Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 października 2017 r. w sprawie wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet w sektorach prywatnym i publicznym w UE (2017/2008(INI)).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 października 2017 r. w sprawie wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet w sektorach prywatnym i publicznym w UE (2017/2008(INI))

P8_TA(2017)0364

Wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet w sektorach prywatnym i publicznym w UE

(2018/C 346/02)

(Dz.U.UE C z dnia 27 września 2018 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,
-
uwzględniając art. 8, 10, art. 153 ust. 1, art. 153 ust. 2 i art. 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
-
uwzględniając art. 23 oraz art. 33 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
-
uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzania w życie zasady równych szans i równego traktowania mężczyzn i kobiet w sprawach zatrudnienia i zawodowych 1 ,
-
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/41/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz uchylającą dyrektywę Rady 86/613/EWG 2 ,
-
uwzględniając dyrektywę Rady 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią 3  (dyrektywa w sprawie urlopu macierzyńskiego),
-
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426),
-
uwzględniając swoje stanowisko z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną 4 ,
-
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 3 października 2008 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę w sprawie urlopu macierzyńskiego (COM(2008)0637),
-
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 20 października 2010 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 92/85/EWG w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią oraz w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu pracowników w godzeniu życia zawodowego i rodzinnego 5 ,
-
uwzględniając dyrektywę Rady 2013/62/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniającą dyrektywę 2010/18/UE w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC w związku ze zmianą statusu Majotty względem Unii Europejskiej 6 ,
-
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 listopada 2012 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie, i odnośnych środków (dyrektywa w sprawie kobiet w zarządach) (COM(2012)0614),
-
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 20 listopada 2013 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie i odnośnych środków 7 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE 8 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o jednakowej wartości 9 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie urlopu macierzyńskiego 10 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie kobiet wykonujących pracę domową i opiekuńczą w UE 11 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2016 r. w sprawie stosowania dyrektywy Rady 2010/18/UE z dnia 8 marca 2010 r. w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylającej dyrektywę 96/34/WE 12 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie ubóstwa: perspektywa płci 13 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2016 r. w sprawie tworzenia na rynku pracy warunków sprzyjających równowadze między życiem zawodowym a prywatnym 14 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2016 r. w sprawie stosowania dyrektywy Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy ("dyrektywa w sprawie równego traktowania w obszarze zatrudnienia i pracy") 15 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 października 2015 r. w sprawie stosowania dyrektywy 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy 16 ,
-
uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie priorytetów UE na 61. sesję Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet 17 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 marca 2017 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej w latach 2014-2015 18 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 kwietnia 2017 r. w sprawie kobiet i ich roli na obszarach wiejskich 19 ,
-
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 19 czerwca 2015 r., zatytułowane "Równość szans w wynagrodzeniu dla kobiet i mężczyzn: zlikwidowanie zróżnicowania emerytur ze względu na płeć",
-
uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci na lata 2011-2020 przyjęty w ramach konkluzji Rady w dniu 7 marca 2011 r. 20 ,
-
uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 7 marca 2014 r. w sprawie wzmocnienia zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn dzięki przejrzystości (2014/124/UE) 21 ,
-
uwzględniając inicjatywę Komisji z grudnia 2015 r. zatytułowaną "Plan działania: Nowy początek. Jak zaradzić wyzwaniom dotyczącym równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, z jakimi mierzą się pracujące rodziny", jak również konsultacje publiczne i konsultacje z zainteresowanymi stronami,
-
uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, stanowiące pierwszy globalny zestaw wytycznych dotyczących biznesu i praw człowieka, które zostały jednoznacznie zaaprobowane przez wszystkie państwa członkowskie ONZ podczas posiedzenia Rady Praw Człowieka ONZ w dniu 16 czerwca 2011 r.; uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (COM(2011)0681), w którym zachęca się państwa członkowskie UE do dostosowania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka do kontekstu krajowego,
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 kwietnia 2017 r. pt. "Ustanowienie Europejskiego filaru praw socjalnych" (COM(2017)0250),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 kwietnia 2017 r. pt. "Inicjatywa na rzecz wspierania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym pracujących rodziców i opiekunów" (COM(2017)0252),
-
uwzględniając strategię Grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego dotyczącą równości płci oraz wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet,
-
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 3 grudnia 2015 r. pt. "Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci w latach 2016-2019" (SWD(2015)0278), w szczególności jego rozdział 3.1. pt. "Zwiększanie udziału kobiet w rynku pracy i równości kobiet i mężczyzn pod względem niezależności ekonomicznej",
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji z 2017 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej, a w szczególności jego rozdział 1 w sprawie zwiększania uczestnictwa kobiet w rynku pracy i równości kobiet i mężczyzn pod względem niezależności ekonomicznej, a także rozdział 2 dotyczący zmniejszenia różnicy w wynagrodzeniach, zarobkach i świadczeniach emerytalnych kobiet i mężczyzn,
-
uwzględniając sprawozdania Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) pt. "The gender employment gap: challenges and solutions" [Różnice w poziomie zatrudnienia ze względu na płeć - wyzwania i rozwiązania] (2016 r.), "Work-life balance: creating solutions for everyone" [Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym: tworzenie rozwiązań dla każdego] (2016 r.), "Social partners and gender equality in Europe" [Partnerzy społeczni i równouprawnienie płci w Europie] (2014 r.), "Developments in working life in Europe: EurWORK annual review" [Zmiany w życiu zawodowym w Europie: Roczny przegląd EurWORK] (2014 r. i 2015 r.) i "Szóste europejskie badanie warunków pracy" (2016 r.),
-
uwzględniając konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy: z 1951 r. dotyczącą jednakowego wynagrodzenia, z 1994 r. o pracy w niepełnym wymiarze czasu, z 1996 r. dotyczącą pracy nakładczej, z 2000 r. dotyczącą ochrony macierzyństwa oraz z 2011 r. dotyczącą pracowników domowych,
-
uwzględniając uzgodnione wnioski 61. sesji Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Statusu Kobiet z dnia 24 marca 2017 r. zatytułowane "Wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet w zmieniającym się środowisku pracy",
-
uwzględniając sprawozdanie panelu wysokiego szczebla Sekretarza Generalnego ONZ ds. wzmacniania pozycji gospodarczej kobiet z września 2016 r. zatytułowane: "Nikt nie zostanie pominięty: Wezwanie do działania na rzecz zapewniania równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet",
-
uwzględniając pekińską platformę działania i Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet,
-
uwzględniając art. 52 Regulaminu,
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8-0271/2017),
A.
mając na uwadze, że UE zobowiązała się do wspierania równości płci i zagwarantowania, aby kwestia równości płci była uwzględniana we wszystkich jej działaniach;
B.
mając na uwadze, że równy udział kobiet w rynku pracy i podejmowaniu decyzji dotyczących gospodarki stanowi zarówno warunek wstępny umocnienia pozycji kobiet, jak i jego konsekwencję;
C.
mając na uwadze, że na terytorium całej UE kobiety nadal są zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane na rynku pracy i na stanowiskach kierowniczych, a ogólny wskaźnik zatrudnienia kobiet utrzymuje się na poziomie niższym o prawie 12 % od wskaźnika zatrudnienia mężczyzn;
D.
mając na uwadze, że do głównych przeszkód we wzmacnianiu pozycji gospodarczej kobiet należą nieprzychylne normy społeczne, dyskryminujące akty prawne lub brak ochrony prawnej, nierówny podział niepłatnej pracy domowej i obowiązków w zakresie opieki między kobiety i mężczyzn, brak dostępu do zasobów finansowych, cyfrowych i środków trwałych; mając na uwadze, że przeszkody te może spotęgować dyskryminacja z wielu przyczyn jednocześnie 22 , np. na tle rasowym i etnicznym, ze względu na religię, niepełnosprawność, stan zdrowia, tożsamość płciową, orientację seksualną lub warunki społecznoekonomiczne;
E.
mając na uwadze, że bariery strukturalne, które stoją na przeszkodzie wzmocnieniu pozycji gospodarczej kobiet, wynikają z licznych, wzajemnie powiązanych form nierówności, stereotypów i dyskryminacji w sferze prywatnej i publicznej;
F.
mając na uwadze, że wzmacnianie pozycji gospodarczej kobiet jest jednocześnie "słuszne i mądre", przede wszystkim dlatego, że stanowi ono ważny wymiar równości płci, a w konsekwencji jest przedmiotem podstawowych praw człowieka, a ponadto większy udział kobiet w rynku pracy przyczynia się do zrównoważonego rozwoju gospodarczego na wszystkich szczeblach społeczeństwa; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa, w których kobiety są doceniane i umożliwia się im pełne uczestnictwo w rynku pracy i w podejmowaniu decyzji, lepiej prosperują i przyczyniają się do pobudzania wydajności i wzrostu gospodarczego; mając na uwadze, że dowody przedstawione przez Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) wskazują, iż poprawa równości płci spowodowałaby utworzenie do 10,5 mln dodatkowych miejsc pracy w UE do 2050 r., że stopa zatrudnienia w UE wyniosłaby prawie 80 %, a wartość PKB UE na mieszkańca mogłaby wzrosnąć o 6,1 %-9,6 %, podczas gdy wzrost gospodarczy zwiększyłby się poziomu wynoszącego od 15 % do 45 % w państwach członkowskich do 2050 r.;
G.
mając na uwadze, że w ramach strategii "Europa 2020" określono cele UE, zgodnie z którymi do 2020 r. należy osiągnąć wskaźnik zatrudnienia kobiet i mężczyzn wynoszący 75 %, a w szczególności zniwelować różnice w sytuacji kobiet i mężczyzn pod względem zatrudnienia; mając na uwadze, że ułatwienie uczestnictwa kobiet w rynku pracy wymaga podjęcia skoordynowanych wysiłków;
H.
mając na uwadze, że pod koniec 2015 r. Komisja opublikowała Plan działania w sprawie równości płci na lata 2016- 2020, w którym jako jeden z czterech "kluczowych obszarów" działania wskazano prawa gospodarcze kobiet i wzmocnienie ich pozycji gospodarczej;
I.
mając na uwadze, że "zmniejszenie różnicy w wynagrodzeniach, zarobkach i świadczeniach emerytalnych kobiet i mężczyzn, a tym samym zwalczanie ubóstwa wśród kobiet" jest jednym z obszarów priorytetowych określonych przez Komisję w dokumencie pt. "Strategiczne zaangażowanie na rzecz równości płci w latach 2016-2019";
J.
mając na uwadze, że w ramach 17 celów zrównoważonego rozwoju określono cele ukierunkowane na wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet;
K.
mając na uwadze, że właściwa równowaga między pracą a życiem prywatnym ma pozytywny wpływ na dążenie do równości między kobietami i mężczyznami pod względem podejmowania pracy zarobkowej i świadczenia opieki, a także ma pozytywny wpływ na aspekty zdrowotne i sprzyja integracyjnemu otoczeniu gospodarczemu, wzrostowi i konkurencyjności, ogólnemu udziałowi w rynku pracy, równouprawnieniu płci, zmniejszeniu zagrożenia ubóstwem i solidarności międzypokoleniowej, a ponadto pomaga sprostać wyzwaniom związanym ze starzeniem się społeczeństw;
L.
mając na uwadze, że według danych Eurostatu 31,5 % pracujących kobiet w UE jest zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy w porównaniu z 8,2 % pracujących mężczyzn, oraz mając na uwadze, że niewiele ponad 50 % kobiet, w porównaniu z 71,2 % mężczyzn, jest zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, w związku z czym różnica we wskaźniku zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi 25,5 %; mając na uwadze, że obowiązki opiekuńcze są przyczyną bierności zawodowej niemal 20 % kobiet nieaktywnych zawodowo, podczas gdy w przypadku mężczyzn ten wskaźnik wynosi mniej niż 2 %; mając na uwadze, że obowiązki opiekuńcze i trudności związane z pogodzeniem pracy i życia osobistego oznaczają, że kobiety znacznie częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin niż mężczyźni lub są nieaktywne zawodowo, co ma ujemny wpływ na ich zarobki i świadczenia emerytalno-rentowe;
M.
mając na uwadze, że większość osób korzystających z opieki zwykle stanowią dzieci, członkowie rodziny w podeszłym wieku lub niepełnosprawni członkowie rodziny osób świadczących opiekę bezpłatnie;
N.
mając na uwadze, że kobiety poświęcają co najmniej dwuipółkrotnie więcej czasu niż mężczyźni na wykonywanie pracy niezarobkowej w gospodarstwie domowym i niezarobkowe świadczenie opieki;
O.
mając na uwadze, że macierzyństwa nie należy postrzegać jako przeszkody w rozwoju zawodowym kobiet, a co za tym idzie - w ich emancypacji;
P.
mając na uwadze równość praw i obowiązków kobiet i mężczyzn w odniesieniu do rodzicielstwa (z wyjątkiem połogu po porodzie) i uwzględniając fakt, że wychowanie dzieci powinno być współdzielone, a zatem nie może spoczywać wyłącznie na matkach;
Q.
mając na uwadze, że w 2015 r. średni wskaźnik zatrudnienia kobiet z jednym dzieckiem w wieku poniżej 6 lat był o blisko 9 % niższy niż w przypadku kobiet nieposiadających małych dzieci, a w niektórych państwach członkowskich różnica ta przekraczała 30 %;
R.
mając na uwadze, że macierzyństwo i rodzicielstwo nie stanowią dopuszczalnych podstaw do dyskryminacji kobiet w dostępie do rynku pracy i utrzymaniu się na nim;
S.
mając na uwadze, że należy ustanowić publicznie dostępne systemy badania wynagrodzeń, obejmujące gromadzenie danych, w celu wyeliminowania różnic w wynagrodzeniu ze względu na płeć poprzez wywieranie nacisku na sektory publiczny i prywatny, tak by dokonać oceny ich struktur płatności oraz skorygować wszelkie wykryte różnice związane z traktowaniem płci, a także mając na uwadze, że systemy te mają potencjał tworzenia "kultury świadomości", która sprawia, że nie ma przyzwolenia społecznego na zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć w sektorze lub przedsiębiorstwie;
T.
mając na uwadze, że uznaje się, iż wprowadzenie parytetów poprawia wyniki przedsiębiorstw prywatnych oraz sprzyja większemu wzrostowi gospodarczemu, a ponadto pozwala lepiej wykorzystać pulę talentów wśród ludności aktywnej zawodowo;
U.
mając na uwadze, że równość płci i zróżnicowana reprezentacja pracowników na szczeblu zarządów przedsiębiorstw to podstawowa zasada demokracji, której stosowanie przynosi korzyści gospodarcze, takie jak podejmowanie strategicznych decyzji sprzyjających włączeniu społecznemu i zmniejszenie zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na płeć;
V.
mając na uwadze, że badania OECD wykazały, iż przedsiębiorstwa z większą liczbą kobiet w zarządach wykazują większą rentowność niż przedsiębiorstwa, w których zarządy składają się wyłącznie z mężczyzn;
W.
mając na uwadze, że sektory lub funkcje tradycyjnie zdominowane przez kobiety zasadniczo cechuje niższe wynagrodzenie niż porównywalne sektory lub funkcje zdominowane przez mężczyzn, co stanowi jeden z aspektów zróżnicowania wynagrodzenia i świadczeń emerytalno-rentowych ze względu na płeć obecnie kształtującego się odpowiednio na poziomie 16 % i 40 %;
X.
mając na uwadze, że Międzynarodowa Organizacja Pracy opracowała ramy, za pośrednictwem których stanowiska pracy są oceniane na podstawie czterech czynników: kwalifikacji, wysiłku, odpowiedzialności i warunków pracy, oraz są ważone według ich znaczenia dla danego przedsiębiorstwa lub danej organizacji;
Y.
mając na uwadze, że partnerzy społeczni posiadają potencjał, by wzmocnić pozycję gospodarczą kobiet poprzez rokowania zbiorowe w drodze promowania równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn, inwestowania w działania na rzecz zapewnienia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, zachęcania do rozwoju zawodowego kobiet w przedsiębiorstwach oraz zapewniania informacji o prawach pracowniczych i kształcenia w tym zakresie;
Z.
mając na uwadze, że praktyka potwierdza, iż różnice w wynagrodzeniach są mniejsze wówczas, gdy ważną rolę odgrywają rokowania zbiorowe 23 ;
AA.
mając na uwadze, że według danych Eurostatu 24,4 % kobiet w UE jest zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, a samotne matki, kobiety powyżej 55. roku życia i kobiety niepełnosprawne są narażone na szczególne ryzyko bezrobocia i braku aktywności na rynku pracy;
AB.
mając na uwadze, że wdrożenie postanowień Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska) jest warunkiem wstępnym wzmocnienia pozycji kobiet, a w konsekwencji równości płci; mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć stanowi niedopuszczalną formę dyskryminacji i naruszenie praw podstawowych oraz ma wpływ nie tylko na zdrowie i dobrostan kobiet, ale także na ich dostęp do zatrudnienia i niezależność finansową; mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet jest jedną z głównych przeszkód dla równości płci, podczas gdy edukacja może zmniejszyć ryzyko przemocy uwarunkowanej płcią; mając na uwadze, że będące jej następstwem wzmocnienie pozycji społecznej i gospodarczej kobiet może pomóc im uwolnić się od przemocy; mając na uwadze, że przemoc i molestowanie w miejscu pracy, w tym seksizm i molestowanie seksualne, mają poważne negatywne konsekwencje dla wszystkich pracowników, których dotyczą, dla ich współpracowników i członków ich rodzin, jak również dla organizacji, w których pracują i społeczeństwa jako całości, gdyż mogą być w części odpowiedzialne za wykluczenie kobiet z rynku pracy;
AC.
mając na uwadze, że przemoc ekonomiczna jest formą przemocy ze względu na płeć występującą w życiu codziennym kobiet, która utrudnia kobietom pełne korzystanie z przysługującego im prawa do wolności, utrzymuje nierówność płci i ogólnie umniejsza rolę kobiet w społeczeństwie;
AD.
mając na uwadze, że liczne badania jednoznacznie pokazują, iż cięcia wydatków w sektorze publicznym bardzo niekorzystnie wpływają na sytuację kobiet, wzmocnienie ich pozycji gospodarczej i równość płci;
AE.
mając na uwadze, że edukacja, kwalifikacje i nabywanie umiejętności mają zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia pozycji kobiet na szczeblu społecznym, kulturowym i gospodarczym, a możliwości kształcenia uznaje się za podstawowy element zwalczania nierówności, takich jak niedostateczna reprezentacja kobiet na stanowiskach decyzyjnych, kierowniczych, inżynierskich i naukowych, który przyczynia się do wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet i dziewcząt;
AF.
mając na uwadze, że cyfryzacja ma pozytywny wpływ na kształtowanie nowych możliwości pracy i prowadzi do konstruktywnej zmiany modeli zatrudnienia na bardziej elastyczne, zwłaszcza w przypadku kobiet wchodzących lub powracających na rynek pracy, a także umożliwia zarówno kobietom, jak i mężczyznom lepsze równoważenie obowiązków opiekuńczych i życia zawodowego;
I.
Uwagi ogólne
1.
uważa, że udział kobiet w życiu gospodarczym i umocnienie ich pozycji są kluczowe dla ugruntowania ich praw podstawowych, a tym samym umożliwiają im osiągnięcie niezależności ekonomicznej, wywieranie wpływu w społeczeństwie, sprawowanie kontroli nad własnym życiem oraz rozbicie tzw. szklanego sufitu, który uniemożliwia zrównanie pozycji kobiet i mężczyzn w życiu zawodowym; zachęca zatem do wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet przez stosowanie środków politycznych i finansowych;
2.
podkreśla, że umocnienie praw kobiet i wzmocnienie ich pozycji gospodarczej wymaga zajęcia się głęboko zakorzenionym nierównym stosunkiem sił między płciami, który jest przyczyną dyskryminacji i przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz osób LGBTI, a także podkreśla, że uwarunkowany płcią układ sił wchodzi w interakcje z innymi formami dyskryminacji oraz nierówności związanymi m.in. z rasą, niepełnosprawnością, wiekiem oraz tożsamością płciową;
3.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wszystkim osobom równości i niedyskryminacji w miejscu pracy;
4.
wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia dyrektywy w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy oraz dyrektywy 2010/41/UE w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek; wzywa Komisję do zapewnienia lepszego stosowania wspomnianych dyrektyw;
5.
zaznacza, że niskie wskaźniki zatrudnienia kobiet i ich wykluczenie z rynku pracy mają ujemny wpływ na wzmocnienie ich pozycji gospodarczej; podkreśla, że według szacunków Eurofound w 2013 r. łączne roczne koszty gospodarcze niższego wskaźnika zatrudnienia kobiet, z uwzględnieniem utraconych zarobków, niewpłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i dodatkowych kosztów ponoszonych z finansów publicznych, odpowiadały 2,8 % PKB UE, tj. kwocie 370 mld EUR, podczas gdy koszt wykluczenia kobiet z rynku pracy jest szacowany przez EIGE na 1,2-2 mln EUR, w zależności od ich poziomu wykształcenia;
6.
zaznacza, że wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet i równość szans na rynku pracy mają przede wszystkim kluczowe znaczenie dla kobiet w ujęciu indywidualnym, ale są także niezwykle istotne dla wzrostu gospodarczego UE, gdyż wywierają pozytywny wpływ na PKB, poziom integracji i konkurencyjność przedsiębiorstw, jak również pomagają sprostać wyzwaniom związanym ze starzeniem się społeczeństwa UE; zwraca uwagę, że według badania z 2009 r., unijne PKB mogłoby teoretycznie wzrosnąć o niemal 27 %, przy założeniu pełnej równości płci na rynku pracy;
II.
Działania i instrumenty służące dalszemu wzmocnieniu pozycji gospodarczej kobiet

Lepsze godzenie życia zawodowego z prywatnym

7.
zwraca uwagę, że w odpowiedzi na wezwanie Parlamentu do poprawy równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, Komisja wydała wnioski nieustawodawcze oraz wniosek ustawodawczy w sprawie utworzenia różnych rodzajów urlopów w celu sprostania wyzwaniom XXI wieku; podkreśla, że propozycje Komisji stanowią dobry pierwszy krok w kierunku zaspokojenia oczekiwań obywateli europejskich, ponieważ umożliwią kobietom i mężczyznom bardziej równomiernie dzielenie się obowiązkami zawodowymi, rodzinnymi i społecznymi, szczególnie w przypadku opieki nad osobami niesamodzielnymi oraz nad dziećmi; apeluje do wszystkich instytucji o jak najszybsze wprowadzenie tego pakietu;
8.
wzywa państwa członkowskie do lepszej ochrony przed dyskryminacją i nielegalnymi zwolnieniami z pracy związanymi z próbą godzenia życia zawodowego z prywatnym oraz do zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości i środków prawnych; apeluje do Komisji o wzmożenie działań w zakresie monitorowania, transpozycji i wdrożenia unijnych przepisów antydyskryminacyjnych, o wszczęcie w razie potrzeby postępowań w sprawie naruszeń oraz o propagowanie poszanowania przepisów, między innymi przez prowadzenie kampanii informacyjnych upowszechniających znajomość ustawowych praw do równego traktowania;
9.
podkreśla, że wynagrodzenie i składki z tytułu zabezpieczenia społecznego powinny być nadal opłacane podczas urlopu;
10.
wzywa państwa członkowskie, aby zagwarantowały urlopy wypoczynkowe rodzicom dzieci niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem matek samotnie wychowujących dzieci i na podstawie analizy najlepszych praktyk;
11.
apeluje do państw członkowskich o inwestowanie w nieformalne ośrodki oferujące możliwość nauki przez zabawę w godzinach pozalekcyjnych, mogące zapewnić wsparcie dzieciom poza godzinami pracy szkół i placówek przedszkolnych, co przyczyniłoby się do rozwiązania problemu niedopasowania między godzinami zajęć lekcyjnych a godzinami pracy przedsiębiorstw;
12.
podkreśla, że osiągnięcie celów barcelońskich i wprowadzenie celów w zakresie opieki nad osobami pozostającymi na utrzymaniu oraz starzejącymi się członkami społeczeństwa - w tym ogólnodostępnej, przystępnej cenowo, wysokiej jakości opieki nad dziećmi i nad innymi osobami, a także udogodnień i usług w tym zakresie oraz strategii na rzecz samodzielnego życia dla osób niepełnosprawnych - jest niezbędne, by państwa członkowskie mogły osiągnąć cele strategii "Europa 2020"; przypomina, że inwestowanie w infrastrukturę socjalną, na przykład związaną z opieką nad dziećmi, przynosi nie tylko znaczące efekty w zakresie zatrudnienia, ale również stanowi źródło istotnych dodatkowych dochodów dla sektora publicznego w formie podatków od zatrudnienia oraz oszczędności z tytułu ubezpieczenia od utraty pracy; podkreśla w związku z powyższym potrzebę dostępności placówek opieki nad dziećmi na obszarach wiejskich oraz zachęca państwa członkowskie do promowania inwestycji w celu zapewnienia dostępnych przez całe życie, przystępnych cenowo usług wysokiej jakości w zakresie opieki, w tym opieki nad dziećmi, osobami niesamodzielnymi i starszymi; wyraża przekonanie, że właściwa opieka nad dziećmi powinna być dostępna i przystępna również po to, by umożliwić rodzicom korzystanie z możliwości kształcenia ustawicznego;
13.
podkreśla kluczową rolę usług publicznych wysokiej jakości, zwłaszcza dla kobiet; podkreśla znaczenie powszechnego dostępu do wysokiej jakości, przystępnych cenowo usług publicznych, które są świadczone w dogodnej lokalizacji i odpowiednio do popytu, jako narzędzia mającego zapewnić wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet;
14.
zwraca uwagę na obecną niespójność pomiędzy osiągnięciami państw członkowskich a celami barcelońskimi i wzywa Komisję do ścisłego monitorowania środków podejmowanych przez państwa członkowskie w celu zadbania o to, by wywiązały się one w pełni ze spoczywających na nich obowiązków;
15.
jest przekonany, że włączenie mężczyzn w pełnienie obowiązków w zakresie opieki jest warunkiem wstępnym zmiany tradycyjnych stereotypów związanych z rolami przypisanymi płciom; uważa także, że zarówno obie płcie, jak i ogół społeczeństwa skorzystają na bardziej sprawiedliwym podziale nieodpłatnej pracy oraz na równiejszym wykorzystywaniu urlopów opiekuńczych; jest przekonany, że model równości pod względem podejmowania pracy zarobkowej i świadczenia opieki jest najskuteczniejszym środkiem w dążeniu do osiągnięcia równości płci we wszystkich dziedzinach życia;
16.
wzywa państwa członkowskie do realizowania specjalnych, aktywnych strategii politycznych w zakresie zatrudnienia i szkoleń, tak aby pomóc w powrocie do pracy kobietom, które przerwały karierę zawodową, by opiekować się osobami niesamodzielnymi;
17.
podkreśla, że równowaga między życiem zawodowym a prywatnym oraz większe równouprawnienie kobiet i mężczyzn mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów w zakresie wzmocnienia pozycji kobiet; podkreśla, że większa równowaga między życiem zawodowym a prywatnym zapewniłaby bardziej sprawiedliwy podział odpłatnej i nieodpłatnej pracy w rodzinie, zwiększyłaby udział kobiet w rynku pracy i odpowiednio zmniejszyła rozbieżności w wynagrodzeniach i świadczeniach emerytalno-rentowych ze względu na płeć;
18.
podkreśla znaczenie zapewnienia dobrych i bezpiecznych warunków pracy, umożliwiających zarówno kobietom, jak i mężczyznom godzenie życia zawodowego i prywatnego, a także apeluje do Komisji i państw członkowskich o promowanie umocnienia praw pracowniczych, rokowań zbiorowych i zapewnienie większej równości płci;
19.
zdecydowanie zachęca do promowania indywidualizacji prawa do ustaleń dotyczących urlopu, braku możliwości przekazywania uprawnień do urlopu rodzicielskiego między rodzicami oraz do równego podziału zadań w zakresie opieki między oboje rodziców w celu osiągnięcia zrównoważonej pod względem płci równowagi między życiem zawodowym a prywatnym;
20.
apeluje do Komisji o sfinansowanie badań obejmujących analizę wielkości i wartości pracy niezarobkowej polegającej na świadczeniu opieki nad członkami rodziny przez kobiety i mężczyzn oraz średniej liczby godzin pracy zarobkowej i niezarobkowej, ze szczególnym uwzględnieniem opieki nad osobami w podeszłym wieku, dziećmi i osobami niepełnosprawnymi;
21.
wzywa do opracowania ram prawnych dla elastycznych ukierunkowanych na pracownika form zatrudnienia z myślą o kobietach i mężczyznach, wraz z odpowiednią ochroną socjalną, tak by ułatwić utrzymanie równowagi między osobistymi powinnościami a obowiązkami zawodowymi; uważa jednocześnie, że prawa pracownicze i prawo do pewności zatrudnienia muszą być wartością nadrzędną wobec wszelkiego zwiększenia elastyczności na rynku pracy, tak by zadbać o to, by elastyczność nie przyczyniała się do niepewności zatrudnienia, niepożądanych i niebezpiecznych warunków pracy oraz do obniżenia normy pracy, które obecnie dotyczą kobiet w większym stopniu niż mężczyzn, przy czym pod pojęciem niepewnych form zatrudnienia należy rozumieć zatrudnienie niezgodne z międzynarodowymi, krajowymi lub unijnymi normami i przepisami i/lub które nie zapewnia wystarczających środków do godnego życia i odpowiedniej ochrony socjalnej, takie jak zatrudnienie nieciągłe, większość umów na czas określony, umowy zerogodzinowe lub wymuszona praca w niepełnym wymiarze godzin; podkreśla również konieczność stworzenia warunków w celu zagwarantowania prawa do dobrowolnego powrotu z pracy w niepełnym wymiarze godzin do pracy na pełen etat;

Równe wynagrodzenie za pracę o równej wartości oraz badanie wynagrodzeń

22.
przypomina, że zasada równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za taką samą pracę lub pracę takiej samej wartości jest zapisana w art. 157 TFUE i musi być skutecznie stosowana przez państwa członkowskie; podkreśla w związku z powyższym, że zalecenie Komisji w sprawie wzmocnienia zasady równości wynagrodzeń między mężczyznami i kobietami dzięki przejrzystości powinno być wykorzystywane do ścisłego monitorowania sytuacji w państwach członkowskich i sporządzania sprawozdań z postępów, także przy wsparciu partnerów społecznych, oraz zachęca państwa członkowskie i Komisję, aby określiły i wdrożyły odpowiednie strategie polityczne zgodnie z niniejszym zaleceniem, w celu wyeliminowania utrzymujących się różnic w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn;
23.
apeluje do państw członkowskich i przedsiębiorstw o poszanowanie parytetu płci i wprowadzenie wiążących środków w odniesieniu do przejrzystości wynagrodzeń, aby stworzyć metody umożliwiające przedsiębiorstwom rozwiązanie problemu zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, w tym poprzez kontrolę wynagrodzeń oraz włączenie kwestii środków na rzecz równego wynagrodzenia do rokowań zbiorowych; podkreśla znaczenie zapewnienia pracownikom organów krajowych, regionalnych i lokalnych, funkcjonariuszom organów ścigania oraz inspektorom pracy odpowiednich szkoleń w zakresie ustawodawstwa dotyczącego niedyskryminacji w pracy oraz powiązanego orzecznictwa;
24.
podkreśla potrzebę uznania i dokonania ponownej oceny pracy tradycyjnie wykonywanej przez kobiety, jak np. w sektorach zdrowia, usług socjalnych czy oświaty, w porównaniu do sektorów pracy tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn;
25.
wyraża przekonanie, że osiągnięcie równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za taką samą pracę o równej wartości wymaga jasnych ram w celu przyjęcia specjalnych narzędzi oceny zatrudnienia, w tym porównywalnych wskaźników pozwalających ocenić "wartość" na stanowiskach pracy lub w sektorach;
26.
przypomina, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wartość pracy powinna być oceniana i porównywana na podstawie kryteriów takich jak wymogi edukacyjne, zawodowe i szkoleniowe, umiejętności, starania i odpowiedzialność, podjęta praca oraz charakter wykonywanych zadań;
27.
podkreśla znaczenie zasady neutralności płci przy ocenie miejsc pracy oraz w systemach klasyfikacji zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki państw członkowskich mające na celu promowanie strategii zapobiegania dyskryminacji przy rekrutacji oraz zachęca je do promowania życiorysów niezawierających informacji o płci w celu zniechęcenia przedsiębiorstw i administracji publicznej do dyskryminacji ze względu na płeć w procesie rekrutacji; wzywa Komisję, aby rozważyła możliwość opracowania zanonimizowanego Europass-CV; sugeruje, aby państwa członkowskie opracowały programy walki ze stereotypami społecznymi i związanymi z płcią, szczególnie wśród najmłodszych grup społeczeństwa, tak by nie dochodziło do podziału skali zaszeregowania miejsc pracy na kategorie zawodowe, co często prowadzi do ograniczenia dostępu kobiet do najlepiej wynagradzanych stanowisk i miejsc pracy;

Równowaga płci w sektorze publicznym i prywatnym

28.
uważa, że parytet może być niezbędny w sektorze publicznym wówczas, gdy instytucje publiczne nie wypełniają swojego obowiązku zapewnienia sprawiedliwej reprezentacji, w związku z czym wprowadzenie parytetu mogłoby poprawić legitymację demokratyczną instytucji decyzyjnych;
29.
zwraca uwagę, że stosowanie parytetów oraz list naprzemiennych w procesie podejmowania decyzji politycznych okazało się bardzo skutecznym narzędziem w walce z dyskryminacją oraz brakiem równowagi we wpływie poszczególnych płci oraz narzędziem poprawy reprezentacji demokratycznej w politycznych organach decyzyjnych;
30.
apeluje do Komisji o poprawę gromadzenia, analizy i rozpowszechniania kompleksowych, porównywalnych, wiarygodnych i regularnie aktualizowanych danych na temat udziału kobiet w procesie podejmowania decyzji;
31.
wzywa instytucje UE, by włączając do następnego przeglądu europejskiego prawa wyborczego listy zrównoważone pod względem płci, zachęcały kobiety do udziału w europejskim procesie wyborczym;
32.
ponawia wezwanie, by Rada szybko przyjęła dyrektywę w sprawie równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek giełdowych, co będzie stanowiło ważny pierwszy krok do osiągnięcia równej reprezentacji w sektorze publicznym i prywatnym, i zwraca uwagę, że - jak dowiedziono - zarządy, w których zasiada większa liczba kobiet, przyczyniają się do poprawy wyników przedsiębiorstw prywatnych; zwraca również uwagę, że postęp (z poziomu 11,9 % w 2010 r. do 22,7 % w 2015 r.) jest najbardziej widoczny w państwach członkowskich, w których przyjęto wiążące przepisy w sprawie parytetu płci w zarządach 24 ; apeluje do Komisji o wywieranie stałego nacisku na państwa członkowskie w celu osiągnięcia porozumienia;

Plany na rzecz równości płci

33.
przyjmuje do wiadomości, że Komisja wspiera przyjmowanie planów na rzecz równości płci przez organizacje prowadzące i finansujące badania;
34.
zwraca uwagę, że plany na rzecz równości płci na szczeblu przedsiębiorstw lub na szczeblu sektorowym mogą przewidywać liczne środki w zakresie zasobów ludzkich dotyczące kwestii takich jak zatrudnienie, wynagrodzenie, rozwój kariery, szkolenia oraz godzenie życia zawodowego z życiem prywatnym; odnotowuje, że plany te często obejmują konkretne środki takie jak stosowanie języka neutralnego płciowo, zapobieganie molestowaniu seksualnemu, wyznaczanie niedostatecznie reprezentowanej płci na kluczowe stanowiska, pracę w niepełnym wymiarze godzin i udział ojców w opiece nad dziećmi, jak również że w państwach członkowskich stosowane są różne podejścia w odniesieniu do obowiązkowego wprowadzania takich środków;
35.
przyznaje, że przyjęcie planów na rzecz równości płci i prowadzenie kontroli związanych z aspektem płci w sektorze prywatnym mogą okazać się korzystne dla budowania pozytywnego wizerunku przedsiębiorstw jako organizacji sprzyjających równowadze między pracą a życiem prywatnym oraz przyczynić się do zwiększenia motywacji pracowników i obniżenia wskaźników rotacji personelu; w związku z powyższym zwraca się do Komisji o to, by zachęcała przedsiębiorstwa zatrudniające więcej niż 50 pracowników do negocjowania z partnerami społecznymi planów na rzecz równości płci w celu poprawy sytuacji w tym zakresie i zwalczania dyskryminacji w miejscu pracy; apeluje, aby w tych planach na rzecz równości płci zawrzeć strategię ukierunkowaną na przeciwdziałanie i zapobieganie molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy oraz jego wyeliminowanie;

Układy zbiorowe i partnerzy społeczni

36.
wyraża przekonanie, że partnerzy społeczni i układy zbiorowe mogą przyczynić się do promowania równości płci, wzmocnienia pozycji kobiet poprzez jedność i zwalczanie zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć; podkreśla, że zapewnienie równiej i odpowiedniej reprezentacji kobiet i mężczyzn w zespołach negocjujących układy zbiorowe jest kluczowe dla zagwarantowania wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet, w związku z czym uważa, że związki zawodowe powinny wzmocnić pozycję kobiet w strukturze partnerstwa społecznego w wiodących rolach związanych z podejmowaniem decyzji, oraz że powinny negocjować plany na rzecz równości płci na szczeblu przedsiębiorstw i na szczeblu sektorowym;
37.
zachęca Komisję do współpracy z partnerami społecznymi i społeczeństwem obywatelskim w celu wsparcia ich w pełnieniu kluczowego zadania, jakim jest wykrywanie dyskryminujących przypadków nierównego traktowania ze względu na płeć przy ustalaniu skali wynagrodzeń oraz dokonywanie oceny stanowisk wolnej od dyskryminacji ze względu na płeć;
III.
Zalecenia dotyczące wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet
38.
jest zdania, że modele i praktyki gospodarcze, polityka podatkowa i priorytety w zakresie wydatków, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych, powinny obejmować aspekt płci, z uwzględnieniem kobiet jako podmiotów gospodarczych i w celu likwidacji różnic między płciami z korzyścią dla obywateli, przedsiębiorstw i społeczeństwa jako całości, a także przypomina w tym kontekście, że kryzysy gospodarcze mają szczególnie niekorzystny wpływ na kobiety;
39.
apeluje o wprowadzenie reform mających na celu zwiększenie równości płci zarówno w życiu rodzinnym, jak i na rynku pracy;
40.
zwraca uwagę, że karierę zawodową kobiet na ogół cechuje mało dynamiczny rozwój; wzywa państwa członkowskie do zachęcania i wspierania kobiet w ich dążeniu do osiągania sukcesów zawodowych, w tym poprzez prowadzenie działań pozytywnych, takich jak programy tworzenia sieci kontaktów i programy mentorskie, stworzenie odpowiednich warunków i zapewnienie kobietom we wszystkich kategoriach wiekowych równych z mężczyznami szans w odniesieniu do szkoleń, awansu, przekwalifikowania się i ponownego szkolenia, a także takich samych praw emerytalnych i zasiłków dla bezrobotnych, jakie przysługują mężczyznom;
41.
zachęca państwa członkowskie, aby w oparciu o przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych 25  (dyrektywa w sprawie zamówień publicznych) propagowały stosowanie klauzul społecznych w zamówieniach publicznych jako narzędzia umożliwiającego zwiększenie równości kobiet i mężczyzn w przypadkach, gdy istnieją odpowiednie przepisy krajowe mogące stanowić podstawę do zastosowania klauzul społecznych;
42.
podkreśla konieczność zwalczania wszelkich form przemocy uwarunkowanej płcią, w tym przemocy domowej, takiej jak gwałt, okaleczanie narządów płciowych kobiet, niegodziwe traktowanie w celach seksualnych, wykorzystywanie seksualne, molestowanie seksualne, przymusowe wczesne małżeństwa lub małżeństwa dzieci, jak również zjawisko przemocy ekonomicznej; zwraca uwagę na bardzo niepokojącą dużą liczbę przypadków molestowania seksualnego w miejscu pracy 26  i podkreśla, że aby pozycja kobiet została faktycznie wzmocniona, miejsce pracy musi być wolne do wszelkich form dyskryminacji i przemocy; apeluje do UE i państw członkowskich o ratyfikowanie bez zastrzeżeń konwencji stambulskiej oraz o organizowanie kampanii uwrażliwiających społeczeństwo na problem przemocy wobec kobiet i kampanii informacyjnych w tym zakresie, a także o zachęcanie do wymiany dobrych praktyk; zwraca uwagę, że niezależność ekonomiczna kobiet ma kluczowe znaczenie dla ich możliwości wyswobodzenia się z sytuacji przemocy; wzywa zatem państwa członkowskie do zapewnienia systemów zabezpieczenia społecznego w celu wspierania kobiet znajdujących się w takiej sytuacji;
43.
podkreśla, że wzmocnienie pozycji i niezależności kobiet w życiu osobistym, społecznym i gospodarczym jest związane z prawem do decydowania o własnym ciele i seksualności; przypomina, że powszechny dostęp do pełnego zakresu usług i praw dotyczących zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego jest kluczową siłą napędową działań na rzecz zapewnienia równości dla wszystkich;
44.
z zadowoleniem przyjmuje konkluzje 61. sesji Komisji ds. Statusu Kobiet dotyczące wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet w zmieniającym się świecie pracy, w których po raz pierwszy zawarto bezpośrednie i wyraźne powiązanie pomiędzy wzmocnieniem pozycji gospodarczej kobiet a ich zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym oraz prawami reprodukcyjnymi; wyraża jednak ubolewanie, że w porozumieniu całkowicie pomięto kwestię kompleksowej edukacji seksualnej;
45.
podkreśla, że 52 % ludności w Europie to kobiety, lecz stanowią one tylko jedną trzecią liczby osób samozatrudnionych lub wszystkich osób zakładających działalność gospodarczą w UE; podkreśla, że kobiety napotykają również więcej trudności niż mężczyźni w dostępie do finansowania, szkoleń, sieci kontaktów oraz w utrzymaniu równowagi między życiem prywatnym i pracą; zachęca państwa członkowskie do promowania środków i działań służących pomocy i doradztwu dla kobiet, które postanowią zostać przedsiębiorcami, a jednocześnie podkreśla, że niezależność finansowa jest kluczem do zapewnienia równości; wzywa państwa członkowskie do ułatwiania dostępu do kredytów, zmniejszania biurokracji oraz usuwania innych przeszkód piętrzących się przed kobietami rozpoczynającymi działalność gospodarczą; wzywa Komisję do zacieśnienia współpracy z państwami członkowskimi w celu określenia i usunięcia przeszkód na drodze do przedsiębiorczości kobiet oraz zachęcania większej liczby kobiet do podjęcia własnej działalności gospodarczej, między innymi przez ułatwienie dostępu do finansowania, badań rynkowych, szkoleń i sieci wykorzystywanych do celów biznesowych, takich jak WEgate Platform dla kobiet-przedsiębiorców i inne sieci europejskie;
46.
podkreśla, że doskonalenie przez kobiety i dziewczęta umiejętności cyfrowych i znajomości technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz zwiększenie ich udziału w sektorze ICT mogłoby przyczynić się do wzmocnienia ich pozycji gospodarczej i zwiększenia ich niezależności, a w konsekwencji do zmniejszenia ogólnego zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć; wzywa państwa członkowskie i Komisję do wzmożenia starań na rzecz zmniejszenia przepaści cyfrowej między mężczyznami i kobietami, o czym mowa w europejskiej agendzie cyfrowej do roku 2020, przez ułatwianie kobietom dostępu do społeczeństwa informacyjnego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na zwiększenie widoczności kobiet w sektorze cyfrowym;
47.
zwraca uwagę, że choć kobiety stanowią niemal 60 % absolwentów studiów wyższych w UE, to ze względu na ciągle obecne czynniki utrudniające są nadal niedostatecznie reprezentowane w zawodach związanych z naukami ścisłymi, matematyką, technologią informacyjną, inżynierią i powiązanymi dziedzinami; zachęca państwa członkowskie i Komisję do promowania, za pośrednictwem kampanii informacyjnych i uświadamiających, uczestnictwa kobiet w sektorach tradycyjnie postrzeganych jako sektory "męskie", szczególnie w dziedzinie nauki i nowych technologii, między innymi poprzez uwzględnianie kwestii równości płci w agendzie cyfrowej na nadchodzące lata, a także poprzez promowanie uczestnictwa mężczyzn w sektorach tradycyjnie uznawanych za kobiece, zwłaszcza w sektorze opieki i edukacji; podkreśla, że istotne znaczenie ma rozszerzenie ochrony socjalnej i w sektorach, w których kobiety stanowią większość siły roboczej, jak w przypadku pracowników opieki osobistej, świadczących usługi z zakresu sprzątania i pomocy, personelu gastronomicznego i personelu służby zdrowia; podkreśla znaczenie kształcenia i szkolenia zawodowego w zróżnicowaniu ścieżek kariery oraz przedstawieniu kobietom i mężczyznom innych niż tradycyjne możliwości kariery w celu przezwyciężenia segregacji poziomej i pionowej oraz zwiększenia liczby kobiet w organach decyzyjnych w sferze politycznej i gospodarczej;
48.
apeluje do państw członkowskich o środki ustawodawcze i nieustawodawcze mające na celu zagwarantowanie pracownikom praw gospodarczych i społecznych w tzw. sektorach sfeminizowanych; podkreśla znaczenie zapobiegania nadreprezentacji kobiet w zatrudnieniu o niepewnym charakterze oraz przypomina, że należy walczyć z niepewnym charakterem tego rodzaju sektorów, takich jak praca w gospodarstwie domowym czy praca opiekuńcza; stwierdza, że praca w gospodarstwie domowym i usługi świadczone dla gospodarstw domowych, w znacznej mierze wykonywane przez kobiety, często stanowią pracę nierejestrowaną; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały i w dalszym ciągu rozwijały formalny sektor usług dla gospodarstw domowych, również za pośrednictwem europejskiej platformy na rzecz przeciwdziałania pracy nierejestrowanej, oraz by uznały usługi świadczone w gospodarstwie domowym, zatrudnienie rodzinne i domowe usługi opiekuńcze za cenny sektor gospodarczy o potencjale tworzenia miejsc pracy, wymagający lepszych regulacji w państwach członkowskich, tak by zapewnić pracownikom domowym stabilną pozycję oraz by umożliwić rodzinom pełnienie roli pracodawców i dać rodzinom, których członkowie pracują zawodowo, szansę na pogodzenie życia prywatnego i zawodowego;
49.
podkreśla znaczenie edukacji w zwalczaniu stereotypów dotyczących płci; w związku z powyższym apeluje do Komisji o promowanie inicjatyw obejmujących opracowywanie programów szkoleniowych w zakresie równości płci przeznaczonych dla specjalistów w dziedzinie edukacji oraz o zapobieganie powielaniu stereotypów w programach nauczania i materiałach pedagogicznych;
50.
podkreśla znaczenie uwzględniania aspektu płci jako jednego z podstawowych narzędzi opracowywania polityki i przepisów uwzględniających problematykę płci, w tym w dziedzinie zatrudnienia i spraw socjalnych, co skutkuje wzmocnieniem pozycji gospodarczej kobiet; zwraca się do Komisji o wprowadzenie systematycznej oceny wpływu w aspekcie płci; ponownie apeluje, aby Komisja podniosła rangę "Strategicznego zaangażowania na rzecz równouprawnienia płci na lata 2016-2019" i przyjęła je w formie komunikatu; wzywa Komisję do wprowadzenia w następnych wieloletnich ramach finansowych zasady sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci i zaangażowania się w coraz bardziej wnikliwą kontrolę procesów planowania budżetu i wydatków UE, w tym do podjęcia kroków mających na celu poprawę przejrzystości i sprawozdawczości w odniesieniu do sposobu wydatkowania funduszy; apeluje ponownie do Europejskiego Banku Inwestycyjnego o uwzględnienie aspektu równości płci i wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet w ramach działalności prowadzonej w Unii i poza Unią;
51.
wzywa państwa członkowskie, aby uwzględniały perspektywę płci w krajowych strategiach dotyczących umiejętności i rynku pracy oraz by włączały takie środki do krajowych planów działania lub w ramy europejskiego semestru, zgodnie z wytycznymi dotyczącymi zatrudnienia;
52.
podkreśla znaczenie oferowania kobietom na obszarach wiejskich możliwości uczenia się przez całe życie, w tym na przykład poprzez szkolenia międzyzakładowe; podkreśla, że duży odsetek pracowników prowadzących działalność na własny rachunek na obszarach wiejskich jest pozbawiony odpowiedniej ochrony socjalnej, a znaczny udział pracy jest "niewidzialny", co dotyczy w szczególności kobiet; apeluje do państw członkowskich i regionów posiadających uprawnienia ustawodawcze o zapewnienie zabezpieczenia społecznego zarówno mężczyznom, jak i dla kobietom pracującym na obszarach wiejskich; wzywa państwa członkowskie do ułatwienia kobietom sprawiedliwego dostępu do gruntów, zagwarantowania praw własności i dziedziczenia oraz ułatwienia dostępu do kredytów;
53.
zaznacza, że odsetek osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym jest wyższy wśród kobiet niż wśród mężczyzn, w związku z czym podkreśla, że środki mające na celu zwalczanie ubóstwa i wykluczenia społecznego mają szczególny wpływ na wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet; podkreśla, że zapobieganie różnicom w emeryturach kobiet i mężczyzn i wyeliminowanie tych różnic oraz ograniczenie ubóstwa wśród kobiet w podeszłym wieku uzależnione są przede wszystkim od stworzenia warunków umożliwiających kobietom odprowadzanie takich samych składek emerytalnych, co można osiągnąć w drodze większej integracji kobiet na rynku pracy i ochrony równych szans w zakresie płacy, rozwoju kariery i możliwości wykonywania pracy w pełnym wymiarze godzin; apeluje do Komisji i państw członkowskich o zagwarantowanie, by europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne oraz Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych przyczyniły się do ograniczania ubóstwa kobiet w dążeniu do osiągnięcia ogólnego celu strategii "Europa 2020" w zakresie ograniczenia ubóstwa; apeluje do państw członkowskich o zapewnienie, by 20 % europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych przeznaczonych na środki włączenia społecznego było również wykorzystywanych na zwiększenie wsparcia dla małych lokalnych projektów ukierunkowanych na wzmocnienie pozycji kobiet doświadczających ubóstwa i wykluczenia społecznego;
54.
zwraca uwagę, że ubóstwo nadal mierzy się w na podstawie łącznego dochodu gospodarstwa domowego, przy założeniu że wszyscy jego członkowie zarabiają tyle samo i równo dzielą się zasobami; apeluje o zindywidualizowanie uprawnień i obliczeń w oparciu o dochody indywidualne, aby ukazać rzeczywiste rozmiary ubóstwa wśród kobiet;
55.
zwraca uwagę, że stosowanie polityki oszczędnościowej i cięć wydatków w sektorze publicznym (mniejsza dostępność i większe koszty usług opieki nad dziećmi, ograniczenie zakresu usług dla osób w podeszłym wieku i niepełnosprawnych, prywatyzacja i zamykanie szpitali) jest najbardziej niekorzystne dla kobiet, w szczególności w takich dziedzinach jak edukacja, zdrowie i opieka społeczna, ponieważ kobiety stanowią 70 % siły roboczej w sektorze publicznym;
56.
podkreśla, jak ważne jest zwrócenie uwagi na szczególne potrzeby i wieloaspektowe wyzwania niektórych najbardziej narażonych grup, które napotykają szczególne przeszkody w wejściu na rynek pracy; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia tym osobom wczesnego i łatwego dostępu do wysokiej jakości szkoleń, w tym staży, w celu zagwarantowania im pełnej integracji w społeczeństwie i na rynku pracy, przy uwzględnieniu nieformalnych i formalnych umiejętności i kompetencji, talentów i wiedzy; wzywa państwa członkowskie do przyjęcia środków mających na celu zapobieganie dyskryminacji, która szczególnie dotyka kobiety znajdujące się w trudnej sytuacji; podkreśla znaczenie prawidłowego wdrażania dyrektywy 2000/78/WE ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy oraz dyrektywy 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającej w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne 27 ;
57.
wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby egzekwowały istniejące przepisy i strategie dotyczące zatrudnienia oraz doskonaliły ich praktyczne stosowanie, a także by ulepszały te przepisy i strategie, w stosownych przypadkach, w celu chronienia kobiet przed dyskryminacją bezpośrednią i pośrednią, w szczególności w kwestiach takich jak rekrutacja, zatrudnianie, przedłużanie zatrudnienia, szkolenia zawodowe i awans kobiet zatrudnionych zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, jak również w celu zapewnienia kobietom równych szans pod względem wynagrodzeń i rozwoju kariery;
58.
głęboko ubolewa nad faktem, że Rada dotychczas nie przyjęła wniosku z 2008 r. dotyczącego dyrektywy w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na wyznanie lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; wyraża zadowolenie, że Komisja traktuje tę dyrektywę priorytetowo; ponownie wystosowuje apel do Rady o jak najszybsze przyjęcie wniosku;
59.
wzywa Komisję do lepszego gromadzenia konkretnych wskaźników uwzględniających aspekt płci i danych segregowanych według kryterium płci w celu oszacowania wpływu polityki państw członkowskich i UE na równouprawnienie płci;
60.
zwraca uwagę, że nieproporcjonalnie wiele kobiet często nie z własnej woli zatrudnionych jest na niepewnych warunkach; zachęca państwa członkowskie do wdrożenia zaleceń MOP zmierzających do ograniczenia skali niepewnych form zatrudnienia, np. przez ograniczenie sytuacji, w których można stosować umowy niegwarantujące pewności zatrudnienia, oraz skrócenie okresu możliwego zatrudnienia pracowników na podstawie takich umów;
61.
wzywa EIGE do kontynuowania prac nad zestawianiem danych i tabel wyników odnoszących się do aspektu płci we wszystkich stosownych obszarach polityki;

o

o o

62.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.
1 Dz.U. L 204 z 26.7.2006, s. 23.
2 Dz.U. L 180 z 15.7.2010, s. 1.
3 Dz.U. L 348 z 28.11.1992, s. 1.
4 Dz.U. C 137 E z 27.5.2010, s. 68.
5 Dz.U. C 70 E z 8.3.2012, s. 163.
6 Dz.U. L 353 z 28.12.2013, s. 7.
7 Dz.U. C 436 z 24.11.2016, s. 225.
8 Dz.U. C 36 z 29.1.2016, s. 18.
9 Dz.U. C 93 z 9.3.2016, s. 110.
10 Dz.U. C 353 z 27.9.2016, s. 39.
11 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0203.
12 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0226.
13 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0235.
14 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0338.
15 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0360.
16 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0351.
17 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0029.
18 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0073.
19 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0099.
20 3073. posiedzenie Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów, Bruksela, 7 marca 2011 r.
21 Dz.U. L 69 z 8.3.2014, s. 112.
22 Panel wysokiego szczebla ONZ ds. wzmacniania pozycji gospodarczej kobiet - "Nikt nie zostanie pominięty: Wezwanie do działania na rzecz zapewniania równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet" (wrzesień 2016 r.).
23 Zob.: Europejska Konfederacja Związków Zawodowych: "Collective bargaining: our powerful tool to close the gender gap" [Rokowania zbiorowe: nasze ważne narzędzie likwidowania różnicy w wynagrodzeniach między płciami] (2015).
24 Zob.: Broszura Komisji Europejskiej "Gender balance on corporate boards - Europe is cracking the glass ceiling" [Równowaga płci w zarządach spółek - Europa kruszy szklany sufit], październik 2015 r.; Komisja Europejska, DG JUST, "Women in economic decision-making in the EU: Progress report: A Europe 2020 initiative" [Kobiety w procesie podejmowania decyzji gospodarczych w UE: sprawozdanie z postępów: inicjatywa strategii Europa 2020], 2012 r.; Aagoth Storvik i Mari Teigen, "Women on Board: The Norwegian Experience" [Kobiety w zarządach: doświadczenia Norwegii], czerwiec 2010 r.
25 Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65.
26 Badanie FRA dotyczące przemocy wobec kobiet.
27 Dz.U. L 180 z 19.7.2000, s. 22.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2018.346.6

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 października 2017 r. w sprawie wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet w sektorach prywatnym i publicznym w UE (2017/2008(INI)).
Data aktu: 03/10/2017
Data ogłoszenia: 27/09/2018