Udzielenie uprawnień rządowych na wytwarzanie, przetwarzanie, przesyłanie i rozdzielanie energji elektrycznej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROBÓT PUBLICZNYCH
z dnia 20 maja 1923 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami Spraw Wewnętrznych, Przemysłu i Handlu oraz Kolei Żelaznych w sprawie udzielania uprawnień rządowych na wytwarzanie, przetwarzanie, przesyłanie i rozdzielanie energji elektrycznej.

Na podstawie artykułów 5 i 22 ustawy elektrycznej z dnia 21 marca 1922 r. (Dz. U. R. P. № 34, poz. 277) zarządza się co następuje:

Obowiązek uzyskania uprawnienia rządowego.

§  1.
Uprawnienie rządowe (koncesje) według artykułów 1 i 11 ustawy elektrycznej winni uzyskać:
a)
kto po wejściu w życie ustawy elektrycznej zamierza wytwarzać, przetwarzać, przesyłać lub rozdzielać energję elektryczną w celu zawodowego zbytu te; energji albo w celu zasilania energją elektryczną publicznych środków komunikacji, korzystających z prądu silnego;
b)
istniejące w chwili wejścia w życie ustawy elektrycznej zakłady elektryczne, które zamierzają zmienić charakter swej działalności i po takiej zmianie działać w celach wymienionych w ustępie pod a);
c)
istniejące w chwili wejścia w życie ustawy elektrycznej zakłady elektryczne, które zamierzają rozszerzyć obszar zasilania zakreślony umowami na zasadnie których działały w chwili wejścia w życie ustawy elektrycznej, względnie, gdy chodzi o zakłady komunalne, mające wyjść poza granice odnośnej jednostki samorządowej i po lakiem rozszerzeniu działać w celach wymienionych w ustępie pod a);
d)
istniejąca zakłady elektryczne i posiadające uprawnienie rządowe, albo umowy koncesyjne z ciałami samorządowemi lub ich związkami, jeśli po wygaśnięciu tych uprawnień, względnie umów, zamierzają nadal działać w celach wymienionych w ustępie pod a) wyjąwszy wypadki przejścia zakładu w myśl uprawnienia albo urnowy na własność koncesjodawcy;
e)
zakłady elektryczne działające, na mocy uprawnienia rządowego, nadanego w myśl art. 1 ustawy elektrycznej, jeśli zamierzają przeprowadzić zmiany, któreby nie odpowiadały warunkom uprawnienia i jeśli po dokonaniu tych zmian zamierzają działać w celach wymienionych w ustępie pod a).
§  2.
Obowiązek uzyskania uprawnienia rządowego dotyczy również takich zakładów elektrycznych, która częściowo pracując na własne potrzeby przedsiębiorstwa, do którego należy, zarazem zbywają zawodowo energję elektryczną, lub zasilają nią publiczne środki komunikacji, korzystające z prądu silnego.
§  3.
Obowiązkowi uzyskania uprawnienia nie podlegają natomiast takie zakłady elektryczna, które, nie mając na celu zawodowego zbytu, tylko okolicznościowo oddają energję elektryczną na zewnątrz w ilości, zbywającej ponad własne potrzeby przedsiębiorstwa, do którego należą, bez powiększenia w tym wyłącznym celu mocy swych urządzeń, albo-też elektrownie domowe, dostarczające mieszkańcom domu energii elektrycznej, jako świadczenia mieszkaniowego i to bez względu na okoliczność, czy opłata za energie, elektryczną jest włączona do komornego, czy też pobierana oddzielnie.

Również nie pociąga za sobą obowiązku uzyskania uprawnienia rządowego oddawanie przez zakład elektryczny zbywającej energji na rzecz elektrowni użyteczności publicznej na zasadzie art. 14 ustawy elektrycznej.

§  4.
Wszelkie projekty zmian w umowach koncesyjnych, zawartych z ciałami samorządowemi lub ich związkami przez zakłady elektryczne, istniejące w chwili wejścia w życie ustawy elektrycznej, mogą być przedstawione uprzednio Ministerstwu Robót Publicznych celem uzyskani wyjaśnienia, czy projektowane zmiany pocisną za sobą w myśl przepisów artykułów ustawy elektrycznej obowiązek uzyskania dla zakładu elektrycznego uprawnienia rządowego.
§  5.
Zakłady elektryczne państwowe, bez względu na cel i charakter ich działalności, nie potrzebują uzyskania uprawnienia rządowego w art. 1 ustawy elektrycznej przewidzianego.

Postępowanie przy nadaniu, unieważnieniu i przeniesieniu na inną osobę uprawniania rządowego.

§  6.
O nadanie uprawnienia rządowego należy wnieść podanie do Ministerstwa Robót Publicznych.

W podaniu należy wymienić:

1)
imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i przynależność państwową petenta, względnie nazwę i siedzibę firmy,
2)
miejsce projektowanego zakładu wytwórczego,
3)
obszar zasilania, względnie szlak linji elektrycznej z wyszczególnieniem odnośnych gmin,
4)
termin trwania uprawnieni
5)
termin rozpoczęcia budowy i termin uruchomienia zakładu,
6)
rodzaj napędu (cieplny, wodny),
7)
rodzaj prądu, sposób wykonania sieci elektrycznej (napowietrzny, podziemny lub mieszany),
8)
najwyższą taryfą na prąd i liczniki, oraz wzór jej zmienności,
9)
warunki wykupu zakładu elektrycznego, przed upływem terminu uprawnienia, oraz warunki, na jakich zakład przeszedłby na rzecz Państwa po upływie tego terminu.

Do podania należy dołączyć:

a)
ogólny opis techniczny całego zakładu elektrycznego, nie wyłączając budowli wodnych, o ile chodzi o zakład wodno-elektryczny;
b)
ogólne orientacyjne plany budowli i linji elektrycznych wykonana w skali nie mniejszej niż 1:25.000, a w wyjątkowych wypadkach dla bardzo długich linji elektrycznych w skali nie mniejszej niż 1:300.000;
c)
wypełniony formularz uprawnienia;
d)
kalkulację taryfy na prąd opartą na kosztach urządzenia, obliczonych w złocie, oraz kalkulacje, zmienności tej taryfy;
e)
kwit Kasy Skarbowej stwierdzający złożenie zaliczki na poczet opłaty za czynności urzędowe związane z udzieleniem uprawnienia (art. 18 ust e 1) na rachunek budżetu dochodowego Min. Rob. Publ.
§  7.
Załączniki podania, jak plany, rysunki, tablice i t. p. mają być wykonane na papierze formatu kancelaryjnego lub złożonym w taki format.

Tak podanie, jak i każdy załącznik, winien być podpisany i zaopatrzony datą, nadto na rysunkach należy wyrysować skalę, w której zostały wykonane.

§  8.
Do podania należy dołączyć również odpisy podania oraz odpisy załączników wyszczególnionych w § 6 w ustępach pod a), b) i c) w ilości egzemplarzy, odpowiadającej liczbie województw, na które zakład elektryczny ma się rozciągać, powiększonej o jeden.
§  9.
Ministerstwo Robót Publicznych, po wysłuchaniu w razie potrzeby opinji Państwowej Rady Elektrycznej, odrzuca prośbą z podaniem powodów, jeżeli zasadnicze wzglądy na ogólną elektryczną gospodarkę kraju lub względy natury technicznej przemawiają przeciw udzieleniu uprawnienia, zarządzając zarazem zwrot sumy wpłaconej stosownie do § 6 ustąp e) niniejszego rozporządzenia.

W przeciwnym razie odpisy podania o uprawnienie wraz z odpisami załączników przesyła Ministerstwo właściwemu wojewodzie celem przeprowadzenia dochodzeń.

§  10.
W wypadku wspomnianym w ustąpię 2-im § 9-go Ministerstwo ogłasza o wpłynięciu podania w Monitorze Polskim. W ogłoszeniu podaje się:
1)
nazwisko, względnie firmę petenta,
2)
cel projektowanego zakładu elektrycznego,
3)
obszar zasilania, względnie szlak linji elektrycznej,
4)
termin trwania uprawnienia,
5)
rodzaj napędu,
6)
rodzaj prądu i sposób wykonania sieci elektrycznej,
7)
nazwę urzędu, do którego można wnosić ewentualne zastrzeżenia.
§  11.
Dochodzenia przeprowadza wojewoda, w którego okręgu ma powstać lub znajduje się zakład elektryczny, a jeżeli chodzi o uprawnienie do przesyłania lub rozdzielania energji elektrycznej ten wojewoda, któremu przeprowadzenie dochodzenia poleci Minister Robót Publicznych.

Jeżeli zakład elektryczny ma działać na terenie kilku województw, wojewoda właściwy winien przeprowadzić dochodzenie w porozumieniu i przy współudziale zastępców innych zainteresowanych województw.

Przedmiotem dochodzenia jest zebranie danych do ustalenia, czy powstanie projektowanego zakładu elektrycznego jest pożądane ze względu na miejscowe interesy gospodarcze i czy nie naruszy ono interesów publicznych lub praw cudzych.

§  12.
Wpłynięcie podania wojewoda podaje do publicznej wiadomości przez wywieszenie ogłoszenia w urzędzie wojewódzkim i w siedzibie władz samorządowych wszystkich interesowanych gmin.

Ogłoszenie będzie zawierało dane wyszczególnione w § 10 niniejszego rozporządzenia, nadto oznaczenie miejsca i czasu wyłożenia podania wraz z załącznikami do przejrzenia przez interesowanych i oznaczenie terminu rozprawy z wezwaniem interesowanych do wzięcia udziału w rozprawie i zgłaszania ewentualnych zarzutów, zastrzeżeń i żądań na piśmie przed dniem rozprawy lub ustnie przy rozprawie.

Wojewoda zarządzi nadto doręczenie, za po-twierdzeniem odbioru, egzemplarza ogłoszenia petentowi, władzom i urzędom interesowanym, a w szczególności właściwej Dyrekcji Kolei, Dyrekcji Poczt i Telegrafów, Dowództwu Okręgu Korpusu, a w razie potrzeby także władzy górniczej, Sejmikowi wojewódzkiemu, związkom samorządowym powiatowym i miastom wydzielonym z powiatów.

Termin rozprawy wyznacza się tak, aby pomiędzy datą ogłoszenia i datą rozprawy upłynęło nie mniej niż cztery i nie więcej niż sześć tygodni.

O terminie rozprawy wojewoda zawiadamia jednocześnie Ministerstwo Robót Publicznych, które może wydelegować swego przedstawiciela do wzięcia udziału w rozprawie.

§  13.
Rozprawę przeprowadza właściwy wojewoda lub delegowany przez niego urzędnik. Ewentualnie może rozprawę przeprowadzić przedstawiciel Ministerstwa Robót Publicznych.

Przedmiotem rozprawy jest zbadanie dopuszczalności i celowości udzielenia uprawnienia i doprowadzenia do wszechstronnego wyświetlenia kwestji objętych podniesionemi zarzutami i żądaniami i usunięcia kwestji spornych drogą dobrowolnego porozumienia.

Petent może oświadczyć się w sprawie zarzutów oraz zgłosić do protokułu zmiany osnowy swego podania o uprawnienie.

§  14.
Protokuł rozprawy wraz z wszystkiemi aktami przedmiotowemi przedkłada właściwy wojewoda bezzwłocznie Ministerstwu Robót Publicznych, dołączając swój wniosek zarówno co do kwestji udzielenia uprawnienia, jak i co do rozstrzygnięcia wszystkich nastręczających się zarzutów i żądań, oraz zestawienie kosztów przeprowadzenia dochodzenia.
§  15.
Po otrzymaniu aktów dochodzenia i zasięgnięciu w razie potrzeby opinji Państwowej Rady Elektrycznej Ministerstwo Robót Publicznych ustala treść aktu uprawnienia i komunikuje ją petentowi, podając przytem wysokość opłaty za czynności urzędowe (art. 18 ust. elektr.).

W razie zgody petenta na ustaloną treść uprawnienia i po wniesieniu przezeń opłaty, Ministerstwo Robót Publicznych nadaje uprawnienie. Akt uprawnienia sporządza się w dwu jednobrzmiących egzemplarzach i tylu odpisach, na ile województw ma się, rozciągać działalność zakładu elektrycznego.

Każdy z dwóch egzemplarzy winien być po odliczbowaniu stronic zesznurowany i opatrzony pieczęcią urzędową, załączniki zaś winny być poświadczone.

Jeden egzemplarz aktu otrzymuje uprawniony na drugim zaś egzemplarzu, który pozostaje w aktach Ministerstwa, uprawniony, tub osoba przezeń notarjalnie upełnomocniona, oświadcza zgodę; na treść aktu i gotowość spełnienia wszystkich obowiązków, wynikających z tego aktu, a zarazem stwierdza odbiór aktu uprawnienia.

Ministerstwo Robót Publicznych prowadzi rejestr uprawnień elektrycznych.

O wydaniu uprawnienia ogłasza się w Monitorze Polskim.

§  16.
W razie odmówienia prośbie o udzielenie uprawnienia, lub w razie udzielenia uprawnienia pomimo sprzeciwu Innych interesowanych, motywy zarządzenia winny wyczerpywać wszystkie zarzuty i żądania podniesione w toku dochodzeń.

O motywach winny być zawiadomione tak organy publiczne jak i strony prywatne, które zgłosiły odnośne zarzuty.

§  17.
Jeśli rozpoczęcie budowy zakładu elektrycznego albo jego uruchomienie nie może nastąpić w terminie oznaczonym w uprawnieniu, koncesjonariusz może wnieść za pośrednictwem właściwego wojewody prośbę do Ministerstwa Robót Publicznych o przedłużenie tego terminu, która, wojewoda przedłoży bezzwłocznie Ministerstwu ze swym wnioskiem,

W razie niewniesienia lub nieuwzględnienia prośby i nierozpoczęcia budowy zakładu elektrycznego, względnie nieuruchomienia go w terminie oznaczonym w akcie koncesyjnym, wojewoda donosi o nierozpoczęciu budowy względnie nieuruchomieniu zakładu Ministerstwu Robót Publicznych dla zarządzenia unieważnienia nadanego uprawnienia.

Decyzję unieważniającą uprawnienie ogłasza się w Monitorze Polskim.

§  18.
Podanie o przeniesienie uprawnienia na inną osobę winno zawierać imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i przynależność państwową osoby, względnie firmę, na którą uprawnienie ma być przeniesione oraz podpisy dotychczasowego i przyszłego koncesjonariusza.

W razie uwzględnienia podania, Ministerstwo Robót Publicznych zarządza stosowną adnotację w akcie koncesyjnym i rejestrze uprawnień elektrycznych oraz ogłasza w Monitorze Polskim o przeniesieniu uprawnienia.

§  19.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Z dniem tym tracą moc obowiązującą przepisy sprzeczne z niniejszem rozporządzeniem.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1923.60.441

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Udzielenie uprawnień rządowych na wytwarzanie, przetwarzanie, przesyłanie i rozdzielanie energji elektrycznej.
Data aktu: 20/05/1923
Data ogłoszenia: 19/06/1923
Data wejścia w życie: 19/06/1923