Państwowa Inspekcja Sanitarna.

DEKRET
z dnia 14 sierpnia 1954 r.
o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Art.  1.
1.
Tworzy się Państwową Inspekcję Sanitarną.
2.
Państwowa Inspekcja Sanitarna podlega Ministrowi Zdrowia.
Art.  2.

Zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest:

1)
wykonywanie zapobiegawczego oraz bieżącego nadzoru sanitarnego,
2)
zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych i zawodowych oraz zwalczanie tych chorób,
3)
popularyzowanie zasad higieny oraz zapobiegania chorobom.
Art.  3.

Do zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego należy w szczególności:

1)
opracowywanie projektów norm higieniczno-sanitarnych dotyczących ochrony powietrza, gleby i wody przed zanieczyszczeniem szkodliwym dla zdrowia ludzkiego,
2)
opiniowanie pod względem higieniczno-sanitarnym planów zagospodarowania przestrzennego, wyboru miejsca pod budowę oraz projektów budowy, odbudowy bądź przebudowy,
3)
opracowywanie wytycznych co do wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać plany budowy i przebudowy statków oraz budowli i urządzeń na obszarze portów i przystani, a także opiniowanie tych planów pod względem sanitarnym,
4)
kontrola przestrzegania przepisów i wytycznych sanitarnych oraz wymagań higieny przy realizacji projektów, o których mowa w pkt 2 i 3, a także opiniowanie pod względem higieniczno-sanitarnym obiektów oraz pod względem sanitarnym statków oddawanych do użytku,
5)
opiniowanie, czy uruchamiany zakład pracy odpowiada wymaganiom higieniczno-sanitarnym lub statek spuszczany na wodę - wymaganiom sanitarnym,
6)
współdziałanie przy opracowywaniu normatywów projektowania budownictwa, norm dotyczących artykułów żywności, a także norm dotyczących wyrobów przemysłowych, mających wpływ na zdrowie człowieka, a objętych wykazem, który ustala Minister Zdrowia za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego,
7)
opracowywanie projektów, dotyczących warunków, jakim powinny odpowiadać przechowywanie i obrót artykułów oraz wyrobów, o których mowa w pkt 6.
Art.  4.

Do zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie bieżącego nadzoru sanitarnego należy w szczególności:

1)
kontrola stanu sanitarnego miast, osiedli, portów, przystani, wód śródlądowych, wewnętrznych i terytorialnych oraz statków,
2)
kontrola przestrzegania przepisów higieniczno-sanitarnych i zarządzeń wydanych na ich podstawie,
3)
kontrola pod względem higieniczno-sanitarnym produkcji, przechowywania, obrotu i jakości artykułów żywności i wyrobów przemysłowych, o których mowa w art. 3 pkt 6,
4)
kontrola stanu higieny żywienia zbiorowego,
5)
nadzór sanitarny nad rybołówstwem morskim i przetwórstwem rybnym na morzu.
Art.  5.

Do zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zwalczania chorób zakaźnych i zawodowych oraz zapobiegania ich powstawania należy w szczególności:

1)
kierowanie sanitarną i przeciwepidemiczną działalnością wszystkich zakładów społecznych służby zdrowia oraz nadzór nad działalnością fachową lekarzy okrętowych i personelu pomocniczo-lekarskiego zatrudnionego na statkach,
2)
planowanie i przeprowadzanie akcji zwalczania chorób zakaźnych, chorób zawodowych oraz zatruć pokarmowych,
3)
planowanie i organizowanie sanitarnego zabezpieczenia granic państwowych,
4)
nadzór sanitarny nad ruchem pasażerów i migracją w morskich portach i przystaniach,
5)
kierowanie akcją sanitarną przy masowych przejazdach ludności, zjazdach i zgromadzeniach,
6)
przeprowadzanie dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji statków, terenów, budowli i urządzeń na obszarze morskich portów i przystani.
Art.  6.
1.
Na czele Państwowej Inspekcji Sanitarnej stoi Główny Inspektor Sanitarny.
2.
Główny Inspektor Sanitarny jest zastępcą Ministra Zdrowia do spraw sanitarno-epidemiologicznych.
3.
Głównego Inspektora Sanitarnego powołuje Prezes Rady Ministrów.
Art.  7.
1.
Tworzy się Radę Sanitarno-Epidemiologiczną jako organ doradczy Głównego Inspektora Sanitarnego.
2.
Regulamin Rady nadaje Minister Zdrowia za zgodą Prezesa Rady Ministrów.
Art.  8. 1

1.
Ustanawia się państwowych inspektorów sanitarnych jako organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej:
1)
wojewódzkich,
2)
terenowych - dla gmin, miast i dzielnic,
3)
portowych - dla morskich portów i przystani, wód wewnętrznych i terytorialnych oraz jednostek pływających na tych obszarach.
2.
Terenowy i portowy inspektor sanitarny podlega wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu ze względu na jego siedzibę.
3.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska ustali w drodze rozporządzenia siedziby i terytorialny zakres działania terenowych i portowych inspektorów sanitarnych.
Art.  9. 2

Państwowych inspektorów sanitarnych powołuje w porozumieniu z terenowym organem administracji państwowej stopnia wojewódzkiego Minister Zdrowia i Opieki Społecznej, który może upoważnić wojewódzkich inspektorów sanitarnych do powoływania inspektorów wymienionych w art. 8. ust. 1 pkt 2 i 3 w porozumieniu z terenowym organem administracji państwowej, właściwym ze względu na siedzibę powoływanego inspektora.

Art.  10.

Minister Zdrowia w porozumieniu z Prezesem Państwowej Komisji Etatów może zlecić wykonanie zadań szczególnej wagi o znaczeniu ogólnokrajowym ustanowionym w tym celu pełnomocnikom, określając równocześnie teren ich działalności oraz ustalając, które z uprawnień Głównego Inspektora Sanitarnego oraz wojewódzkiego inspektora sanitarnego będą przysługiwać tym pełnomocnikom.

Art.  11. 3

1.
Aparatem wykonawczym inspektorów sanitarnych są stacje sanitarno-epidemiologiczne.
2.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej określi organizację stacji sanitarno-epidemiologicznych.
Art.  12.

Powołanie fachowego pracownika Państwowej Inspekcji Sanitarnej na inne stanowisko oraz rozwiązanie z nim stosunku pracy wymaga zgody państwowego inspektora sanitarnego bezpośrednio wyższego stopnia.

Art.  13.
1.
W przypadkach uzasadnionych ze względu na ochronę zdrowia może być powołana w poszczególnych resortach resortowa inspekcja sanitarna bądź w poszczególnych zakładach - zakładowa inspekcja sanitarna.
2.
Rada Ministrów określa tryb powołania resortowych i zakładowych inspekcji sanitarnych oraz szczegółowe zadania i zasady ich działalności.
3.
W stosunku do zakładów i resortów, w których została powołana inspekcja sanitarna, państwowi inspektorzy sanitarni zachowują swoje uprawnienia.
Art.  14.
1.
Państwowi inspektorzy sanitarni w celu wykonania zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej mają prawo:
1)
wstępu do zakładów pracy i instytucji oraz na statki dla przeprowadzenia kontroli sanitarnej pomieszczeń i urządzeń,
2)
wstępu do mieszkań w przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia choroby zakaźnej,
3)
wydawania, w ramach obowiązujących przepisów, decyzji w sprawach higieny oraz zwalczania chorób zawodowych i zakaźnych, w sprawach nadzoru higieniczno-sanitarnego nad produkcją, przechowywaniem, obrotem i jakością artykułów żywności i wyrobów przemysłowych, mających wpływ na zdrowie człowieka, a także w sprawach nadzoru sanitarnego nad rybołówstwem morskim i przetwórstwem rybnym na morzu,
4)
żądania potrzebnych wyjaśnień i danych,
5)
bezpłatnego pobierania do badania, w ilościach, na zasadach i w trybie ustalonych przez Ministra Zdrowia, prób artykułów żywności i wyrobów przemysłowych, mających wpływ na zdrowie człowieka, zarówno gotowych jak półfabrykatów, a także środków pomocniczych do ich produkcji.
2. 4
Od decyzji inspektora sanitarnego stopnia wojewódzkiego, terenowego inspektora sanitarnego bądź portowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do państwowego inspektora sanitarnego bezpośrednio wyższego stopnia. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji.
Art.  15.

Państwowi inspektorzy sanitarni mają prawo upoważniać pracowników stacji sanitarno-epidemiologicznych i innych zakładów społecznych służby zdrowia do wykonywania poszczególnych uprawnień, określonych w art. 14 - na zasadach oraz w trybie ustalonych przez Ministra Zdrowia.

Art.  16.

Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi szczegółowy zakres działania państwowych inspektoratów sanitarnych oraz zasady i tryb ich postępowania.

Art.  17.
1.
Państwowi inspektorzy sanitarni mają prawo stosować środki przewidziane przepisami o postępowaniu przymusowym w administracji, a w szczególności nakładać na osoby fizyczne i prawne, z wyjątkiem jednostek budżetu państwa, kary pieniężne celem przymuszenia.
2.
Każdorazowy wymiar kary pieniężnej celem przymuszenia nie może przekraczać:
1)
kwoty 5.000 zł - w stosunku do przedsiębiorstw, innych zakładów pracy i instytucji oraz 500 zł - w stosunku do osób fizycznych, jeżeli karę nakłada Główny Inspektor Sanitarny,
2) 5
kwoty 3.000 zł - w stosunku do przedsiębiorstw, innych zakładów pracy i instytucji oraz 300 zł - w stosunku do osób fizycznych, jeżeli karę nakłada inspektor sanitarny stopnia wojewódzkiego,
3) 6
kwoty 1.000 zł - w stosunku do przedsiębiorstw, innych zakładów pracy i instytucji oraz 100 zł - w stosunku do osób fizycznych, jeżeli karę nakłada terenowy lub portowy inspektor sanitarny.
3.
Od decyzji; o których mowa w ust. 1, służy odwołanie w przypadkach przewidzianych przepisami o postępowaniu przymusowym w administracji. Odwołanie rozstrzyga państwowy inspektor sanitarny bezpośrednio wyższego stopnia.
Art.  18.
1.
Kto utrudnia lub udaremnia działalność organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej - podlega karze aresztu do 3 miesięcy lub karze grzywny do 3.000 zł.
2.
Orzekanie następuje w trybie przepisów o orzecznictwie karno-administracyjnym.
Art.  19.

Do czasu utworzenia stacji sanitarno-epidemiologicznej właściwej dla terenu działania danego państwowego inspektora sanitarnego - aparatem pracy tego inspektora jest zakład społeczny służby zdrowia, wyznaczony przez prezydium właściwej rady narodowej.

Art.  20.

Ministrowie Obrony Narodowej oraz Bezpieczeństwa Publicznego - każdy w swoim zakresie działania - określają:

1)
organy właściwe do wykonywania zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz zasady wykonywania tych zadań w obrębie obiektów pozostających w zarządzie wojska lub służby bezpieczeństwa publicznego oraz w jednostkach i przedsiębiorstwach wojskowych i służby bezpieczeństwa publicznego, jak również organy właściwe do wydawania zarządzeń sanitarnych i sposób ich wydawania w stosunku do żołnierzy czynnej służby wojskowej i pracowników służby bezpieczeństwa publicznego,
2)
w porozumieniu z Ministrem Zdrowia - zasady współdziałania organów wojskowych i bezpieczeństwa publicznego z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Art.  21.
1.
Minister Kolei określi w porozumieniu z Ministrem Zdrowia zasady współdziałania organów kolejowej służby zdrowia z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej przy wykonywaniu zadań tych organów na terenach kolejowych.
2.
Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Zdrowia określi zasady współdziałania urzędów górniczych z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej przy wykonywaniu w zakładach górniczych zadań tych organów w zakresie nadzoru nad higieną pracy.
3.
Minister Żeglugi określi w porozumieniu z Ministrem Zdrowia zasady współdziałania urzędów morskich z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Art.  22.
1.
Znosi się Morski Urząd Zdrowia i portowe urzędy zdrowia.
2.
Sprawy objęte niniejszym dekretem, a należące dotychczas do zakresu działania Morskiego Urzędu Zdrowia, przechodzą do zakresu działania miejscowo właściwych wojewódzkich inspektorów sanitarnych, należące zaś dotychczas do zakresu działania portowych urzędów zdrowia przechodzą do zakresu działania właściwych miejscowo portowych inspektorów sanitarnych.
3.
Sprawy należące do zakresu działania Morskiego Urzędu Zdrowia i portowych urzędów zdrowia, a nie objęte niniejszym dekretem, przechodzą do zakresu działania prezydiów wojewódzkich rad narodowych.
Art.  23.

Uchyla się dekret z dnia 25 czerwca 1946 r. o organizacji i zakresie działania Morskiego i Portowych Urzędów Zdrowia (Dz. U. z 1946 r. Nr 32, poz. 202 i z 1950 r. Nr 6, poz. 54).

Art.  24.

Przepis art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 28 kwietnia 1952 r. o pracy na polskich morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej (Dz. U. Nr 25, poz. 171) otrzymuje brzmienie:

"3. Nadzór nad warunkami bezpieczeństwa pracy sprawują organy inspekcji pracy, nadzór zaś w zakresie higieny pracy - organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej".

Art.  25.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 8 zmieniony przez art. 11 pkt 1 ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U.75.16.91) z dniem 1 czerwca 1975 r.
2 Art. 9 zmieniony przez art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U.75.16.91) z dniem 1 czerwca 1975 r.
3 Art. 11 zmieniony przez art. 11 pkt 3 ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U.75.16.91) z dniem 1 czerwca 1975 r.
4 Art. 14 ust. 2 zmieniony przez art. 11 pkt 4 ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U.75.16.91) z dniem 1 czerwca 1975 r.
5 Art. 17 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez art. 11 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U.75.16.91) z dniem 1 czerwca 1975 r.
6 Art. 17 ust. 2 pkt 3 zmieniony przez art. 11 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U.75.16.91) z dniem 1 czerwca 1975 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024