JEDNOLITY DOKUMENT
"Etyeki Pezsgo"
PDO-HU-02772
Data złożenia wniosku: 14.5.2021
1. Nazwa, która ma być zarejestrowana
Etyeki Pezsgö
2. Rodzaj oznaczenia geograficznego
ChNP - chroniona nazwa pochodzenia
3. Kategorie produktów sektora wina
4. Wino musujące
3.1. Kod Nomenklatury scalonej
- 22 - NAPOJE BEZALKOHOLOWE, ALKOHOLOWE I OCET
2204 - Wino ze świeżych winogron, włącznie z winami wzmocnionymi; moszcz gronowy, inny niż ten objęty pozycją 2009
4. Opis wina lub win
1. Białe wino musujące
ZWIĘZŁY OPIS
Barwa: od jasnozielonej przez słomkowożółtą do złotożółtej.
Aromat: dzięki fermentacji w butelce mogą pojawić się wyraźne nuty herbatników, skórki chleba i drożdży, a nawet aromat maślany. Ze względu na stosowanie odmian neutralnych dominują umiarkowana owocowość i owoce cytrusowe, uzupełnione przez orzeźwiające, świeże kwasy, umiarkowanie pełny bukiet i średnią zawartość alkoholu.
Posmak waha się od mocno wytrawnego do wytrawnego. Białe wina musujące "Etyeki Pezsgo" charakteryzują się wyjątkową złożonością aromatów i smaków oraz mocną kwasowością, której zawsze towarzyszą małe aksamitne bąbelki w wyniku dojrzewania w butelkach i zwykle długi finisz.
| Ogólne cechy analityczne | |
| Maksymalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości) | 13 |
| Minimalna rzeczywista zawartość alkoholu (w % objętości) | 10 |
| Minimalna kwasowość ogólna | 6 g/l, wyrażona jako kwas winowy |
| Maksymalna kwasowość lotna (w miliekwiwalentach na litr) | 18 |
| Maksymalna całkowita zawartość dwutlenku siarki (w miligramach na litr) | 235 |
2. Różowe wina musujące
ZWIĘZŁY OPIS
Barwa: jasnołososiowa i cebulowa.
Aromat: mogą pojawić się umiarkowanie intensywne nuty czerwonych jagód, dyskretne nuty truskawek, malin i wiśni oraz - dzięki długiemu dojrzewaniu - nuty brioszek i herbatników.
Posmak waha się od wytrawnego do mocno wytrawnego, o wysokiej kwasowości, którą mogą uzupełniać drugorzędne nuty wynikające z dojrzewania, takie jak dyskretne nuty herbatników i brioszek. Kremowa konsystencja i długi finisz, połączone z teksturą o małych bąbelkach.
| Ogólne cechy analityczne | |
| Maksymalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości) | 13 |
| Minimalna rzeczywista zawartość alkoholu (w % objętości) | 10 |
| Minimalna kwasowość ogólna | 6 g/l, wyrażona jako kwas winowy |
| Maksymalna kwasowość lotna (w miliekwiwalentach na litr) | 18 |
| Maksymalna całkowita zawartość dwutlenku siarki (w miligramach na litr) | 235 |
5. Praktyki enologiczne
a) Podstawowe praktyki enologiczne
- Obowiązkowe praktyki enologiczne
Szczególne praktyki enologiczne
Fermentacja wyłącznie w szklanych butelkach.
Wino musujące dojrzewa w butelkach przez co najmniej 24 miesiące.
- Zasady dotyczące uprawy winorośli
Praktyka uprawy
1. Zasady dotyczące prowadzenia winorośli:
a) W przypadku winnic założonych przed 1 sierpnia 2010 r. zaakceptowana zostanie każda metoda uprawy zatwierdzona w przeszłości.
b) W przypadku winnic posadzonych po 1 sierpnia 2010 r.:
i. prowadzenie w formie parasola;
ii. kordon niski, średni lub wysoki;
iii. sznur Guyota.
2. Zasady dotyczące gęstości obsady:
a) W przypadku winnic istniejących na dzień 1 sierpnia 2010 r.: dowolna.
b) W przypadku winnic posadzonych po 1 sierpnia 2010 r.: co najmniej 3 300 krzewów na hektar.
c) Utrata winorośli nie może przekraczać 20 % i należy je uzupełnić do 31 marca 2023 r.
3. Metody przeprowadzania zbiorów: ręcznie lub mechanicznie.
4. Jakość winogron (minimalna zawartość cukrów wyrażona jako naturalna zawartość alkoholu): 10 % obj. (16,2 °MM [węgierska skala moszczu]).
b) Maksymalna wydajność
- Wino musujące
9 000 kg winogron z hektara
- Wino musujące
63 hektolitry z hektara
6. Wyznaczony obszar geograficzny
Obszary gminy Etyek, które w rejestrze winnic przypisano do klas I lub II.
7. Odmiany winorośli
chardonnay - chardonnay blanc
chardonnay - kereklevelu
chardonnay - morillon blanc
chardonnay - ronci bile
pinot blanc - feher burgundi
pinot blanc - pinot beluj
pinot blanc - pinot bianco
pinot blanc - weissburgunder
pinot noir - blauer burgunder
pinot noir - kisburgundi kek
pinot noir - kek burgundi
pinot noir - kek rulandi
pinot noir - pignula
pinot noir - pino csernuj
pinot noir - pinot cernii
pinot noir - pinot nero
pinot noir - pinot tinto
pinot noir - rulandski modre
pinot noir - savagnin noir
pinot noir - spatburgunder
szürkebarat - auvergans gris
szürkebarat - grauburgunder
szürkebarat - graumonch
szürkebarat - pinot grigio
szürkebarat - pinot gris
szürkebarat - rulander
8. Opis związku lub związków
8.1. Opis wyznaczonego obszaru geograficznego
a) Czynniki naturalne
Obszar geograficzny jest ograniczony do gminy Etyek. Dominującym typem gleby w regionie Etyek jest leśna gleba brunatna bogata w wapień, ukształtowana głównie na wapiennym podłożu.
Dzięki północnemu położeniu i górzystemu krajobrazowi klimat Etyek-Buda jest chłodniejszy niż przeciętne warunki na Węgrzech - średnia roczna temperatura wynosi tu 9,5-10,5 °C Średnie roczne opady są na poziomie 650 mm, z czego większość przypada na okres wegetacyjny.
Kluczową cechą klimatu Etyek są stałe wiatry. Dominują wiatry północnozachodnie, które stale przynoszą nad ten region winiarski chłodne masy powietrza.
b) Czynniki ludzkie
Rozwój produkcji wina musującego datuje się na koniec XIX wieku, a centrum tego rozwoju stanowi Etyek. W 1882 r. w pobliskim Budafoku założono fabrykę wina musującego, wykorzystując fakt, że do produkcji wina musującego można wykorzystać doskonałe wino bazowe z winogron z Etyek.
Od przełomu tysiąclecia coraz więcej producentów wina z Etyek przywraca tradycję produkcji wina musującego i łączy siły w celu stworzenia sztandarowego produktu Etyek o nazwie "Etyeki Pezsgo". Owocem tej aktywnej współpracy trwającej wiele lat jest węższa gama odmian, które mogą być wykorzystywane (wino bazowe może być produkowane z czterech odmian), oraz znacznie surowsze niż normalne przepisy dotyczące produkcji wina gronowego i musującego, które zapewniają wyższą jakość niż w przypadku win musujących "Etyek-Budai".
"Etyeki Pezsgo" można produkować tylko z czterech odmian (Chardonnay, Pinot Noir, Pinot Gris (Szürkebarat) i Pinot Blanc) w przeciwieństwie do wina musującego "Etyek-Budai", którego wino bazowe może być produkowane z 43 różnych odmian. W przypadku "Etyeki Pezsgo" w winnicach założonych od 2010 r. dozwolone są tylko trzy metody prowadzenia - w formie parasola, kordonu i sznura Guyota - podczas gdy w przypadku "Etyek-Budai" winorośl może być prowadzona z zastosowaniem ośmiu różnych metod.
Przepisy dotyczące regulowania wydajności, która decyduje o jakości winogron, są znacznie surowsze w przypadku "Etyeki Pezsgo", co stanowi ważny czynnik ludzki: ilość winogron nie może przekraczać 2 kg na winorośl lub 9 ton na hektar. W przypadku wina musującego "Etyek-Budai" nie ma określonej wydajności z krzewu, a ilość winogron z hektara jest wyższa: 13,6 ton w przypadku ręcznego zbioru. W produkcji "Etyeki Pezsgo" można stosować wyłącznie metodę tradycyjną produkcji (méthode traditionnelle) w połączeniu z długim dojrzewaniem w butelce, natomiast w przypadku wina musującego "Etyek-Budai" można stosować wszystkie trzy metody produkcji. Kolejną różnicą między tymi dwoma metodami produkcji wina musującego jest to, że "Etyeki Pezsgo" muszą być poddane dojrzewaniu w butelce przez okres do 24 miesięcy, w przeciwieństwie do wina musującego "Etyek-Budai", dla którego nie określono okresu dojrzewania. Maksymalna dopuszczalna zawartość cukru w przypadku "Etyeki Pezsgo" jest znacznie niższa - 12 g/l (brut) - niż w przypadku wina musującego "Etyek-Budai", która może przekraczać 50 g/l (doux); innymi słowy, wino "Etyeki Pezsgo" musi być wytrawne.
8.2. Opis win musujących
Wina bazowe produkowane z winogron zebranych w Etyek charakteryzują się świeżą, cytrusową owocowością (zarówno pod względem smaku, jak i aromatu) oraz średnią intensywnością aromatów, a smak tych win cechuje kwasowość stanowiąca ich najważniejszy element. Świadczy to o dużym potencjale dojrzewania "Etyeki Pezsgo". Podczas wymaganego minimalnego 24-miesięcznego okresu dojrzewania pierwotne nuty owocowe są przekształcane i pojawiają się drugorzędne nuty wynikające z dojrzewania. W wyniku dojrzewania w smaku i aromacie można wyczuć nuty herbatników i skórki chleba, uzupełnione aksamitnymi bąbelkami i harmonijną kwasowością, a także długim finiszem.
8.3. Przedstawienie i wykazanie związku przyczynowego
Aby spełnić oczekiwania konsumentów, producenci musieli zaproponować wyższą jakość wina musującego przeznaczonego na rynek premium. W ten powstało wyjątkowe wino musujące - "Etyeki Pezsgo".
Na przestrzeni dziesięcioleci producenci z regionu Etyek zauważyli, że aby wysokiej jakości wina musujące odpowiednio dojrzewały, niezbędne są zdrowe, nienaruszone i nieuszkodzone winogrona mające właściwości szlachetnych odmian znanych na świecie. Dlatego uprawę winogron ograniczono do czterech odmian: Chardonnay, Pinot Noir, Szürkebarat i ciesząca się międzynarodową renomą Pinot Blanc. Jakość białych i różowych win "Etyeki Pezsgo" zależy od szczególnych cech obszaru produkcji, a także czynników ludzkich, takich jak metoda uprawy, zasady regulowania wydajności oraz długi okres dojrzewania wina musującego.
Do tych międzynarodowych odmian winorośli należą uznane od dawna [sic].
Obszar geograficzny charakteryzuje się stale wietrzną pogodą, z dominującymi wiatrami północnozachodnimi, które niezmiennie przynoszą nad ten region winiarski chłodne masy powietrza. Dzięki temu zarówno w winogronach, jak i w winie musującym występuje i utrzymuje się świeża kwasowość.
Wapienne podłoże gleby w Etyek miesza się z glebami lessowymi i gliniastymi, tak że pomimo wysokiej kwasowości wina zawarte w nim kwasy nie są ostre i dobrze pasują do tekstury wina musującego.
Niska temperatura i wilgotne powietrze w piwnicach osadzonych na skale wapiennej tego obszaru geograficznego, w których dojrzewa wino, nie tylko pozwalają na wykształcenie herbatnikowych aromatów i kremowych smaków charakterystycznych dla wysokiej jakości win musujących, ale także umożliwiają zachowanie w winie "Etyeki Pezsgo" właściwości wynikających z zastosowanych odmian nawet po procesie dojrzewania. Dlatego wina te mają charakterystyczny smak owoców o białym miąższu, choć czuć w nich oznaki dojrzewania.
Różnice między winem musującym "Etyeki Pezsgo" i "Etyek-Budai":
Chociaż wina musujące "Etyeki Pezsgo" pochodzą z obszaru produkcji ChNP "Etyek-Budai", produkty winiarskie opatrzone tymi dwiema nazwami bardzo się różnią.
Wino "Etyeki Pezsgo" można produkować wyłącznie z winogron pochodzących z gminy Etyek. Gleba ma tu wyłącznie podłoże wapienne, a warunki klimatyczne wzgórz Buda lub Velence są łagodniejsze. Specyfikacja wina "Etyeki Pezsgo" pozwala na wykorzystanie znacznie mniejszej liczby odmian winorośli (tylko czterech), ze szczególnym uwzględnieniem odmian neutralnych burgundzkich (nie ma odmian szczególnie aromatycznych). W przypadku "Etyeki Pezsgo" praktyka enologiczna jest znacznie bardziej wymagająca, ponieważ dozwolona jest tylko fermentacja w butelce, a dojrzewanie musi trwać co najmniej 24 miesiące. Pozwala to na wzmocnienie obecności drugorzędnych nut autolizy wśród cech organoleptycznych (drożdży, herbatników, chrupiącej skórki chleba). Styl win musujących "Etyeki Pezsgo" obejmuje wyłącznie wina "wytrawne" (brut nature, zéro dosage, extra brut, brut), tj. o maksymalnej zawartości cukru 12 g/l, co lepiej odzwierciedla charakter obszaru produkcji. Dzięki opisanym powyżej czynnikom ludzkim "Etyeki Pezsgo" znacznie różni się od win musujących "Etyek-Budai" pod względem właściwości organoleptycznych oraz metody produkcji.
9. Dodatkowe wymogi zasadnicze
Przepisy dotyczące oznaczeń
Ramy prawne:
określane przez organ odpowiedzialny za zarządzanie ChNP/ChOG w przypadkach przewidzianych przez państwa członkowskie
Rodzaj wymogów dodatkowych:
przepisy dodatkowe dotyczące etykietowania
Opis wymogu
1.
Słowo "rozé" można zastąpić słowem "rosé".
Słowem "küvé" lub "cuvée" można oznaczać wino uzyskane przez zmieszanie kilku odmian winogron, przy czym na jego etykiecie można umieścić nazwy odmian winogron zawartych w cuvée w ilości co najmniej 5 % mieszanki, w kolejności od największej do najmniejszej ilości.
Można użyć następujących określeń zastrzeżonych, określeń wskazujących na metodę produkcji oraz innych określeń regulowanych: "Blanc de blanc" (tylko białe wino musujące), "Blanc de noir" (tylko białe wino musujące), "Nyerspezsgô" [bardzo wytrawne wino musujące], "Palackban erjesztett" [poddane fermentacji w butelce], "Termelôi pezsgô" [wino musujące producenta], "Hagyomanyos módszerrel palackban erjesztett" [poddane fermentacji w butelce metodą tradycyjną], "Hagyomanyos módszer (méthode traditionnelle)" [metoda tradycyjna].
2. Nazwy mniejszych jednostek geograficznych oraz zasady dotyczące ich określania i nazywania:
a) określenie pochodzenia: 100 %
b) nazwy winnic, które można wskazać: Anna-hegy, Arok-dûlô, Bathori-dûlô, Diófa-arok, Herceg-fôldek, Istvan-hegy, Kaptalan-foldek, Kôkaloda-dûlô, Kôpeny-dûlô, Orban, Oreg-hegy, Paskom, Pince-dûlô, Sanc, Sandor-dûlô, Sóskuti uti dûlô, Szari-dûlô, Szép-vôlgy, Tóra dûlô, Uj-hegy, Üri-dûlô, Vali uti dûlô, Vérti-hatar-dûlô, Vérti uti dûlô, Vérti-szôlôk, Zamori uti dûlô, Zsambéki uti dûlô
Produkcja poza wyznaczonym obszarem produkcji
Ramy prawne:
określone w prawodawstwie UE
Rodzaj wymogów dodatkowych:
odstępstwo dotyczące produkcji na wyznaczonym obszarze geograficznym
Opis wymogu
Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) 2019/33 "Etyeki Pezsgô" można produkować poza wyznaczonym obszarem geograficznym w obrębie następujących sąsiadujących jednostek administracyjnych: Alcsutdoboz- Gôbôljaras, dzielnica XXII-Budafok w Budapeszcie, Kajaszó, Val.
Chronione określenie tradycyjne
Ramy prawne:
określone w prawodawstwie UE
Rodzaj wymogów dodatkowych:
przepisy dodatkowe dotyczące etykietowania
Opis wymogu
Zamiast wyrażenia "oltalom alatt alló eredetmegjelôlés" [chroniona nazwa pochodzenia] może być stosowane następujące określenie tradycyjne: "védett eredetû bor" [wino pochodzenia chronionego]
Link do specyfikacji produktu
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.3670 |
| Rodzaj: | Ogłoszenie |
| Tytuł: | Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 97 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w sektorze wina |
| Data aktu: | 04/07/2025 |
| Data ogłoszenia: | 04/07/2025 |