Wydzielenie powszechnych kas oszczędności z Narodowego Banku Polskiego i utworzenie Powszechnej Kasy Oszczędności - banku państwowego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 7 września 1987 r.
w sprawie wydzielenia powszechnych kas oszczędności z Narodowego Banku Polskiego i utworzenia Powszechnej Kasy Oszczędności - banku państwowego. *

Na podstawie art. 63 i 95 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 7, poz. 56 i z 1983 r. Nr 71, poz. 318) oraz art. 52 pkt 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej (Dz. U. z 1987 r. Nr 12, poz. 77) zarządza się, co następuje:
§  1.
Wydziela się z Narodowego Banku Polskiego, zwanego dalej "NBP", powszechne kasy oszczędności i tworzy Powszechną Kasę Oszczędności - bank państwowy, zwaną dalej "PKO".
§  2.
1.
Wydzieleniu z NBP podlegają:
1)
powszechne kasy oszczędności,
2)
wchodzące w skład centrali NBP departamenty oraz wchodzące w skład oddziałów okręgowych NBP komórki organizacyjne, wykonujące zadania w zakresie obsługi obrotu oszczędnościowego, udzielania kredytów osobom fizycznym i kredytów na cele budownictwa mieszkaniowego oraz nadzoru nad działalnością powszechnych kas oszczędności.
2.
Jednostki i komórki organizacyjne, o których mowa w ust. 1, zostają włączone do PKO.
§  3.
1.
PKO wykonuje zadania określone w Prawie bankowym, a w szczególności:
1)
gromadzi i przechowuje wkłady oszczędnościowe,
2)
kredytuje budownictwo mieszkaniowe,
3)
udziela innych niż określone w pkt 2 kredytów osobom fizycznym, jednostkom gospodarki uspołecznionej oraz jednostkom gospodarki nie uspołecznionej,
4)
prowadzi obsługę walutowo-dewizową osób fizycznych i osób prawnych.
2.
PKO jest bankiem dewizowym w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego.
3.
PKO realizuje zadania wynikające z art. 64 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 20, poz. 108, z 1981 r. Nr 17, poz. 82 i z 1982 r. Nr 7, poz. 56), dotyczące Banku Gospodarstwa Krajowego.
§  4.
PKO działa na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Siedzibą PKO jest miasto stołeczne Warszawa.
§  5.
Do zakresu działania PKO należy w szczególności:
1)
przyjmowanie i obsługa wkładów oszczędnościowych oraz wydawanie dokumentów stanowiących dowody posiadania wkładów,
2)
otwieranie i prowadzenie rachunków bankowych oraz przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych osób fizycznych, jednostek gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej oraz organizacji społecznych,
3)
udzielanie kredytów i pożyczek pieniężnych osobom fizycznym, spółdzielniom budownictwa mieszkaniowego, a także innym jednostkom gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej oraz organizacjom społecznym prowadzącym działalność gospodarczą,
4)
prowadzenie obsługi walutowo-dewizowej oraz otwieranie i prowadzenie rachunków w walutach obcych dla osób fizycznych i prawnych,
5)
prowadzenie bankowej obsługi pożyczek państwowych oraz obligacji,
6)
wykonywanie innych czynności określonych w statucie PKO.
§  6.
PKO korzysta ze zwolnień od opłat sądowych i opłat skarbowych oraz od podatków, z wyjątkiem podatku dochodowego, który wynosi 45% podstawy opodatkowania.
§  7.
Z dniem utworzenia PKO
1)
w zakresie zadań przejętych z NBP wstępuje w prawa i obowiązki strony umów zawartych z osobami fizycznymi, jednostkami gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej oraz organizacjami społecznymi,
2)
przejmuje z NBP aktywa i pasywa związane z zadaniami, o których mowa w pkt 1,
3)
wstępuje w miejsce NBP w prawa i obowiązki strony umów dotyczących
a)
korzystania z usług państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" przy obsłudze obrotu oszczędnościowego i rozliczeń pieniężnych ludności,
b)
prowadzenia w uspołecznionych zakładach pracy agencji powszechnych kas oszczędności,
c)
innych spraw, które przechodzą z zakresu działania NBP do zakresu działania PKO.
§  8.
1.
W zakresie określonym w § 7 PKO przejmuje z mocy prawa wierzytelności i długi NBP, który zostaje zwolniony z zobowiązań.
2.
Hipoteki, poręczenia i prawa zastawu ustanowione dla zabezpieczenia zobowiązań i wierzytelności NBP nie wygasają, lecz przysługują nadal PKO, jeżeli stała się wierzycielem lub przeciwko PKO, jeżeli stała się dłużnikiem.
3.
W stosunku do zabezpieczeń będących przedmiotem wpisu do księgi wieczystej lub rejestru publicznego przejście zostanie uwidocznione na jednostronny wniosek osoby uprawnionej. Wniosek taki, zaopatrzony w zaświadczenie PKO o przejściu zabezpieczenia, stanowi podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Wnioski takie oraz czynności w postępowaniu dotyczącym prowadzenia księgi wieczystej i rejestrów są wolne od wszelkich opłat.
4.
Przejście praw i obowiązków, o których mowa w ust. 1, nie pozbawia dłużnika praw wynikających z przepisów art. 513 i 524 Kodeksu cywilnego.
§  9.
1.
Pracownicy jednostek i komórek organizacyjnych NBP określonych w § 2 ust. 1 stają się z mocy prawa pracownikami PKO.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracowników jednostek i komórek organizacyjnych NBP nie wymienionych w § 2 ust. 1 przechodzących do pracy w PKO w celu zapewnienia wykonania zadań przejętych przez ten bank. Listę tych pracowników ustali Prezes NBP.

Pracowników PKO dotyczą prawa i odpowiednio obowiązki określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 października 1983 r. w sprawie praw i obowiązków pracowników Narodowego Banku Polskiego (Dz. U. Nr 64, poz. 290).

§  10.
1.
NBP przekaże PKO z funduszów własnych:
1)
kwotę 500.000 zł z funduszu statutowego NBP na fundusz statutowy PKO,
2)
część funduszu środków trwałych stanowiących pokrycie wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz innych wartości trwałych przejętych przez PKO,
3)
kwotę 500.000 zł z funduszu rezerwowego NBP na fundusz rezerwowy PKO.
2.
Prezes NBP w porozumieniu z Prezesem PKO ustali zasady przekazania do PKO części środków funduszu dewizowego, funduszu postępu techniczno-ekonomicznego, funduszów premiowego i zapomóg, zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego oraz środków na inwestycje.
§  11.
1.
Wydziela się z NBP i przekazuje PKO składniki majątku ujęte w bilansach powszechnych kas oszczędności.
2.
Prezes NBP ustali zasady podziału innych składników majątku NBP przejmowanych przez PKO.
3.
Przekazanie przez NBP majątku, o którym mowa w ust. 1 i 2, następuje nieodpłatnie.
4.
Prezes NBP powoła komisję do przeprowadzenia inwentaryzacji majątku NBP przekazywanego PKO oraz w celu dokonania szczegółowego podziału składników tego majątku, jak również zobowiązań i wierzytelności NBP między NBP i PKO.
§  12.
1.
NBP zapewni PKO korzystanie z:
1)
usług informatycznych NBP,
2)
obsługi zobowiązań bankowych,
3)
usług w zakresie zasilania w znaki pieniężne druki wartościowe oraz transportu, remontów i konserwacji maszyn i urządzeń.
2.
Zasady świadczenia usług, o których mowa w ust. 1, zostaną ustalone wspólnie przez Prezesów NBP i PKO.
§  13.
Prezesi NBP i PKO w porozumieniu z organizacjami związkowymi oraz radami pracowniczymi obu banków ustalą zasady korzystania przez pracowników PKO z bazy wczasowej i kolonijnej, a także zasady prowadzenia działalności socjalno-bytowej i mieszkaniowej oraz rozliczeń z tych tytułów.
§  14.
Przepisy wykonawcze oraz zarządzenia wewnętrzne, instrukcje służbowe i regulaminy wydane przez Prezesa NBP w zakresie zadań przejętych przez PKO pozostają w mocy do czasu wydania przepisów odrębnych, jeśli nie są sprzeczne z przepisami rozporządzenia.
§  15.
1.
Prezes NBP zapewni zorganizowanie i uruchomienie działalności PKO od dnia 1 listopada 1987 r.
2.
Wydzielenie z NBP i przekazanie PKO składników majątku nastąpi według stanu na dzień 31 grudnia 1987 r. w oparciu o bilans roczny za rok 1987, który sporządzi NBP.
§  16.
Prezes NBP ustala wysokość lokat obowiązkowych PKO oraz oprocentowanie tych lokat.
§  17.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Występujące w tekście wartości pieniężne zostały podane po ich przeliczeniu zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U.94.84.386).

Rozporządzenie utraciło moc w części wydanej na podstawie art. 52 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej (Dz.U.87.12.77) w związku ze skreśleniem art. 52 tej ustawy przez art. 23 pkt 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.89.3.12), z dniem 7 lutego 1989 r.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1987.29.159

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wydzielenie powszechnych kas oszczędności z Narodowego Banku Polskiego i utworzenie Powszechnej Kasy Oszczędności - banku państwowego.
Data aktu: 07/09/1987
Data ogłoszenia: 01/10/1987
Data wejścia w życie: 01/10/1987