - zamiast systemu przedstawionego w ust. 15-23 - systemu wyliczania kapitału wymaganego na pokrycie ryzyka ogólnego obciążającego rynkowe instrumenty dłużne opartego na analizie okresowości, pod warunkiem jednak że instytucja stosuje taki system w sposób ciągły.

25. Zgodnie z takim systemem, na podstawie wartości rynkowej każdego instrumentu dłużnego o stałym oprocentowaniu instytucje wyliczają jego dochodowość do wykupu, która stanowi założoną stopę dyskontową tego instrumentu. W przypadku instrumentów o zmiennym oprocentowaniu instytucje wyliczają dochodowość instrumentu na podstawie jego wartości rynkowej przy założeniu, że kwota kapitału zapada w najbliższym możliwym terminie przeszacowania stopy procentowej.

26. Instytucje następnie wyliczają okresowość zmodyfikowaną każdego instrumentu dłużnego za pomocą następującego wzoru:

okresowość zmodyfikowana , gdzie:

gdzie:

r = dochodowość do wykupu (zob. ust. 25),
Ct = płatność gotówkowa w czasie t,
m = termin wykupu (zob. ust. 25).

27. Instytucje następnie kwalifikują każdy instrument dłużny do odpowiedniej strefy tabeli 3 według okresowości zmodyfikowanej tego instrumentu.

Tabela 3

Strefa Okresowość zmodyfikowana (w latach) Założona zmiana stopy procentowej (%)
(1) (2) (3)
Pierwsza > 0 = 1,0 1,0
Druga > 1,0 = 3,6 0,85
Trzecia > 3,6 0,7

28. Następnie instytucje wyliczają pozycję ważoną okresowością dla każdego instrumentu jako iloczyn ceny rynkowej i okresowości zmodyfikowanej, pomnożony przez założoną zmianę stopy procentowej dla instrumentu o danej okresowości zmodyfikowanej (zob. kolumna 3 w tabeli 3).

29. Instytucje obliczają dla każdej strefy swoją pozycję długą ważoną okresowością i pozycję krótką ważoną okresowością. Kwota pozycji długiej równoważona pozycją krótką w danej strefie stanowi dopasowaną pozycję ważoną okresowością tej strefy.

Instytucje następnie wyliczają niedopasowaną pozycję ważoną okresowością dla każdej strefy. Następnie stosują procedurę dla niedopasowanych pozycji ważonych przedstawioną w ust. 19-22.

30. Należy wówczas wyliczyć kapitał wymagany dla danej instytucji, który stanowi sumę łączną następujących wielkości:

a) 2 % dopasowanej pozycji ważonej okresowością każdej strefy;

b) 40 % dopasowanej pozycji ważonej okresowością między strefą pierwszą a drugą oraz między strefą drugą a trzecią;

c) 150 % dopasowanej pozycji ważonej okresowością między strefą pierwszą a trzecią;

d) 100 % nadal niedopasowanych pozycji ważonych okresowością.

AKCJE

31. Instytucje sumują wszystkie pozycje długie i wszystkie pozycje krótkie wyliczone zgodnie z procedurą określoną w ust. 1. Suma łączna tych dwóch wielkości stanowi pozycję maksymalną (brutto). Różnica pomiędzy nimi stanowi pozycję globalną (netto).

Ryzyko szczególne

32. Instytucje mnożą swoje pozycje maksymalne (brutto) przez 4 % celem wyliczenia kapitału wymaganego na pokrycie ryzyka szczególnego.

33. Niezależnie od przepisu ust. 32 właściwe władze mogą zezwolić na ustalenie tego wymogu kapitałowego na poziomie 2 %, a nie 4 %, w przypadku tych portfeli akcji posiadanych przez instytucje, które spełniają następujące warunki:

i) instrumenty kapitałowe nie będą emitowane przez emitentów, którzy wyemitowali wyłącznie handlowe instrumenty dłużne obciążone obecnie 8 % wymogiem z tabeli 1 przedstawionej w ust. 14 lub obciążone niższym wymogiem wyłącznie dlatego, że są gwarantowane lub zabezpieczone.

ii) akcje muszą być uznane za wysoko płynne przez właściwe władze, według kryteriów obiektywnych;

iii) żadna pojedyncza pozycja nie może wynosić powyżej 5 % wartości całego portfela akcji posiadanego przez daną instytucję. Właściwe władze mogą jednak zezwolić na pojedyncze pozycje stanowiące do 10 % portfela, pod warunkiem że suma takich pozycji nie przewyższa 50 % wartości portfela.

Ryzyko ogólne

34. Kapitał wymagany na pokrycie ryzyka ogólnego wynosi 8 % pozycji globalnej (netto).

Terminowe kontrakty na indeksy giełdowe

35. Terminowe kontrakty giełdowe, transakcje typu "futures" na indeksy giełdowe akcji oraz ważone współczynnikiem delta kwoty opcji na takie kontrakty i na indeksy giełdowe, razem zwane dalej "terminowymi kontraktami na indeksy giełdowe", można rozłożyć na pozycje w każdym rodzaju akcji wchodzących w skład indeksu. Takie pozycje można traktować jako pozycje nominalne w danych akcjach; zatem, za zgodą właściwych władz, takie pozycje można saldować z przeciwstawnymi pozycjami w akcjach będących przedmiotem kontraktu.

36. Właściwe władze zapewniają, że instytucja, która dokonała saldowania swoich pozycji w akcjach objętych terminowym kontraktem na indeks giełdowy z pozycjami względem danego kontraktu, dysponuje adekwatnym kapitałem w wysokości zabezpieczającej przed ryzykiem straty w wyniku zmiany ceny kontraktu, która nie byłaby w pełni skorelowana ze zmianą kursów akcji wchodzących w skład indeksu; władze te tak samo postępują, gdy instytucja weszła w przeciwstawne pozycje w terminowych kontraktach na indeksy giełdowe, które nie są identyczne pod względem terminu realizacji kontraktu lub składu indeksu bądź też pod względem obu tych cech.

37. Niezależnie od przepisu ust. 35 i 36 terminowe kontrakty na indeksy giełdowe, które same są przedmiotem obrotu giełdowego i w opinii właściwych władz odnoszą się do indeksów o wysokim poziomie dywersyfikacji, objęte są wymogiem kapitałowym na pokrycie ryzyka ogólnego w wysokości 8 %, nie podlegają zaś żadnemu wymogowi w zakresie ryzyka szczególnego. Terminowe kontrakty na indeksy giełdowe tego rodzaju są uwzględniane przy wyliczaniu pozycji globalnej (netto) zgodnie z ust. 31, natomiast są wyłączone z wyliczania pozycji maksymalnej (brutto), o której mowa w tym samym ustępie.

38. Jeśli terminowy kontrakt na indeks giełdowy nie zostaje rozłożony na poszczególne pozycje względem składników indeksu, należy kontrakt ten traktować na zasadzie pojedynczego rodzaju akcji. Można jednak pominąć ryzyko szczególne związane z takim rodzajem akcji, o ile dany kontrakt jest przedmiotem obrotu giełdowego i w opinii kompetentnych władz odnosi się do indeksu o wysokim poziomie dywersyfikacji.

GWARANTOWANIE EMISJI

39. W przypadku gwarantowania przez instytucję emisji instrumentów dłużnych lub akcji właściwe władze mogą zezwolić tej instytucji na stosowanie następującej metody wyliczania wymogów kapitałowych. Po pierwsze, instytucja wylicza odpowiednie pozycje netto poprzez pomniejszenie swoich pozycji o te pozycje, które zostały subskrybowane lub regwarantowane przez strony trzecie na podstawie formalnych umów; po drugie, zmniejsza te pozycje netto poprzez zastosowanie następujących współczynników korygujących:

– dzień roboczy 0: 100%

– dzień roboczy 1: 90%

– dni robocze 2-3: 75%

– dzień roboczy 4: 50%

– dzień roboczy 5: 25%

– po dniu roboczym 5: 0%

Dzień roboczy zero stanowi ten dzień roboczy, gdy instytucja podejmuje bezwarunkowe zobowiązanie przejęcia określonej ilości papierów wartościowych po ustalonej cenie.

Po trzecie, instytucja wylicza kapitał wymagany w stosunku do gwarantowanych emisji na postawie tych zmniejszonych pozycji. Właściwe władze zapewniają, że instytucja dysponuje dostatecznym kapitałem w wysokości zabezpieczającej przed ryzykiem straty w okresie pomiędzy podjęciem początkowego zobowiązania a dniem roboczym 1.

ZAŁĄCZNIK  II 24

RYZYKO ROZLICZENIA I RYZYKO KONTRAHENTA

RYZYKO ROZLICZENIA/RYZYKO DOSTAWY

1. W przypadku transakcji, w których instrumenty dłużne, instrumenty kapitałowe i towary (z wyłączeniem umów z udzielonym lub otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, umów zaciągania i udzielania pożyczek papierów wartościowych lub towarów) pozostają nierozliczone po ustalonej dacie dostawy, instytucja winna obliczać różnicę cenową, mogącą stanowić jej stratę. Jest to różnica między ustaloną ceną rozliczeniową danego instrumentu dłużnego, instrumentu kapitałowego lub towaru oraz jego bieżącą ceną rynkową, gdy różnica ta może stanowić stratę instytucji. W celu obliczenia wymogu kapitałowego należy różnicę tę pomnożyć przez odpowiedni czynnik z kolumny A w tabeli zamieszczonej w ust. 2.

2. Niezależnie od przepisu ust. 1 instytucje mogą - uzyskawszy zezwolenie właściwych władz - wyliczyć wymóg kapitałowy poprzez mnożenie ustalonej ceny realizacji każdej transakcji, która w okresie od 5 do 45 dni roboczych po terminie wymagalności nie została jeszcze rozliczona, przez odpowiedni współczynnik z kolumny B poniższej tabeli. Od 46. dnia roboczego należy przyjąć, iż wymagany kapitał wynosi 100 % różnicy, na którą dana instytucja jest narażona, tak jak w przypadku stosowania współczynników z kolumny A.

Liczba dni roboczych po

terminie zapadalności

Kolumna A(%) Kolumna B(%)
5 15

16 30

31 45

46 i więcej

8

50

75

100

0,5

4,0

9,0

patrz ust. 2

RYZYKO KONTRAHENTA

Dostawa instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie

3.1 Wymaga się, aby instytucja utrzymywała kapitał z tytułu ryzyka kontrahenta jeśli:

i) zapłaciła za papiery wartościowe lub towary przed ich otrzymaniem lub dostarczyła papiery wartościowe lub towary przed otrzymaniem za nie zapłaty;

oraz

ii) upłynął więcej niż jeden dzień od dokonania przez instytucję płatności lub dostawy, w przypadku transakcji transgranicznych.

3.2. Wymóg kapitałowy wynosi 8 % wartości papierów wartościowych lub towarów albo gotówki należnej instytucji, pomnożone przez wagę ryzyka odpowiadającą danemu kontrahentowi";

Umowy z udzielonym lub otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, umowy udzielenia lub zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych i towarów

4.1 W przypadku umów z udzielonym przyrzeczeniem odkupu oraz w przypadku udzielenia pożyczki papierów wartościowych lub towarów, dotyczących papierów wartościowych lub towarów zaliczonych do portfela handlowego, instytucja winna obliczać różnicę między wartością rynkową papierów wartościowych lub towarów oraz kwotą pożyczoną przez instytucję lub wartością rynkową zabezpieczenia, jeśli różnica ta jest dodatnia. W przypadku umów z otrzymanym przyrzeczeniem odprzedaży oraz w przypadku zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych lub towarów, instytucja winna obliczać różnicę między kwotą, jaką pożyczyła lub wartością rynkową zabezpieczenia i wartością rynkową papierów wartościowych lub towarów jakie otrzymała, jeśli różnica ta jest dodatnia

Właściwe władze podejmują środki w celu zapewnienia, że nadwyżka wartości przedłożonego zabezpieczenia nad wartością papierów mieści się w dopuszczalnych granicach.

Ponadto właściwe władze mogą zezwolić instytucjom nie włączać nadwyżki wartości zabezpieczenia do wyliczeń opisanych w pierwszych dwóch zdaniach niniejszego wstępu, jeśli kwota tej nadwyżki objęta jest gwarancją, która w każdym przypadku zapewnia, iż nadwyżka ta zostania zwrócona stronie przedkładającej zabezpieczenie w przypadku niewykonania zobowiązań przez kontrahenta.

Przy wyliczaniu wartości rynkowej środków przekazanych lub otrzymanych oraz zabezpieczenia uwzględnia się również narosłe odsetki.

4.2 Wymagany kapitał wynosi 8 % kwoty wyliczonej zgodnie z ust. 4.1, pomnożone przez wagę ryzyka właściwą dla danego kontrahenta.

Pozagiełdowe instrumenty pochodne

5. W celu wyliczenia wymogów kapitałowych ich pozagiełdowych instrumentów pochodnych, instytucje zastosują art. II do dyrektywy 89/647/EWG. Wskaźniki korygujące ryzyko stosowane względem odpowiednich stron zostaną ustalone zgodnie z art. 2 ust. 9 niniejszej dyrektywy.

Do dnia 31 grudnia 2006 r., właściwe władze Państw Członkowskich mogą odstąpić od stosowania metod ustanowionych w załączniku II kontrakty w obrocie pozagiełdowym, zabezpieczone przez izbę rozrachunkową, w przypadku gdy ta ostatnia występuje jako strona umowy, natomiast wszyscy uczestnicy każdego dnia w pełni zabezpieczają ryzyko, jakie stanowią dla izby rozrachunkowej, zapewniając w ten sposób ochronę obejmująca zarówno ryzyko bieżące jak i potencjalne przyszłe ryzyko. Należy spełnić wymagania właściwych władz, co do poziomu bezpieczeństwa gwarantowanego ustalonym zabezpieczeniem zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a) pkt 7 dyrektywy 89/647/EWG oraz co do wyeliminowania powstania dla izby rozrachunkowej ryzyka wykraczającego poza wartość rynkową ustalonego zabezpieczenia. Państwa Członkowskie powiadomią Komisję o stosowaniu przez nie tej opcji

INNE

6. Wymogi kapitałowe określone w dyrektywie 89/647/EWG stosuje się do zaangażowań z tytułu opłat, prowizji, odsetek, dywidend i depozytów gwarancyjnych wymaganych przy giełdowych kontraktach terminowych i opcyjnych, które nie są objęte tym załącznikiem ani załącznikiem I, nie są odejmowane od funduszy własnych stosownie do ust. 2 lit. d) załącznika V i są bezpośrednio związane z pozycjami zaliczonymi do portfela handlowego.

Wagi ryzyka, które należy zastosować wobec poszczególnych kontrahentów, określa się zgodnie z art. 2 pkt 9 niniejszej dyrektywy.

ZAŁĄCZNIK  III 25

RYZYKO WALUTOWE

1. Jeśli suma całkowitej pozycji walutowej netto instytucji i jej pozycji netto w złocie, obliczona zgodnie z procedurą ustaloną poniżej, przekracza 2 % jej łącznych funduszy własnych, to w celu obliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego mnoży się tę sumę pozycji walutowej netto i pozycji netto w złocie przez 8 %.

Do dnia 31 grudnia 2004 r. właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na obliczanie wymogu kapitałowego mnożąc przez 8 % kwotę nadwyżki sumy całkowitej pozycji walutowej netto i pozycji netto w złocie ponad 2 % łącznych funduszy własnych.

2. Stosuje się dwa etapy wyliczania.

3.1. Po pierwsze, należy obliczyć otwartą pozycję netto instytucji w każdej walucie (łącznie z walutą sprawozdawczą) oraz w złocie. Pozycja ta stanowi sumę następujących elementów (dodatnich lub ujemnych):

– pozycja bieżąca netto (tj. wszelkie pozycje aktywów pomniejszone o wszelkie pozycje pasywów w danej walucie, łącznie z naliczonymi odsetkami lub bieżąca pozycja netto w złocie, w przypadku złota),

– pozycja terminowa netto (tj. wszelkie kwoty do otrzymania pomniejszone o wszelkie kwoty do zapłacenia w ramach terminowych transakcji wymiany i transakcji na złoto, łącznie z giełdowymi kontraktami na waluty i złoto oraz instrumenty bazowe transakcji zamiany nie ujęte w pozycji bieżącej),

– nieodwołalne gwarancje (i podobne instrumenty), których uruchomienie jest pewne, a nieodwołalność prawdopodobna,

– kwota netto przyszłych przychodów/wydatków dotychczas nie naliczonych, ale już w pełni zabezpieczonych (można tu włączyć według uznania instytucji sprawozdawczej, ale za uprzednią zgodą właściwych władz, kwotę netto przyszłych przychodów/wydatków nie ujętych dotychczas w zapisach księgowych ale już w pełni zabezpieczonych terminowymi transakcjami wymiany). Przyjętą zasadę należy stosować w sposób konsekwentny,

– kwota netto ekwiwalentu delta (lub opartego na współczynniku delta) całego portfela opcji walutowych i na złoto,

– wartość rynkowa innych opcji (tj. z wyłączeniem opcji walutowych i na złoto),

– wszelkie utrzymywane celowo przez instytucję pozycje zabezpieczające przed niekorzystnym wpływem kursów walutowych na współczynnik kapitałowy można wyłączyć z rachunku otwartych pozycji walutowych netto. Pozycje takie powinny mieć charakter strukturalny lub niehandlowy, a ich wyłączenie oraz jakakolwiek zmiana warunków tego wyłączenia wymaga zgody właściwych władz. Taką samą zasadę, z zachowaniem tych samych warunków, można stosować do utrzymywanych przez instytucję pozycji dotyczących kwot pomniejszających fundusze własne.

3.2. Właściwe władze powinny mieć możliwość zezwalania instytucjom na stosowanie metody zaktualizowanej wartości netto w rachunku otwartych pozycji netto w każdej walucie i w złocie.

4. Po drugie, krótkie i długie pozycje netto w każdej walucie innej niż waluta sprawozdawcza oraz długą lub krótką pozycję w złocie należy przeliczyć na walutę sprawozdawczą według kursów bieżących. Te pozycje są następnie oddzielnie zsumowane, aby określić sumę pozycji netto krótkich i sumę pozycji netto długich. Wyższa z tych dwóch zsumowanych wielkości stanowi całkowitą pozycję walutową netto danej instytucji.

5. Niezależnie od przepisów ust. 1-4 do czasu dalszej koordynacji właściwe władze mogą do celów niniejszego załącznika wymagać od instytucji stosowania procedur alternatywnych bądź też zezwolić na stosowanie takich procedur.

6. Po pierwsze, właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na przestrzeganie niższych wymogów kapitałowych aniżeli wynikających z zastosowania przepisów ust. 1-4 względem pozycji w walutach silnie ze sobą skorelowanych. Właściwe władze mogą uznać dwie waluty za silnie ze sobą skorelowane jedynie wówczas, gdy prawdopodobieństwo - obliczone na podstawie dziennych kursów obowiązujących w ciągu poprzednich trzech lub pięciu lat - iż ewentualna strata poniesiona z tytułu utrzymania przeciwstawnych pozycji jednakowej wysokości w tych walutach nie przekroczy w ciągu następnych dziesięciu dni roboczych 4 % wartości takiej pozycji dopasowanej (po przeliczeniu na walutę bilansową), wynosi przynajmniej 99 % - w przypadku badania okresu trzyletniego, lub 95 % - w przypadku badania okresu pięcioletniego. Fundusze własne wymagane w stosunku do pozycji dopasowanej w dwóch walutach silnie ze sobą skorelowanych wynoszą 4 % wartości tej pozycji dopasowanej. W stosunku do pozycji niedopasowanych w walutach silnie ze sobą skorelowanych i wszelkich pozycji w innych walutach wymagany kapitał wynosi 8 % wyższej z dwóch kwot - sumy pozycji netto krótkich i sumy pozycji netto długich, po odjęciu pozycji dopasowanych w walutach silnie ze sobą skorelowanych.

7. Po drugie, do dnia 31 grudnia 2004 r. właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na stosowanie do celów niniejszego Załącznika alternatywnej metody w stosunku do opisanej w ust. 1-6. Wymóg kapitałowy otrzymany tą metodą musi przewyższać 2 % otwartej pozycji netto mierzonej zgodnie z ust. 4 oraz przewidywaną stratę w 99 % przypadków, w ramach analizy zmian kursów walutowych we wszystkich kroczących 10-dniowych okresach w ciągu poprzedzających 3 lat.

Alternatywną metodę opisaną w akapicie pierwszym można stosować wyłącznie pod następującymi warunkami:

i) właściwe władze ustalają formułę obliczeniową oraz współczynniki korelacji w oparciu o własną analizę zmian kursów walutowych;

ii) właściwe władze dokonują regularnych weryfikacji współczynników korelacji w świetle zmian na rynkach walutowych.

8. Po trzecie, właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na wyłączanie z wyliczeń przeprowadzanych zgodnie z jedną z metod określonych w ust. 1-7 pozycji w walucie objętej prawnie obowiązującą umową międzyrządową, która ogranicza pasmo wahań tej waluty w stosunku do innych walut objętych tą umową. Instytucje wyliczają swoje pozycje dopasowane w takich walutach i stosują wobec tych pozycji wymóg kapitałowy nie niższy niż 50 % dopuszczalnej granicy wahania określonej dla danych walut w umowie międzyrządowej. Pozycje niedopasowane w tych walutach traktowane są na zasadach stosowanych wobec innych walut.

Niezależnie od przepisu pierwszego akapitu właściwe władze mogą zezwolić na ustalenie wymogu kapitałowego w stosunku do dopasowanych pozycji w walutach Państw Członkowskich uczestniczących w drugim etapie Europejskiej Unii Walutowej na poziomie 1,6 % wartości takich pozycji dopasowanych.

9. Właściwe władze powiadamiają Radę i Komisję o ewentualnych metodach wyliczania, których stosowanie do celów ust. 6-8 władze te uznały za wymagane lub dopuszczalne.

10. Komisja przedstawia Radzie sprawozdanie o metodach, o których mowa w ust. 9, a w przypadku gdy będzie to konieczne, z właściwym uwzględnieniem nowych zjawisk międzynarodowych, zaproponuje bardziej skoordynowane zasady traktowania ryzyka walutowego.

11. Pozycje netto w walutach syntetycznych można rozłożyć na poszczególne waluty składowe według proporcji aktualnie obowiązujących.

ZAŁĄCZNIK  IV

INNE RYZYKO

Przedsiębiorstwa inwestycyjne mają obowiązek utrzymywania funduszy własnych na poziomie odpowiadającym 25 % stałych kosztów ogólnych w roku poprzednim. Właściwe władze mogą zmodyfikować ten wymóg w wypadku istotnej zmiany działalności przedsiębiorstwa od roku poprzedniego. Gdy przedsiębiorstwo nie prowadzi jeszcze działalności przez pełny rok, wliczając dzień uruchomienia tej działalności, wymóg ten wynosi 25 % stałych kosztów ogólnych założonych w biznesplanie, chyba że władze zażądają skorygowania tego planu.

ZAŁĄCZNIK  V 26

FUNDUSZE WŁASNE

1. Definicja funduszy własnych przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych odpowiada definicji zawartej w dyrektywie 89/299/EWG.

Jednak do celów niniejszej dyrektywy przedsiębiorstwa, które nie posiadają jednej z form prawnych określonych w art. 1 ust. 1 czwartej dyrektywy Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r., wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g) Traktatu, w sprawie rocznych sprawozdań finansowych określonych rodzajów spółek (1), zostają uznane za objęte zakresem dyrektywy Rady 86/635/EWG z dnia 8 grudnia 1986 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków i innych instytucji finansowych (2).

2. Niezależnie od ust. 1, właściwe władze mogą zezwolić instytucjom zobowiązanym do wypełniania wymogów kapitałowych ustalonych w załącznikach I-VIII na stosowanie alternatywnej definicji wyłącznie do celów wypełnienia tych wymogów; Żadna część funduszy własnych przeznaczonych na ten cel nie może być równocześnie wykorzystana do spełniania innych wymogów w zakresie funduszy własnych. Definicja alternatywna funduszy własnych obejmuje pozycje niżej określone w lit. a), b) i c), pomniejszone o pozycję lit. d), przy czym o wymogu odejmowania tej ostatniej pozycji decydują właściwe władze:

a) fundusze własne zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie 89/299/EWG, z wyłączeniem tylko art. 2 ust. 1 pkt 12 i 13 tej dyrektywy w przypadku firm, które mają obowiązek odejmowania pozycji lit. d) niniejszego ustępu od sumy pozycji lit. a), b) i c) niniejszego ustępu;

b) przychody netto instytucji z operacji portfela handlowego, z potrąceniem wszelkich dających się przewidzieć obciążeń lub dywidend, pomniejszone o straty netto z innej działalności, pod warunkiem że żadna taka kwota nie została już wliczona do pozycji lit. a) niniejszego ustępu stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 lub 11 dyrektywy 89/299/EWG;

c) zobowiązania podporządkowane i/lub pozycje, o których mowa w ust. 5, z zastrzeżeniem warunków nałożonych w ust. 3-7;

d) aktywa niepłynne w rozumieniu definicji zawartej w ust. 8.

3. Zobowiązania podporządkowane, o których mowa w ust. 2 lit. c), muszą charakteryzować się pierwotnym terminem wymagalności przynajmniej dwóch lat. Zobowiązania te muszą być w pełni wpłacone, a umowa pożyczki nie może zawierać żadnych klauzul stanowiących o tym, że w określonych okolicznościach, innych od likwidacji instytucji, zobowiązanie takie podlegać będzie spłacie przed terminem umownym, chyba że właściwe władze udzielą zgody na taką spłatę. Nie wolno spłacać ani kapitału, ani odsetek od zobowiązań podporządkowanych, jeśli taka spłata spowodowałaby obniżenie funduszy własnych danej instytucji do poziomu poniżej 100 % łącznych wymogów kapitałowych.

Ponadto instytucje mają obowiązek powiadomienia właściwych organów o wszystkich spłatach zobowiązań podporządkowanych, gdy tylko fundusze własne spadną poniżej poziomu 120 % łącznych wymogów kapitałowych.

4. Pożyczka podporządkowana zaliczona do kapitału, określonego w ust. 2 lit. c), nie może przekraczać maksymalnego pułapu 150% pierwotnych funduszy własnych przeznaczonych na wypełnienie wymogów ustalonych w załączniku I-VIII, zaś maksymalny pułap może osiągać tylko w szczególnych okolicznościach określonych przez odpowiednie władze.

5. Właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na zastąpienie zobowiązań podporządkowanych, o których mowa w ust. 3 i 4, pozycjami określonymi w art. 2 ust. 1 pkt 3 i 5-8 dyrektywy 89/299/EWG.

6. Właściwe władze mogą zezwolić przedsiębiorstwom inwestycyjnym na przekroczenie pułapu pożyczki podporządkowanej zaliczonej do kapitału, określonego w ust. 4, jeśli oceniają to za ostrożnościowo właściwe i pod warunkiem, że suma takich pożyczek podporządkowanych zaliczonych do kapitału oraz pozycji, określonych w ust. 5, nie przekracza 200 % pierwotnych funduszy własnych przeznaczonych na wypełnienie wymogów nałożonych w załączniku I-VIII lub 250 % tej samej kwoty, jeśli przedsiębiorstwa inwestycyjne odejmują pozycję 2 lit. d), określoną w ust. 2, w rachunku funduszy własnych.

7. Właściwe władze mogą zezwolić instytucji kredytowej na przekroczenie pułapu pożyczki podporządkowanej zaliczonej do kapitału, określonego w ust. 4, jeśli uznają to za ostrożnościowo właściwe i pod warunkiem, że suma takich pożyczek podporządkowanych zaliczonych do kapitału i pozycji, określonej w ust. 5, nie przekracza 250 % pierwotnych funduszy własnych przeznaczonych na wypełnienie wymogów nałożonych w załączniku I-III, VI-VIII

8. Aktywa niepłynne obejmują:

– rzeczowy majątek trwały (z wyjątkiem wartości gruntów i budynków w tej mierze, w jakiej zezwolono na pomniejszenie nimi wartości kredytów, które zabezpieczają),

– akcje i udziały w instytucjach kredytowych i finansowych, łącznie z pożyczkami podporządkowanymi udzielonymi tym instytucjom, które zaliczane są do funduszy własnych tych instytucji, chyba że zostały one odjęte od funduszy własnych stosownie do przepisów art. 2 ust. 1 pkt 12 i 13 dyrektywy 89/299/EWG bądź też stosownie do ust. 9 ppkt iv) niniejszego załącznika.

W przypadku gdy akcje i udziały w instytucji kredytowej lub innej instytucji finansowej są posiadane tymczasowo z tytułu podjętego programu pomocy mającego na celu restrukturyzację finansową i uratowanie takiej instytucji, właściwe władze mogą odstąpić od takiej klasyfikacji tych pozycji. Władze te mogą odstąpić od tej klasyfikacji również w przypadku akcji zaliczonych do portfela handlowego przedsiębiorstwa inwestycyjnego,

– akcje, udziały i inne lokaty kapitałowe w przedsiębiorstwach nie będących instytucjami kredytowymi lub innymi instytucjami finansowymi, gdy pozycje te nie są łatwo zbywalne,

– ujemną wartość kapitału przedsiębiorstw zależnych,

– udzielone lokaty, z wyjątkiem tych, które można wycofać w ciągu 90 dni, a także wpłat dokonanych w związku z obowiązkiem utrzymywania depozytów gwarancyjnych zabezpieczających terminowe kontrakty i opcje giełdowe,

– kredyty i inne należności, z wyjątkiem należności wymagalnych w ciągu 90 dni,

– zapasy rzeczowe, chyba że podlegają one wymogom kapitałowym określonym w art. 4 ust. 2, pod warunkiem że takie wymogi nie są mniej wymagające od tych nałożonych przepisem art. 4 ust. 1 ppkt iii).

9. Przedsiębiorstwa inwestycyjne należące do grupy kapitałowej, wobec której odstąpiono wymogu nadzoru skonsolidowanego na mocy art. 7 ust. 4, wyliczają fundusze własne zgodnie z ust. 1-8 z zastrzeżeniem następujących zmian:

i) firmy te odejmują od kwoty funduszy własnych aktywa niepłynne, o których mowa w ust. 2 lit. d);

ii) wyłączenie, o którym mowa w ust. 2 lit. a), nie obejmuje tych składników pozycji określonych w art. 2 ust. 1 pkt 12 i 13 dyrektywy 89/299/EWG, które przedsiębiorstwo inwestycyjne posiada względem podmiotów objętych konsolidacją zgodnie z art. 2 ust. 2 niniejszej dyrektywy;

iii) limity, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy 89/299/EWG, wylicza się w odniesieniu do funduszy własnych podstawowych pomniejszonych o te składniki pozycji określonych w art. 2 ust. 1 pkt 12 i 13 dyrektywy 89/299/EWG, o których mowa w ppkt ii), a które stanowią część funduszy własnych podstawowych danych przedsiębiorstw;

iv) do celów niniejszego załącznika, a w szczególności ust. 4-7, składniki pozycji określonych w art. 2 ust. 1 pkt 12 i 13 dyrektywy 89/299/EWG, o których mowa w ppkt iii), pomniejszają fundusze własne podstawowe, a nie sumę wszystkich pozycji zgodnie z przepisem art. 6 ust. 1 lit. c) tejże dyrektywy.

_______

(1) Dz.U. L 222 z 14.8.1978, str. 11. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 90/605/EWG (Dz.U. L 317 z 16.11.1990, str. 60).

(2) Dz.U. L 372 z 31.12.1986, str. 1.

ZAŁĄCZNIK  VI

KONCENTRACJA ZAANGAŻOWAŃ

1. Instytucje, o których mowa w art. 5 ust. 2, monitorują i kontrolują swoje zaangażowania wobec pojedynczych klientów i grup powiązanych ze sobą klientów, w rozumieniu definicji zawartej w dyrektywie 92/121/EWG, z zastrzeżeniem poniższych zmian.

2. Zaangażowanie wobec pojedynczego klienta wynikające z działalności zaliczonej do portfela handlowego wylicza się poprzez zsumowanie następujących pozycji ppkt i), ii) i iii):

i) nadwyżki pozycji długich danej instytucji nad pozycjami krótkimi (gdy jest to wartość dodatnia) we wszystkich instrumentach finansowych wyemitowanych przez danego klienta (pozycję netto w każdym instrumencie wylicza się według metod określonych w załączniku I);

ii) zaangażowanie instytucji z tytułu gwarantowania emisji instrumentów dłużnych lub akcji, które w tym przypadku stanowi zaangażowanie netto (tj. pomniejszone o te pozycje, które zostały subskrybowane lub regwarantowane przez strony trzecie na podstawie formalnych umów) zmniejszone poprzez zastosowanie współczynników korygujących określonych w ust. 39 załącznika I.

Do czasu dalszej koordynacji właściwe władze wymagają od instytucji, aby ustanowiły systemy monitorowania i kontroli zaangażowań z tytułu gwarantowania emisji w okresie pomiędzy podjęciem początkowego zobowiązania gwarancyjnego a pierwszym dniem roboczym, uwzględniając ryzyko związane z danym rynkiem;

iii) zaangażowania wobec danego klienta z tytułu transakcji, umów i kontraktów, o których mowa w załączniku II, przy czym zaangażowanie to oblicza się w sposób określony w tym załączniku, jednak bez zastosowania wag ryzyka kontrahenta.

3. Zaangażowanie wobec grupy powiązanych ze sobą klientów z tytułu działalności zaliczonej do portfela handlowego wylicza się następnie poprzez zsumowanie ustalonych zgodnie z ust. 2 zaangażowań wobec pojedynczych klientów wchodzących w skład tej grupy.

4. Łączne zaangażowanie wobec pojedynczego klienta lub grupy powiązanych ze sobą klientów wylicza się poprzez zsumowanie zaangażowania z tytułu działalności zaliczonej do portfela handlowego i zaangażowania z tytułu działalności niezaliczonej do tego portfela, uwzględniając przepisy art. 4 ust. 6-12 dyrektywy 92/121/EWG. W celu wyliczenia zaangażowania z tytułu działalności niezaliczonej do portfela handlowego instytucje przyjmują, iż zaangażowanie wynikające z aktywów, które pomniejszają fundusze własne zgodnie z ust. 2 lit. d) załącznika V, wynosi zero.

5. Łączne zaangażowania instytucji wobec pojedynczych klientów i grup powiązanych ze sobą klientów, wyliczone stosownie do ust. 4, należy zgłaszać właściwym organom zgodnie z art. 3 dyrektywy 92/121/EWG.

6. Suma zaangażowań wobec pojedynczych klientów i grup powiązanych ze sobą klientów podlega limitom określonym w art. 4 dyrektywy 92/121/EWG, z zastrzeżeniem przepisów przejściowych zawartych w art. 6 tejże dyrektywy.

7. Niezależnie od przepisu ust. 6 właściwe władze mogą zezwolić, aby aktywa stanowiące roszczenia wobec przedsiębiorstw inwestycyjnych lub uznanych przedsiębiorstw inwestycyjnych państw trzecich, inne zaangażowania wobec takich firm oraz zaangażowania wobec uznanych izb rozliczeniowych i giełd prowadzących obrót instrumentami finansowymi były traktowane na tych samych zasadach, na jakich traktuje się zaangażowania wobec instytucji kredytowych zgodnie z art. 4 ust. 7 lit. i), ust. 9 i 10 dyrektywy 92/121/EWG.

8. Właściwe władze mogą udzielać zgody na przekroczenie limitów określonych w art. 4 dyrektywy 92/121/EWG, o ile spełnione są równocześnie następujące warunki:

1) zaangażowanie wobec danego klienta lub grupy powiązanych ze sobą klientów z tytułu działalności niezaliczonej do portfela handlowego nie przekracza limitów określonych w dyrektywie 92/121/EWG, wyliczonych na podstawie definicji funduszy własnych zawartej w dyrektywie 89/299/EWG, a więc nadmierne zaangażowanie wynika w całości z działalności zaliczonej do portfela handlowego;

2) przedsiębiorstwo spełnia dodatkowy wymóg kapitałowy odnośnie do nadmiernego zaangażowania przewyższającego limity określone w art. 4 ust. 1 i 2 dyrektywy 91/121/EWG. Wymóg ten oblicza się poprzez wyodrębnienie tych składników łącznego zaangażowania wobec klienta lub grupy powiązanych ze sobą klientów z tytułu działalności zaliczonej do portfela handlowego, którym przypisano najwyższe wymogi w zakresie ryzyka szczególnego zgodnie z załącznikiem I i/lub podlegają wymogom określonym w załączniku II, a których suma łączna odpowiada kwocie nadmiernego zaangażowania, o którym mowa w ust. 8 pkt 1; o ile nadmierne zaangażowanie nie trwa dłużej niż dziesięciu dni, dodatkowy wymóg kapitałowy w stosunku do tych składników wynosi 200 % wymogów, o których mowa w poprzednim zdaniu.

Z upływem dziesięciu dni od chwili przekroczenia limitów należy przypisać składniki tego nadmiernego zaangażowania, wyodrębnione zgodnie z powyższymi kryteriami, do odpowiedniego wiersza kolumny 1 niżej przedstawionej tabeli, w kolejności od najniższych do najwyższych wymogów w zakresie ryzyka szczególnego ustalonych zgodnie z załącznikiem I i/lub wymogów określonych w załączniku II. Instytucja musi następnie spełnić dodatkowy wymóg kapitałowy równy sumie łącznej ustalonych dla tych składników wymogów w zakresie ryzyka szczególnego zgodnie z załącznikiem I i/lub wymogów określonych w załączniku II, pomnożonych przez odpowiednie współczynniki określone w kolumnie 2;

Tabela

Nadmierne zaangażowanie (udział zaangażowania w funduszach własnych) Współczynniki
(1) (2)
Do 40 %

40 % - 60 %

60 % - 80 %

80 % - 100 %

100 % - 250 %

Powyżej 250 %

200 %

300 %

400 %

500 %

600 %

900 %

3) w przypadku, gdy upłynęło do dziesięciu dni od chwili przekroczenia limitów, nadmierne zaangażowanie wobec danego klienta lub danej grupy powiązanych ze sobą klientów z tytułu działalności zaliczonej do portfela handlowego nie może przewyższać 500 % funduszy własnych instytucji;

4) suma wszystkich nadmiernych zaangażowań, które trwają dłużej niż dziesięć dni, nie może przewyższać 600 % funduszy własnych instytucji;

5) instytucje mają obowiązek zgłaszania właściwym organom, raz na trzy miesiące, wszystkich przypadków przekroczenia limitów określonych w art. 4 ust. 1 i 2 dyrektywy 91/121/EWG w ciągu minionych trzech miesięcy. W każdym przypadku przekroczenia limitów należy podać kwotę nadmiernego zaangażowania i nazwę klienta.

9. Właściwe władze ustanawiają procedury, które zgłaszają Radzie i Komisji, aby uniemożliwić instytucjom celowe unikanie dodatkowych wymogów kapitałowych z tytułu zaangażowań przewyższających limity określone w art. 4 ust. 1 i 2 dyrektywy 91/121/EWG, które to zaangażowania trwają dłużej niż dziesięć dni, poprzez czasowe przeniesienie danych zaangażowań do innego przedsiębiorstwa, które należy bądź nie należy do tej samej grupy kapitałowej, i/lub poprzez przeprowadzanie sztucznych transakcji celem ukończenia jednego zaangażowania przed upływem dziesięciu dni i utworzenia nowego zaangażowania. Instytucje mają obowiązek wdrożenia systemów, które zapewnią, że każde przeniesienie zaangażowań powodujące takie skutki zostanie bezzwłocznie zgłoszone właściwym organom.

10. Właściwe władze mogą zezwolić instytucjom, którym udzielono zgody na stosowanie alternatywnej definicji funduszy własnych zgodnie z ust. 2 załącznika V, na stosowanie tej definicji do celów ust. 5, 6 i 8 niniejszego załącznika, pod warunkiem że dane instytucje będą oprócz tego miały obowiązek spełniania wszystkich wymogów zawartych w art. 3 i 4 dyrektywy 91/121/EWG odnośnie do zaangażowań z tytułu działalności niezaliczonej do portfela handlowego za pomocą funduszy własnych w rozumieniu definicji zawartej w dyrektywie 89/299/EWG.

ZAŁĄCZNIK  VII 27

RYZYKO CEN TOWARÓW

1. Każda pozycja w towarach lub w instrumentach pochodnych opartych na towarach powinna być wyrażona w kategoriach standardowych jednostek miary. Bieżąca cena każdego towaru powinna być wyrażona w walucie sprawozdawczej.

2. Przyjmuje się, że pozycje w złocie lub instrumentach pochodnych opartych na złocie obciążone są ryzykiem walutowym i traktowane zgodnie z załącznikiem III lub załącznikiem VIII, w razie potrzeby, do celów obliczania ryzyka rynkowego.

3. Do celów niniejszego Załącznika, pozycje finansujące zapasy można wyłączyć tylko z rachunku ryzyka cen towarów.

4. Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe nie objęte innymi przepisami niniejszego Załącznika należy włączyć do rachunku ryzyka ogólnego z tytułu handlowych instrumentów dłużnych i do rachunku ryzyka walutowego.

5. Jeśli krótka pozycja staje się wymagalna przed długą pozycją, instytucje powinny zabezpieczać się również przed ryzykiem braku płynności, które może występować na pewnych rynkach.

6. Do celów ust. 19, nadwyżka długich (krótkich) pozycji instytucji nad pozycjami krótkimi (długimi) w tym samym towarze lub identycznych giełdowych kontraktach terminowych na towary, opcjach i gwarancjach subskrypcyjnych, stanowi jej pozycję netto w każdym towarze. Właściwe władze powinny zezwolić, aby pozycje w instrumentach pochodnych były traktowane jak pozycje w towarach, na których instrumenty te są oparte, ustanowione w ust. 8-10.

7. Właściwe władze mogą uznawać następujące pozycje jako pozycje w tych samych towarach:

– pozycje w różnych podkategoriach towarów, w przypadku gdy podkategorie te są wzajemnie wymienialne,

oraz

– pozycje w podobnych towarach, jeśli są one bliskimi substytutami oraz jeśli można wyraźnie wykazać korelację między zmianami cenowymi na poziomie nie niższym niż 0,9 w terminie co najmniej jednego roku.

Szczególne instrumenty

8. Terminowe kontrakty giełdowe oparte na towarach i terminowe zobowiązania do nabycia lub sprzedaży poszczególnych towarów należy włączyć do systemu pomiaru jako kwoty teoretyczne w kategoriach standardowych jednostek miary i przypisać im zapadalność w odniesieniu do daty wygaśnięcia. Właściwe władze mogą zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu terminowych kontraktów giełdowych był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez giełdę, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z terminowymi kontraktami giełdowymi oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu wynikającemu z obliczeń przeprowadzonych z wykorzystaniem metod ustalonych w innych częściach niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII. Do dnia 31 grudnia 2006 r. właściwe władze mogą także zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu pozagiełdowych transakcji pochodnych opartych na towarach, zaliczanych do grupy, określonej w niniejszym ustępie, rozliczanych przez izbą rozliczeniową uznaną przez te władze, był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez izbę rozliczeniową, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z kontraktem pochodnym oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu omawianego kontraktu, który wynikałby z obliczeń dokonanych z wykorzystaniem metod ustalonych w innych częściach niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII.

9. Transakcje zamiany towarów z ustaloną ceną jednej strony transakcji i bieżącą ceną rynkową drugiej strony należy włączyć do metody przedziałów zapadalności jako szereg pozycji równych teoretycznej kwocie kontraktu, przy czym jedna pozycja odpowiada każdej płatności z tytułu transakcji zamiany, i zaklasyfikować do tabeli zapadalności przedstawionej w ust. 13. Pozycje są długie, jeśli instytucja płaci stałą cenę a otrzymuje zmienną cenę, a krótkie jeżeli instytucja otrzymuje stałą cenę a płaci zmienną cenę.

Transakcje zamiany towarów, z różnymi towarami po jej obu stronach, należy ujmować w metodzie przedziałów zapadalności w odpowiednich tabelach sprawozdawczych.

10. Do celów niniejszego Załącznika opcje na towary lub na towarowe transakcje pochodne należy traktować tak, jakby były pozycjami równymi co do wartości kwotom bazowym opcji, pomnożonym przez jej parametr delta. Tak otrzymane pozycje można saldować z równoważnymi pozycjami w identycznym towarze bazowym lub towarowej transakcji pochodnej. Wykorzystywany parametr delta winien pochodzić z odpowiedniej giełdy, być wyliczany przez właściwe władze lub jeśli żaden z nich nie jest dostępny albo też w przypadku opcji pozagiełdowych być obliczany przez samą instytucję, z zastrzeżeniem, że właściwe władze powinny być przekonane, że model stosowany przez instytucję jest właściwy.

Jednak właściwe władze mogą także zdecydować, że instytucje wyliczają parametry delta wykorzystując metodologię ustaloną przez te władze.

Właściwe władze powinny wymagać zabezpieczania się przed innymi, oprócz ryzyka delta, ryzykami związanymi z opcjami na towary. Właściwe władze mogą zezwolić, aby wymóg z tytułu sprzedanych opcji giełdowych na towary był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez giełdę, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia on dokładną miarę ryzyka związanego z opcją i że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu opcji, który wynikałby z obliczenia dokonanego z wykorzystaniem metody ustalonej w innej części niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII. Do dnia 31 grudnia 2006 r. właściwe władze mogą także zezwolić, aby wymóg kapitałowy z tytułu pozagiełdowych opcji na towary rozliczanych przez izbę rozliczeniową uznaną przez te władze, był równy depozytowi zabezpieczającemu wymaganemu przez izbę rozliczeniową, jeśli są w pełni przekonane, że zapewnia to dokładną miarę ryzyka związanego z opcją oraz że jest co najmniej równy wymogowi kapitałowemu z tytułu opcji pozagiełdowej, który wynikałby z obliczeń przeprowadzonych z wykorzystaniem metody ustalonej w innej części niniejszego Załącznika lub z zastosowania metody statystycznej opisanej w załączniku VIII. Dodatkowo mogą zezwolić, aby wymóg z tytułu zakupionych giełdowych lub pozagiełdowych opcji na towary był taki sam jak wymóg z tytułu bazowego towaru, przy ograniczeniu, że wynikający stąd wymóg nie przekracza wartości rynkowej opcji. Wymóg z tytułu sprzedanych opcji pozagiełdowych ustala się w relacji do towaru bazowego.

11. Gwarancje subskrypcyjne dotyczące towarów należy traktować w taki sam sposób jak opcje na towary, zgodnie z ust. 10.

12. Przekazujący towary lub gwarantowane prawa własności towarów w ramach umów z udzielonym przyrzeczeniem odkupu oraz przekazujący towary w ramach umowy udzielenia pożyczki towarów winni włączyć te towary do rachunku wymogu kapitałowego zgodnie z niniejszym Załącznikiem.

a) Metoda terminów zapadalności

13. Instytucja winna stosować oddzielną tabelę zapadalności dla każdego towaru, zgodną z poniższym wzorem. Wszelkie pozycje w danym towarze oraz wszelkie pozycje uznane za pozycje w tym samym towarze, zgodnie z ust. 7, należy zaklasyfikować do odpowiednich przedziałów zapadalności. Fizyczne zapasy należy zaklasyfikować do pierwszego przedziału zapadalności.

Przedział zapadalności (1) Stopa narzutu (w %) (2)
0 ≤ 1 miesiąc 1,50
> 1 ≤ 3 miesiące 1,50
> 3 ≤ 6 miesięcy 1,50
> 6 ≤ 12 miesięcy 1,50
> 1 ≤ 2 lata 1,50
> 2 ≤ 3 lata 1,50
> 3 lata 1,50

14. Właściwe władze mogą zezwolić, aby pozycje w tym samym towarze lub pozycje uznawane zgodnie z ust. 7 za pozycje w tym samym towarze były saldowane i zaklasyfikowane do odpowiedniego przedziału zapadalności w kwocie netto w przypadku:

– pozycji w kontraktach z terminem rozliczenia przypadającym w tym samym dniu,

oraz

– pozycji w kontraktach z terminem rozliczenia przypadającym w odstępie co najwyżej 10 dni, jeśli kontrakty sprzedawane są na rynkach z codziennymi datami dostaw.

15. Instytucja powinna następnie obliczyć sumę pozycji długich i sumę pozycji krótkich w każdym przedziale zapadalności. Kwota tej pierwszej (ostatniej) zrównoważona ostatnią (pierwszą) w danym przedziale zapadalności stanowi dopasowaną pozycję w tym przedziale, zaś pozostająca pozycja długa lub krótka stanowi niedopasowaną pozycję w tym przedziale.

16. Część niedopasowanej długiej (krótkiej) pozycji w danym przedziale zapadalności zrównoważona niedopasowaną krótką (długą) pozycją w kolejnym przedziale zapadalności stanowi dopasowaną pozycję między dwoma przedziałami zapadalności. Część niedopasowanej pozycji długiej lub niedopasowanej pozycji krótkiej, która nie może być w ten sposób zrównoważona, stanowi pozycję niedopasowaną.

17. Wymóg kapitałowy instytucji z tytułu poszczególnych towarów oblicza się na podstawie odpowiedniej tabeli zapadalności jako sumę następujących elementów:

i) suma dopasowanych pozycji długich i krótkich, pomnożonych przez odpowiednie stopy narzutu podane w drugiej kolumnie tabeli przedstawionej w ust. 13 dla każdego przedziału zapadalności oraz przez cenę bieżącą towaru;

ii) dopasowana pozycja między dwoma przedziałami zapadalności dla każdego przedziału zapadalności, do którego przenoszona jest pozycja niedopasowana, pomnożona przez 0,6 % (stopa przeniesienia) oraz przez cenę bieżącą towaru;

iii) pozostające pozycje niedopasowane, pomnożone przez 15 % (stopa rzeczywista) oraz przez cenę bieżącą towaru.

18. Całkowity wymóg kapitałowy instytucji z tytułu ryzyka cen towarów oblicza się jako sumę wymogów kapitałowych obliczonych dla każdego towaru zgodnie z ust. 17.

b) Metoda uproszczona

19. Wymóg kapitałowy instytucji z tytułu każdego towaru oblicza się jako sumę:

i) 15 % pozycji netto, długiej lub krótkiej, pomnożonej przez cenę bieżącą towaru;

ii) 3 % pozycji brutto, długiej plus krótkiej, pomnożonej przez cenę bieżącą towaru.

20. Całkowity wymóg kapitałowy instytucji z tytułu ryzyka cen towarów oblicza się jako sumę wymogów kapitałowych obliczonych dla każdego towaru zgodnie z ust 19.

ZAŁĄCZNIK  VIII 28

MODELE WEWNĘTRZNE

1. Właściwe władze mogą zezwolić instytucjom, na warunkach ustalonych w niniejszym Załączniku, na obliczanie ich wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka pozycji, ryzyka walutowego i/lub ryzyka cen towarów z wykorzystaniem ich własnych wewnętrznych modeli zarządzania ryzykiem, zamiast metod opisanych w załączniku I, III i VII lub w kombinacji z tymi metodami. W każdym przypadku, wykorzystanie modeli do celów obliczania kapitału nadzorczego wymaga wyraźnej akceptacji właściwych władz.

2. Akceptacja powinna być wydawana jedynie wtedy, jeśli właściwe władze są przekonane, że system zarządzania ryzykiem w instytucji jest koncepcyjnie solidny i kompleksowo wdrożony oraz że w szczególności dotrzymane są następujące standardy jakościowe:

i) wewnętrzny model pomiaru ryzyka jest ściśle zintegrowany z codziennym procesem zarządzania ryzykiem w instytucji i służy jako podstawa sprawozdawczości na temat ekspozycji na ryzyko dla kierownictwa wyższego szczebla instytucji;

ii) instytucja posiada jednostkę kontroli ryzyka, niezależną od jednostek operacyjnych i podlegającą bezpośrednio kierownictwu wyższego szczebla. Jednostka ta musi być odpowiedzialna za projektowanie i wdrażanie systemu zarządzania ryzykiem w instytucji. Winna ona opracowywać i analizować dzienne sprawozdania na temat wyników modelu pomiaru ryzyka oraz na temat odpowiednich środków, które należy podejmować w postaci limitów handlowych;

iii) zarząd instytucji i kierownictwo wyższego szczebla aktywnie uczestniczą w procesie kontroli ryzyka, a szczebel kierownictwa posiadający wystarczające upoważnienia do wprowadzania zarówno ograniczeń pozycji utrzymywanych przez poszczególnych handlowców, jak i całkowitej ekspozycji instytucji na ryzyko, codzienne weryfikuje sprawozdania opracowane przez jednostkę kontroli ryzyka;

iv) instytucja posiada wystarczającą ilość pracowników wykwalifikowanych w wykorzystaniu zaawansowanych modeli w dziedzinach działalności handlowej, kontroli ryzyka, audytu i ewidencji;

v) instytucja opracowała procedury monitorowania i potwierdzania zgodności z udokumentowanym zbiorem wewnętrznych zasad i mechanizmów kontroli, dotyczących całokształtu funkcjonowania systemu pomiaru ryzyka;

vi) modele instytucji posiadają udokumentowaną historię funkcjonowania w zakresie wystarczającej dokładności pomiaru ryzyka;

vii) instytucja regularnie realizuje rygorystyczny program testów skrajnych warunków, a wyniki tych testów są weryfikowane przez kierownictwo wyższego szczebla i odzwierciedlane w zasadach i limitach przez nie ustalanych;

viii) instytucja musi przeprowadzać, jako element swojego regularnego procesu kontroli wewnętrznej, niezależną weryfikację systemu pomiaru ryzyka. Weryfikacja ta musi obejmować zarówno działalność jednostek handlowych jak i niezależnej jednostki kontroli ryzyka. Przynajmniej raz w roku instytucja musi przeprowadzić weryfikację całokształtu procesu zarządzania ryzykiem. Weryfikacja ta musi obejmować:

– adekwatność dokumentacji systemu i procesu zarządzania ryzykiem oraz organizację jednostki kontroli ryzyka,

– spójność miar ryzyka rynkowego z codziennym zarządzaniem ryzykiem oraz spójność systemu informowania kierownictwa,

– wykorzystywany przez instytucję proces akceptacji modeli wyceny ryzyka oraz systemów wyceny stosowanych przez pracowników jednostek handlowych i ewidencyjnych,

– zakres ryzyka rynkowego ujmowanego w modelu pomiaru ryzyka oraz akceptowanie wszelkich istotnych zmian w procesie pomiaru ryzyka,

– dokładność i kompletność danych o pozycjach, dokładność i zasadność założeń o zmienności i korelacji oraz dokładność wyceny i obliczeń wrażliwości na ryzyko,

– wykorzystywany przez instytucję proces weryfikacji mający na celu ocenę spójności, terminowości i rzetelności źródeł danych wykorzystywanych do zasilania modeli wewnętrznych, a także niezależność tych źródeł danych,

oraz

– proces weryfikacji stosowany przez instytucję do oceny weryfikacji ex post przeprowadzanej w celu oceny dokładności modelu.

3. Instytucja winna monitorować dokładność i funkcjonowanie swojego modelu przez realizację programu weryfikacji ex post. Weryfikacja ex post winna zapewniać dla każdego dnia roboczego porównanie jednodniowej miary wartości zagrożonej, generowanej przez model instytucji, z wartością wyznaczoną, na koniec kolejnego dnia roboczego. Właściwe władze powinny badać zdolność instytucji do przeprowadzania weryfikacji ex post zarówno na rzeczywistych jak i na hipotetycznych zmianach wartości portfela. Weryfikacja ex post na hipotetycznych zmianach wartości portfela opiera się na porównaniu wartości portfela na koniec dnia z jego wartością na koniec następnego dnia, przy założeniu braku zmian pozycji. Właściwe władze powinny wymagać, aby instytucje podejmowały właściwe środki mające na celu doskonalenie programu weryfikacji ex post, jeśli został uznany za wadliwy.

4. Do celów obliczania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka szczególnego związanego z handlowymi pozycjami w instrumentach dłużnych i kapitałowych, właściwe władze mogą akceptować wykorzystanie modelu wewnętrznego instytucji, jeśli oprócz zgodności z warunkami ustalonymi w innej części niniejszego Załącznika model:

– objaśnia historyczne wahania cen związanych z portfelem,

– ujmuje koncentrację w kategoriach wielkości oraz zmiany struktury portfela,

– jest odporny na niekorzystne warunki,

– jest testowany w ramach weryfikacji ex post, mającej na celu ocenę czy ryzyko szczególne zostało dokładnie ujęte. Jeśli właściwe władze zezwalają na przeprowadzanie weryfikacji ex post na podstawie odpowiednich segmentów portfela, musi to być dokonywane w konsekwentny sposób.

5. Instytucje wykorzystujące modele wewnętrzne, które nie zostały zaakceptowane zgodnie z ust. 4, podlegają odrębnemu obciążeniu kapitałowemu z tytułu ryzyka szczególnego, obliczonemu zgodnie z załącznikiem I.

6. Do celów ust. 10 ii) wyniki własnych obliczeń instytucji skaluje się za pomocą mnożnika równego co najmniej 3.

7. Wielkość mnożnika zwiększa się o czynnik dodatkowy równy między 0 a 1, zgodnie z następującą tabelą, w zależności od liczby przekroczeń w ciągu ostatnich 250 dni roboczych, wynikających z weryfikacji ex post instytucji. Właściwe władze powinny wymagać, aby instytucje obliczały przekroczenia w konsekwentny sposób, na podstawie weryfikacji ex post opartej na rzeczywistych lub hipotetycznych zmianach wartości portfela. Przekroczenie stanowi jednodniowa zmiana wartości portfela przewyższająca jednodniową miarę wartości zagrożonej wygenerowanej przez model instytucji. Do celów określania czynnika dodatkowego liczba przekroczeń powinna być ustalana co najmniej raz na kwartał.

Liczba przekroczeń Czynnik dodatkowy
Mniej niż 5 0,00
5 0,40
6 0,50
7 0,65
8 0,75
9 0,85
10 lub więcej 1,00

Właściwe władze mogą, w indywidualnych przypadkach i w związku z wyjątkowymi okolicznościami, pominąć wymóg powiększania mnożnika o czynnik dodatkowy zgodnie z powyższą tabelą, jeśli instytucja wykazała w sposób przekonywujący te władze, że takie zwiększenie jest nieuzasadnione oraz że model jest zasadniczo poprawny.

Jeśli liczne przekroczenia wskazują, że model nie jest wystarczająco dokładny, właściwe władze powinny wycofać jego akceptację lub uruchomić odpowiednie środki zapewniające, że zostanie on niezwłocznie usprawniony.

W celu umożliwienia właściwym władzom ciągłego monitorowania adekwatności czynnika dodatkowego, instytucje powinny niezwłocznie powiadamiać właściwe władze, w każdym przypadku najpóźniej w ciągu pięciu dni roboczych, o przekroczeniach wynikających z ich programu weryfikacji ex post, które zgodnie z powyższą tabelą implikowałyby powiększenie mnożnika.

8. Jeśli model instytucji został zaakceptowany przez właściwe władze zgodnie z ust. 4 do celów obliczania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka szczególnego, instytucja winna powiększyć wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z ust. 6, 7 i 10 o narzut równy jednej z poniższych wielkości:

i) część miary wartości zagrożonej odpowiadająca ryzyku szczególnemu, która winna zostać wyodrębniona zgodnie ze wskazówkami nadzorczymi; lub według uznania instytucji,

ii) miara wartości zagrożonej dla segmentu portfela obejmującego pozycje dłużne i kapitałowe obciążone ryzykiem szczególnym.

Instytucje korzystające z opcji w ii) powinny zawczasu określić strukturę segmentacji portfela i nie zmieniać jej bez zgody właściwych władz.

9. Właściwe władze mogą pominąć wymóg dotyczący narzutu określony w ust. 8, jeśli instytucja wykaże, że zgodnie z ustalonymi standardami międzynarodowymi jej model ujmuje dokładnie również ryzyko przypadku oraz ryzyko niewywiązania się kontrahenta obciążające jej handlowe pozycje dłużne i kapitałowe.

10. Każda instytucja musi spełnić wymóg kapitałowy wyrażony jako wyższa z następujących kwot:

i) wartość zagrożona z poprzedniego dnia obliczona z zachowaniem parametrów określonych w niniejszym Załączniku;

ii) średnia z dziennych wartości zagrożonych z poprzednich 60 dni roboczych, pomnożona przez czynnik, określony w ust. 6, skorygowany o czynnik, określony w ust. 7.

11. Obliczenie wartości zagrożonej winno podlegać następującym minimalnym standardom:

i) obliczanie wartości zagrożonej co najmniej raz dzienne;

ii) 99-ty percentyl, jednostronny przedział ufności;

iii) odpowiednik 10-dniowego okresu utrzymywania pozycji;

iv) efektywny okres obserwacji wynoszący co najmniej jeden rok, z wyjątkiem gdy krótszy okres obserwacji jest uzasadniony istotnym skokiem zmienności cenowej;

v) kwartalna aktualizacja zbioru danych.

12. Właściwe władze powinny wymagać, aby model ujmował w sposób dokładny wszelkie istotne ryzyka cenowe opcji lub pozycji mających charakter opcjonalny oraz żeby wszelkie inne ryzyka nie ujęte przez model znalazły odpowiednie pokrycie w funduszach własnych.

13. Właściwe władze powinny wymagać, aby model pomiaru ryzyka ujmował wystarczającą liczbę czynników ryzyka, w zależności od skali aktywności instytucji na poszczególnych rynkach. Jako minimum, należy przestrzegać następujących przepisów:

i) w przypadku ryzyka stopy procentowej, system pomiaru ryzyka winien ujmować zbiór czynników ryzyka odpowiadających stopom procentowym w każdej walucie, w której instytucja utrzymuje pozycje bilansowe lub pozabilansowe wrażliwe na stopy procentowe. Instytucja winna modelować krzywe dochodowości stosując jedno z ogólnie przyjętych podejść. Dla istotnych ekspozycji na ryzyko stopy procentowej w najważniejszych walutach i na najważniejszych rynkach, krzywa dochodowości powinna być podzielona na co najmniej sześć segmentów zapadalności, w celu ujęcia wahań zmienności stóp wzdłuż krzywej dochodowości. System pomiaru ryzyka musi także ujmować ryzyko niedoskonale skorelowanych przesunięć między różnymi krzywymi dochodowości;

ii) w przypadku ryzyka walutowego, system pomiaru ryzyka winien ujmować czynniki ryzyka odpowiadające złotu i poszczególnym walutom obcym, w których denominowane są pozycje instytucji;

iii) w przypadku ryzyka cen instrumentów kapitałowych, system pomiaru ryzyka winien wykorzystywać odrębny czynnik ryzyka przynajmniej dla każdego rynku instrumentów kapitałowych, w których instytucja utrzymuje znaczące pozycje;

iv) w przypadku ryzyka cen towarów, system pomiaru ryzyka winien wykorzystywać oddzielny czynnik ryzyka przynajmniej dla każdego towaru, w którym instytucja utrzymuje znaczące pozycje. System pomiaru ryzyka musi także ujmować ryzyko niedoskonale skorelowanych przesunięć między podobnymi ale nie identycznymi towarami oraz ryzyko zmian cen terminowych wynikające z niedopasowania zapadalności. Winien także uwzględniać charakterystyki rynkowe, w szczególności daty dostawy i zakres uprawnień handlowców do zamykania pozycji.

14. Właściwe władze mogą zezwolić instytucjom na uwzględnianie empirycznych korelacji w ramach kategorii ryzyka oraz między kategoriami ryzyka, jeśli są przekonane, że system pomiaru korelacji w instytucji jest poprawny i rzetelnie wdrożony.

1 Art. 2 pkt 2 zmieniony przez art. 67 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniającej dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U.UE.L.04.145.1) z dniem 30 kwietnia 2004 r.
2 Odniesienie do dyrektywy przywołanej w art. 2 pkt 2 dodane przez Wydawnictwo Prawnicze "Lex".
3 Art. 2 pkt 6 lit. a) zmieniona przez art. 1 pkt 1 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
4 Art. 2 pkt 6 lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 1 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
5 Art. 2 pkt 10 zmieniony przez art. 3 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/33/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.29) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
6 Art. 2 pkt 15 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
7 Art. 2 pkt 16 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
8 Art. 2 pkt 17 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. c) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
9 Art. 2 pkt 18 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. d) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
10 Art. 3 ust. 4 zmieniony przez art. 67 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniającej dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U.UE.L.04.145.1) z dniem 30 kwietnia 2004 r.
11 Art. 3 ust. 4a dodany przez art. 67 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniającej dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U.UE.L.04.145.1) z dniem 30 kwietnia 2004 r.
12 Art. 3 ust. 4b dodany przez art. 67 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniającej dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U.UE.L.04.145.1) z dniem 30 kwietnia 2004 r.
13 Art 4 ust. 1 pkt i) zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
14 Art. 4 ust. 1 pkt ii) zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
15 Art. 5 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
16 Art. 7 ust. 3 tiret pierwsze zmienione przez art. 26 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2002/87/WE z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie dodatkowego nadzoru nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń oraz przedsiębiorstwami inwestycyjnymi konglomeratu finansowego i zmieniającej dyrektywy Rady 73/239/EWG, 79/267/EWG, 92/49/EWG, 92/96/EWG, 93/6/EWG i 93/22/EWG oraz dyrektywy 98/78/WE i 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U.UE.L.03.35.1) z dniem 11 lutego 2003 r.
17 Art. 7 ust. 3 tiret drugie zmienione przez art. 26 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2002/87/WE z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie dodatkowego nadzoru nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń oraz przedsiębiorstwami inwestycyjnymi konglomeratu finansowego i zmieniającej dyrektywy Rady 73/239/EWG, 79/267/EWG, 92/49/EWG, 92/96/EWG, 93/6/EWG i 93/22/EWG oraz dyrektywy 98/78/WE i 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U.UE.L.03.35.1) z dniem 11 lutego 2003 r.
18 Art. 7 ust. 9 zmieniony przez art. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/1/WE z dnia 9 marca 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.79.9) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 13 kwietnia 2005 r.
19 Art. 7 ust. 10 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
20 Art. 7 ust. 11 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
21 Art. 8 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
22 Art. 11a dodany przez art. 1 pkt 6 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
23 Załącznik I zmieniony przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
24 Załącznik II:

- zmieniony przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.

- zmieniony przez art. 3 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/33/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.29) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.

25 Załącznik III zmieniony przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
26 Załącznik V zmieniony przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
27 Załącznik VII dodany przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.
28 Załącznik VIII dodany przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 98/31/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. (Dz.U.UE.L.98.204.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 lipca 1998 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024