Obowiązkowe dostawy zbóż, gryki, prosa, ziemniaków, siana, słomy, nasion oleistych, strączkowych i strączkowych pastewnych.

ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 9 lutego 1945 r.
o obowiązkowych dostawach zbóż, gryki, prosa, ziemniaków, siana, słomy, nasion oleistych, strączkowych i strączkowych pastewnych.

Na podstawie art. 1, 3, 46, 49 i 65 ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o powszechnym obowiązku świadczeń rzeczowych (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 200), §§ 111-118 i 161-164 rozporządzenia Ministrów: Spraw Wojskowych, Spraw Wewnętrznych, Spraw Zagranicznych, Skarbu, Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Rolnictwa i Reform Rolnych, Przemysłu i Handlu, Komunikacji, Opieki Społecznej oraz Poczt i Telegrafów z dnia 26 sierpnia 1939 r. w sprawie wykonania ustawy o powszechnym obowiązku świadczeń rzeczowych (Dz. U. R. P. Nr 81, poz. 529) zarządza się, co następuje:
§  1.
Na terenach województw: pomorskiego, poznańskiego, łódzkiego, śląskiego oraz nowowyzwolonych części warszawskiego, krakowskiego i kieleckiego podlegają zajęciu dla celów świadczeń rzeczowych żyto, pszenica, jęczmień, owies, gryka, proso, siano, słoma, ziemniaki, nasiona oleiste, strączkowe i strączkowe pastewne ze skutkami, przewidzianymi w art. 48 ust. (3) i art. 49 wyżej powołanej ustawy o powszechnym obowiązku świadczeń rzeczowych, wobec czego te ziemiopłody zostają wyłączone z obrotu i nie mogą być przerabiane ani przenoszone na inne miejsce.
§  2.
Minister Aprowizacji i Handlu ustali w drodze zarządzenia:
a)
wysokość obowiązkowych dostaw, przypadającą na poszczególne województwa, oraz
b)
ceny, płacone za nie przez organizacje, przyjmujące z ramienia Państwa obowiązkowe dostawy.
§  3.
Rozdziału dostaw dokonuje na poszczególne:
a)
powiaty - wojewódzka rada narodowa,
b)
gminy - powiatowa rada narodowa,
c) 1
gromady - gminna rada narodowa, biorąc pod uwagę powierzchnię zasiewów danych kultur w województwie, powiecie i gminie z uwzględnieniem jakości gleby. Rozdziału dostaw na poszczególne gospodarstwa w gromadzie dokonuje gromadzka komisja dostawowa, składająca się z dwóch członków, wybranych na ogólnym zebraniu mieszkańców gromady oraz sołtysa. Wybory do gromadzkich komisyj dostawowych odbyć się winny najpóźniej w ciągu pięciu dni od daty ogłoszenia niniejszego rozporządzenia.
§  4.
Przy rozdziale dostaw na poszczególne gospodarstwa komisje dostawowe kierują się następującymi zasadami:
a)
gospodarstwa powyżej 50 ha dokonują dostawy całkowitego zbioru ziemiopłodów, określonych w § 1 z wyłączeniem ilości, niezbędnej do zaopatrzenia pracowników i robotników majątku do końca roku gospodarczego, wyżywienia inwentarza oraz na zasiew,
b)
gospodarstwa rolne poniżej 2 ha użytków rolnych mogą być całkowicie zwolnione od dostaw obowiązkowych,
c)
gospodarstwa rolne, będące własnością osób narodowości niemieckiej oddają całkowity zbiór ziemiopłodów, określonego w § 1 bez względu na obszar gospodarstwa. Do chwili zdania całkowitych zbiorów właściwe rady narodowe obowiązane są zabezpieczyć produkty przed ukryciem, zniszczeniem lub sprzedażą.
§  5.
Zobowiązani do dostaw mają dostarczać ziemiopłody własnymi środkami transportowymi do składów, magazynów lub stacji, wyznaczonych dla każdej gminy przez powiatową radę narodową.
§  6.
Dostawy dokonane przez gospodarstwa bezpośrednio dla Wojska Polskiego lub Armii Czerwonej zostają zaliczone na poczet obowiązkowych dostaw. Jako dowód dokonania dostaw służą pokwitowane przez jednostki wojskowe dowody zapotrzebowania lub tak zwane "nariady".
§  7.
Skarb Państwa, udzieli za pośrednictwem instytucji finansowych organizacjom rolniczym, dokonywującym skupu ziemiopłodów, kredytów dla przeprowadzenia operacji skupowych.
§  8.
Gospodarstwa, które wykonają całkowicie obowiązkowe dostawy, otrzymają premie w artykułach przemysłowych po cenach urzędowych. Zasady premiowania ustali zarządzenie Ministra Aprowizacji i Handlu, wydane w porozumieniu z Ministrem Przemysłu.
§  9.
Terminy rozdziału dostaw, przewidzianego w § 3, ustali Minister Aprowizacji i Handlu.
§  10.
Dostawy obowiązkowe winny być wykonane w terminie do dnia 15 kwietnia 1945 r. Minister Aprowizacji i Handlu może przedłużyć ten termin.
§  11.
Minister Aprowizacji i Handlu może zezwolić na zastąpienie dostaw pewnych ziemiopłodów innymi, na warunkach przez siebie ustalonych.
§  12.
Zakazuje się używania na cele konsumcyjne ziemiopłodów siewnych: zboża - elity, superelity, oryginału I i II odsiewu, sadzeniaków (elity uznanej i handlowej). Zboże siewne winno być odstawione w całości i zmagazynowane w składach organizacji, której stanie powierzony skup ziemiopłodów z dostaw obowiązkowych, z zastrzeżeniem przepisów § 4 pkt a).
§  13.
Prawo wolnej sprzedaży poszczególnych ziemiopłodów nabywa rolnik wtedy, gdy powiat w całości wywiąże się z dostaw obowiązkowej danego gatunku ziemiopłodów.
§  14.
Naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia lub zarządzeń, wydanych na jego podstawie, będzie karane z mocy art. 10 dekretu o ochronie Państwa z dnia 30 października 1944 r. (Dz. U. R. P. Nr 10, poz. 50).
§  15.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 3 lit. c) zmieniona przez § 1 rozporządzenia z dnia 9 marca 1945 r. (Dz.U.45.8.40) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 marca 1945 r.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.6.23

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Obowiązkowe dostawy zbóż, gryki, prosa, ziemniaków, siana, słomy, nasion oleistych, strączkowych i strączkowych pastewnych.
Data aktu: 09/02/1945
Data ogłoszenia: 15/02/1945
Data wejścia w życie: 15/02/1945