Zm.: przepisy o kosztach sądowych.

DEKRET
z dnia 27 lutego 1945 r.
o zmianie przepisów o kosztach sądowych.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

W rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o kosztach sądowych (Dz. U. R. P. Nr 93, poz. 837), zmienionym dekretami Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 stycznia 1936 r. (Dz. U. R. P. Nr 3, poz. 19) i z dnia 21 listopada 1938 r. (Dz. U. R. P. Nr 89, poz. 609), wprowadza się zmiany następujące:

(1)
Art. 3 otrzymuje brzmienie:

"Art. 3. Uwolnienie od kosztów sądowych służy:

1) stronie, której sąd przyznał prawo ubogich,

2) kuratorowi, wyznaczonemu przez sąd do danej sprawy,

3) stronie powodowej w sprawie o należność za pracę,

4) stronie powodowej w sprawie o alimenty.

Za strony, wymienione pod pkt 1), 3) i 4), koszty postępowania uiszcza tymczasowo Skarb Państwa, a za kuratora, jeżeli obowiązujące przepisy nie stanowią inaczej, strona, dla której kurator został ustanowiony, lub też, gdyby to było niemożliwe, strona, która swym wnioskiem lub swą czynnością spowodowała ustanowienie kuratora.

Do przyznania prawa ubogich stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego, a w sprawach karnych - przepisy kodeksu postępowania karnego."

(2)
Wysokość wpisu stałego, przewidzianą w art.: 36, 54, 86, 89, 90, 109 i 111, granic wpisu stosunkowego - w art. 26 i 28 oraz opłat - w art. 41, 42, 44, 45, 56 pkt 3), 65 pkt 2), 74, 81, 94 i 98 podwyższa się czterokrotnie.
(3)
Art. 25 otrzymuje brzmienie:

"Art. 25. Wysokość wpisu stosunkowego zależna jest od wartości przedmiotu sprawy i wynosi:

1) przy wartości przedmiotu do 5.000 zł włącznie 2%;

2) przy wartości przedmiotu do 50.000 zł włącznie od pierwszych 5.000 zł - 100 zł, od nadwyżki 21/2%;

3) przy wartości przedmiotu ponad 50.000 zł od pierwszych 50.000 zł - 1.225 zł, od nadwyżki 3%.

Każde rozpoczęte 100 zł, a w przypadku gdy wartość przedmiotu przewyższa 50.000 zł każde rozpoczęte 1.000 zł liczy się za pełne".

(4)
Art. 93 otrzymuje brzmienie:

"Art. 93. Od każdej projektowanej do wykazu hipotecznego treści oraz od każdego wniosku hipotecznego pobiera się opłatę hipoteczną stałą lub stosunkową.

Opłata stosunkowa nie może wynosić mniej niż 12 zł. Wartość, według której pobiera się opłatę stosunkową, ustala się w kwocie, jaka jest podstawą wymiaru opłaty stemplowej od czynności prawnej, z której wynika prawo, będące przedmiotem treści lub wniosku.

Za wciągnięcie treści do wykazu hipotecznego pobiera się za każdą treść 2 zł."

(5)
Art. 95. otrzymuje brzmienie:

"Art. 95. Od treści, niewymienionych w artykule poprzedzającym, pobiera się opłatę stosunkową od wartości w wysokości 1/5%. Jeżeli treść, podlegającą opłacie stosunkowej, projektuje się do kilku miejsc tego samego wykazu hipotecznego lub nawet do różnych wykazów hipotecznych, pobiera się od niej opłatę stosunkową raz jeden, poza tym opłatę stałą";

(6)
Art. 96 otrzymuje brzmienie:

"Art. 96. Pobiera się opłatę stosunkową w wysokości:

1) od wniosku o przepisanie tytułu własności, wciągnięcie do ksiąg hipotecznych (wykazu hipotecznego) tytułów dłużnych oraz regulacji spadku 1%;

2) od wniosku o wpisanie do wykazu hipotecznego kaucji, hipotek sądowych i hipotek prawnych oraz wszelkich ostrzeżeń 1%;

3) od wniosku o wykreślenie praw hipotecznych 1/2%, nie więcej jednak niż 200 zł.

4) za wciągnięcie listów zastawnych Towarzystw Kredytowych Miejskich do księgi kontroli hipotecznej przy aktach wypłaty pożyczek tychże towarzystw kredytowych - od wartości nominalnej listów zastawnych 0,04%;

za tę samą czynność przy konwersjach tychże pożyczek - od wartości nominalnej listów zastawnych 0,02%;

5) od wniosku, ustalającego wynik przerachowania wierzytelności hipotecznych w myśl rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 maja 1924 r. o przerachowaniu zobowiązań prywatno prawnych (Dz. U. R. P. Nr 42, poz. 441) opłata wynosi 1/5% od sumy, jaka w złotych będzie zabezpieczona wzamian dawnej wierzytelności, przy czym wykreślenie dawnej sumy hipotecznej opłacie nie podlega".

(7)
Art. 97 otrzymuje brzmienie:

"Art. 97. Pobiera się opłatę stałą w wysokości:

1) od wniosku o odłączenie ksiąg hipotecznych lub połączenie ksiąg oddzielnych:

a) w księdze głównej 72 zł

b) w księdze nowozałożonej 24 zł;

2) od wniosku o przerobienie czyli uporządkowanie wykazu hipotecznego 48 zł, ponadto od każdej treści ulegającej przepisaniu 2 zł;

3) od protokółu pierwiastkowej regulacji hipotecznej:

I. nieruchomości o obszarze nie przekraczającym 50 ha położonej poza granicami administracyjnymi miast, wydzielonych z powiatowych związków samorządowych 24 zł,

II. innej nieruchomości:

a) w kancelariach hipotecznych sądów grodzkich 40 zł,

b) w kancelariach hipotecznych sądów okręgowych 72 zł;

4) od wszelkich innych wniosków jak to: o wezwanie do pierwiastkowego zaprowadzenia hipoteki, o ogłoszenie postępowania spadkowego, o podniesienie decyzji zwierzchności hipotecznej, ujawnienie spadku wakującego, działów, wniosków o pozostanie w niepodzielności, wdrożenie postępowania egzekucyjnego, od wniosków łącznych (dodatkowych) i t. p. 24 zł".

(8)
W art. 99 dodaje się zdanie trzecie o brzmieniu:

"Za świadectwa z wykazu hipotecznego specjalne (rozumowane) opłata kancelaryjna wynosi 24 zł, a od każdej pozycji świadectwa zamieszkań osób, mających ujawnione prawa w wykazie hipotecznym 2 zł, najmniej jednak 12 zł".

Art.  2.

W sprawach, wszczętych przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu, przepisy tego dekretu stosuje się do wszelkich powodujących opłaty czynności, które nastąpią po tej dacie.

Art.  3.

Upoważnia się Ministra Sprawiedliwości do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolitego tekstu przepisów o kosztach sądowych z uwzględnieniem zmian, wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.

Art.  4.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  5.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 1945 r. Jednocześnie tracą moc obowiązującą ustawa z dnia 14 lipca 1920 r. w przedmiocie taksy tymczasowej dla pisarzy hipotecznych (Dz. U. R. P. Nr 67, poz. 451) i rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 marca 1924 r. o taksie dla pisarzy hipotecznych (Dz. U. R. P. Nr 26, poz. 264) wraz z późniejszymi zmianami.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.9.44

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Zm.: przepisy o kosztach sądowych.
Data aktu: 27/02/1945
Data ogłoszenia: 22/03/1945
Data wejścia w życie: 01/04/1945