Jednak nie wszystkie leki będą bezpłatne, a jedynie te które minister zdrowia wprowadzi na specjalny wykaz. 

Tworząc wykaz, minister zdrowia będzie brał pod uwagę zaspokajanie potrzeb zdrowotnych świadczeniobiorców po 75. roku życia, dostępność i bezpieczeństwo ich stosowania oraz skutki dla budżetu państwa i Narodowego Funduszu Zdrowia. Pierwszy wykaz ma zostać opublikowany nie później niż 1 września 2016 roku, a kwota przeznaczona na te leki z budżetu państwa na rok 2016 wynosi 125.000,00 tys. zł. W przypadku, gdyby koszty finansowania takich leków przekraczały określone w ustawie kwoty, minister zdrowia będzie uprawniony do modyfikowania wykazu.

W stosunku do wcześniejszego projektu rozszerzono krąg osób uprawnionych do wystawiania recept dla pacjentów 75+. Obecnie mają takie uprawnienie posiadać lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz wszyscy lekarze, jeżeli wystawiają taką receptę w ramach uprawnienia do wystawiania recept dla siebie i dla rodziny. 

W odniesieniu do pielęgniarek uprawnienie to będzie możliwe do realizacji zarówno w ramach samodzielnej ordynacji (jeżeli substancja czynna takiego leku znajdzie się na wykazie leków, które mogą one ordynować) lub też jako kontynuacja leczenia zlecona jej przez lekarza.

Poza podstawowym celem ustawy, czyli wprowadzeniem darmowych leków dla pacjentów 75+, wprowadzono także zmiany zasad substytucji aptecznej. Dziś możliwe jest dokonywanie zamiany na lek refundowany inny niż przepisany na recepcie, jeżeli jego cena jest niższa niż cena leku na recepcie. W przypadku, gdy pacjent chce nabyć inny lek (zamiennik) jednak jego cena jest wyższa niż cena leku przepisanego na recepcie, może go nabyć za pełną odpłatnością (100 procent). Proponowane przez resort rozwiązanie wprowadza większą swobodę pacjenta w wyborze leków.  Pacjenci będą mogli nabyć również refundowany lek droższy, niż lek przepisany na recepcie.

Całkowitą nowością w tym zakresie jest też umożliwienie wydawania opakowań refundowanych leków zawierających większą dawkę leku niż przepisana na recepcie. Do tej chwili, możliwe jest wydanie leku w tej samej ilości lub w mniejszej niż przepisana na recepcie.

Ustawodawca w stosunku do leków refundowanych przewidział w tym zakresie wyjątek pozwalający na wydanie leku w opakowaniu zawierającym różną – o maksymalnie 10 procent liczbę dawek niż określona na recepcie. Jednocześnie propozycja ta pozwala na wydanie na podstawie jednej recepty większej ilości leku niż na 120 dni stosowania (które zostały przewidziane jako maksymalna ilość w ustawie - Prawo farmaceutyczne dla leków pełnopłatnych), jeżeli tylko ilość ta nie będzie przekraczała 110 procent liczy dawek przepisanych przez lekarza. 

Odwołanie się do dawkowania na recepcie może w praktyce powodować problemy, gdyż dawkowanie dla każdego pacjenta jest określane indywidualnie, stąd też może pojawić się sytuacja, że nie każdy pacjent będzie miał prawo do dokonywania takich samych „zamian”. Rodzić to może także konsekwencje w prawidłowym prowadzeniu farmakoterapii wobec pacjenta, który otrzymując większą ilość leku może modyfikować przebieg i długość terapii przewidziany przez lekarza. Jednocześnie rozwiązanie to dotyczy tylko leków refundowanych, w stosunku zatem do leków pełnopłatnych dalej zostaje utrzymana obecnie obowiązująca zasada niewydawania większych ilości leku niż przepisane na recepcie oraz nieprzekraczających 120 dni stosowania.

Rozwiane zostały także wątpliwości czy możliwe jest dokonywanie zamiany leku refundowanego na lek nierefundowany. W tym zakresie, wprost w ustawie wskazano, że istnieje taka możliwość, jednak na wyraźne żądanie pacjenta, który dobrowolnie rezygnuje z refundacji i chce nabyć lek pełnopłatny niefinansowany ze środków publicznych.  

Mając na uwadze pewne nieścisłości legislacyjne, które w projekcie się pojawiają, uznać należy, że będzie on podlegał jeszcze dalszym modyfikacjom i w ramach dalszych prac niektóre założenia mogą ulec zmianie.

Ewa Warmińska jest aplikantem adwokackim, świadczy usługi w zakresie doradztwa farmaceutycznego, prowadzi szkolenia z zakresu ochrony zdrowia oraz refundacji. Pracowała w Narodowym Funduszu Zdrowia i Ministerstwie Zdrowia. Brała udział w pracach legislacyjnych nad projektami aktów prawnych z zakresu polityki lekowej państwa. Współtworzyła rozwiązania zmierzające do ujednolicenia kontroli wystawiania i realizacji recept lekarskich w skali całego kraju. Była członkiem Zespołu do spraw rozpatrywania zażaleń składanych do Prezesa NFZ na czynności dyrektora dotyczące kontroli monitorowania ordynacji lekarskiej. Współautor komentarza do ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, jak i licznych komentarzy praktycznych z zakresu ochrony zdrowia.

Czytaj także: Przepisy dotyczące recept lekarskich wprowadzone do Prawa farmaceutycznego>>>


Ewa Warmińska będzie wykładowcą podczas szkoleń organizowanych przez wydawnictwo Wolters Kluwer, dotyczących ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych, zmian w ordynacji lekarskiej kontynuacji farmakoterapii w nowych ogólnych warunkach umów obowiązujących od 1 stycznia 2016.

Więcej informacji na temat szkoleń na stronie www.szkolenia.abc.com.pl