Prowadzenie ksiąg zwierząt zarodowych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROLNICTWA
z dnia 18 października 1977 r.
w sprawie prowadzenia ksiąg zwierząt zarodowych. *

Na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 2 grudnia 1960 r. o hodowli zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 1960 r. Nr 54, poz. 310 i z 1963 r. Nr 22, poz. 113) zarządza się, co następuje:
§  1.
1. 1
Księgi zwierząt zarodowych, zwane dalej "księgami", prowadzi się dla koni, bydła, trzody chlewnej i owiec - odrębnie dla każdej płci.
2.
Do celów eksperymentalnych mogą być prowadzone księgi zwierząt gatunków, ras odmian i typów, nie wymienionych w rozporządzeniu, jak również księgi zwierząt pochodzących z krzyżowania.
§  2.
1.
Zwierzę może być wpisane do księgi, jeżeli:
1)
jest zdrowe, prawidłowo zbudowane i wyrośnięte,
2)
odpowiada przepisom o rejonizacji zwierząt gospodarskich oraz warunkom określonym w rozporządzeniu.
2.
Zwierzę importowane może być wpisane do księgi, jeżeli:
1)
odpowiada warunkom określonym w ust. 1,
2)
instytucja właściwa do spraw hodowli kraju eksportującego wyda świadectwo stwierdzające, że pochodzi ono od rodziców wpisanych do ksiąg zwierząt zarodowych danego kraju.
3.
Zwierzęta wpisane do ksiąg podlegają oznakowaniu, z wyjątkiem koni, które opisuje się.
§  3.
Do ksiąg wpisuje się:
1) 2
konie ras: małopolskiej, wielkopolskiej, śląskiej, szlachetnych półkrwi, huculskiej, konika polskiego oraz zimnokrwistych:
a)
klacze, które urodziły co najmniej jedno źrebię lub są źrebne,
b)
ogiery, które ukończyły 30 miesięcy życia,
2)
bydło ras: czarno-białej, czerwono-białej, polskiej czerwonej, simentalskiej, jersey, duńskiej czerwonej i charolaise:
a)
krowy, które ukończyły co najmniej jedną laktację,
b)
buhaje (z zastrzeżeniem § 6 ust. 2), które ukończyły 12 miesięcy życia,
3)
trzodę chlewną ras: wielkij białej polskiej, polskiej białej zwisłouchej, puławskiej, złotnickiej białej, złotnickiej pstrej i hampshire:
a)
lochy, które odchodowały co najmniej jeden miot prosiąt,
b)
knury (z zastrzeżeniem § 6 ust. 2), które ukończyły 6 miesięcy życia,
4)
owce (maciorki i tryki) ras i typów: merynosa polskiego, polskiej owcy nizinnej, polskiej owcy długowełnistej, polskiej owcy pogórza, polskiej owcy górskiej, czarnogłówki, kent, leine, texel, lincoln, ile de France oraz owcy kożuchowej, które ukończyły 12 miesięcy życia; owce rasy fryzyjskiej wpisuje się do ksiąg po ukończeniu 8 miesięcy życia.
§  4.
Prowadzenie ksiąg dla koni pełnej krwi angielskiej, czystej krwi arabskiej i angloarabskiej regulują odrębne przepisy.
§  5.
Księgi dzielą się na:
1)
księgi wstępne,
2)
księgi główne,
3)
rejestry.
§  6.
1.
Do księgi wstępnej wpisuje się:
1)
klacze po ojcu wpisanym do księgi wstępnej, głównej lub krajowej,
2)
ogiery, które pochodzą od rodziców wpisanych do księgi wstępnej, głównej lub krajowej,
3)
krowy, lochy i owce maciorki po ojcu wpisanym do księgi,
4)
tryki, które pochodzą od rodziców wpisanych do ksiąg.
2.
Nie prowadzi się ksiąg wstępnych dla buhajów i knurów.
§  7.
Do księgi głównej wpisuje się:
1)
klacze po ojcu wpisanym do księgi głównej albo krajowej oraz od matki wpisanej do jednej z tych ksiąg albo do księgi wstępnej,
2)
ogiery, które pochodzą od rodziców wpisanych do księgi głównej albo krajowej,
3)
bydło pochodzące od co najmniej dwóch pokoleń przodków wpisanych do ksiąg,
4)
trzodę chlewną pochodzącą od co najmniej trzech pokoleń przodków wpisanych do ksiąg,
5)
owce maciorki, które pochodzą od rodziców wpisanych do ksiąg,
6)
tryki, których jedno z rodziców jest wpisane co najmniej do księgi wstępnej, a drugie do księgi głównej.
§  8.
Do rejestru może być wpisane zwierzę o wysokiej wartości użytkowej lub hodowlanej - zwanej dalej "użytkowością" - wpisane do księgi wstępnej lub głównej.
§  9.
1.
Pochodzenie zwierzęcia stwierdza się na podstawie dokumentów hodowlanych, chyba że pochodzenie to zostało wykluczone wynikiem serologicznego badania krwi przeprowadzonego przez jednostkę organizacyjną określoną przez Ministra Rolnictwa.
2.
Potomstwo krowy lub owcy maciorki nie wpisanej do księgi, lecz pochodzącej od rodziców wpisanych do ksiąg, uważa się za pochodzące od dwóch pokoleń przodków wpisanych do ksiąg, jeżeli samo pochodzi od ojca wpisanego do księgi.
3.
Potomstwo lochy nie wpisanej do księgi, lecz pochodzącej od dwóch pokoleń przodków wpisanych do ksiąg, uważa się za pochodzące od trzech pokoleń przodków wpisanych do ksiąg, jeżeli samo pochodzi od knura wpisanego do księgi.
§  10. 3
 
1. 4
Księgi prowadzą:
1)
Centralna Stacja Hodowli Zwierząt i stacje okręgowe, zwane dalej "stacjami" - dla bydła i trzody chlewnej,
2)
Polski Związek Hodowców Koni i Polski Związek Owczarski oraz zreszone w nich związki, zwane dalej "związkami" - odpowiednio dla koni i owiec.
2.
Podstawą wpisu do ksiąg są dokumenty hodowlane dotyczące pochodzenia lub użytkowości, a przy wpisie do ksiąg wstępnych lub głównych - także oględziny zwierzęcia.
3. 5
Badanie dokumentów oraz oględziny i identyfikację zwierzęcia przeprowadzają stacje lub związki.
§  11.
1.
Wpisu do księgi dokonuje się z urzędu albo na wniosek.
2. 6
Właściciel lub posiadacz zwierzęcia zgłasza właściwej stacji lub związkowi wniosek o wpisanie w księdze wstępnej lub głównej.
3. 7
Na żądanie zainteresowanych stacja lub związek wydaje świadectwo wpisu do ksiąg oraz świadectwo pochodzenia zwierzęcia wpisanego do księgi i jego potomstwa.
§  12.
1. 8
W razie przeprowadzenia zwierzęcia wpisanego do księgi na stały pobyt na teren działania innej stacji lub związku przenosi się jego wpis do księgi tego samego rodzaju w odrębnym tomie w tej stacji, chyba że przepisy o rejonizacji stoją temu na przeszkodzie; zwierzę zachowuje dotychczasowe oznakowanie.
2. 9
Stacja lub związek dokonujący przeniesienia wpisu zawiadmia o tym stację lub związek prowadzący księgę, do której zwierzę było wpisane przed przeprowadzeniem. Na podstawie zawiadomienia skreśla się poprzedni wpis i dokonuje odpowiedniej adnotacji.
3. 10
(skreślony).
§  13.
1. 11
Ocenę użytkowości bydła i trzody chlewnej przeprowadzają stacje, a owiec - Polski Związek Owczarski i zrzeszone w nim związki.
2. 12
Stacja lub jednostka przeprowadzająca ocenę użytkowości zwierząt, o której mowa w ust. 1, wystawia potomstwu tych zwierząt dowody urodzenia oraz dokonuje oznakownia.
21. 13
Ocenę użytkowości koni przeprowadzają:
1)
Związek, który wystawia potomstwu koni wpisanych do ksiąg dowody urodzenia oraz dokonuje opisu źrebiąt,
2)
jeżeli chodzi o konie znajdujące się w posiadaniu państwowych stadnin - państwowe stadniny koni, które wystawiają potomstwu tych koni, wpisanych do ksiąg, dowody urodzenia oraz dokonują opisu źrebiąt.
3.
Metody i kryteria oceny użytkowości, oznakowania i opisu zwierząt oraz szczegółowe warunki wpisów do ksiąg określa instrukcja.
§  14. 14
Wyniki oceny użytkowości są ewidencjonowane przez stacje, związki lub jednostki organizacyjne dokonujące tej oceny.
§  15.
Dopuszcza się do dnia 31 grudnia 1982 r. wpis do ksiąg wstępnych krów bez pochodzenia.
§  16.
Traci moc rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 27 grudnia 1962 r. w sprawie prowadzenia ksiąg zwierząt zarodowych (Dz. U. z 1963 r. Nr 6, poz. 38 i Nr 34, poz. 202 oraz z 1976 r. Nr 37, poz. 220), z tym że wpisy zwierząt wniesione do dotychczas prowadzonych ksiąg zachowują ważność.
§  17.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1978 r.
*Z dniem 10 kwietnia 1998 r. rozporządzenie zachowuje moc w części niesprzecznej z ustawą z dnia 20 sierpnia 1997 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz.U.97.123.774), nie dłużej jednak niż do dnia 11 kwietnia 1999 r. - zobacz art. 44 ust. 2 powołanej ustawy.
1 § 1 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.
2 § 3 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.
3 § 10 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.
4 § 10 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
5 § 10 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
6 § 11 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
7 § 11 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
8 § 12 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
9 § 12 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. b) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
10 § 12 ust. 3 skreślony przez § 1 pkt 3 lit. c) rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.
11 § 13 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a) rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.

12 § 13 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a) rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.
13 § 13 ust. 21 dodany przez § 1 pkt 5 lit. b) rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.
14 § 14:

- zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 21 lipca 1982 r. (Dz.U.82.23.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1982 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 5 stycznia 1995 r. (Dz.U.95.4.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 stycznia 1995 r.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1977.31.138

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Prowadzenie ksiąg zwierząt zarodowych.
Data aktu: 18/10/1977
Data ogłoszenia: 28/10/1977
Data wejścia w życie: 01/01/1978