Dyrektywa 72/306/EWG w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do działań, jakie mają być podjęte w celu zapobiegania emisji zanieczyszczeń z silników Diesla stosowanych w pojazdach

DYREKTYWA RADY

z dnia 2 sierpnia 1972 r.

w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do działań, jakie mają być podjęte w celu zapobiegania emisji zanieczyszczeń z silników Diesla stosowanych w pojazdach

(72/306/EWG)

(Dz.U.UE L z dnia 20 sierpnia 1972 r.)

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 100,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego,

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,

a także mając na uwadze, co następuje:

wymagania techniczne, jakie muszą spełnić pojazdy silnikowe zgodnie z ustawodawstwem krajowym, odnoszą się między innymi do emisji zanieczyszczeń z silników Diesla stosowanych w pojazdach;

wymagania te różnią się w różnych Państwach Członkowskich; jest zatem niezbędne, by wszystkie Państwa Członkowskie wprowadziły takie same wymagania albo przez uzupełnienie istniejących przepisów, albo przez ich zastąpienie, w szczególności w celu umożliwienia stosowania procedury homologacji typu EWG, która była przedmiotem dyrektywy Rady z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do homologacji typu pojazdów silnikowych i przyczep do takich pojazdów, w odniesieniu do każdego typu pojazdu⁽¹⁾;

odnośnie do wymagań technicznych jest pożądane wprowadzenie wymagań technicznych przyjętych przez Europejską Komisję Gospodarczą Narodów Zjednoczonych w jej regulaminie nr 24 (Ujednolicone przepisy dotyczące homologacji pojazdów wyposażonych w silnik Diesla w odniesieniu do emisji zanieczyszczeń z silnika), stanowiącym załącznik do porozumienia z dnia 20 marca 1958 r. dotyczącego przyjęcia ujednoliconych warunków homologacji i wzajemnego uznawania homologacji wyposażenia i podzespołów pojazdów silnikowych⁽²⁾,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1 ¹

Do celów niniejszej dyrektywy "pojazd" oznacza każdy pojazd z silnikiem Diesla przeznaczony do ruchu drogowego, z nadwoziem lub bez, posiadający co najmniej cztery koła i rozwijający maksymalną prędkość konstrukcyjną powyżej 25 km/h z wyjątkiem pojazdów poruszających się na szynach oraz ciągników rolniczych i leśnych, a także wszelkich maszyn samojezdnych.

Artykuł  2 ²

Żadne z Państw Członkowskich nie może odmówić przyznania homologacji typu EWG lub homologacji typu krajowego dla pojazdu z silnikiem Diesla z powodów dotyczących emisji zanieczyszczeń pochodzących z silnika napędzającego pojazd, jeśli silnik ten spełnia warunki określone w wymogach odpowiednich załączników do niniejszej dyrektywy.

Artykuł  3 ³

Państwo Członkowskie, które przyznało homologację typu podejmuje niezbędne środki, aby zapewnić, że jest informowane o wszelkich zmianach podzespołów lub cech, określonych w ppkt 1.1. załącznika I. Właściwe władze tego Państwa Członkowskiego określą, czy ponowne badania zmodyfikowanego typu pojazdu powinny być przeprowadzone wraz z towarzyszącym im sporządzeniu nowego Protokołu. Jeśli podczas badań ujawnione zostanie, że wymagania niniejszej dyrektywy nie są spełnione, zmiany nie zostaną zatwierdzone.

Artykuł  4

Zmiany niezbędne do dostosowania załączników do postępu technicznego, są przyjmowane zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 13 dyrektywy Rady z dnia 6 lutego 1970 r. dotyczącej zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep.

Artykuł  5

1. Państwa Członkowskie wprowadzą w życie przepisy niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy w ciągu osiemnastu miesięcy od daty jej ogłoszenia i niezwłocznie powiadomią o tym Komisję.

2. Z chwilą notyfikacji niniejszej dyrektywy, Państwa Członkowskie zapewnią, aby Komisja była informowana, w czasie właściwym dla umożliwienia jej przedstawienia swoich uwag, o wszelkich przepisach ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, które zamierzają przyjąć w dziedzinach objętych niniejszą dyrektywą.

Artykuł  6

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 2 sierpnia 1972 r.

	W imieniu Rady
	T. WESTERTERP
	Przewodniczący

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 42 z 23.2.1970, str. 1.

⁽²⁾ Doc. E/EWG/324 - E/EWG/TRANS/505, Rev. 1/add. 23 23.8.1971

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I ⁴

DEFINICJE, WNIOSEK O HOMOLOGACJĘ TYPU WE, UDZIELENIE HOMOLOGACJI TYPU WE, SYMBOL SKORYGOWANEGO WSPÓŁCZYNNIKA POCHŁANIANIA, SPECYFIKACJE I BADANIA, ZMIANY TYPU, ZGODNOŚĆ PRODUKCJI

1. DEFINICJE

W rozumieniu niniejszej dyrektywy:

1.1. "Typ pojazdu ze względu na ograniczenia emisji zanieczyszczeń z silnika" oznacza pojazdy silnikowe, które nie różnią się pod takimi ważnymi względami, jak charakterystyka pojazdu i silnika, określonymi w dodatku 1;

1.2. "Silnik Diesla" oznacza silnik działający na zasadzie zapłonu samoczynnego;

1.3. "Urządzenie do rozruchu zimnego" oznacza urządzenie, które tymczasowo zwiększa ilość paliwa podawanego do silnika i ma na celu ułatwienie rozruchu silnika;

1.4. "Dymomierz" oznacza przyrząd do ciągłego pomiaru współczynnika pochłaniania światła przez gazy spalinowe emitowane przez pojazdy.

2. WNIOSEK O HOMOLOGACJĘ TYPU EWG

2.1. Wniosek o udzielenie homologacji typu WE na podstawie art. 3 ust. 4 dyrektywy 70/156/EWG dla typu pojazdu w odniesieniu do emisji zanieczyszczeń z silników Diesla wnosi producent.

2.2. Wzór dokumentu informacyjnego znajduje się w dodatku 1.

2.3. Silnik oraz wyposażenie przewidziane w dodatku 1 do zainstalowania w pojeździe przedstawionym do homologacji powinien zostać przedstawiony właściwym władzom prowadzącym badania określone w pkt 5.

Badania takie mogą jednak zostać przeprowadzone na pojeździe reprezentatywnym dla typu przedstawionego do homologacji, jeśli producent złoży odnośny wniosek a właściwe władze prowadzące badania homologacyjne wyrażą na to zgodę.

3. UDZIELENIE HOMOLOGACJI TYPU WE

3.1. Jeśli odpowiednie wymagania są spełnione, udziela się homologacji typu WE na podstawie art. 4 ust. 3 i, stosownie, art. 4 ust. 4 dyrektywy 70/156/EWG.

3.2. Wzór świadectwa homologacji typu WE znajduje się w dodatku 2.

3.3. Każdemu typowi pojazdu, któremu udzielono homologacji przyznaje się numer homologacji zgodnie z załącznikiem VII do dyrektywy 70/156/EWG. To samo Państwo Członkowskie nie przydziela tego samego numeru innemu typowi pojazdu.

4. SYMBOL SKORYGOWANEGO WSPÓŁCZYNNIKA POCHŁANIANIA

4.1. Na każdym pojeździe zgodnie z typem homologowanego stosownie do wspomnianej dyrektywy powinien zostać umieszczony, w miejscu łatwo dostępnym, określonym w uzupełnieniu do świadectwa homologacji typu przedstawionego w dodatku 2, dobrze widoczny znak w postaci prostokąta, wewnątrz którego znajduje się liczba wyrażająca w m-1 skorygowany współczynnik pochłaniania, otrzymany w czasie homologacji w wyniku badania podczas przyspieszania swobodnego i oznaczony w czasie homologacji metodą opisaną w ppkt 3.2 załącznika IV.

4.2. Oznakowanie musi być wyraźne, czytelne i nieścieralne.

4.3. W załączniku II pokazano przykład takiego oznakowania.

5. WYMAGANIA I BADANIA

5.1. Zasady ogólne

Podzespoły mające wpływ na emisję zanieczyszczeń mają być tak zaprojektowane, skonstruowane i zmontowane, aby umożliwić spełnienie przez pojazd podczas eksploatacji w normalnych warunkach wymagań niniejszej dyrektywy, pomimo wibracji, którym podzespoły te mogą podlegać.

5.2. Wymagania dotyczące urządzeń do rozruchu zimnego

5.2.1. Urządzenie do rozruchu zimnego ma być tak zaprojektowane i skonstruowane, żeby ani nie mogło zostać uruchomione, ani działać podczas normalnej pracy silnika.

5.2.2. Wymagania określone w ppkt 5.2.1 nie są stosowane do przypadków, w których spełniony jest co najmniej jeden z następujących warunków:

5.2.2.1. Przy włączonym urządzeniu do rozruchu zimnego wartość współczynnika pochłaniania światła przez gazy emitowane przez silnik przy stałej prędkości obrotowej podczas pomiaru metodą opisaną w załączniku III utrzymuje się w granicach ustalonych w załączniku V.

5.2.2.2. Pozostawienie włączonego urządzenia do rozruchu zimnego powoduje zatrzymanie silnika w rozsądnym czasie.

5.3. Wymagania dotyczące emisji zanieczyszczeń

5.3.1. Emisja zanieczyszczeń przez typ pojazdu przedstawionego do homologacji mierzona jest dwiema metodami opisanymi w załączniku III i IV, odnoszących się, odpowiednio, do badań przy stałej prędkości i przy przyspieszeniu swobodnym^(a).

5.3.2. Wartość emisji zanieczyszczeń, zmierzonych metodą opisaną w załączniku III nie może przekraczać granic podanych w załączniku V.

5.3.3. Dla silników z turbodoładowaniem wartość współczynnika pochłaniania światła mierzona w warunkach swobodnego przyspieszenia nie może przekraczać granicy podanej w załączniku VI dla nominalnej wartości przepływu, odpowiadającej maksymalnej wartości współczynnika pochłaniania mierzonej w badaniach przy stałej prędkości, o więcej niż 0,5 m^-1.

5.4. Dopuszcza się stosowanie porównywalnych przyrządów pomiarowych. Jeśli użyty zostanie przyrząd inny niż opisany w załączniku VI, wymagane jest udowodnienie jego porównywalności w odniesieniu do badań rozważanego silnika.

6. ZMIANY TYPU I ZMIANY W HOMOLOGACJACH

6.1. W przypadku zmian typu, któremu udzielono homologacji w zastosowaniu niniejszej dyrektywy, stosuje się przepisy art. 5 dyrektywy 70/156/EWG.

7. ZGODNOŚĆ PRODUKCJI

7.1. Środki mające na celu zapewnienie zgodności produkcji podejmuje się zgodnie z przepisami ustanowionymi w art. 10 dyrektywy 70/156/EWG.

7.2. W szczególności, zgodność pojazdu z typem homologowanym w odniesieniu do emisji zanieczyszczeń z silników Diesla sprawdza się na podstawie wyników podanych w uzupełnieniu do świadectwa homologacji typu przedstawionego w dodatku 2. Ponadto:

7.2.1. Jeżeli sprawdzanie to nie odbywa się w pojeździe pobranym z produkcji seryjnej, badania powinny być przeprowadzone w następujący sposób:

7.2.1.1. Pojazd, który nie został dotarty, zostaje poddany badaniu przy przyspieszaniu swobodnym, które opisano w załączniku IV. Uważa się, że pojazd jest zgodny z typem homologowanym, jeśli otrzymana wartość współczynnika pochłaniania światła nie przekracza o więcej niż 0,5 m^-1 liczby podanej w znaku homologacyjnym.

7.2.1.2. Jeśli liczba otrzymana w badaniu, określonym w ppkt 7.2.1.1, przekracza o więcej niż 0,5 m^-1 liczbę podaną w znaku homologacyjnym, pojazd rozważanego typu lub jego silnik musi być poddany badaniu przy stałych prędkościach obrotowych i przy maksymalnym obciążeniu, jak to opisano w załączniku III. Dopuszczalne poziomy emisji podano w załączniku V.

______

^(a) Badanie w warunkach przyspieszenia swobodnego powinno być wykonywane szczególnie, w celu podania liczby odniesienia dla administracji, która stosuje tę metodę do sprawdzania pojazdów w warunkach eksploatacji.

DODATEK  1

DOKUMENT INFORMACYJNY NR...

zgodnie z załącznikiem I do dyrektywy Rady 70/156/EWG^(*)odnoszącym się do homologacji typu pojazdu z uwzględnieniem środków, które mają być podjęte przeciwko emisji zanieczyszczeń z silników Diesla

(Dyrektywa 72/306/EWG, ostatnio zmieniona dyrektywą.../.../WE).

Następujące informacje, jeśli to stosowne, należy dostarczyć w trzech egzemplarzach wraz ze spisem treści. Rysunki w odpowiedniej skali dostatecznie szczegółowe, należy dostarczać w formacie A4 lub na folderze formatu A4. Fotografie, jeśli zostały załączone, muszą być dostatecznie szczegółowe.

Jeżeli systemy, części lub oddzielne zespoły techniczne są sterowane elektronicznie, przedstawia się informacje dotyczące ich działania.

______

^(*) Numery punktów i przypisy w niniejszym dokumencie informacyjnym odpowiadają tym, które zostały wymienione w załączniku I do dyrektywy 70/156/EWG. Punkty nie mające znaczenia dla celów niniejszej dyrektywy nie są uwzględnione.

0. OGÓLNE

0.1. Marka (nazwa handlowa

producenta):..............

0.2. Typ i zwyczajowy(-e) opis(-y) handlowy

(-e):..........................................

0.3. Środki identyfikacji typu, jeżeli są zaznaczone

na pojeździe:..................................

0.3.1. Miejsce tego oznakowania:......................

0.4. Kategoria pojazduc:............................

0.5. Nazwa i adres producenta:......................

0.8. Adres(-y) zakładu(-ów) montażu:................

1. OGÓLNE CECHY KONSTRUKCYJNE POJAZDU

1.1. Fotografie i/lub rysunki reprezentatywnego

pojazdu:.......................................

3. SILNIKq

3.1. Producent:.....................................

3.1.1. Kod silnika podany przez producenta (zaznaczony

na silniku lub inne środki pozwalające na

identyfikację:.................................

3.2.1.1. Zasady działania: wymuszony zapłon/zapłon

samoczynny, czterosuwowy/dwusuwowy⁽¹⁾:.........

3.2.1.2. Liczba i położenie cylindrów:..................

3.2.1.2.1. Średnicar:...................................mm

3.2.1.2.2. Skokr:.......................................mm

3.2.1.2.3. Kolejność zapłonu:.............................

3.2.1.3. Pojemność silnikas:.........................cm³

3.2.1.4. Współczynnik sprężania⁽²⁾:.....................

3.2.1.5. Rysunki komory spalania, denka tłoka i,

w przypadku silników z wymuszonym zapłonem,

pierścieni tłokowych:..........................

3.2.1.6. Prędkość obrotowa biegu jałowego⁽²⁾:........m^-1

3.2.1.8. Maksymalna moc silnikat:......kW przy.....min^-1

(wartość deklarowana przez producenta)

3.2.1.9. Maksymalna dopuszczalna prędkość obrotowa

silnika, zalecana przez producenta:.......min^-1

3.2.4. Układ zasilania paliwem

3.2.4.2. Wtrysk paliwa: (tylko silnik z samoczynnym

zapłonem): tak/nie⁽¹⁾

3.2.4.2.1. Opis układu:...................................

3.2.4.2.2. Zasady działania: wtrysk bezpośredni/komora

wstępna/komora wirowa⁽¹⁾

3.2.4.2.3. Pompa wtryskowa

3.2.4.2.3.1. Marka(-i):.....................................

3.2.4.2.3.2. Typ(-y):.......................................

3.2.4.2.3.3. Maksymalna wydatek paliwa⁽¹⁾⁽²⁾: ... mm³/skok

lub cykl przy prędkości obrotowej pompy ...

min^-l lub alternatywnie, wykres

charakterystyki:...............................

3.2.4.2.3.4. Kąt wyprzedzenia wtrysku⁽²⁾:...................

3.2.4.2.3.5. Krzywa wyprzedzenia wtrysku⁽²⁾:................

3.2.4.2.3.6. Procedura kalibracji: stanowisko

pomiarowe/silnik⁽¹⁾

3.2.4.2.4. Regulator obrotów

3.2.4.2.4.1. Typ:...........................................

3.2.4.2.4.2. Punkt odcięcia

3.2.4.2.4.2.1. Punkt odcięcia pod obciążeniem:.............m^-1

3.2.4.2.4.2.2. Punkt odcięcia bez obciążenia: min^-1:.......m^-1

3.2.4.2.5. Przewody wtryskowe

3.2.4.2.5.1. Długość:.....................................mm

3.2.4.2.5.2. Średnica wewnętrzna:.........................mm

3.2.4.2.6. Wtryskiwacz(-e)

3.2.4.2.6.1. Marka(-i):.....................................

3.2.4.2.6.2. Typ(-y):.......................................

3.2.4.2.6.3. Ciśnienie otwarcia⁽²⁾:.............kPa lub

wykres charakterystyki⁽²⁾:.....................

3.2.4.2.7. System zimnego rozruchu

3.2.4.2.7.1. Marka(-i):.....................................

3.2.4.2.7.2. Typ(-y):.......................................

3.2.4.2.7.3. Opis:..........................................

3.2.4.2.9. Sterownik elektroniczny

3.2.4.2.9.1. Marka(-i):.....................................

3.2.4.2.9.2. Opis systemu:..................................

3.2.4.4. Pompa zasilająca

3.2.4.4.1. Ciśnienie⁽²⁾:...................kPa lub wykresy

charakterystyki⁽²⁾:............................

3.2.7. System chłodzenia (płyn/powietrze)⁽¹⁾

3.2.8. System dolotowy

3.2.8.1. Doładowanie: tak/nie⁽¹⁾

3.2.8.1.1. Marka(-i):.....................................

3.2.8.1.2. Typ(-y):.......................................

3.2.8.1.3. Opis systemu (np. maksymalne ciśnienie

doładowania: ... Pa, zawór upustowy, jeśli ma

zastosowanie):.................................

3.2.8.2. Chłodnica powietrza doładowanego: tak/nie⁽¹⁾

3.2.8.3. Podciśnienie w systemie dolotowym przy

znamionowej prędkości obrotowej silnika oraz

przy obciążeniu 100 %

dopuszczalne minimum:.......................kPa

dopuszczalne maksimum:......................kPa

3.2.8.4. Opis i rysunki systemu dolotowego i jego

osprzętu (komory wyrównawczej, urządzeń

podgrzewających, dodatkowych wlotów powietrza

itp.):.........................................

3.2.8.4.1. Opis kolektora dolotowego (dołączyć rysunki lub

fotografie):...................................

3.2.8.4.2. Filtr powietrza, rysunki:................., lub

3.2.8.4.2.1. Marka(-i):.....................................

3.2.8.4.2.2. Typ(-y):.......................................

3.2.8.4.3. Tłumik wlotowy, rysunki:.................., lub

3.2.8.4.3.1. Marka(-i):.....................................

3.2.8.4.3.2. Typ(-y):.......................................

3.2.9. System wydechowy

3.2.9.1. Opis i/lub rysunek kolektora wydechowego

spalin:........................................

3.2.9.2. Opis i/lub rysunek systemu wydechowego:........

3.2.9.3. Maksymalne dopuszczalne przeciwciśnienie przy

znamionowej prędkości obrotowej silnika oraz

przy obciążeniu 100 %:......................kPa

3.2.10. Minimalne pole powierzchni przekroju

poprzecznego okien dolotowych i wylotowych:....

3.2.11. Rozrząd zaworowy lub równorzędne dane

3.2.11.1. Maksymalne wzniosy zaworów, kąty otwarcia i

zamknięcia lub szczegóły dotyczące

alternatywnych systemów rozrządu w odniesieniu

do martwych punktów:...........................

3.2.11.2. Dane regulacyjne i/lub kontrolne⁽¹⁾:...........

3.2.12. Środki podjęte przeciw zanieczyszczeniu

powietrza

3.2.12.2. Dodatkowe urządzenia ograniczające emisję,

(jeśli występują, oraz jeśli nie są

uwzględnione w innym podpunkcie)

3.2.12.2.1. Katalizator: tak/nie⁽¹⁾

3.2.12.2.1.1. Liczba katalizatorów i ich części:.............

3.2.12.2.1.2. Wymiary, kształt i objętość katalizatora

(-ów):.........................................

3.2.12.2.1.3. Typ działania katalizatora:....................

3.2.12.2.1.4. Całkowita zawartość metali szlachetnych:.......

3.2.12.2.1.5. Zawartość względna:............................

3.2.12.2.1.6. Podłoże (budowa i materiał):...................

3.2.12.2.1.7. Gęstość kanałów:...............................

3.2.12.2.1.8. Typ obudowy katalizatora(-ów):.................

3.2.12.2.1.9. Położenie katalizatora(-ów) (miejsce i

odległość względem systemu wydechowego):.......

3.2.12.2.4. Recyrkulacja gazów wydechowych: tak/nie⁽¹⁾

3.2.12.2.4.1. Właściwości (szybkość przepływu itp.):.........

3.2.12.2.6. Filtr cząstek stałych: tak/nie⁽¹⁾

3.2.12.2.6.1. Wymiary, kształt oraz pojemność filtra cząstek

stałych:.......................................

3.2.12.2.6.2. Typ i budowa filtra cząstek stałych:...........

3.2.12.2.6.3. Położenie (odległość względem systemu

wydechowego):..................................

3.2.12.2.6.4. Metoda lub system regeneracji, opis i/lub

rysunek:.......................................

3.2.12.2.7. Inne systemy (opis i działanie):...............

3.2.13. Położenie symbolu współczynnika pochłaniania

(jedynie dla silników wysokoprężnych):.........

4. UKŁAD NAPĘDOWYV

4.3. Moment bezwładności koła zamachowego silnika:..

4.3.1. Dodatkowy moment bezwładności na biegu

luzem:.........................................

..................

(Data, kartoteka)

______

⁽¹⁾ Niepotrzebne skreślić.

⁽²⁾ Jeśli sposób identyfikacji typu zawiera znaki nie mające znaczenia dla opisu typu pojazdu, części lub oddzielnego zespołu technicznego, objętych tym dokumentem informacyjnym dotyczącym homologacji typu, znaki te przedstawia się w dokumentacji przez symbol "?" (np. ABC?? 123???).

Uzupełnienie do dodatku 1

INFORMACJE DOTYCZĄCE WARUNKÓW PRZEPROWADZANIA BADANIA

1. SMAR

1.1. Marka:...............................................

1.2. Typ:.................................................

(podać procent oleju w mieszance w przypadku

wymieszania smaru i paliwa)

2. DANE DOTYCZĄCE SILNIKA

2.1. Moc w sześciu punktach pomiarowych określonych w ppkt

2.1. załącznika III:.................................

2.1.1. Moc silnika zmierzona na stanowisku badawczym:.......

2.1.2. Moc zmierzona na kołach pojazdu:.....................

Prędkość silnika: (min-1)	Moc zmierzona (kW)
1....................................	.....................................
2....................................	.....................................
3....................................	.....................................
4....................................	.....................................
5....................................	.....................................
6....................................	.....................................

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

DODATEK  2

WZÓR

(maksymalny format: A4 (210 x 297 mm))

ŚWIADECTWO HOMOLOGACJI TYPU WE

grafika

Uzupełnienie do świadectwa homologacji typu WE nr...

dotyczącego homologacji typu pojazdu z uwzględnieniem dyrektywy 72/306/EWG, ostatnio zmienionej dyrektywą.../.../WE

1. Informacje dodatkowe

1.1 Silnik

1.1.1. Kod silnika podany przez producenta (zaznaczony na

silniku lub inne środki pozwalające na

identyfikację):....................................

1.2. Wyniki badań

1.2.1. Przy prędkościach stałych:

Prędkość silnika, min	Przepływ nominalny G (litrów/sekundę)	Dopuszczalne wartości pochłaniania (m-1)	Zmierzone wartości pochłaniania (m-1)
1.................	..................	..................	..................
2.................	..................	..................	..................
3.................	..................	..................	..................
4.................	..................	..................	..................
5.................	..................	..................	..................
6.................	..................	..................	..................

1.2.2. Przy swobodnym przyspieszaniu

1.2.2.1. Zmierzona wartość współczynnika

pochłaniania:...................................m^-1

1.2.2.2. Skorygowana wartość współczynnika pochłaniania:

................................................m^-1

1.2.2.3. Umiejscowienie symbolu współczynnika pochłaniania

na pojeździe:......................................

5. Uwagi:............................................"

ZAŁĄCZNIK  II ⁵

PRZYKŁAD WYKRESU SYMBOLU SKORYGOWANEJ WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKA POCHŁANIANIA

grafika

ZAŁĄCZNIK  III ⁶

BADANIE PRZY STAŁYCH PRĘDKOŚCIACH OBROTOWYCH I PRZY MAKSYMALNYM OBCIĄŻENIU

1. WPROWADZENIE

1.1. Niniejsza dyrektywa opisuje metodę pozwalającą na określenie emisji zanieczyszczeń przy różnych stałych prędkościach obrotowych oraz przy obciążeniu maksymalnym.

1.2. Próba może zostać przeprowadzona w stosunku do silnika bądź pojazdu.

2. ZASADA POMIARU

2.1. Należy przystąpić do pomiaru nieprzejrzystości gazów spalinowych wytwarzanych przez silnik, działający przy pełnym obciążeniu i przy stałej prędkości obrotowej. Należy dokonać sześciu kolejnych prób w sposób jednolity między systemem odpowiadającym mocy maksymalnej silnika oraz największym z dwóch kolejnych systemów prędkości obrotowej silnika:

- 45 % systemu prędkości obrotowych odpowiadającego mocy maksymalnej; oraz

- 1000 obroty/min.

Skrajne punkty pomiaru powinny znajdować się w krańcach przedziału określonego powyżej.

2.2. Dla silników diesel wyposażonych w urządzenie turbodoładowania na powietrze, które może zostać uruchomione według uznania oraz dla których rozpoczęcie działania przez urządzenie turbodoładowania na powietrze wywołuje automatycznie wzrost ilości wtryskiwanego paliwa, pomiary są dokonywane w obecności lub nieobecności turbodoładowania.

Dla każdego systemu prędkości obrotowej, wynik pomiaru stanowi największa z dwóch otrzymanych wartości.

3. WARUNKI BADANIA

3.1. Pojazd lub silnik

3.1.1. Silnik lub pojazd powinny być w dobrym stanie technicznym. Silnik powinien być dotarty.

3.1.2. Silnik powinien być sprawdzony wraz z wyposażeniem przewidzianym w dodatku 1 do załącznika I.

3.1.3. Regulatory prędkości obrotowej silnika są takie same jak te, które są przewidziane przez konstruktora i występują w dodatku 1 do załącznika I.

3.1.4. Urządzenie wydechowe nie może zwierać żadnego otworu mogącego wywołać rozcieńczenie gazów spalinowych emitowanych przez silnik.

3.1.5. Silnik powinien znajdować się w stanie normalnych warunkach jego działania, przewidzianych przez konstruktora.

W szczególności woda do chłodzenia oraz olej powinny znajdować się w temperaturze normalnej przewidzianej przez konstruktora.

3.2. Paliwo

Należy stosować paliwo referencyjne, określone w załączniku IV do dyrektywy 88/77/EWG z ostatnimi zmianami, któremu odpowiadają wartości graniczne emisji, w odniesieniu do których przyznano homologacje typu dla danego pojazdu lub silnika.

3.3. Laboratorium badawcze

3.3.1. Przeprowadza się pomiar temperatura bezwzględnej T laboratorium, wyrażonej w stopniach Kelvina oraz ciśnienia atmosferycznego H wyrażonego w Torricelli, i następnie przechodzi się do pomiaru czynnika F definiowanego przez:

3.3.2. Dla uznania danego badania, czynnik F powinien znajdować się w przedziale między 0,98 ≤ F ≤ 1,02.

3.4. Urządzenia do pobierania próbek i pomiaru

Współczynnik pochłaniania świetlnego gazów spalinowych powinien być mierzony dymomierzem spełniającym warunki określone w załączniku VI oraz zainstalowanym zgodnie z załącznikiem VII.

4. WARTOŚCI DOPUSZCZALNE

4.1. Dla każdego z sześciu systemów prędkości obrotowej, w stosunku do których przeprowadza się pomiar skorygowanego współczynnika stosując ppkt 2.1, należy obliczyć nominalny napływ gazu G, wyrażony w litrach/na sekundę oraz zdefiniowany poprzez następujące formuły:

- dla silników dwusuwowych

- dla silników czterosuwowych

gdzie:

V - pojemność silnika, wyrażona w litrach; oraz

n - system prędkości obrotowej wyrażony w obrotach na minutę.

4.2. Dla każdego systemu prędkości obrotowej, współczynnik pochłaniania świetlnego gazów spalinowych nie powinien przekraczać wartości maksymalnej przedstawionej na tablicy w załączniku V. W chwili gdy wartość napływu nominalnego nie występuje w tablicy, wartość maksymalną otrzymuje się poprzez wstawienie części proporcjonalnych.

ZAŁĄCZNIK  IV

BADANIA PRZY PRZYSPIESZENIU SWOBODNYM

1. WARUNKI BADAŃ

1.1. Badanie jest przeprowadzane w stosunku do pojazdu lub silnika, który został poddany badaniu w systemie stałych prędkości obrotowych, opisanym w załączniku III.

1.1.1. W momencie gdy badanie jest przeprowadzone w stosunku do samochodu w warsztacie na hamowni, to badanie powinno zostać przeprowadzone jak najszybciej po przeprowadzeniu próby kontroli nieprzejrzystości przy pełnym obciążeniu, w systemie stałych prędkości obrotowych. W szczególności woda do chłodzenia oraz olej powinny mieć temperatury normalne, wskazane przez konstruktora.

1.1.2. W momencie gdy badanie jest przeprowadzane w stosunku do pojazdu unieruchomionego, silnik powinien zostać uruchomiony wcześniej, w czasie podróży drogowej, w stanie normalnych warunków funkcjonowania. Badanie powinno zostać zakończone jak najszybciej po zakończeniu podróży.

1.2. Komora spalania nie powinna być schładzana lub zanieczyszczana poprzez przedłużony okres minimalnej prędkości, który poprzedzał badanie.

1.3. Warunki badań określone w ppkt 3.1, 3.2 i 3.3 załącznika III mają zastosowanie.

1.4. Warunki odnośnie do pobierania próbek i pomiaru określone w ppkt 3.4 załącznika III mają zastosowanie.

2. WARUNKI BADAŃ

2.1. Jeśli badanie jest realizowane w warsztacie, silnik jest rozłączony od hamulca, który jest zastąpiony bądź przez urządzenia obrotowe pociągane w chwili gdy skrzynia biegów jest w jałowym biegu, bądź poprzez bezwładność, która jest w znaczący sposób równa w stosunku do bezwładności tych urządzeń.

2.2. W momencie przeprowadzania badania pojazdu, jego skrzynia biegów ustawiona jest na biegu jałowym a silnik znajduje się w ruchu.

2.3. Przy silniku pracującym w systemie minimalnej prędkości obrotowej, należy działać szybko, ale nie gwałtownie, sterowanie akceleratorem powinno zmierzać do osiągnięcia wydajności maksymalnej pompy wtryskowej. Ta pozycja jest utrzymywana do momentu uzyskania maksymalnej prędkości obrotowej oraz do momentu uruchomienia się regulatora obrotów. W momencie uzyskania tej prędkości, należy osłabić działanie akceleratora, do chwili gdy silnik powróci do minimalnej prędkości obrotowej i dymomierz znajdzie się ponownie w podobnych warunkach.

2.4. Operacja opisana w ppkt 2.3 jest powtarzana co najmniej sześć razy, aby oczyścić system wydechowy oraz aby przystąpić ewentualnie do regulacji urządzeń. Należy zanotować wartości maksymalne nieprzejrzystości zaobserwowane podczas każdego z kolejnych przyspieszeń, aż do momentu uzyskania wartości ustabilizowanych. Nie uwzględnia się wartości zaobserwowanych w okresie minimalnych prędkości obrotowych silnika, uzyskiwanych przy każdym przyspieszeniu. Wspomniane wartości są uważane jako ustabilizowane, jeśli cztery kolejne wartości sytuują się w jednym przedziale, których zakres jest równy 0,25 m^-1 i nie tworzą one szeregu spadającego. Współczynnik pochłaniania X_M jest przedstawiany jako średnia arytmetyczna tych czterech wartości.

2.5. Silniki wyposażone w turbodoładowanie na powietrze podlegają w danym wypadku następującym wymaganiom szczególnym:

2.5.1. W odniesieniu do silników z turbodoładowaniem na powietrze sprzężonym lub uruchamianym automatycznie przez silnik oraz dającym się wyłączyć, należy przystąpić do podwójnego procesu pomiaru przy zastosowaniu wstępnych przyspieszeń oraz przy turbodoładowaniu, które może być w danym przypadku włączone lub wyłączone. Wynik pomiaru stanowi najwyższa z uzyskanych wartości.

2.5.2. W odniesieniu do silników turbodoładowaniem na powietrze, który mogą być wyłączone przy pomocy "by-pass", którym sterowanie pozostaje w dyspozycji kierowcy, badanie powinno zostać zrealizowane w obecności lub braku "by-pass". Wynik pomiaru stanowi najwyższa z uzyskanych wartości.

3. OKREŚLENIE SKORYGOWANEJ WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKA POCHŁANIANIA

3.1. Oznaczenia

X_M = wartość współczynnika pochłaniania w trakcie przyspieszenia swobodnego mierzonego stosownie do ppkt 2.4;

X_L = wartość skorygowana współczynnika pochłaniania w trakcie przyspieszania swobodnego;

S_M = wartość współczynnika pochłaniania mierzona w systemie stałych prędkości obrotowych (ppkt 2.1 załącznika III), który jest najbardziej zbliżony do wymaganej wartości maksymalnej odpowiadającej temu samemu napływowi nominalnemu;

S_L = wartość współczynnika pochłaniania (ppkt 4.2 załącznika III) dla napływu nominalnego odpowiadają pomiarowi, który doprowadził do wartości S_M;

L = efektywna długość promienia świetlnego w dymomierzu.

3.2. Przy wyrażeniu współczynników pochłaniania poprzez m^-1 oraz efektywnej długości promienia świetlnego w metrach, skorygowaną wartością X_L jest najmniejsza z dwóch poniższych wyrażeń:

ZAŁĄCZNIK  V ⁷

WARTOŚCI DOPUSZCZALNE MAJĄCE ZASTOSOWANIE PODCZAS BADAŃ PRZY STAŁYCH PRĘDKOŚCIACH

Napływ nominalny G litry/sekundy	Wskaźnik pochłaniania k m-1
≤ 42	2,26
45	2,19
50	2,08
55	1,985
60	1,90
65	1,84
70	1,775
75	1,72
80	1,665
85	1,62
90	1,575
95	1,535
100	1,495
105	1,465
110	1,425
115	1,395
120	1,37
125	1,345
130	1,32
135	1,30
140	1,27
145	1,25
150	1,225
155	1,205
160	1,19
165	1,17
170	1,155
175	1,14
180	1,125
185	1,11
190	1,095
195	1,08
≥ 200	1,065
Uwaga: Pomimo, że wartości przedstawione powyżej są zaokrąglone do 0,01 lub 0,005 nie oznacza to, że pomiary powinny być dokonywane z taką precyzją.

ZAŁĄCZNIK  VI ⁸

CHARAKTERYSTYKA DYMOMIERZA

1. ZAKRES ZASTOSOWANIA

Niniejszy załącznik określa warunki, które powinny być spełnione przez dymomierze przeznaczone do użycia w badaniach opisanych w załącznikach III i IV.

2. CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWA DYMOMIERZY

2.1. Gaz przeznaczony do pomiaru jest zawarty w obwodzie, którego przestrzeń wewnętrzna nie jest odbijająca (światło).

2.2. Efektywna długość drogi promieni świetlnych poprzez gaz przeznaczony do pomiaru jest określana poprzez uwzględnienie możliwego wpływu urządzeń ochronnych źródła światła oraz fotokomórki. Ta efektywna długość powinna być wskazana na urządzeniu.

2.3. Wskaźnik pomiaru dymomierza powinien posiadać dwie skale pomiaru, pierwsza skala powinna być wyrażona w bezwzględnych jednostkach pochłaniania od 0 do ∞ ‡ (m^-1) natomiast druga skala powinna być linearna 0-100; obie skale pomiaru rozciągają się od 0 dla pełnego światła aż do maximum na skali dla pełnego zaciemnienia.

3. CHARAKTERYSTYKA BUDOWY

3.1. Ogólna charakterystyka

Dymomierz powinien funkcjonować w ten sposób, że w warunkach działania w systemie stałych prędkości obrotowych komora spalinowa jest wypełniona spalinami o jednolitej nieprzejrzystości.

3.2. Komora spalinowa i karter dymomierza

3.2.1. Należy zmniejszyć do minimum w fotokomórce obecność niepotrzebnego światła związanego z wewnętrznym odbiciem lub efektami dyfuzji (np. pokrycie powierzchni wewnętrznych czarnym, matowym kolorem oraz poprzez właściwe rozmieszczenie).

3.2.2. Cechy optyczne powinny działać w ten sposób, że połączony efekt dyfuzji i odbicia nie przekracza jednostki na skali linearnej, jeśli komora spalinowa jest wypełniona spalinami o współczynniku pochłaniania zbliżonym do 1,7 m^-1.

3.3. Źródło światła

Źródło światła stanowi lampa żarowa o barwie temperatury w przedziale od 2.800 do 3.250 K lub dioda emitująca zielone światło (LED) z wartością szczytową widma między 550 a 570 nm. Źródło światła chroni się przed osmoleniem w sposób, który nie wpływa na długość ścieżki optycznej bardziej niż podano w specyfikacjach producenta.

3.4. Odbiór

3.4.1. Odbiornik tworzy fotokomórka posiadająca krzywą odpowiedzi widmowej podobną do krzywej fototypicznej ludzkiego oka (maximum odpowiedzi w paśmie 550/570 nm, mniej niż 4 % tej odpowiedzi maximum poniżej 430 nm i powyżej 680 nm).

3.4.2. Budowa obwodu elektrycznego obejmująca wskaźnik pomiaru powinna działać w taki sposób, że prąd wychodzący fotokomórki jest funkcją liniową intensywności światła w strefie temperatur działania fotokomórki.

3.5. Skale pomiarowe

3.5.1. Współczynnik pochłaniania świetlnego k jest liczony poprzez formułę Φ = Φ₀ e^-kL, gdzie L jest efektywną długością drogi promieni świetlnych poprzez gaz przeznaczony do pomiaru, Φ₀ napływ padający Φ i napływ pojawiający się. Jeśli efektywna długość L w typie dymomierza nie może być oceniona bezpośrednio według swej geometrii, efektywna długość L powinna zostać określona

- bądź poprzez metodę określoną w pkt 4;

- bądź poprzez porównanie z innym typem dymomierza, którego efektywna długość jest znana.

3.5.2. Relacja między skalą linearną 0-100 oraz współczynnikiem pochłaniania k jest wyrażona formułą

gdzie N stanowi zapis skali linearnej a k stanowi wartość odpowiadającą współczynnikowi pochłaniania.

3.5.3. Wskaźnik pomiaru dymomierza powinien pozwolić na odczytanie współczynnika pochłaniania o wartości 1,7 m^-1z precyzją do 0,025 m^-1.

3.6. Regulowanie i weryfikacja przyrządu pomiarowego

3.6.1. Obwód elektryczny fotokomórki i wskaźnika powinien dać się regulować tak aby było możliwe sprowadzenie wskazówki do zera, jeśli napływ świetlny dociera do komory spalinowej wypełnionej powietrzem lub komory o podobnych cechach.

3.6.2. W sytuacji gdy lampa jest wyłączona, obwód pomiaru elektrycznego jest otwarty lub przerwany, wskaźnik na skali współczynnika pochłaniania wskazuje ∞ ‡, natomiast po włączeniu do obwodu, wartość odczytywana powinna pozostać na ∞ ‡.

3.6.3. Weryfikacja pośrednia powinna zostać przeprowadzona poprzez wprowadzenie do komory spalinowej filtru zawierającego gaz, w stosunku do którego współczynnik pochłaniania znany jako k, mierzony stosownie do procedury określonej w ppkt 3.5.1, znajduje się w przedziale między 1,6 m^-1 a 1,8 m^-1. Wartość k powinna być znana z precyzją do 0,025 m^-1. Weryfikacja polega na kontroli, czy ta wartość nie różni się więcej niż 0,05 m^-1 od wartości odczytanej na wskaźniku pomiaru, gdy zostaje wprowadzony filtr między źródło światła a fotokomórkę.

3.7. Odpowiedź dymomierza

3.7.1. Czas odpowiedzi układu pomiaru elektrycznego, odpowiadający czasowi niezbędnemu dla wskaźnika aby osiągnąć odchylenie o 90 % od pełnej skali, w chwili gdy ekran zaciemniający w pełni fotokomórkę zostanie usunięty, powinien wynosić 0,9-1,1sekundy.

3.7.2. Tłumienie drgań w układzie pomiaru elektrycznego powinno funkcjonować, tak aby początkowe przekroczenie powyżej stałej wartości końcowej po jakiejkolwiek krótkotrwałej zmianie wartości początkowej (np. filtr weryfikacyjny) nie przekraczało 4 % tej wartości w jednostkach skali linearnej.

3.7.3. Czas odpowiedzi dymomierza związany ze zjawiskami fizycznymi w komorze spalinowej odpowiada okresowi między początkiem wejścia gazu do przyrządu pomiarowego i całkowitym wypełnieniem komory spalinowej; nie może to przekraczać 0,4 sekundy.

3.7.4. Powyższe przepisy stosuje się tylko do dymomierzy używanych do pomiaru nieprzejrzystości w trakcie przyspieszenia swobodnego.

3.8. Ciśnienie gazu przeznaczonego do mierzenia oraz ciśnienie powietrza przeznaczonego do rozpraszania

3.8.1. Ciśnienie gazów spalinowych w komorze spalinowej nie powinno odbiegać od ciśnienia powietrza tam obecnego, nie więcej niż 75 mm słupka rtęci.

3.8.2. Zmiany ciśnienia gazu przeznaczonego do pomiaru oraz ciśnienia powietrza przeznaczonego do rozpraszania nie powinny powodować zmian współczynnika pochłaniania, nie więcej niż 0,05 m^-1 dla gazu przeznaczonego do pomiaru odpowiadającego współczynnikowi pochłaniania o wartości 1,7 m^-1.

3.8.3. Dymomierz powinien być wyposażony w odpowiednie urządzenia dla pomiaru ciśnienia w komorze spalinowej.

3.8.4. Wartości dopuszczalne zmian ciśnienia gazu i powietrza do rozpraszania w komorze spalinowej są wskazane przez producenta przyrządu.

3.9. Temperatura gazu przeznaczonego do pomiaru

3.9.1. W każdym punkcie komory spalinowej temperatura gazu w momencie pomiaru powinna mieścić się między 70 °C oraz temperaturą maksymalną określoną przez producenta dymomierza, tak aby odczyty w tej gamie temperatur nie różniły nie więcej niż 0,1 m^-1 jeśli komora jest wypełniona gazem o współczynniku pochłaniania o wartości 1,7 m^-1.

3.9.2. Dymomierz powinien być wyposażony w odpowiednie urządzenia dla pomiaru temperatury w komorze spalinowej.

4. EFEKTYWNA DŁUGOŚĆ "L" DYMOMIERZA

4.1. Uwagi ogólne

4.1.1. W niektórych typach dymomierzy gaz znajdujący się między źródłem świetlnym a fotokomórką, lub między elementami przejrzystymi chroniącymi źródło i fotokomórkę, nie posiada stałej nieprzejrzystości. W takiej sytuacji efektywna długość L odpowiada długości słupa gazu o jednolitej nieprzejrzystości prowadzącej do takiego samego pochłaniania światła jak jest ono obserwowane gdy gaz dociera normalnie do dymomierza.

4.1.2. Efektywną długość drogi promieni świetlnych otrzymuje się porównując odczyt N na dymomierzu działającym normalnie z odczytem N_o uzyskanym na zmodyfikowanym dymomierzu w ten sposób, aby gaz używany w badaniach wypełnił określoną długość L_o.

4.1.3. Należy przejść do odczytów porównawczych następujących po sobie w celu określenia skorygowania położenia zera.

4.2. Metoda oceny L

4.2.1. Gazy używane w badaniach powinny być gazami spalinowymi o stałej nieprzejrzystości lub gazy pochłaniające o gęstości zbliżonej do gazów spalinowych.

4.2.2. Należy określić precyzyjnie rząd długości L_o dymomierza, który może być wypełniony jednolicie gazami używanymi w badaniach oraz którego podstawa jest w znaczący sposób prostopadle zwrócona w kierunku promieni świetlnych. Wspomniana długość L_o powinna być zbliżona do zakładanej efektywnej długości dymomierza.

4.2.3. Należy przejść do pomiaru średniej temperatury gazów używanych do badań w komorze spalinowej.

4.2.4. Jeśli jest to niezbędne naczynie do rozprężania o wystarczającej zdolności do łagodzenia pulsacji oraz o zwartej formie może zostać włączona w układ przewodów służących do pobierania próbek w prawie w ten sam sposób co sonda. Można również zainstalować skraplacz. Włączenie rozprężania oraz urządzenia do schładzania nie może zmienić w sposób nieodpowiedni składu gazów spalinowych.

4.2.5. Badanie w celu określenia efektywnej długości polega na przeprowadzeniu próbki gazu poprzez dymomierz funkcjonujący normalnie oraz poprzez urządzenie zmodyfikowane stosownie do ppkt 4.1.2.

4.2.5.1. Wskazówki przekazane przez dymomierz powinny zostać rejestrowane na bieżąco podczas badania przy użyciu urządzenia rejestrującego, którego czas odpowiedzi jest porównywalny z czasem odpowiedzi dymomierza.

4.2.5.2. W sytuacji gdy dymomierz działa normalnie odczyt na skali linearnej stanowi N natomiast odczyt średniej temperatury gazu wyrażonej w stopniach Kelvina stanowi T.

4.2.5.3. W sytuacji gdy znana długość L_o jest wypełniona tym samym gazem używanym w badaniach odczyt na skali linearnej stanowi N_o natomiast odczyt średniej temperatury gazów wyrażony w stopniach Kelvina stanowi T_o.

4.2.6. Efektywna długość jest to:

4.2.7. Badanie powinno być powtórzone przy użyciu co najmniej cztery razy gazu używanego do badań, co prowadzi do wskaźników znajdujących się regularnie w przedziale 20-80 na skali linearnej.

4.2.8. Efektywna długość L dymomierza jest średnią arytmetyczną efektywnych długości uzyskanych stosownie do ppkt 4.2.6 przy każdej próbie, przy zastosowaniu gazów używanych do badań.

ZAŁĄCZNIK  VII ⁹

INSTALACJA I UŻYCIE DYMOMIERZA

1. ZAKRES ZASTOSOWANIA

Niniejszy załącznik definiuje instalację i użycie dymomierzy przeznaczonych do zastosowania w badaniach opisanych w załącznikach III i IV.

2. DYMOMIERZ DO POBIERANIA PRÓBEK

2.1. Instalacja w celu przeprowadzenia badań w systemie stałych prędkości obrotowych

2.1.1. Stosunek między powierzchnią sekcji sondy a powierzchnią rury wydechowej powinien wynosić co najmniej 0,05. Przeciwciśnienie mierzone w rurze wydechowej przy wlocie sondy nie powinno przekraczać 75 mm słupka rtęci.

2.1.2. Sonda jest rurą mającą zakończenie otwarte ustawione w kierunku przednim, w osi rury wydechowej lub ewentualnie jako niezbędne przedłużenie. Sonda powinna znaleźć się w sekcji, gdzie rozmieszczenie spalin jest prawie jednolite. Aby zrealizować ten warunek sonda powinna zostać umieszczona w jak najniższej części rury wydechowej lub jeśli jest to niezbędne w rurze dołączonej tak aby, gdy D jest przekrojem rury wydechowej u jej wylotu, zakończenie sondy znajdowało się w części prostokątnej, mając długość co najmniej 6 D powyżej punktu pobierania próbek oraz co najmniej 3 D poniżej. Jeśli rura dodatkowa została dołączona, należy zapobiegać wlotowi powietrza do tej rury.

2.1.3. Ciśnienie w rurze wydechowej oraz cechy spadku ciśnienia w układzie przewodów służących do pobierania próbek powinny kształtować się w sposób następujący, aby sonda zebrała próbkę w znaczący sposób zbliżony do próbek uzyskanych w wyniku pobierania izokinetycznego.

2.1.4. Jeśli jest to niezbędne naczynie do rozprężania o wystarczającej zdolności do łagodzenia pulsacji oraz o zwartej formie może zostać włączona w układ przewodów służących do pobierania próbek w prawie w ten sam sposób co sonda. Można również zainstalować urządzenie schładzające.

Naczynie do rozprężania oraz skraplacza nie może zmienić w sposób nieodpowiedni składu gazów spalinowych.

2.1.5. Zawór motylkowy lub inny środek zwiększający ciśnienie pobierania próbek mogą być umieszczone w rurze wydechowej co najmniej na poziomie 3 D poniżej sondy pobierającej próbki.

2.1.6. Przewody pomiędzy sondą, urządzenie skraplającym, naczyniem do rozprężania a dymomierzem powinny być tak krótkie jak jest to możliwe, spełniając wymagania dotyczące ciśnienia i temperatury, jak przewidują to ppkt 3.8 i 3.9 załącznika VI. Przewody powinny znajdować się w pozycji wznoszącego się nachylenia od punktu pobierania próbek do dymomierza oraz należy unikać ostrych łuków w przewodach, gdzie mogłyby zbierać się sadze. Jeśli te przewody nie są włączone do dymomierza, zawór "by-pass" powinien zostać umieszczony powyżej.

2.1.7. Należy sprawdzić podczas badania, czy są przestrzegane wymagania określone w ppkt 3.8 załącznika VI, odnośnie do ciśnienia oraz wymagania określone w ppkt 3.9 wspomnianego załącznika odnośnie do temperatury w komorze pomiarowej.

2.2. Instalacja w celu przeprowadzenia badań przy przyspieszeniu swobodnym

2.2.1. Stosunek między powierzchnią sekcji sondy a powierzchnią rury wydechowej powinien wynosić co najmniej 0,05. Przeciwciśnienie mierzone w rurze wydechowej przy wlocie sondy nie powinno przekraczać 75 mm słupka rtęci.

2.2.2. Sonda jest rurą mającą zakończenie otwarte ustawione w kierunku przednim, w osi rury wydechowej lub ewentualnie jako niezbędne przedłużenie. Sonda powinna znaleźć się w sekcji gdzie rozmieszczenie spalin jest prawie jednolite. Aby zrealizować ten warunek sonda powinna zostać umieszczona w jak najniższej części rury wydechowej lub jeśli, jest to niezbędne, w rurze dołączonej, tak aby, gdy D jest przekrojem rury wydechowej u jej wylotu, zakończenie sondy znajdowało się w części prostokątnej, mając długość co najmniej 6 D powyżej punktu pobierania próbek oraz co najmniej 3 D poniżej. Jeśli rura dodatkowa została dołączona, należy zapobiegać wlotowi powietrza do tej rury.

2.2.3. System pobierania próbek powinien funkcjonować w sposób następujący, aby przy wszystkich prędkościach silnika ciśnienie próbki w dymomierzu znajdowało się w granicach określonych w ppkt 3.8.2 załącznika VI. Można to sprawdzić rejestrując ciśnienie próbki przy prędkości minimalnej i maksymalnej bez obciążenia. Stosownie do cech dymomierza, kontrola ciśnienia może być realizowana poprzez stałe obciskanie lub poprzez zawór motylkowy w rurze wydechowej lub w rurze dołączonej. Niezależnie od zastosowanej metody przeciwciśnienie mierzone w rurze wydechowej przy wlocie sondy nie powinno przekraczać 75 mm słupka rtęci.

2.2.4. Rury dołączone do dymomierza powinny tak krótkie jak to jest możliwe. Rura powinna znajdować się w pozycji wznoszącego się nachylenia od punktu pobierania próbek do dymomierza oraz należy unikać ostrych łuków w rurze, gdzie mogłyby zbierać się sadze. Zawór "by pass" może zostać umieszczony przed dymomierzem, aby uniemożliwić napływ gazów spalinowych, z wyjątkiem procesu pomiaru.

3. DYMOMIERZ O PEŁNYM NAPŁYWIE

Środki bezpieczeństwa w odniesieniu do badań w systemie stałych prędkości obrotowych oraz w systemie przyspieszenia swobodnego:

3.1. Złączki rur między rurą wydechową a dymomierzem nie powinny pozwolić na napływ powietrza z zewnątrz.

3.2. Rury połączone z dymomierzem powinny być tak krótkie jak jest to możliwe, zgodnie z wymaganiami dla dymomierzy przeznaczonych do pobierania próbek. System przewodów powinien znajdować się w pozycji wznoszącego się nachylenia od rury wydechowej do dymomierza oraz należy unikać ostrych łuków w rurze, gdzie mogłyby zbierać się sadze. Zawór "by-pass" może zostać umieszczony przed dymomierzem, aby uniemożliwić napływ gazów spalinowych, z wyjątkiem procesu pomiaru.

3.3. System chłodzenia powyżej dymomierza może być również niezbędny.

ZAŁĄCZNIK  X ¹⁰

(skreślony)

1 Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

2 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

3 Art. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 3 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

4 Załącznik I:

-zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2005/21/WE z dnia 7 marca 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.61.25) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 11 marca 2005 r.

5 Załącznik II według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

6 Załącznik III:

-zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2005/21/WE z dnia 7 marca 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.61.25) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 11 marca 2005 r.

7 Załącznik V według numeracji ustalonej przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2005/21/WE z dnia 7 marca 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.61.25) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 11 marca 2005 r.

8 Załącznik VI zmieniony i według numeracji ustalonej przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2005/21/WE z dnia 7 marca 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.61.25) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 11 marca 2005 r.

9 Załącznik VII zmieniony i według numeracji ustalonej przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2005/21/WE z dnia 7 marca 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.61.25) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 11 marca 2005 r.

10 Załącznik X skreślony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Komisji nr 97/20/WE z dnia 18 kwietnia 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.125.21) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 5 czerwca 1997 r.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.1972.190.1
• Rodzaj: Dyrektywa
• Tytuł: Dyrektywa 72/306/EWG w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do działań, jakie mają być podjęte w celu zapobiegania emisji zanieczyszczeń z silników Diesla stosowanych w pojazdach
• Data aktu: 02/08/1972
• Data ogłoszenia: 20/08/1972
• Data wejścia w życie: 01/05/2004, 10/08/1972