Ustanowienie Instytutu Badania Konjunktur Gospodarczych i Cen.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 15 lutego 1928 r.
o ustanowieniu Instytutu Badania Konjunktur Gospodarczych i Cen.

Na podstawie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr. 78, poz. 443) postanawiam co następuje:
Art.  1.

Przy Ministrze Przemysłu i Handlu ustanawia się instytut Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen, którego zadaniem jest badanie życia gospodarczego ze stanowiska rozwoju konjunkturalnego oraz badanie cen i kosztów własnych w przemyśle i w handlu, a także kosztów usług gospodarczych.

Art.  2.

Na czele Instytutu stoi podległy Ministrowi Przemysłu i Handlu Dyrektor, który kieruje pracami Instytutu i reprezentuje go nazewnątrz.

Art.  3.

Instytut dzieli się na dwie sekcje: Sekcję badania Koniunktur Gospodarczych i Sekcję Badania Cen. Dalszy podział tych sekcyj oraz szczegółowy ich zakres działania ustali statut Instytutu, wydany przez Ministra Przemysłu i Handlu.

Art.  4.

Przy Instytucie istnieje stała Rada, złożona z 19 członków.

W skład Rady wchodzą:

1)
10 znawców życia gospodarczego (przemysłu, handlu, rolnictwa i banków) oraz przedstawicieli nauki, powołanych przez Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Prezesem Komitetu Ekonomicznego Ministrów;
2)
8 przedstawicieli Ministerstw: Skarbu, Rolnictwa, Przemysłu i Handlu, Komunikacji, Pracy i Opieki Społecznej, Spraw Wewnętrznych (Głównego Urzędu Statystycznego), Robot Publicznych oraz Spraw Wojskowych, wyznaczonych po jednym przez każdego ministra;
3)
Dyrektor Instytutu.

Ponadto dla poszczególnych spraw, wnoszonych przez zainteresowanych ministrów, względnie na zaproszenie Ministra Przemysłu i Handlu, mogą i inni ministrowie delegować swoich przedstawicieli na posiedzenie Rady. Przedstawiciele ci mają wtedy pełny głos w odniesieniu do spraw, dla których zostali powołani.

Przewodniczącego Rady oraz jego zastępcę powołuje z pośród członków Rady Minister Przemysłu i Handlu.

Członkowie Rady, wymienieni w punkcie 1), powoływani są na 3 lata.

Art.  5.

Zadaniem Rady jest:

1)
inicjatywa w sprawach programu działalności Instytutu;
2)
układanie i rozpatrywanie na wniosek Dyrektora ankiet co do stanu i rozwoju poszczególnych dziedzin życia gospodarczego;
3)
opinjowanie spraw, przedstawianych jej przez Dyrektora.
Art.  6.

Dla wykonania czynności, wymienionych w poprzednim artykule, Rada może tworzyć w swem gronie komplety, złożone z dowolnej liczby osób.

Regulamin obrad Rady oraz kompletów ustali Minister Przemysłu i Handlu na wniosek Rady.

Art.  7.

Dla badania spraw poszczególnych może Dyrektor Instytutu tworzyć osobne komisje, złożone bądź z członków Rady, bądź z osób z pozą jej grona.

Przewodniczących komisyj wyznaczą Dyrektor Instytutu, Dyrektor Instytutu ma prawo powoływania rzeczoznawców.

Art.  8.

Członkowie Rady z wyjątkiem przedstawicieli ministerstw składają na ręce Ministra Przemysłu i Handlu przyrzeczenie, że obowiązki swe pełnić będą według najlepszej wiedzy i sumienia i że zachowają w ścisłej tajemnicy wiadomości, powzięte przy sprawowaniu swych czynności, jeżeli zostały one uznane za poufne przez Instytut lub poszczególną komisję, jak również gdy stanowią tajemnicę handlową lub techniczną badanych przedsiębiorstw.

Członkowie komisyj oraz rzeczoznawcy składają takież przyrzeczenie na ręce Dyrektora Instytutu.

Art.  9.

Minister Przemysłu i Handlu może w każdym czasie pozbawić mandatu członków komisyj i rzeczoznawców za nieusprawiedliwione opuszczenie trzech kolejnych posiedzeń, ujawnienie wiadomości, wymienionych w poprzednim artykule, lub w razie skazania za czyn, popełniony z chęci zysku albo karalny z mocy niniejszego rozporządzenia.

Członek Rady, skazany z mocy art. 18, traci mandat.

Członek Rady, postawiony w stan oskarżenia na podstawie art. 18, może być przez Ministra Przemysłu i Handlu zawieszony w funkcjach członka Rady.

Art.  10.

Dyrektor Instytutu ma prawo wzywać do osobistego stawiennictwa właścicieli przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych, ich pełnomocników i kierowników, a także ich pracowników, dostawców, odbiorców i pośredników celem składania zeznań i dowodów w sprawach, dotyczących cen i kosztów własnych w przemyśle i handlu, jak również kosztów usług gospodarczych.

Dyrektor Instytutu może delegować rzeczoznawców do badania przedsiębiorstw, a w szczególności przeglądania ksiąg i dokumentów, sporządzania z nich odpisów i wyciągów i wogóle zbierania informacyj niezbędnych dla spełnienia przez Instytut jego zadania.

Przy składaniu zeznań nikt nie może zasłaniać się tajemnicą handlową lub techniczną.

Przy badaniu osób wzywanych i rzeczoznawców, oględzinach na miejscu, sprawdzaniu ksiąg i dowodów pisemnych, Dyrektor Instytutu i jego organa kierować się będą odpowiednio postanowieniami właściwych ustaw postępowania cywilnego z tą zmianą, że nie przysługuje ma prawo zaprzysięgania świadków i rzeczoznawców.

Art.  11.

Do władz i przedsiębiorstw państwowych Instytut zwracać się będzie przez właściwych ministrów, do władz zaś, instytucyj i przedsiębiorstw komunalnych-bezpośrednio.

Art.  12.

Informacje, otrzymane przez Instytut, w żądnym wypadku nie mogą być użyte dla celów podatkowych.

Art.  13.

Wyniki prac Instytut publikuje w wydawnictwach perjodycznych i monografjach specjalnych.

W publikacjach nie mogą być ujawniane tajemnice handlowe i techniczne poszczególnych firm, jak również wiadomości, uznane przez Instytut za poufne.

Art.  14.

Członkowie Rady, komisyj oraz rzeczoznawcy, nie będący urzędnikami, otrzymują zwrot kosztów podróży i diety za udział, w posiedzeniach w wysokości, ustalonej przez Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

Art.  15.

Budżet Instytutu stanowi odrębną część budżetu Ministerstwa Przemysłu i Handlu.

Art.  16.

Kto świadomie złoży nieprawdziwe zeznanie bądź przedstawi fałszywe dowody przed Instytutem lub jego organem, utrudni wykonywanie funkcyj świadka lub rzeczoznawcy, stosować będzie względem świadka lub rzeczoznawcy represje z powodu złożonych zeznań - o ile czyn nie ulega karze surowszej w myśl innych ustaw karnych-będzie karany aresztem do trzech miesięcy i grzywną do 25.000 złotych lub jedną z tych kar. Na obszarze działania kodeksu karnego z 1871 r. w razie wymierzenia kary pozbawienia wolności ponad sześć tygodni zamiast aresztu orzeka się więzienie.

Kto popełni i czyn, wymieniony w ustępie pierwszym, z niedbalstwa, karany będzie grzywną do 5.000 złotych.

Art.  17.

Kto funkcjonariusza Instytutu lub jego organu nie dopuści do badania przedsiębiorstwa, przeglądania ksiąg i dokumentów oraz sporządzania z nich odpisów i wyciągów, o ile czyn nie ulega karze surowszej w myśl innych ustaw karnych, karany będzie aresztem do dwóch tygodni i grzywną do 5.000 złotych lub jedną z tych kar.

Art.  18.

Członek Rady lub komisji oraz rzeczoznawca Instytutu, winny bezprawnego ujawnienia wiadomości, powziętych przy sprawowaniu swych czynności uznanych za poufne przez Instytut lub poszczególną komisję, jak również stanowiących tajemnicę handlową lub techniczną badanych przez Instytut przedsiębiorstw, karany będzie aresztem do dwóch tygodni i grzywną do 5.000 złotych lub jedną z tych kar.

Jeżeli czynu dopuszczono się z chęci zysku lub w celu zaszkodzenia interesom majątkowym osoby lub przedsiębiorstwa, których dotyczy ujawniona wiadomość, winny będzie karany - o ile czyn nie ulega karze surowszej w myśl innych ustaw karnych-więzieniem do jednego roku.

Karą, przewidzianą w ustępie 2, będzie karany członek Rady lub komisji oraz rzeczoznawca Instytutu, winny wykorzystania w celu zysku wiadomości, określonych w ustępie pierwszym.

Art.  19.

Na obszarze działania kodeksu karnego z 1852 r. zamiast więzienia orzeka się ścisły areszt; odwołanie można wnieść niezależnie od ograniczeń, przewidzianych w § 283 p. k.

Do orzekania, o czynach, przewidzianych w art. 16, 17 i 18 ust. 1, powołane są sądy powiatowe (pokoju).

Do orzekania o czynach, przewidzianych w art. 18 ust. 2 i 3, powołane są sądy okręgowe.

Art.  20.

Kto bez usprawiedliwionego powodu nie stawi się na wezwanie Dyrektora Instytutu lub przewodniczącego komisji, odmówi zeznań na ich ustne lub pisemne pytania, dotyczące spraw, unormowanych rozporządzeniem niniejszem, dopuści się zakłócenia spokoju na posiedzeniu, karany będzie grzywną do 2.000 złotych.

Nakładania kar co do powyższych przekroczeń należy do Dyrektora Instytutu; kary nałożone przez Dyrektora Instytutu wykonywa powiatowa władza administracji ogólnej w drodze egzekucji administracyjnej.

Przeciwko decyzji Dyrektora Instytutu można w ciągu siedmiu dni od dnia jej doręczenia wnieść na jego ręce żądanie przekazania sprawy właściwemu sądowi powiatowemu (pokoju). Sąd postąpi według przepisów postępowania, obowiązujących w pierwszej instancji sądowej. Wyroki sądu okręgowego są prawomocne.

Dyrektor Instytutu może uchylić swoją decyzji przed skierowaniem sprawy do sądu.

Art.  21.

Za zapłatę grzywny, nałożonej w myśl niniejszego rozporządzenia na przedstawicieli prawnych przedsiębiorstwa, odpowiada z nimi solidarnie właściciel przedsiębiorstwa. Właściciel przedsiębiorstwa korzysta w tym przypadku z praw oskarżonego.

W razie uniewinnienia skazanego odpowiedzialność majątkowa właściciela przedsiębiorstwa upada, chociażby tenże skargi nie wnosił.

Art.  22.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrowi Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości oraz z Ministrem Skarbu.

Art.  23.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Jednocześnie traci moc rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 grudnia 1926 r. o ustanowieniu Biura Badania Cen (Dz. U. R. P. Nr. 122, poz. 704).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024