Sprawy połączone C-646/23 i C-661/23, Lita i Jeszek: Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 3 lipca 2025 r. - postępowanie karne przeciwko P.B., R.S.

Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 3 lipca 2025 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie - Polska) - postępowanie karne przeciwko P.B. (C-646/23), R.S. (C-661/23)
(Sprawy połączone C-646/23 1  i C-661/23 2 , Lita i Jeszek 3 )

(Odesłanie prejudycjalne - Państwo prawne - Niezależność sądownictwa - Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE - Skuteczna ochrona prawna w dziedzinach objętych prawem Unii - Zasada nieusuwalności sędziów - Sędzia sądu wojskowego uznany za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej - Uregulowania krajowe przewidujące wcześniejsze przeniesienie tego sędziego w stan spoczynku)
Język postępowania: polski

(C/2025/4554)

(Dz.U.UE C z dnia 25 sierpnia 2025 r.)

Sąd odsyłający

Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie

Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej

P.B. (C-646/23), R.S. (C-661/23)

przy udziale: Prokuratury Rejonowej w Lublinie (C-646/23), Prokuratury Rejonowej Warszawa-Ursynów w Warszawie (C-661/23)

Sentencja

1) Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniom krajowym, które przewidują wcześniejsze przeniesienie w stan spoczynku z mocy ustawy, z chwilą wejścia w życie tych uregulowań, sędziego sądu wojskowego uznanego za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej, w sytuacji gdy wspomniane uregulowania nie wyjaśniają powodów uzasadniających wprowadzenie tych przepisów ani nie wskazują na żaden interes publiczny, któremu przepisy te miałyby służyć, następnie, gdy te same uregulowania nie mają zastosowania do prokuratorów do spraw wojskowych uznanych za niezdolnych do zawodowej służby wojskowej, podczas gdy do tej pory sędziowie i prokuratorzy podlegali tym samym zasadom, i dotyczą w rzeczywistości tylko jednego sędziego, wpisując się w szereg podejmowanych wobec tego sędziego środków o charakterze sankcji, a wreszcie, gdy sędziemu temu nie przysługuje żaden środek ochrony prawnej przed sądem w celu zakwestionowania zastosowanego wobec niego środka polegającego na wcześniejszym przeniesieniu go z mocy ustawy w stan spoczynku.

2) Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE i zasadę pierwszeństwa prawa Unii

należy interpretować w ten sposób, że:

nakładają one na sąd krajowy i każdy inny organ danego państwa członkowskiego obowiązek odstąpienia od stosowania uregulowań krajowych, które przewidują wcześniejsze przeniesienie sędziego w stan spoczynku, jeżeli uregulowania te zostały przyjęte z naruszeniem art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, co oznacza, że sędzia przeniesiony w stan spoczynku na mocy wspomnianych uregulowań powinien zostać przywrócony do pełnienia urzędu. Organy sądowe mające kompetencje w zakresie wyznaczania i zmiany składów orzekających są zobowiązane zapewnić to przywrócenie do pełnienia urzędu.

3) Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE

należy interpretować w ten sposób, że:

sąd krajowy, który postanawia zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z pytaniami prejudycjalnymi, ma prawo tymczasowo zawiesić, do czasu wydania orzeczenia w następstwie odpowiedzi udzielonej przez Trybunał, stosowanie uregulowań krajowych przewidujących wcześniejsze przeniesienie z mocy ustawy w stan spoczynku sędziego zasiadającego jednoosobowo w jego składzie, nawet jeśli na mocy prawa krajowego nie jest on uprawniony do zarządzenia takiego zawieszenia. To tymczasowe zawieszenie oznacza, że sędzia, którego dotyczy środek w postaci przeniesienia z mocy ustawy w stan spoczynku, powinien mieć możliwość dalszego rozpoznania innych spraw zawisłych przed nim w dniu, w którym środek ten stał się skuteczny.

1 Dz.U. C, C/2024/1084.
2 Dz.U. C, C/2024/1085.
3 Niniejszym sprawom zostały nadane fikcyjne nazwy. Nie odpowiadają one rzeczywistym nazwom ani rzeczywistym nazwiskom żadnej ze stron postępowania.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.4554

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawy połączone C-646/23 i C-661/23, Lita i Jeszek: Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 3 lipca 2025 r. - postępowanie karne przeciwko P.B., R.S.
Data aktu: 03/07/2025
Data ogłoszenia: 25/08/2025