Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie zapisania prawa do aborcji w Karcie praw podstawowych UE (2024/2655(RSP))

P9_TA(2024)0286

Zapisanie prawa do aborcji w Karcie praw podstawowych UE Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie zapisania prawa do aborcji w Karcie praw podstawowych UE (2024/2655(RSP))

(C/2025/1279)

Parlament Europejski,

– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka z 1950 r.,

– uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 1979 r.,

– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej z 2000 r. (Karta),

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie pogorszenia sytuacji w zakresie praw kobiet i równouprawnienia w UE ¹ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie penalizacji edukacji seksualnej w Polsce ² ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie faktycznego zakazu aborcji w Polsce ³ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 listopada 2021 r. w sprawie pierwszej rocznicy faktycznego zakazu aborcji w Polsce ⁴ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tej dziedzinie w UE w kontekście zdrowia kobiet ⁵ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2022 r. w sprawie wpływu wojny w Ukrainie na kobiety ⁶ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2022 r. w sprawie globalnych zagrożeń dla prawa do aborcji: możliwość zniesienia prawa do aborcji w USA przez amerykański Sąd Najwyższy ⁷ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2022 r. w sprawie decyzji Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych o uchyleniu prawa do aborcji w Stanach Zjednoczonych oraz konieczności ochrony prawa do aborcji i zdrowia kobiet w UE ⁸ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 listopada 2023 r. w sprawie propozycji Parlamentu Europejskiego dotyczących zmiany traktatów ⁹ ,

– uwzględniając wytyczne WHO pt. "Safe abortion: technical and policy guidance for health systems" [Bezpieczna aborcja - wytyczne techniczne i polityczne dla systemów ochrony zdrowia],

– uwzględniając strategię WHO na lata 2017-2021 pt. "Zdrowie i dobrostan kobiet w Europie: to korzyści nie tylko w postaci mniejszej śmiertelności" oraz plan działania z 2016 r. pt. "Zdrowie seksualne i reprodukcyjne: w kierunku realizacji Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 bez pozostawiania kogokolwiek samemu sobie",

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2020 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025" (COM(2020)0152),

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 listopada 2020 r. zatytułowany "Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020-2025" (COM(2020)0698),

– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka (EKPC) oraz orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC),

– uwzględniając Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, którą otwarto do podpisu w Stambule 11 maja 2011 r. (konwencja stambulska) i którą UE ratyfikowała 28 czerwca 2023 r.,

– uwzględniając komentarz ogólny nr 36 Komitetu Praw Człowieka ONZ z 2018 r. w sprawie art. 6 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych w odniesieniu do prawa do życia,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 stycznia 2024 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej - sprawozdanie roczne za lata 2022-2023 ¹⁰ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 lutego 2024 r. pt. "Sprawozdanie w sprawie sprawozdania Komisji na temat praworządności z 2023 r." ¹¹ ,

– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że dostęp do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, w tym do bezpiecznej i legalnej aborcji, stanowi prawo podstawowe; mając na uwadze, że przestrzeganie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego ma zasadnicze znaczenie dla ochrony godności osoby ludzkiej i jest nierozerwalnie związane ze zwalczaniem przemocy na tle seksualnym i przemocy ze względu na płeć oraz osiągnięciem równouprawnienia płci i szerokiego zakresu innych praw człowieka, takich jak prawo jednostki do życia, zdrowia, prywatności, bezpieczeństwa osobistego, niedyskryminacji, równości wobec prawa i wolności od tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania;

B. mając na uwadze, że zdolność ludzi do korzystania ze swojej autonomii reprodukcyjnej, kontrolowania swojego życia reprodukcyjnego oraz decydowania o tym, czy, kiedy i jak mieć dzieci, ma zasadnicze znaczenie dla pełnej realizacji praw człowieka przysługujących kobietom, dziewczętom i wszystkim osobom, które mogą zajść w ciążę; mając na uwadze, że każdemu trzeba zagwarantować integralność cielesną i prawo wyboru, a tym samym pełną autonomię;

C. mając na uwadze, że w Karcie zapisano podstawowe prawa i wolności osób mieszkających w UE; mając na uwadze, że ochrona bezpiecznej i legalnej opieki aborcyjnej ma bezpośredni wpływ na skuteczne korzystanie z praw uznanych w Karcie, takich jak godność osoby ludzkiej, autonomia osobista, równość, zdrowie oraz integralność fizyczna i psychiczna; mając na uwadze, że pozbawienie dostępu do opieki aborcyjnej stanowi naruszenie tych praw podstawowych;

D. mając na uwadze, że Komitet Praw Człowieka ONZ wyraźnie uznał, że decyzja jednostki o dobrowolnym przerwaniu ciąży wchodzi w zakres prawa do prywatności; mając na uwadze, że Komitet Praw Człowieka ONZ stwierdził ponadto, że brak działania zgodnego z decyzją kobiety o poddaniu się legalnej aborcji stanowi naruszenie prawa do prywatności, także wtedy, gdy wymiar sprawiedliwości ingeruje w taką decyzję;

E. mając na uwadze, że w swoim zaleceniu ogólnym nr 35 Komitet ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) wyraźnie stwierdził, że kryminalizacja aborcji stanowi naruszenie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego kobiet oraz formę przemocy ze względu na płeć, a także wezwał państwa do uchylenia wszystkich przepisów, które uznają aborcję za przestępstwo;

F. mając na uwadze, że prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne należą do celów zrównoważonego rozwoju ONZ, w szczególności do zadania 3.7 wzywającego do powszechnego dostępu do świadczeń zdrowotnych w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, w tym planowania rodziny, informacji i edukacji, oraz włączenia zdrowia reprodukcyjnego do krajowych strategii i programów, a także zadania 5.6 wskazującego na potrzebę zapewnienia powszechnego dostępu do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, jak uzgodniono w programie działania Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju oraz pekińskiej platformy działania, a także dokumentami końcowymi ich konferencji przeglądowych;

G. mając na uwadze, że w krajach o mniej restrykcyjnych przepisach aborcyjnych wskaźniki aborcji są na ogół niższe niż w krajach o bardzo restrykcyjnych przepisach ¹² ; mając na uwadze, że w celu zapewnienia pełnej autonomii cielesnej, w tym ograniczenia liczby niechcianych ciąż i umożliwienia ludziom podejmowania świadomych decyzji dotyczących swojego życia i ciała, kluczowy jest dostęp wszystkich do kompleksowej, dostosowanej do wieku i opartej na dowodach edukacji o seksualności i związkach, a także do wysokiej jakości, dostępnej, bezpiecznej i bezpłatnej antykoncepcji i poradnictwa w zakresie planowania rodziny; mając na uwadze, że dostosowana do wieku kompleksowa edukacja seksualna ma zasadnicze znaczenie dla rozwijania u dzieci i młodzieży umiejętności budowania zdrowych, opartych na równości i bezpiecznych związków, w szczególności dzięki poruszaniu kwestii norm dotyczących płci, równości płci, dynamiki sił w związkach oraz zgody i poszanowania granic; mając na uwadze, że przyczynia się to również do osiągnięcia równouprawnienia płci;

H. mając na uwadze, że w przełomowym głosowaniu 4 marca 2024 r. francuscy prawodawcy zapisali we francuskiej konstytucji gwarantowaną wolność dokonywania aborcji; mając na uwadze, że Francja jest pierwszym krajem na świecie, który wyraźnie uznał aborcję za prawo konstytucyjne; mając na uwadze, że celem tej nowelizacji konstytucji jest ustanowienie zabezpieczenia w kontekście regresu praw do aborcji w UE i na świecie, w tym w USA, Polsce, na Węgrzech i na Malcie; mając na uwadze, że praca i zaangażowanie organizacji feministycznych i parlamentarzystów we Francji odegrały kluczową rolę w zapewnieniu większości popierającej konstytucyjną ochronę prawa do aborcji;

I. mając na uwadze, że od czasu włączenia prawa do aborcji do francuskiej konstytucji podobne inicjatywy rozważają już inne kraje, takie jak Hiszpania i Szwecja, co pokazuje potrzebę europejskiej reakcji na zawracanie z drogi równouprawnienia płci i regres w zakresie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz potrzebę konstytucyjnej ochrony praw, które są atakowane;

J. mając na uwadze, że pozytywnym zmianom legislacyjnym powinno towarzyszyć wsparcie finansowe, aby urzeczywistnić prawo dostępu do opieki aborcyjnej;

K. mając na uwadze, że chociaż w UE obowiązują jedne z najwyższych standardów w zakresie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego na świecie, kobiety i członkowie społeczności LGBTIQ+ nadal napotykają przeszkody w korzystaniu z autonomii cielesnej; mając na uwadze, że przeszkody te mogą mieć charakter prawny, polityczny, finansowy, kulturowy lub informacyjny;

L. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich nadal obowiązują bardzo rygorystyczne przepisy zakazujące aborcji, z wyjątkiem ściśle określonych okoliczności, co zmusza kobiety do szukania możliwości wykonywania niebezpiecznych i zagrażających życiu zabiegów, wyjeżdżania do innych krajów lub donoszenia ciąży wbrew woli, co stanowi pogwałcenie ich praw człowieka i formę przemocy ze względu na płeć; mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie zalegalizowały aborcję na żądanie lub z szeroko pojmowanych przyczyn społecznych nadal utrzymują szczególne sankcje karne za aborcje przeprowadzone niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi;

M. mając na uwadze, że kilka państw członkowskich próbuje obecnie jeszcze bardziej ograniczyć dostęp do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego za pomocą bardzo restrykcyjnych przepisów, co skutkuje ograniczonym dostępem do opieki zdrowotnej oraz dyskryminacją i przemocą ze względu na płeć; mając na uwadze, że te inicjatywy i regres utrudniają realizację praw człowieka, hamują rozwój krajów i osłabiają demokrację, europejskie wartości i prawa podstawowe;

N. mając na uwadze, że na całym świecie nabiera kształtu skoordynowany i dobrze finansowany odwrót od równości płci, różnorodności LGBTIQ+ i feminizmu; mając na uwadze, że na całym świecie siły regresywne oraz ultrakonserwatywne podmioty religijne i skrajnie prawicowe próbują cofnąć dziesięciolecia postępów w dziedzinie praw człowieka i narzucić szkodliwy światopogląd dotyczący ról płci w rodzinach i życiu publicznym; mając na uwadze, że te ruchy i ataki są ściśle powiązane z tendencją do autorytarnego wycofywania się z globalnej demokracji; mając na uwadze, że stanowi to wyraźne zagrożenie dla praworządności w Europie;

O. mając na uwadze, że te ruchy sprzeciwiające się równości płci i prawom w szczególności atakują prawa seksualne i reprodukcyjne oraz autonomię kobiet, a także wpływają na ustawodawstwo i politykę, co prowadzi do wdrażania w kilku państwach członkowskich uwsteczniających inicjatyw mających na celu osłabienie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz praw człowieka;

P. mając na uwadze, że Polska jeszcze bardziej ograniczyła dostęp do legalnej opieki aborcyjnej w następstwie orzeczenia nielegalnego Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 r., ¹³  które wprowadziło faktyczny zakaz aborcji i doprowadziło do śmierci co najmniej sześciu kobiet; mając na uwadze, że toczyły się śledztwa wobec kobiet w związku z domniemanym dokonaniem aborcji, a obrończynie praw człowieka i praw reprodukcyjnych kobiet były ścigane za pomaganie kobietom w dostępie do opieki aborcyjnej lub za protestowanie na rzecz prawa do aborcji; mając na uwadze, że w niedawnym wyroku w sprawie M.L. przeciwko Polsce ETPC uznał, że doszło do naruszenia art. 8 europejskiej konwencji praw człowieka dotyczącego prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego w przypadku kobiety, która musiała wyjechać za granicę w celu dokonania aborcji, przez co poniosła znaczny koszt osobisty i była pozbawiona wsparcia rodziny, a to miało znaczący wpływ na jej psychikę;

Q. mając na uwadze, że nowo wybrany rząd polski zobowiązał się do zaproponowania nowych przepisów zapewniających prawa kobiet i dostęp do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, w tym opieki aborcyjnej; mając na uwadze, że niestety głosowanie nad projektami ustaw mających na celu dekryminalizację i zapewnienie dostępu do opieki aborcyjnej zostało odroczone w polskim Sejmie o pięć tygodni;

R. mając na uwadze, że na Malcie aborcja jest de facto zakazana i uznawana za przestępstwo; mając na uwadze, że reforma z lipca 2023 r. przyniosła niepokojącą zmianę w parlamencie maltańskim, ponieważ spowodowała usunięcie pewnych praw i stworzenie jeszcze więcej niż wcześniej zagrożeń i barier w dostępie do opieki aborcyjnej; mając na uwadze, że z powodu tych barier lekarze mogą przerwać ciążę jedynie w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia danej osoby i przed "żywotnością płodu" oraz mają obowiązek skierować umierającą osobę w ciąży na komisję lekarską składającą się z trzech konsultantów; mając na uwadze, że z prawa tego wyłącza się przypadki poważnego zagrożenia zdrowia; mając na uwadze, że na Malcie osoby w ciąży chorej na nowotwór nie można odpowiednio leczyć i przed rozpoczęciem leczenia przeciwnowotworowego należy poczekać do porodu, co skutkuje mniejszymi szansami na skuteczne leczenie;

S. mając na uwadze, że aborcja medyczna nie jest legalna ani na Słowacji, ani na Węgrzech; mając na uwadze, że we wrześniu 2022 r. Węgry przyjęły dekret zobowiązujący kobiety starające się o aborcję do słuchania "bicia serca płodu"; mając na uwadze, że na Słowacji wielokrotnie podejmowano próby ograniczenia dostępu do opieki aborcyjnej za pomocą uwsteczniających ustaw w parlamencie;

T. mając na uwadze, że dostęp do opieki aborcyjnej jest również ograniczany we Włoszech ¹⁴ ; mając na uwadze, że w krajach takich jak Włochy, Słowacja i Rumunia zdecydowana większość lekarzy powołuje się na klauzulę sumienia, co de facto znacznie utrudnia w niektórych regionach dostęp do opieki aborcyjnej; mając na uwadze, że w innych państwach członkowskich, np. w Chorwacji, odmawia się dostępu do terminowej i odpowiedniej opieki aborcyjnej ze względu na przeszkody praktyczne ¹⁵ ;

U. mając na uwadze, że w belgijskim parlamencie federalnym opóźniono kilka prób pełnej depenalizacji aborcji w Belgii;

V. mając na uwadze, że w niektórych krajach procedury aborcyjne i bezstronne poradnictwo pozostają tematem tabu i rzadko stanowią część obowiązkowego szkolenia medycznego, co prowadzi do braku wiedzy i praktyki wśród lekarzy ze szkodą dla zdrowia fizycznego i psychicznego pacjentek;

W. mając na uwadze, że dezinformacja na temat aborcji, np. w internecie, stanowi realną przeszkodę dla autonomii kobiet; mając na uwadze, że do niedawna w Niemczech podawanie na stronach internetowych lekarzy informacji na temat metod aborcji medycznej uznawano za promowanie aborcji i było to karalne; mając na uwadze, że "zakaz reklamy aborcji" zniesiono dopiero w lipcu 2022 r.;

X. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich ukraińskie uchodźczynie nie miały dostępu do opieki aborcyjnej, np. w przypadkach przemocy seksualnej, co stanowi poważne naruszenie ich praw człowieka i jest równoznaczne z torturami oraz nieludzkim lub poniżającym traktowaniem;

Y. mając na uwadze, że kryminalizacja, opóźnianie i odmawianie dostępu do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, w szczególności do opieki aborcyjnej, stanowi formę przemocy ze względu na płeć; mając na uwadze, że te ograniczenia i zakazy nie zmniejszają liczby aborcji, a zamiast tego zmuszają do dalekich wyjazdów lub uciekania się do niebezpiecznych aborcji, co również grozi dochodzeniem karnym i ściganiem; mając na uwadze, że dotykają one osoby najbardziej pozbawione zasobów i informacji; mając na uwadze, że do niemal wszystkich przypadków śmierci wynikających z niebezpiecznych aborcji dochodzi w krajach, w których aborcja jest poważnie ograniczona; mając na uwadze, że tym zgonom można zapobiec; mając na uwadze, że niebezpieczna aborcja jest główną przyczyną zachorowalności matek, której można jednak zapobiec;

Z. mając na uwadze, że osoby i grupy marginalizowane, w tym mniejszości rasowe, etniczne i religijne, migranci, osoby ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznoekonomicznej, osoby mieszkające na obszarach wiejskich, osoby niepełnosprawne, członkowie społeczności LGBTIQ+ i ofiary przemocy, często napotykają dodatkowe bariery oraz doświadczają dyskryminacji intersekcjonalnej i przemocy w dostępie do opieki zdrowotnej; mając na uwadze, że jest to wynikiem przepisów i polityk, które pozwalają na stosowanie przymusowych praktyk w opiece zdrowotnej w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz niezapewnienia rozsądnych udogodnień w dostępie do wysokiej jakości opieki i informacji;

1. przypomina ponownie, że zdrowie i prawa reprodukcyjne i seksualne są podstawowymi prawami człowieka, które trzeba chronić i wzmacniać i których nie wolno w żaden sposób osłabiać czy uchylać;

2. przypomina o zobowiązaniu UE do propagowania, ochrony i realizacji prawa wszystkich osób, w szczególności wszystkich kobiet i dziewcząt, do autonomii cielesnej i pełnej kontroli oraz swobodnego decydowania - w sposób wolny od dyskryminacji, przymusu i przemocy - w kwestiach dotyczących ich seksualności oraz zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego;

3. wzywa Radę Europejską, aby zwołała Konwent w sprawie przeglądu traktatów zgodnie z wnioskiem zawartym w rezolucjach PE z 9 czerwca 2022 r. i z 22 listopada 2023 r. oraz aby przyjęła wniosek zawarty w rezolucji PE z 22 listopada 2023 r., aby dodać do Karty opiekę zdrowotną w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz prawo do bezpiecznej i legalnej aborcji oraz zmienić ją w następujący sposób:

Artykuł 3

Prawo człowieka do integralności i autonomii cielesnej

2a. Każdy ma prawo do autonomii cielesnej, do swobodnego, świadomego, pełnego i powszechnego dostępu do zdrowia i praw seksualnych i reprodukcyjnych oraz do wszystkich związanych z tym usług opieki zdrowotnej bez dyskryminacji, łącznie z dostępem do bezpiecznej i legalnej aborcji;

4. potępia w najostrzejszych słowach regres w zakresie praw kobiet oraz wszelkie uwsteczniające próby ograniczenia lub usunięcia istniejących mechanizmów ochrony zdrowia i praw reprodukcyjnych i seksualnych oraz równouprawnienia płci, mające miejsce na całym świecie, w tym w państwach członkowskich UE, a także wszelkie formy gróźb, zastraszania i nękania skierowane przeciwko obrońcom praw człowieka i organizacjom społeczeństwa obywatelskiego działającym na rzecz propagowania tych praw;

5. jest zaniepokojony znacznym wzrostem finansowania na świecie, w tym w UE, grup antygenderowych i sprzeciwiających się prawu do aborcji; wzywa Komisję, aby wykorzystała wszystkie dostępne narzędzia do zapewnienia, aby organizacje działające przeciwko równości płci i prawom kobiet, w tym prawom reprodukcyjnym, nie otrzymywały finansowania UE;

6. wzywa państwa członkowskie do całkowitej depenalizacji aborcji zgodnie z wytycznymi WHO z 2022 r. oraz do usuwania i zwalczania przeszkód na drodze do bezpiecznej i legalnej aborcji oraz dostępu do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego; wzywa Polskę i Maltę do uchylenia przepisów i innych środków dotyczących zakazów i ograniczeń aborcji; wzywa władze polskie, aby nadały priorytet wysiłkom legislacyjnym w celu jak najszybszego zapewnienia pełnego dostępu do bezpiecznej i legalnej aborcji; wzywa władze maltańskie do natychmiastowej dekryminalizacji aborcji i zapewnienia dostępu do bezpiecznej i legalnej aborcji zgodnie z wytycznymi WHO z 2022 r.;

7. wzywa rządy wszystkich państw członkowskich do zagwarantowania dostępu do bezpiecznej, legalnej i bezpłatnej opieki aborcyjnej, do usług i zaopatrzenia w zakresie opieki zdrowotnej nad kobietami w okresie prenatalnym i matkami, dobrowolnego planowania rodziny, antykoncepcji, usług przyjaznych młodzieży, a także do zapobiegania HIV, leczenia, opieki i wsparcia bez dyskryminacji;

8. potępia fakt, że w niektórych państwach członkowskich lekarze, a w niektórych przypadkach całe placówki medyczne, odmawiają aborcji na podstawie klauzuli sumienia; ubolewa nad faktem, że klauzula ta jest często stosowana w sytuacjach, w których najmniejsze opóźnienie zagraża życiu lub zdrowiu pacjenta;

9. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wszystkim dostępu do pełnego zakresu usług w zakresie zdrowia i praw reprodukcyjnych i seksualnych, w tym kompleksowej, dostosowanej do wieku i opartej na dowodach edukacji na temat seksualności i związków dla wszystkich, wysokiej jakości, dostępnych, bezpiecznych i bezpłatnych metod i środków antykoncepcyjnych oraz poradnictwa w zakresie planowania rodziny, zwracając szczególną uwagę na kobiety o niebiałym kolorze skóry, kobiety romskie, kobiety starsze, kobiety z niższym poziomem wykształcenia, osoby LGBTIQ+, kobiety niepełnosprawne, nastolatki, migrantki, w tym migrantki o nieuregulowanym statusie, oraz kobiety samotne;

10. wzywa państwa członkowskie i samorządy lokalne do zwiększenia wydatków na programy i bezpośrednich dotacji dla struktur, w tym służb opieki zdrowotnej i planowania rodziny oraz innych organizacji działających w tej dziedzinie;

11. wzywa rządy państw członkowskich, aby uczyniły metody i procedury aborcji obowiązkową częścią programu nauczania dla lekarzy i studentów medycyny, w szczególności studentów ginekologii;

12. wzywa wszystkie państwa członkowskie, aby usunęły prawne, finansowe, społeczne i praktyczne bariery i ograniczenia dotyczące aborcji, w tym bariery nieproporcjonalnie wpływające na kobiety żyjące w ubóstwie, w szczególności kobiety dyskryminowane ze względu na rasę, w tym kobiety czarnoskóre i kobiety należące do mniejszości etnicznych, a także kobiety prowadzące niepełne gospodarstwa domowe;

13. uznaje ważną rolę organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego jako usługodawców i zwolenników praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz zachęca ich do kontynuowania pracy; wzywa UE i państwa członkowskie, aby zapewniły i politycznie wspierały sprzyjającą przestrzeń obywatelską w UE za pośrednictwem strategii społeczeństwa obywatelskiego, aby zapewniły ochronę kobiet i obrońców praw człowieka w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego przez mechanizm ochrony dla obrońców praw człowieka oraz aby wspierały ich finansowo, w szczególności za pośrednictwem programu "Obywatele, równość, prawa i wartości" (CERV); wzywa państwa członkowskie, aby poprawiły dostęp do usług opieki zdrowotnej w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, w tym aborcji, za pośrednictwem programu EU4Health;

14. wzywa ponadto UE, aby wystąpiła w roli rzecznika i uczyniła uznanie tego prawa kluczowym priorytetem w negocjacjach w instytucjach międzynarodowych i na innych forach wielostronnych, takich jak Rada Europy i ONZ; wzywa UE do ratyfikowania europejskiej konwencji praw człowieka;

15. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

1 Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 102.

2 Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 24.

3 Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 147.

4 Dz.U. C 205 z 20.5.2022, s. 44.

5 Dz.U. C 81 z 18.2.2022, s. 43.

6 Dz.U. C 465 z 6.12.2022, s. 155.

7 Dz.U. C 493 z 27.12.2022, s. 120.

8 Dz.U. C 47 z 7.2.2023, s. 268.

9 Teksty przyjęte, P9_TA(2023)0427.

10 Teksty przyjęte, P9_TA(2024)0050.

11 Teksty przyjęte, P9_TA(2024)0108.

12 Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka, "Information series on sexual and reproductive health and rights - abortion" [Seria informacyjna na temat zdrowia i praw seksualnych i reprodukcyjnych - aborcja], 2020 r.

13 Orzeczenie ETPC w sprawie Trybunału Konstytucyjnego, sprawa Xero Flor w Polsce sp. z o.o. przeciwko Polsce (Skarga nr 4907/18), patrz ust. 289.

14 Rada Europy, Rezolucja CM/ResChS(2016)3 Confederazione Generale Italiana del Lavoro (CGIL) przeciwko Włochom, skarga nr 91/2013, 2016; Parlament Europejski, 'Briefing: Misja Komisji FEMM do Włoch17-19 grudnia 2018 r.', grudzień 2018.

15 RODA, Support for accessible, safe and legal termination of pregnancy in Croatia [Wsparcie dostępnego, bezpiecznego i legalnego przerywania ciąży w Chorwacji], 6 maja 2022 r.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.1279
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie zapisania prawa do aborcji w Karcie praw podstawowych UE (2024/2655(RSP))
• Data aktu: 11/04/2024
• Data ogłoszenia: 13/03/2025