Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2021 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Carlesa Puigdemonta i Casamajó (2020/2024(IMM))

Wniosek o uchylenie immunitetu Carlesa Puigdemonta i Casamajó
P9_TA(2021)0059
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2021 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Carlesa Puigdemonta i Casamajó (2020/2024(IMM))
(2021/C 474/17)

Parlament Europejski,

- uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu przekazany przez prezesa Sądu Najwyższego Hiszpanii dnia 13 stycznia 2020 r. i wydany przez prezesa Izby Drugiej Sądu Najwyższego Hiszpanii w ramach postępowania specjalnego nr 3/20907/2017 w dniu 10 stycznia 2020 r.; uwzględniając ogłoszenie wspomnianego wniosku o uchylenie immunitetu na posiedzeniu plenarnym w dniu 16 stycznia 2020 r.,

- po wysłuchaniu wyjaśnień Carlesa Puigdemonta i Casamajó zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu,

- uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

- uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r., 17 stycznia 2013 r. i 19 grudnia 2019 r. 1 ,

- uwzględniając decyzję hiszpańskiej Centralnej Komisji Wyborczej z dnia 13 czerwca 2019 r. 2 ,

- uwzględniając ogłoszenie na posiedzeniu plenarnym w dniu 13 stycznia 2020 r., że w następstwie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 grudnia 2019 r. Parlament przyjął do wiadomości wybór Carlesa Puigdemonta i Casamajó na posła do Parlamentu Europejskiego ze skutkiem od dnia 2 lipca 2019 r.,

- uwzględniając art. 71 ust. 1 i 2 konstytucji Hiszpanii,

- uwzględniając art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 oraz art. 9 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0020/2021),

A. mając na uwadze, że prezes Izby Drugiej Sądu Najwyższego Hiszpanii wniósł o uchylenie immunitetu posła do Parlamentu Europejskiego Carlesa Puigdemonta i Casamajó w odniesieniu do art. 9 ust. 1 lit. b) Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej w związku z postępowaniem specjalnym nr 3/20907/2017 - postępowanie karne w sprawie zarzucanego przestępstwa buntu, o którym mowa w art. 544 i 545 hiszpańskiego kodeksu karnego, oraz w sprawie zarzucanego sprzeniewierzenia środków publicznych, o którym mowa w art. 432 hiszpańskiego kodeksu karnego w połączeniu z jego art. 252;

B. mając na uwadze, że czyny ścigane miały zostać popełnione w 2017 r.; mając na uwadze, że nakaz ścigania w tej sprawie wydano w dniu 21 marca 2018 r. i potwierdzono w późniejszych postanowieniach oddalających odwołania; mając na uwadze, że dochodzenie zostało zamknięte postanowieniem z dnia 9 lipca 2018 r. i potwierdzone jako prawomocne w dniu 25 października 2018 r.; mając na uwadze, że postanowieniem z dnia 9 lipca 2018 r. Carles Puigdemont i Casamajó, między innymi, został uznany za winnego niestawiennictwa oraz że podjęto decyzję o zawieszeniu postępowania w stosunku do niego i innych osób do czasu ich odnalezienia;

C. mając na uwadze, że w następstwie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 grudnia 2019 r. Parlament przyjął do wiadomości wybór Carlesa Puigdemonta i Casamajó na posła do Parlamentu Europejskiego ze skutkiem od dnia 2 lipca 2019 r.;

D. mając na uwadze, że jego status posła do Parlamentu Europejskiego został potwierdzony ze skutkiem od dnia 13 czerwca 2019 r.; mając na uwadze, że wniosek o uchylenie immunitetu dotyczy zatem okoliczności i postępowania, które miały miejsce przed uzyskaniem statusu posła, a tym samym immunitetu posła do Parlamentu Europejskiego;

E. mając na uwadze, że Komisja Prawna zapoznała się z dokumentami uznanymi przez Carlesa Puigdemonta i Casamajó za istotne dla procedury i przedstawionymi członkom komisji zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu;

F. mając na uwadze, że organy państw członkowskich decydują o stosowności postępowania sądowego;

G. mając na uwadze, że zadaniem Parlamentu Europejskiego nie jest kwestionowanie zasadności krajowych systemów prawnych i sądowych;

H. mając na uwadze, że Parlament Europejski nie ma kompetencji do oceny lub zakwestionowania jurysdykcji krajowych organów sądowych odpowiedzialnych za przedmiotowe postępowanie karne;

I. mając na uwadze, że zgodnie z prawem hiszpańskim, w myśl wykładni sądów krajowych i według informacji przekazanych Parlamentowi przez to państwo członkowskie, Druga Izba Karna Sądu Najwyższego Hiszpanii jest organem właściwym do wystąpienia o uchylenie immunitetu posła do Parlamentu Europejskiego;

J. mając na uwadze, że postępowanie nie dotyczy opinii wyrażonych lub głosów oddanych w ramach wykonywania obowiązków posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

K. mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. a) Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swoich państw z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;

L. mając na uwadze, że art. 71 ust. 1 i 2 konstytucji hiszpańskiej stanowi, że:

"1. Posłowie i senatorowie korzystają z nietykalności w odniesieniu do opinii wyrażonych przy wykonywaniu ich funkcji.

2. W trakcie pełnienia swojego mandatu posłowie i senatorowie korzystają również z immunitetu i mogą zostać zatrzymani jedynie w przypadku ujęcia na gorącym uczynku. Nie mogą być postawieni w stan oskarżenia ani osądzeni bez uprzedniej zgody odpowiedniej izby.";

M. mając na uwadze, że wniosek o uchylenie immunitetu informuje - w odniesieniu do stosowania art. 71 konstytucji hiszpańskiej, a w szczególności etapu postępowania, od którego nie jest konieczne wystąpienie o zgodę parlamentu na prowadzenie postępowania karnego przeciwko oskarżonemu, który uzyskał status posła - że wniosek o uchylenie immunitetu nie jest konieczny w przypadkach, w których status posła do parlamentu został uzyskany w trakcie toczącego się wcześniej procesu lub w sprawach, w których poseł obejmuje urząd po formalnym rozpoczęciu postępowania; mając na uwadze, że w związku z tym nie jest wymagane wystąpienie z wnioskiem o uchylenie immunitetu na mocy art. 9 ust. 1 lit. a) Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej w celu podjęcia środków na terytorium Hiszpanii;

N. mając na uwadze, że Parlament Europejski nie jest właściwy dla wykładni krajowych przepisów o przywilejach i immunitetach członków Parlamentu;

O. mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. b) Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium innego państwa członkowskiego z immunitetu chroniącego przed zatrzymaniem oraz immunitetu jurysdykcyjnego;

P. mając na uwadze, że w dniu 14 października 2019 r. Izba Druga Sądu Najwyższego Hiszpanii nakazała "[w]ydać krajowe nakazy aresztowania i oddania do dyspozycji, europejskie nakazy aresztowania i wydania, a także międzynarodowe nakazy aresztowania w celu ekstradycji, na potrzeby odnośnych postępowań karnych" w odniesieniu do Carlesa Puigdemonta i Casamajó, w przypadku którego stwierdzono niestawiennictwo; mając na uwadze, że jak wyjaśniono we wniosku o uchylenie immunitetu, w dniu 10 stycznia 2020 r. oddalono odwołanie od tej decyzji w odniesieniu do uchylenia "odpowiednich krajowych nakazów odnalezienia, aresztowania i doprowadzenia do zakładu karnego, a także międzynarodowych i europejskich nakazów aresztowania i wydania" i przyjęto środki odwoławcze "od postanowienia z 14 października 2019 r. i postanowienia z 18 października 2018 r., [...], zgodnie z wykładnią przedstawioną przez TSUE w wyroku z 19 grudnia 2019 r., czyli [postanowiono] uznać immunitety i przywileje przynależne odwołującym się jako posłom do Parlamentu Europejskiego, przewidziane w art. 9 protokołu nr 7 do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej", a także postanowiono zwrócić się do Parlamentu Europejskiego o uchylenie immunitetu Carlesa Puigdemonta i Casamajó, "by można było kontynuować wykonywanie europejskich nakazów aresztowania i wydania", oraz poinformować o tym organ wykonujący w Belgii;

Q. mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 ust. 8 Regulaminu Parlamentu, Komisja Prawna nie może w żadnym przypadku wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy analiza wniosku pozwala komisji na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy;

R. mając na uwadze, że zgodnie z art. 5 ust. 2 Regulaminu immunitet parlamentarny nie jest osobistym przywilejem posła, lecz gwarancją niezależności Parlamentu jako całości oraz jego członków;

S. mając na uwadze, że immunitet parlamentarny ma na celu ochronę Parlamentu i jego członków przed postępowaniami sądowymi w związku z działaniami podejmowanymi w ramach wykonywania obowiązków parlamentarnych, których nie można oddzielić od tych obowiązków;

T. mając na uwadze, że oskarżenie wyraźnie nie ma związku ze stanowiskiem Carlesa Puigdemonta i Casamajó jako posła do Parlamentu Europejskiego, lecz z jego poprzednią funkcją premiera Generalitat de Catalunya;

U. mając na uwadze, że Carles Puigdemont i Casamajó jest jedną z osób należących do grupy znajdujących się w podobnej sytuacji osób, wobec których toczy się postępowanie i które są oskarżone o popełnienie przedmiotowych przestępstw, przy czym jedyną różnicą jest to, że obecnie korzysta on z immunitetu jako poseł do Parlamentu Europejskiego; mając w związku z tym na uwadze, że Carles Puigdemont i Casamajó nie jest jedyną osobą, wobec której toczy się postępowanie w przedmiotowej sprawie;

V. mając na uwadze, że przywoływane fakty miały miejsce w 2017 r., a przedmiotowe postępowanie karne zostało wszczęte przeciwko Carlesowi Puigdemontowi i Casamajó w 2018 r.; mając na uwadze, że na tej podstawie nie można twierdzić, iż postępowanie sądowe zostało wszczęte z zamiarem utrudnienia przyszłej działalności politycznej Carlesa Puigdemonta i Casamajó jako posła do Parlamentu Europejskiego, ponieważ jego status posła do Parlamentu Europejskiego był wtedy nadal hipotetyczny i przyszły;

W. mając na uwadze, że w tym przypadku Parlament nie znalazł zatem dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli okoliczności wskazujących na leżący u podstaw przedmiotowego postępowania sądowego zamiar zaszkodzenia działalności politycznej posła, a tym samym zaszkodzenia Parlamentowi Europejskiemu;

1. podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Carlesa Puigdemonta i Casamajó na mocy art. 9 ust. 1 lit. b) Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do natychmiastowego przekazania niniejszej decyzji i sprawozdania właściwej komisji władzom Hiszpanii i Carlesowi Puigdemontowi i Casamajó.

1 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI:EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies, C-502/19, ECLI:EU:C:2019:1115.
2 Boletín Oficial del Estado nr 142, 14 czerwca 2019 r., s. 62477-62478.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024