Czynsze najmu za lokale mieszkalne i użytkowe.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 14 grudnia 1987 r.

w sprawie czynszów najmu za lokale mieszkalne i użytkowe. ^*

Na podstawie art. 15 ust. 4 oraz art. 17 ust. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe (Dz. U. z 1987 r. Nr 30, poz. 165) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Czynsze najmu za lokale mieszkalne i użytkowe oraz wynagrodzenie za lokale zajmowane bez tytułu prawnego w budynkach objętych przepisami Prawa lokalowego są ustalane na zasadach określonych w rozporządzeniu.

2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do lokali:

1) w domach spółdzielni mieszkaniowych,

2) 1 w domach jednorodzinnych i lokali mieszkalnych zamieszkiwanych przez właścicieli lub ich osoby bliskie,

3) mieszkalnych w domach stanowiących własność osób fizycznych, jeżeli zostały oddane w najem w drodze umowy po dniu 31 grudnia 1987 r.,

4) w domach mieszkalno-pensjonatowych, jeżeli właściciel, jego pełnoletnie dzieci lub rodzice mieszkają w tym domu i prowadzą w nim pensjonat,

5) 2 mieszkalnych w domach pozostających w zarządzie jednostek organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych,

6) wynajmowanych przedstawicielstwom dyplomatycznym, urzędom konsularnym państw obcych oraz innym osobom i instytucjom będącym osobami zagranicznymi

oraz do garaży.

3. Wysokość czynszu najmu za lokale wymienione w ust. 2 pkt 5 i 6 określają odrębne przepisy.

§  2.

1. Najemcy lokali opłacają czynsz najmu według stawek miesięcznych za 1 m² powierzchni użytkowej.

2. Przez powierzchnię użytkową lokalu mieszkalnego rozumie się powierzchnię wszystkich pomieszczeń znajdujących się w lokalu, bez względu na ich przeznaczenie i sposób używania, tj. pokoi, kuchni, spiżarni, przedpokoi, alków, holi, korytarzy, łazienek oraz innych pomieszczeń służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom najemcy. Nie uważa się za powierzchnię użytkową lokalu mieszkalnego powierzchni balkonów, tarasów, loggi, antresol, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, strychów, piwnic i komórek przeznaczonych na przechowywanie opału.

3. Przez powierzchnię użytkową lokalu użytkowego rozumie się powierzchnię wszystkich znajdujących się w nim pomieszczeń oraz pomieszczeń przynależnych, tj. kuchni, przedpokoi, korytarzy, łazienek, ubikacji, spiżarni, alków, piwnic, zamkniętych pomieszczeń składowych, garaży, komórek, z wyjątkiem antresol, pawlaczy, szaf i schowków w ścianach.

4. Obmiaru powierzchni użytkowej lokalu dokonuje się w świetle wyprawionych przegród pionowych (ścian) przy zachowaniu innych zasad obmiaru powierzchni budynków, określonych w odrębnych przepisach.

§  3.

1. Wysokość czynszu najmu i opłat za świadczenia związane z wyposażeniem i eksploatacją lokalu oraz dane dotyczące powierzchni lokalu powinny być określone w umowie najmu, a jeżeli stosunek najmu wynika z ostatecznej decyzji administracyjnej o przydziale lokalu - w pisemnym stwierdzeniu przedmiotu i warunków najmu.

2. Jeżeli w czasie trwania stosunku najmu nastąpi zmiana stawek czynszowych lub zmiana okoliczności mających wpływ na wysokość czynszu najmu, wynajmujący określa wysokość czynszu najmu stosownie do zmienionych stawek i okoliczności. Najemca jest obowiązany bezzwłocznie zawiadomić wynajmującego o okolicznościach uzasadniających zmianę wysokości czynszu.

3. Czynsz najmu, obliczony w związku ze zmianą stawek czynszowych lub zmianą okoliczności mających wpływ na jego wysokość, obowiązuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiły okoliczności uzasadniające zmianę czynszu. Wynajmujący jest obowiązany zawiadomić najemcę na piśmie o wszelkich zmianach w obliczaniu czynszu.

§  4.

1. Spory w sprawach dotyczących wysokości czynszu rozstrzygają w drodze decyzji terenowe organy administracji państwowej.

2. Do czasu rozstrzygnięcia sporu o wysokość czynszu najemca jest obowiązany uiszczać go w wysokości płaconej do dnia sporu, a gdy spór powstaje przy ustalaniu czynszu za nowo obejmowany lokal - w wysokości nie kwestionowanej przez najemcę.

§ 5. W sprawach dotyczących wynagrodzenia za korzystanie z lokalu bez tytułu prawnego stosuje się odpowiednio przepisy § 4.

§ 6. Wysokość odsetek za zwłokę w uiszczaniu czynszu najmu ustala się na 5% w stosunku miesięcznym, z tym że za okresy nie przekraczające 15 dni odsetek nie dolicza się, a za okresy przekraczające 15 dni dolicza się odsetki przypadające za pełny miesiąc.

§  7.

1. Jeżeli niektóre pomieszczenia w lokalu służą celom użytkowym, a inne mieszkalnym, czynsz oblicza się dla każdej części lokalu według właściwych stawek. Od pomieszczeń przynależnych oblicza się czynsz w zależności od tego, na jakie cele te pomieszczenia są wykorzystywane.

2. Jeżeli pomieszczenie jest wykorzystywane równocześnie do celów użytkowych i mieszkalnych, stosuje się stawki czynszu odpowiadające zasadniczemu przeznaczeniu pomieszczenia.

§  8.

1. Najemcy lokali mieszkalnych opłacają czynsz najmu według stawek miesięcznych za 1 m² powierzchni użytkowej, ustalonych stosownie do tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. W razie najmu poszczególnych pomieszczeń w jednym lokalu mieszkalnym przez dwóch lub więcej najemców, za pomieszczenia używane wspólnie najemcy opłacają czynsz proporcjonalnie do powierzchni zajmowanej oddzielnie przez każdego z nich.

3. Najemcy lokali mieszkalnych w budynkach położonych na terenie państwowego gospodarstwa leśnego opłacają czynsz najmu w wysokości 50% stawek, o których mowa w ust. 1.

4. Za budynki, o których mowa w ust. 3 uważa się budynki przedsiębiorstw lasów państwowych oraz parków narodowych.

5. Przepisy ust. 1-3 nie dotyczą najemców lokali zwolnionych od płacenia czynszu na podstawie odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy.

6. 3 Najemcy mieszkań zakładowych, z którymi stosunek pracy został rozwiązany, a którym nie przysługuje prawo do lokalu zamiennego, opłacają czynsz najmu według stawki ustalonej dla danego lokalu, podwyższonej o 200%.

7. Przepisu ust. 6 nie stosuje się do osób, które w chwili objęcia lokalu w najem nie były zatrudnione w zakładzie pracy dysponującym tym lokalem oraz do ich następców prawnych.

§  9.

1. Za pokój (pokoje) o powierzchni 6m² i większej, stanowiący nadwyżkę powierzchni mieszkalnej, najemca opłaca czynsz najmu według stawki ustalonej dla danego lokalu, podwyższonej o 200%.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do:

1) najemców mieszkań zakładowych, których charakter wymaga zajmowania mieszkania w określonym budynku lub zespole budynków,

2) najemców, którzy ukończyli 75 lat życia, zamieszkujących samotnie lub tylko ze współmałżonkiem albo z osobą bliską, która również ukończyła 75 lat życia, jeżeli nadwyżka stanowi nie więcej niż 1 pokój,

3) lokali przystosowanych zgodnie z obowiązującymi przepisami do potrzeb zamieszkujących w nich osób o ograniczonej sprawności fizycznej,

4) najemców, którzy posiadają nadwyżkę powierzchni mieszkalnej w postaci jednego pokoju w lokalach otrzymanych w wyniku zamiany dokonanej przez terenowy organ administracji państwowej, jeżeli w poprzednio zajmowanym lokalu występowała nadwyżka powierzchni mieszkalnej w postaci co najmniej dwóch pokoi,

5) najemców, o których mowa w § 8 ust. 6,

6) pokoi oddanych w podnajem studentom lub uczniom szkół ponadpodstawowych i pomaturalnych na podstawie umowy zgłoszonej przez najemcę terenowemu organowi administracji państwowej.

3. Pokój stanowi nadwyżkę, jeżeli w pozostałych pokojach najemca ma zapewnioną powierzchnię przysługującą według normy 10 m² na osobę oraz z tytułu dodatkowej powierzchni mieszkalnej albo uprawnień do dodatkowych norm lub pokoi.

§  10.

1. 4 Osoby korzystające bez tytułu prawnego z lokalu mieszkalnego, do którego miałyby zastosowanie stawki czynszu określone w rozporządzeniu, opłacają do czasu opróżnienia lokalu wynagrodzenie miesięczne według stawek za 1 m² powierzchni użytkowej ustalonych na podstawie tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia, podwyższonych o 200%, a w razie samowolnego zajęcia lokalu - o 400%.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do osoby, której przysługuje prawo do otrzymania lokalu zamiennego, chyba że odmówiła dobrowolnego przeniesienia się do wskazanego lokalu zamiennego.

3. W razie śmierci osoby, o której mowa w ust. 2, przepis ten stosuje się do osób bliskich, które stale zamieszkiwały wspólnie z tą osobą.

§  11.

1. Najemcy lokali użytkowych opłacają czynsz najmu według stawek miesięcznych za 1 m² powierzchni użytkowej, ustalonych przez rady narodowe stopnia podstawowego w granicach stawek określonych w tabeli stanowiącej załącznik nr 2 do rozporządzenia.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do lokali użytkowych wykorzystywanych na pracownie twórców.

3. Najemcy zajmują lokale, o których mowa w ust. 2, opłacają czynsz najmu według stawek miesięcznych za 1 m² powierzchni użytkowej, ustalonych stosownie do tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia.

4. Najemcy korzystający z pomieszczeń o charakterze inwentarskim lub służących do przechowywania płodów rolnych, narzędzi i maszyn rolniczych opłacają czynsz według stawki miesięcznej stanowiącej 10% stawki bazowej czynszu za lokale mieszkalne.

§ 12. Osoby korzystające bez tytułu prawnego z lokalu użytkowego, do którego miałyby zastosowanie stawki czynszu określone w rozporządzeniu, opłacają do czasu opróżnienia lokalu wynagrodzenie miesięczne według tych stawek, podwyższonych o 200%.

§  13.

1. Stawki czynszu ustalone w załączniku nr 2 do rozporządzenia dotyczą lokali, których wysokość pokrywa się z wymiarami jednej kondygnacji budynku.

2. Za podstawę obliczania czynszu za lokal lub jego część o wysokości odpowiadającej wymiarom dwóch lub więcej kondygnacji budynku, w którym lokal znajduje się, przyjmuje się taką powierzchnię, jaka wypada z pomnożenia powierzchni tego lokalu przez liczbę kondygnacji. Pełne stawki stosuje się jednak tylko do powierzchni pierwszej kondygnacji. W stosunku do powierzchni, jaka przypada na dalsze kondygnacje, stawki czynszu obniża się o 70%.

3. Jeżeli lokal nie pokrywa się ściśle z wymiarami kondygnacji budynku, za wysokość odpowiadającą jednej kondygnacji przyjmuje się 4 m. W stosunku do tej części lokalu, której wysokość wynosi poniżej 4 m, stawkę czynszu obniża się proporcjonalnie do różnicy wysokości.

§  14.

1. Jeżeli przedmiotem najmu na cele użytkowe jest cały budynek, czynsz najmu obniża się o 50%, gdy najemca w drodze umowy zobowiąże się do wykonywania remontów bieżących i kapitalnych.

2. Najemca traci prawo do obniżki, o której mowa w ust. 1, jeżeli nie wykona remontów w terminie określonym przez strony.

§  15.

1. Wpływy z czynszu najmu przeznacza się na pokrywanie kosztów eksploatacji i remontów bieżących budynków oraz dźwigów osobowych.

2. Za koszty eksploatacji budynków i dźwigów osobowych uważa się wydatki związane ze zwykłym zarządem nieruchomością, a w szczególności wydatki na utrzymanie czystości, wywóz śmieci, usuwanie fekalii, oczyszczanie ulic i podwórzy, kanalizację, oświetlenie i ogrzewanie pomieszczeń służących do wspólnego użytku (korytarze, klatki schodowe, ubikacje), oczyszczanie kominów, utrzymywanie zieleńców, płace administratora i dozorcy, należne właścicielowi kwoty z tytułu osobistego prowadzenia zarządu, materiały kancelaryjne związane z administracją, ubezpieczenie nieruchomości, usługi pocztowo-telekomunikacyjne i utrzymanie zarządu przedsiębiorstw gospodarki mieszkaniowej. Nie zalicza się do kosztów eksploatacji grzywien i kar pieniężnych.

3. Za koszty remontu bieżącego budynku uważa się wydatki na konserwację i naprawy konieczne do utrzymania budynku oraz jego otoczenia w należytym stanie, a w szczególności wydatki na konserwację i naprawy pokrycia dachowego, rynien i rur spustowych, przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych, instalacji centralnego ogrzewania, ciepłej wody, gazowych i hydroforów, dźwigów osobowych, urządzeń przeciwpożarowych, pomieszczeń przeznaczonych do ogólnego użytku oraz powierzchni komunikacyjnej. Nie uważa się za remont bieżący napraw lokalu i wymiany elementów jego wyposażenia obciążających najemcę.

§  16.

1. Organy sprawujące nadzór nad wynajmującymi budynki i lokale, będącymi jednostkami gospodarki uspołecznionej, kontrolują zgodność gospodarowania wpływami czynszowymi z obowiązującymi przepisami.

2. Terenowe organy administracji państwowej sprawują kontrolę, o której mowa w ust. 1, w stosunku do wynajmujących lokale w budynkach stanowiących własność osób fizycznych lub prawnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej.

§ 17. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o terenowym organie administracji państwowej bez bliższego określenia, rozumie się przez to terenowy organ administracji państwowej o właściwości szczególnej do spraw gospodarki mieszkaniowej stopnia podstawowego.

§ 18. Z zastrzeżeniem § 19 tracą moc:

1) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 1983 r. w sprawie czynszów najmu za lokale mieszkalne i użytkowe (Dz. U. Nr 38, poz. 174 i z 1985 r. Nr 43, poz. 207),

2) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 czerwca 1984 r. w sprawie czynszów najmu lokali w budynkach położonych na terenie państwowych gospodarstw rolnych, przedsiębiorstw mechanizacji rolnictwa oraz państwowego gospodarstwa leśnego (Dz. U. Nr 33, poz. 179).

§ 19. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1988 r., z tym że do dnia 31 stycznia 1988 r. najemcy lokali mieszkalnych i użytkowych opłacają czynsz najmu według stawek miesięcznych za 1 m² powierzchni użytkowej, ustalonych na zasadach określonych w dotychczasowych przepisach.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

  ⁵ TABELA CZYNSZÓW ZA LOKALE MIESZKALNE

Stawka bazowa czynszu za 1 m² powierzchni użytkowej wynosi miesięcznie 12 gr.

Czynniki dodatkowe wpływające na poziom czynszu
obniżające stawkę bazową 1)	% obniżki w stosunku do stawki bazowej	podwyższające stawkę bazową za wyposażenie mieszkania w	% podwyżki w stosunku do stawki bazowej
mieszkanie w budynku substandardowym 2)	30%	w.c. 6)	30%
mieszkanie bez urządzeń wodociągowych lub kanalizacyjnych 3)	30%	łazienkę 7)	30%
mieszkanie w suterenie	30%	centralne ogrzewanie 8)	30%
mieszkanie powyżej 5 kondygnacji w budynku bez windy	30%	gaz przewodowy	30%
mieszkanie wspólne 4)	30%
mieszkanie z kuchnią bez bezpośredniego oświetlenia naturalnego	20%
mieszkanie w budynku położonym w odległości ponad 3 km od sklepu lub szkoły podstawowej 5)	30%
mieszkanie w budynku bez instalacji elektrycznej	50%

______

¹⁾ Obniżenie czynszu może nastąpić tylko z tytułu jednego czynnika; w wypadku natomiast mieszkań w budynkach położonych na terenie państwowego gospodarstwa leśnego - z tytułu dwóch czynników.

²⁾ Budynki, które ze względu na zły stan techniczny zostały przeznaczone do rozbiórki decyzją terenowego organu administracji państwowej.

³⁾ Przez urządzenia wodociągowo-kanalizacyjne rozumie się również lokalne urządzenia wodociągowe (hydrofor) i kanalizacyjne (szambo).

⁴⁾ Dotyczy mieszkań, o których mowa w § 8 ust. 2 rozporządzenia.

⁵⁾ Dotyczy budynków położonych na terenie państwowego gospodarstwa leśnego.

⁶⁾ Przez w.c. rozumie się doprowadzoną do łazienki lub wydzielonego pomieszczenia instalację wodociągowo-kanalizacyjną, umożliwiającą podłączenie muszli sedesowej i spłuczki; dotyczy również w.c. przynależnego do lokalu, położonego poza lokalem na tej samej kondygnacji.

⁷⁾ Przez łazienkę rozumie się wydzielone w mieszkaniu pomieszczenie posiadające stałe instalacje: wodociągowo-kanalizacyjną, ciepłej wody dostarczanej centralnie bądź z urządzeń zainstalowanych w lokalu lub inne, umożliwiające podłączenie wanny, brodzika, baterii, piecyka kąpielowego (gazowego, elektrycznego, bojlera itp.).

⁸⁾ Dotyczy ogrzewania energią cieplną dostarczaną z elektrociepłowni, ciepłowni i kotłowni lokalnych (osiedlowych i domowych).

ZAŁĄCZNIK Nr  2

  ⁶ TABELA CZYNSZÓW ZA LOKALE UŻYTKOWE

Stawka bazowa czynszu ¹) za 1 m² powierzchni użytkowej wynosi miesięcznie 5 do 30 gr.

Lp.	Czynniki obniżające stawkę bazową	% obniżki
1	Lokal w budynku substandardowym 2)	10%
2	Lokal bez urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych 3)	10%
3	Lokal położony w kondygnacji podziemnej	10%

______

¹⁾ Stawka bazowa powinna być ustalana w zależności od rodzaju działalności i położenia budynku.

²⁾ Budynek, który ze względu na zły stan techniczny przeznaczony został do rozbiórki decyzją terenowego organu administracji państwowej.

³⁾ Przez urządzenia wodociągowo-kanalizacyjne rozumie się również lokalne urządzenia wodociągowe (hydrofor) i kanalizacyjne (szambo).

* Występujące w tekście wartości pieniężne zostały podane po ich przeliczeniu zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U.94.84.386).

1 § 1 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 27 grudnia 1988 r. (Dz.U.88.42.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 marca 1989 r.

2 § 1 ust. 2 pkt 5 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 11 grudnia 1989 r. (Dz.U.89.67.409) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1990 r.

3 § 8 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 stycznia 1991 r. (Dz.U.91.9.33) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 marca 1991 r.

4 § 10 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 22 stycznia 1991 r. (Dz.U.91.9.33) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 marca 1991 r.

5 Załącznik nr 1 zdanie wstępne:

- zmienione przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 27 grudnia 1988 r. (Dz.U.88.42.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 marca 1989 r.

- zmienione przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 11 grudnia 1989 r. (Dz.U.89.67.409) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1990 r.

- zmienione przez § 1 rozporządzenia z dnia 30 lipca 1990 r. (Dz.U.90.51.304) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1990 r.

- zmienione przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 22 stycznia 1991 r. (Dz.U.91.9.33) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 marca 1991 r.

- zmienione przez § 1 rozporządzenia z dnia 21 kwietnia 1992 r. (Dz.U.92.36.153) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 1992 r.

6 Załącznik nr 3 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 11 grudnia 1989 r. (Dz.U.89.67.409) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1990 r.

• Identyfikator: Dz.U.1987.40.230
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Czynsze najmu za lokale mieszkalne i użytkowe.
• Data aktu: 14/12/1987
• Data ogłoszenia: 29/12/1987
• Data wejścia w życie: 01/01/1988