Zasady uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrona tych parków i zarządzanie nimi.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ADMINISTRACJI, GOSPODARKI TERENOWEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA
z dnia 5 września 1980 r.
w sprawie zasad uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrony tych parków i zarządzania nimi.

Na podstawie art. 47 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. Nr 3, poz. 6) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Ochronie jako parki wiejskie podlegają tereny położone na obszarach wsi, pokryte drzewostanem o charakterze parkowym, stanowiące własność lub będące w użytkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej, a nie objęte przepisami o ochronie zabytków.
2.
Przez "drzewostan o charakterze parkowym" rozumie się zespoły drzew i innej roślinności, ukształtowane funkcjonalnie i plastycznie w ogród mający wartość historyczną, przestrzennoplastyczną lub przyrodniczą. Ukształtowanie ogrodu może tworzyć kompozycję roślinności, rzeźby terenu, wody i elementów architektonicznych.
3.
Za park wiejski mogą być uznane i objęte związaną z tym ochroną tereny położone na obszarach wsi, stanowiące także własność osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej, pokryte drzewostanem o charakterze parkowym obejmującym starodrzew; nie dotyczy to jednak terenów zadrzewionych drzewami owocowymi i terenów służących celom kultu religijnego oraz cmentarzy.
§  2.
Za park wiejski może być uznany teren obejmujący pozostałości drzewostanów i zagospodarowania, o którym mowa w § 1, jeżeli stan i zakres tych pozostałości pozwala na odtworzenie zadrzewień i ich charakteru.
§  3.
Uznanie za park wiejski powinno następować w miarę możliwości na warunkach uzgodnionych z właścicielem lub użytkownikiem terenu.
§  4.
1.
Park wiejski podlega ochronie polegającej na:
1)
zakazie dokonywania wszelkich zmian zagospodarowania parku, powodujących naruszenie jego układu przestrzennego,
2)
zakazie wznoszenia na terenie parku lub w jego otoczeniu budowli albo wykonywania robót budowlanych, które mogłyby szkodzić roślinności parkowej,
3)
usunięciu z parku obiektów budowlanych i urządzeń wpływających szkodliwie na jego stan,
4)
zakazie prowadzenia na obszarze parku określonych rodzajów działalności,
5)
niezbędnej odnowie i pielęgnacji roślinności znajdującej się w parku oraz konserwacji jego urządzeń.
2.
Szczegółowy sposób wykonywania ochrony parku wiejskiego określi uchwała rady narodowej stopnia wojewódzkiego ustanawiająca park wiejski.
§  5.
1.
Pielęgnacja roślinności znajdującej się na terenie parku wiejskiego powinna zapewnić dobry stan drzew i krzewów, w szczególności przez ochronę przed chorobami i szkodnikami, zapobieganie procesom próchnienia drzew i hamowanie tych procesów, usuwanie suchych konarów i gałęzi, wzmacnianie koron drzew i inne tego rodzaju zabiegi.
2.
W parku wiejskim mogą być usuwane tylko drzewa martwe oraz drzewa słabe, zamierające oraz samosiewy naruszające przestrzenny i gatunkowy charakter parku.
3.
Odnowa roślinności w parku wiejskim nie może spowodować zmiany jego charakteru.
§  6.
Park wiejski powinien służyć zaspokojeniu potrzeb społecznych, zwłaszcza z zakresu kultury i wypoczynku.
§  7.
1.
Właściwe wykorzystanie parku wiejskiego zapewnia terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego.
2.
Terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego ustali regulamin korzystania z parku wiejskiego z uwzględnieniem wymagań jego ochrony, o których mowa w § 4, oraz powierzy sprawowanie zarządu tym parkiem podległej sobie jednostce organizacyjnej, a w razie braku takiej jednostki określi inny sposób zarządzania parkiem wiejskim.
§  8.
1.
Teren parku wiejskiego stanowiący własność osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej podlega zarządowi właścicieli gruntów, jeżeli wyrażą na to zgodę.
2.
Jeżeli właściciele gruntów, o których mowa w ust. 1, nie wyrażą zgody na sprawowanie zarządu parkiem albo park wiejski obejmuje tereny stanowiące własność lub będące w użytkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej i własność osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej, terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego określa sposób zarządzania całym obszarem parku.
§  9.
1.
Zarządca parku wiejskiego dba o utrzymanie w należytym stanie parku, troszczy się o właściwe jego zagospodarowanie i prawidłowe wykonywanie wymaganej ochrony.
2.
W szczególności zarządca parku wiejskiego jest obowiązany:
1)
w miarę potrzeby ogrodzić teren parku,
2)
dbać o dobry stan drzew, trawników, kwietników, dróg i ścieżek,
3)
dbać o porządek i czystość oraz właściwy stan wód znajdujących się na terenie parku,
4)
czuwać nad wykonywaniem obowiązujących dla terenu parku nakazów i zakazów.
3.
Zarządca parku wiejskiego na pokrycie kosztów zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, może korzystać w miarę potrzeby ze środków Funduszu Ochrony Środowiska.
§  10.
Terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego oraz zarządcy parków wiejskich współdziałają w sprawach związanych z wykonywaniem przepisów rozporządzenia z wojewódzkimi konserwatorami zabytków oraz z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym i Ligą Ochrony Przyrody.
§  11.
Terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego inicjują, organizują i popierają działalność społeczną zmierzającą do podejmowania czynów społecznych mających na celu porządkowanie parków wiejskich i zapewnienie właściwego ich stanu.
§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1980.21.80

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zasady uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrona tych parków i zarządzanie nimi.
Data aktu: 05/09/1980
Data ogłoszenia: 29/09/1980
Data wejścia w życie: 29/09/1980