Okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielanie świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbieg świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 27 listopada 1956 r.
w sprawie okresów zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielania świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbiegu świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych.

Na podstawie art. 7 ust. 4 i art. 15 ust. 3 dekretu z dnia 25 czerwca 1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1956 r. Nr 43, poz. 200), zwanego dalej "dekretem", zarządza się, co następuje:
§  1.
Okresy zatrudnienia na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska przed włączeniem tych obszarów do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zalicza się przy ustalaniu prawa do świadczeń na podstawie dekretu wszystkim osobom zamieszkałym na terenie Państwa Polskiego.
§  2.
Warunek 5 lat zatrudnienia po Wyzwoleniu, przewidziany w art. 7 ust. 3 dekretu, od którego spełnienia uzależnione jest uznanie okresów zatrudnienia za granicą za okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, nie jest wymagany od osób:
1)
które bez zaliczenia okresów zatrudnienia za granicą nie miałyby prawa do renty na podstawie art. 98 dekretu,
2)
które były obywatelami niemieckimi i uzyskały następnie obywatelstwo polskie.
§  3.
1.
Z tytułu okresów zatrudnienia za granicą przysługują świadczenia przewidziane w dekrecie i na warunkach w nim ustalonych, z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozporządzenia.
2.
Udzielanie świadczeń przyznanych z tytułu zatrudnienia za granicą lub z uwzględnieniem okresów takiego zatrudnienia ulega zawieszeniu w razie opuszczenia terytorium Państwa Polskiego, chyba że umowy z krajem nowego zamieszkania uprawnionego stanowią inaczej.
§  4.
Okresy zatrudnienia za granicą w górnictwie uwzględnia się przy ustalaniu dodatku przewidzianego w art. 56 dekretu.
§  5.
Nie podlegają zaliczeniu okresy zatrudnienia w uznanych za zbrodnicze organizacjach: Sturmstaffeln (SS), Sturmabteilungen (SA), Gestapo, Sonderndienst (SD) i Abwehr.
§  6.
Osobom otrzymującym renty z instytucji zagranicznych w wysokości niższej niż określona na podstawie art. 81 ust. 2 dekretu dla odpowiednich rent polskich przysługuje dodatek wyrównujący wysokość tych rent do wysokości odpowiednich rent polskich, jeśli osoby te nie pracują i poza rentą nie posiadają dochodów z innych źródeł, a ponadto - w razie otrzymywania z instytucji zagranicznych:
1)
renty starczej, inwalidzkiej, wdowiej lub sierot zupełnych - jeśli odpowiadają określonym w dekrecie warunkom co do wieku lub inwalidztwa,
2)
wyłącznie renty wypadkowej - jeśli utrata zdolności do zarobkowania z tytułu wypadku wynosi co najmniej 50%.
§  7.
1.
Osobom otrzymującym rentę z instytucji zagranicznych oraz członkom ich rodzin przysługują:
1)
dodatki na dzieci przewidziane w art. 55 dekretu,
2)
zasiłek pogrzebowy przewidziany w art. 61 - 63 dekretu,
3)
świadczenia w naturze przewidziane w art. 64 - 66 dekretu,

jeżeli świadczenia te nie są udzielane przez instytucje zagraniczne.

2.
Świadczenia wymienione w ust. 1 nie przysługują osobom otrzymującym:
1)
zwrot składek ubezpieczeniowych z instytucji zagranicznych w postaci renty,
2)
rentę z instytucji zagranicznych z tytułu utraty mniej niż 50% zdolności do pracy wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej; osobom tym przysługuje jednakże pomoc lecznicza i protezowanie w zakresie następstw wypadku lub choroby zawodowej.
§  8.
1.
Okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego i za granicą zlicza się dla ustalenia prawa do renty. Renta przysługuje, gdy spełnione są wszystkie warunki przewidziane w dekrecie.
2.
Jeżeli z tytułu zatrudnienia za granicą wypłacana jest renta starcza, inwalidzka lub rodzinna przez instytucję zagraniczną, rentę z dekretu przysługującą z innych przyczyn niż wypadek w zatrudnieniu lub choroba zawodowa, wypłaca się w wysokości częściowej, obliczonej proporcjonalnie do okresu zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, o ile okres tego zatrudnienia wynosi co najmniej jeden rok. W powyższej wysokości wypłaca się również dodatki przewidziane w art. 55 i art. 60 dekretu.
3.
Jeżeli cząstkowa renta z dekretu, obliczona w myśl ust. 2, nie wynosi łącznie z rentą z instytucji zagranicznej lub sumą rent z instytucji zagranicznych pełnej renty z dekretu wraz z pełnymi dodatkami przewidzianymi w art. 55 i art. 60 dekretu, wówczas cząstkowa renta z dekretu ulega podwyższeniu do takiej wysokości, aby suma wszystkich rent wynosiła pełną rentę z dekretu wraz z pełnymi dodatkami przewidzianymi w art. 55 i art. 60 dekretu.
4.
Jeżeli z dekretu przysługuje renta z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej renta ta ulega zmniejszeniu o połowę kwoty renty starczej, inwalidzkiej lub rodzinnej z instytucji zagranicznej, z tym że renta z dekretu nie może być zmniejszona więcej niż o połowę.
5.
W razie zbiegu u jednej osoby:
1)
prawa do renty z dekretu z prawem do renty z instytucji zagranicznej wyłącznie z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej albo
2)
prawa do renty z dekretu z tytułu własnego zatrudnienia z prawem do renty rodzinnej z instytucji zagranicznych, albo prawa do renty rodzinnej z dekretu z prawem do renty z tytułu własnego zatrudnienia z instytucji zagranicznej,

renta z dekretu ulega zmniejszeniu o połowę kwoty renty z instytucji zagranicznej, z tym że renta z dekretu nie może być zmniejszona więcej niż o połowę.

6.
Przy stosowaniu przepisów ust. 1 do 5 nie bierze się pod uwagę:
1)
zwrotu składek ubezpieczeniowych, wypłacanych przez instytucję zagraniczną w postaci renty,
2)
renty z instytucji zagranicznej z tytułu utraty mniej niż 25% zdolności do pracy wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej.
§  9.
1.
Sprawy załatwione w sposób odmienny, niż przewidują przepisy § 2, podlegają ponownemu rozpatrzeniu na wniosek zainteresowanych.
2.
Jeżeli wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zostanie zgłoszony:
1)
w ciągu 6 miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia - rentę przyznaje się lub podwyższa od dnia powstania prawa do renty, nie wcześniej jednak niż od dnia 1 lipca 1956 r.,
2)
po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia - rentę przyznaje się lub podwyższa od dnia powstania prawa do renty, lecz za okres nie dłuższy niż 3 miesiące wstecz od dnia zgłoszenia wniosku.
§  10.
Sprawy załatwione odmiennie niż przewidują przepisy § 8, podlegają rewizji z urzędu.
§  11.
Traci moc rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 1 lipca 1954 r. w sprawie okresów zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego oraz udzielania świadczeń z tytułu zatrudnienia za granicą (Dz. U. Nr 35, poz. 150).
§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1956 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1956.59.284

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielanie świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbieg świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych.
Data aktu: 27/11/1956
Data ogłoszenia: 22/12/1956
Data wejścia w życie: 01/07/1956, 22/12/1956