Szczegółowy zakres działania Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar oraz zasady tworzenia i szczegółowy zakres działania terenowych urzędów miar.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 czerwca 1972 r.
w sprawie szczegółowego zakresu działania Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar oraz zasad tworzenia i szczegółowego zakresu działania terenowych urzędów miar.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 marca 1972 r. o utworzeniu Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar (Dz. U. Nr 11, poz. 82) zarządza się, co następuje:
§  1.
Do podstawowych kierunków działania Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar, zwanego dalej "Komitetem", należą sprawy:
1)
rozwoju normalizacji (typizacji i unifikacji) stosownie do potrzeb społecznych, gospodarczych i obronności kraju oraz wymagań postępu naukowo-technicznego, jak również kontrola wykorzystania normalizacji w działalności gospodarczej oraz inicjowanie i prowadzenie prac w zakresie ogólnych zagadnień jakości,
2)
zapewnienie jednolitości miar, rzetelności i odpowiedniej jakości narzędzi pomiarowych oraz właściwego ich stosowania w gospodarce narodowej,
3)
kontrola zawartości metali szlachetnych w wyrobach przeznaczonych do obrotu oraz badanie jakości kamieni szlachetnych.
§  2.
Do zakresu działania Komitetu w sprawach normalizacji należy:
1)
określanie kierunków prac normalizacyjnych i wytycznych tematycznych rozwoju działalności normalizacyjnej na podstawie ustalonych założeń rozwoju naukowo-technicznego, gospodarczego i społecznego kraju,
2)
ustalanie zasad organizacji i planowania prac normalizacyjnych oraz wytycznych prowadzenia tych prac w gospodarce narodowej,
3)
opracowywanie projektów wieloletnich i rocznych planów podstawowych (wybranych) prac normalizacyjnych przy współdziałaniu w tym zakresie z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów, Państwową Radą Gospodarki Materiałowej i zainteresowanymi ministrami (urzędami centralnymi),
4)
zatwierdzanie w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami (urzędami centralnymi) rocznych planów podstawowych (wybranych) prac normalizacyjnych,
5)
określanie głównych kierunków rozwoju typizacji i unifikacji w dziedzinie konstrukcji maszyn i urządzeń oraz procesów technologicznych, a także koordynacja prac w tym zakresie, z wyjątkiem spraw typizacji i unifikacji w budownictwie,
6)
współdziałanie z zainteresowanymi ministrami (urzędami centralnymi) w zakresie prac określonych w pkt 5 w celu wykorzystywania wyników tych prac dla przedsięwzięć związanych z rozwojem kooperacji i specjalizacji produkcji,
7)
inicjowanie i prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie teorii, metod i techniki prac normalizacyjnych oraz ekonomiki normalizacji,
8)
inicjowanie, koordynowanie oraz prowadzenie prac analityczno-badawczych nad stanem normalizacji w kraju, potrzebami gospodarki narodowej i obronności kraju oraz skutecznością środków wpływających na postęp w tym zakresie, jak również analizowanie stanu rozwoju normalizacji za granicą,
9)
współpraca z placówkami naukowo-badawczymi i innymi jednostkami organizacyjnymi prowadzącymi prace naukowo-badawcze oraz występowanie z wnioskami o włączenie do planów prac tych jednostek zagadnień z zakresu normalizacji,
10)
inicjowanie, koordynowanie i prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ogólnych zagadnień jakości produkowanych wyrobów oraz - w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami (urzędami centralnymi) i organizacjami społecznymi - przedsięwzięć mających na celu popularyzację nowoczesnych metod i zasad oddziaływania na jakość; prowadzenie wymiany doświadczeń i publikacji w tym zakresie z właściwymi organizacjami międzynarodowymi i odpowiednimi instytucjami zagranicznymi,
11)
ustanawianie Polskich Norm,
12)
opracowywanie wybranych projektów Polskich Norm,
13)
rozstrzyganie rozbieżności między resortami w zakresie nie uzgodnionych postanowień w projektach Polskich Norm,
14)
udzielanie zezwoleń na odstąpienie od Polskich Norm,
15)
ocena projektów norm branżowych w zakresie określonym szczególnymi przepisami,
16)
kontrola prac normalizacyjnych i stosowania norm oraz współdziałanie w tym zakresie z właściwymi organami administracji państwowej,
17)
inicjowanie i podejmowanie w porozumieniu z właściwymi ministrami (urzędami centralnymi) oraz organizacjami społecznymi przedsięwzięć mających na celu popularyzację oraz przyśpieszanie wdrażania i upowszechniania wyników prac w zakresie normalizacji i nowoczesnych metod oddziaływania na jakość produkowanych wyrobów,
18)
ustalanie zasad rejestru i ewidencji norm oraz prowadzenie rejestru Polskich Norm i norm branżowych,
19)
wydawanie i rozpowszechnianie Polskich Norm i norm branżowych oraz katalogów tych norm,
20)
opiniowanie na wniosek Ministra Finansów wystąpień ministrów (kierowników urzędów centralnych), dotyczących kredytów na prace normalizacyjne,
21)
ustalanie zasad atestacji wyrobów oraz koordynacja prac w tym zakresie,
22)
ustalanie ogólnych kierunków i koordynacja działalności wynikającej z udziału Polski w międzynarodowej współpracy w dziedzinie normalizacji, uczestnictwo i reprezentowanie Polski w pracach międzynarodowych w tym zakresie, a w szczególności w międzynarodowych organizacjach do spraw normalizacji i zagadnień jakości.
§  3.
Do zakresu działania Komitetu w sprawach miar i narzędzi pomiarowych należy:
1)
określanie kierunków prac metrologicznych z uwzględnieniem rocznych i wieloletnich planów gospodarczych, a zwłaszcza planów prac naukowo-badawczych i rozwojowych,
2)
inicjowanie i prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie metrologii,
3)
inicjowanie oraz prowadzenie prac analityczno-badawczych nad stanem metrologii w kraju, potrzebami gospodarki narodowej i obronności kraju oraz skutecznością środków wpływających na postęp w tym zakresie, jak również analizowanie stanu rozwoju metrologii za granicą,
4)
współpraca z placówkami naukowo-badawczymi i innymi jednostkami organizacyjnymi prowadzącymi prace naukowo-badawcze oraz występowanie z wnioskami o włączenie do planów prac tych jednostek zagadnień z zakresu metrologii,
5)
prowadzenie prac dotyczących jednostek miar; ustalanie państwowych wzorców miar, wzorców fizycznych, chemicznych lub innych własności materii i materiałów, miejsc i warunków przechowywania tych wzorców, jednolitych danych odniesienia dla stałych fizycznych własności materiałów oraz porównywanie wzorców państwowych z odpowiednimi wzorcami międzynarodowymi i odtwarzanie ich dla potrzeb gospodarki,
6)
ustalanie przepisów o narzędziach pomiarowych, wzorcach fizycznych, chemicznych i innych własności materii i materiałów oraz wydawanie niezbędnych opracowań metodycznych i instruktażowych,
7)
opracowywanie i ustalanie wzorcowych metod pomiarowych i niektórych wzorcowych zestawów przyrządów pomiarowych oraz prowadzenie prac nad ich unifikacją,
8)
dokonywanie legalizacji narzędzi pomiarowych,
9)
organizowanie sieci placówek legalizujących narzędzia pomiarowe oraz upoważnianie przedsiębiorstw, instytutów naukowo-badawczych i innych państwowych jednostek organizacyjnych do legalizacji narzędzi pomiarowych,
10)
określanie zasad i warunków zatwierdzania typów narzędzi pomiarowych podlegających obowiązkowi zatwierdzania typu,
11)
badanie i zatwierdzanie typów narzędzi pomiarowych wymienionych w pkt 10 przed rozpoczęciem ich seryjnej produkcji oraz upoważnianie określonych jednostek organizacyjnych do zatwierdzania typu narzędzi pomiarowych nie podlegających obowiązkowi legalizacji,
12)
udzielanie zezwoleń na sprowadzanie z zagranicy narzędzi pomiarowych podlegających obowiązkowi legalizacji,
13)
kontrola stosowania przepisów o miarach i narzędziach pomiarowych oraz współdziałanie w tym zakresie z właściwymi organami administracji państwowej,
14)
kontrola właściwego stosowania narzędzi pomiarowych oraz prawidłowego przechowywania wzorców, o których mowa w pkt 5,
15)
nadzór nad zakładami wytwarzającymi i naprawiającymi narzędzia pomiarowe w zakresie rzetelności i odpowiedniej jakości tych narzędzi,
16)
inicjowanie i podejmowanie w porozumieniu z właściwymi ministrami (urzędami centralnymi) oraz organizacjami społecznymi przedsięwzięć mających na celu popularyzację oraz przyspieszanie wdrażania i upowszechniania wyników prac w zakresie metrologii,
17)
ustalanie ogólnych kierunków i koordynowanie działalności wynikającej z udziału Polski w międzynarodowej współpracy w dziedzinie metrologii, uczestnictwo i reprezentowanie Polski w pracach międzynarodowych w tym zakresie, a w szczególności w międzynarodowych organizacjach do spraw metrologii.
§  4.
Do zakresu działania Komitetu należy ponadto:
1)
ogłaszanie w Dzienniku Normalizacji i Miar obwieszczeń w sprawie ustanowienia Polskich Norm i norm branżowych przez wymienienie numeru normy, tytułu, daty jej ustanowienia i daty, od której norma obowiązuje, i zakresu jej mocy obowiązującej; obwieszczeń w sprawie unieważnienia Polskich Norm i norm branżowych i ustanowienia zmian do tych norm; wykazów zezwoleń na odstąpienie od Polskich Norm oraz przepisów określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o miarach i narzędziach pomiarowych (Dz. U. z 1966 r. Nr 23, poz. 148 i z 1972 r. Nr 11, poz. 83),
2)
wydawanie Biuletynu Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar oraz zamieszczanie w nim treści zmian do Polskich Norm i norm branżowych, treści zezwoleń na odstąpienie od Polskich Norm, instrukcji i komunikatów dla jednostek organizacyjnych gospodarki w sprawach normalizacji i metrologii,
3)
wydawanie materiałów i czasopism z zakresu działania Komitetu,
4)
ustalanie w porozumieniu z właściwymi ministrami (urzędami centralnymi) zasad, wytycznych oraz ramowych programów szkolenia w zakresie normalizacji, metrologii i ogólnych zagadnień jakości oraz prowadzenie centralnych kursów w tych dziedzinach,
5)
prowadzenie działalności informacyjnej w zakresie normalizacji i metrologii w ramach krajowego systemu informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej,
6)
wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów szczególnych.
§  5.
Zakres działania Komitetu w sprawach probiernictwa oraz w sprawach racjonalizacji druków powszechnie stosowanych regulują odrębne przepisy.
§  6.
1.
Terenowymi organami administracji miar są:
1)
okręgowe urzędy miar,
2)
obwodowe urzędy miar.
2.
Okręgowe urzędy miar podlegają Komitetowi.
3.
Obwodowe urzędy miar podlegają okręgowym urzędom miar.
§  7.
1.
Okręgowe urzędy miar tworzy się dla obszaru jednego lub kilku województw (miast wyłączonych z województw). W uzasadnionych przypadkach obszar województwa może być objęty zasięgiem działania więcej niż jednego okręgowego urzędu miar.
2.
Okręgowym urzędem miar kieruje dyrektor powoływany przez Prezesa Komitetu.
§  8.
1.
Obwodowe urzędy miar tworzy się dla obszaru jednego lub kilku powiatów.
2.
Obwodowym urzędem miar kieruje naczelnik powoływany przez dyrektora okręgowego urzędu miar.
§  9.
1.
Przy obwodowych urzędach miar mogą być tworzone na czas określony objazdowe urzędy miar. Objazdowe urzędy miar wchodzą w skład obwodowych urzędów miar i wykonują czynności należące do zakresu działania obwodowych urzędów miar.
2.
Objazdowe urzędy miar tworzą dyrektorzy okręgowych urzędów miar, określając zakres działania tych urzędów, miejscowości czasowych siedzib i czas ich działania.
3.
Miejscowości czasowych siedzib i czas działania objazdowych urzędów miar dyrektorzy okręgowych urzędów miar uzgadniają z właściwymi organami prezydiów powiatowych (miejskich) rad narodowych.
§  10.
1.
Okręgowe urzędy miar tworzy oraz określa ich siedziby i właściwość miejscową Prezes Komitetu w porozumieniu z zainteresowanymi przewodniczącymi prezydiów wojewódzkich rad narodowych (rad narodowych miast wyłączonych z województw) oraz za zgodą Prezesa Rady Ministrów.
2.
Obwodowe urzędy miar tworzy oraz określa ich siedziby i właściwość miejscową Prezes Komitetu w porozumieniu z zainteresowanymi przewodniczącymi prezydiów wojewódzkich rad narodowych (rad narodowych miast wyłączonych z województw).
§  11.
Do zakresu działania okręgowych urzędów miar należy:
1)
legalizacja narzędzi pomiarowych, wzorcowanie, sprawdzanie i dokonywanie ekspertyz tych narzędzi,
2)
rejestracja zakładów wytwarzających i naprawiających narzędzia pomiarowe oraz nadzór nad tymi zakładami w zakresie rzetelności i odpowiedniej jakości tych narzędzi,
3)
kontrola przestrzegania przepisów o miarach i narzędziach pomiarowych,
4)
przeprowadzanie kontroli i analiz stosowania norm w gospodarce,
5)
inicjowanie i organizowanie wspólnie z organizacjami społecznymi przedsięwzięć mających na celu popularyzację i upowszechnianie zagadnień z dziedziny normalizacji, metrologii oraz ogólnych zagadnień jakości produkowanych wyrobów,
6)
występowanie do właściwych organów o zastosowanie sankcji przewidzianych za naruszenie przepisów o normalizacji oraz o miarach i narzędziach pomiarowych,
7)
nadzór nad działalnością obwodowych urzędów miar,
8)
wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów szczególnych.
§  12.
1.
Do zakresu działania obwodowych urzędów miar należy:
1)
legalizacja narzędzi pomiarowych, wzorcowanie, sprawdzanie i dokonywanie ekspertyz tych narzędzi,
2)
nadzór nad zakładami wytwarzającymi i naprawiającymi narzędzia pomiarowe w zakresie rzetelności i odpowiedniej jakości tych narzędzi,
3)
kontrola właściwego stosowania narzędzi pomiarowych,
4)
występowanie do właściwych organów z wnioskami o zastosowanie sankcji przewidzianych za naruszenie przepisów o normalizacji oraz o miarach i narzędziach pomiarowych,
5)
wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów szczególnych.
2.
Prezes Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar może rozszerzyć zakres działania niektórych obwodowych urzędów miar o zadania określone w § 11 pkt 4 i 5.
§  13.
Organizację wewnętrzną i zakres działania komórek organizacyjnych okręgowych i obwodowych urzędów miar ustala Prezes Komitetu.
§  14.
W wykonaniu swoich zadań Komitet oraz podległe mu terenowe urzędy miar współdziałają z właściwymi naczelnymi, centralnymi i terenowymi organami administracji państwowej, organizacjami spółdzielczymi, związkami zawodowymi i innymi organizacjami społecznymi.
§  15.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Prezesowi Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar i zainteresowanym ministrom (kierownikom urzędów centralnych).
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1972.29.204

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowy zakres działania Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar oraz zasady tworzenia i szczegółowy zakres działania terenowych urzędów miar.
Data aktu: 30/06/1972
Data ogłoszenia: 24/07/1972
Data wejścia w życie: 24/07/1972